Gospodarka odpadami w Białymstoku – koncepcja alternatywna

Uwagi do OOS : 1. ilość ciepła ciepłowniczego w Białymstoku W latach 2000-2009 (wg Raportu , str 115) w Białymstoku sprzedawano następujące ilości ciepła poprzez sieci ciepłownicze: 2000 - 5,2 mln GJ 2001 - 5,4 mln GJ 2002 - 5,2 mln GJ 2003 - 5,1 mln GJ 2004 - 4,8 mln GJ 2005 - 4,5 mln GJ 2006 - 4,3 mln GJ 2007 - 4,2 mln GJ 2008 - 4,2 mln GJ 2009 - 4,0 mln GJ (prognoza) Pytanie: Po co w Białymstoku kolejna elektrociepłownia ( spalarnia),która będzie produkować maksymalnie 0,37 mln GJ ciepła skoro już dziś nadwyżka mocy EC przy Andersa i Ciepłowni "Zachód" jest tak wielka, że MPEC mógłby praktycznie nie włączać ciepłowni w sezonie grzewczym? ( Zachód produkuje ok 1,2 mln GJ ciepła )

Uwagi do OOS : 2. obciążenie finansowe dla mieszkańca Wg Studium wykonalności dla budowy spalarni odpadów dla Bydgoszczy i Torunia obciążenia dla mieszkańców w 2015 przedstawiają się następująco: Bez kosztów transportu: 366 PLN Z kosztami transportu: 661 PLN …za tonę odpadów rocznie ( www.czystabydgoszcz.pl , str 314-316 ) Materiał z konferencji krakowskiej KHK SA z 11.2.2009 roku – ceny dla Krakowa

Uwagi do OOS : 2. obciążenie inwestycyjne dla gminy Czym mniejsza instalacja , tym większe są realne koszta inwestycyjne ( dla 120 tys ton ok. 780 EUR/t mocy przerobowej - ok. 395 mln PLN ) Staeblein- prezentacja EON z 2008

Uwagi do OOS : 3. Emisje – tlenki azotu NOx Nowe normy dla tlenków azotu spełniają bezproblemowo tylko instalacje SCR, niekatalityczne (SNCR) jedynie po modernizacji technologicznej, czego nie planuje się w Białymstoku! Od 2013 nowe normy emisyjne w Niemczech: 37. BImSchV – 100mg/Nm3 NOx

Uwagi do OOS : 3. Emisje – rtęć Brak jakichkolwiek badań morfologicznych odpadów w Białymstoku Nie wiadomo, ile rtęci może być w odpadach (Kraków 0,6 mg/kg) IETU 2009 Grafika: CEWEP 2008

Adsorber wapienny + węgiel aktywny Uwagi do OOS : 4. Instalacja ZTPOK w Białymstoku ( Raport OOS str. 38 ) SNCR Filtr workowy Adsorber wapienny + węgiel aktywny Planowane instalacje oczyszczania spalin

Uwagi do OOS : 4. Instalacja ZTPOK w Bonn

Uwagi do OOS : 4. Instalacja ZTPOK w Fayetteville

Uwagi do OOS : 4. Instalacja ZTPOK w Lidkoeping

Uwagi do OOS : 4. Instalacja ZTPOK w Hameln

Uwagi do OOS : 4. Instalacja ZTPOK w Boeblingen

Uwagi do OOS : 4. Instalacja ZTPOK w Berlinie - Elementy instalacji, których zabrakło w Białymstoku

Uwagi do OOS: 5. Ilość odpadów w Białymstoku Na składowisko w Hryniewiczach trafiają odpady nie tylko z Białegostoku, ale też z terenu powiatu ( Choroszcz, Czarna Białostocka...itd). Wg PGO, str 33 w Hryniewiczach przyjęto ok 102 tys ton odpadów, z czego 22 tys. zostało kompostowanych a 6 tys ton odzyskano na linii sortowniczej. Po roku 2014 trzeba będzie ( Unia każe - dyrektywa 94/62/EU) sortować minimum 55% opakowań, tj ok 17 tys ton. Z tego wynika, że odpadów pozostałych będzie maksymalnie 70 tys ton. Pytanie: po co spalarnia na 120 tys ton rocznie i skąd brać śmieci? Każdy przestój spalarni to wymierna strata finansowa, bo przecież ona miała produkować energię....

Mała polemika z dr Tadeuszem pająkiem z AGH – 1 "Alternatywne sposoby zagospodarowania odpadów, oparte o zakłady mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów są wynalazkiem niemieckim, tam powstały z końcem XX wieku, podejmując próbę stworzenia alternatywy dla około 70 spalarni odpadów komunalnych obecnie tam pracujących. Z wybudowanych z początkiem lat 2000 około 80 tego typu zakładów w Niemczech efektywnie pracuje ok 40„ Systemy gospodarki odpadami komunalnymi dla dużych miast – ocena rozwoju projektów instalacji termicznych przekształcania odpadów, Szczecin 2009

Mała polemika z dr Tadeuszem pająkiem z AGH – 1 Odp: http://komunalny.pl/index.php?name=archive&op=show&id=9429 www.komunalny.pl „Stan mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów „ Rys. 3. Ocena dotrzymywania warunków dopuszczalnej emisji związków organicznych (VOC) wg 30. BlmSchV

Mała polemika z dr Tadeuszem pająkiem z AGH – 2 "Tymczasem alternatywna koncepcja budowy zakładów mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów (MBP) musi zostać oparta na całkowicie nowym systemie zbiórki odpadów, z podziałem ich na tzw odpady mokre oraz odpady suche, zbierane w Niemczech przez tzw. żółty pojemnik nadające się na paliwo z odpadów. Ponadto już istniejące objekty w obecnych systemach gospodarki, jak sortownie i kompostownie a nawet składowiska, musiałyby zostać poddane zupełnie odmiennej filozofii działania. Przebudować obecny system zbierania odpadów na system według podziału na mokre-suche, szczególnie w dominującej w wielu miastach wysokiej zabudowie mieszkaniowej, z setkami tysięcy zsypów, to rzecz niemal niemożliwa" Systemy gospodarki odpadami komunalnymi dla dużych miast – ocena rozwoju projektów instalacji termicznych przekształcania odpadów, Szczecin 2009

Mała polemika z dr Tadeuszem pająkiem z AGH – 2 MOKRE SUCHE Magdeburg ( 230 tys osób) Odpady siedliskowe ogółem: 155 tys ton jednak selektywnie zbierane Budowlane: 30 tys Kuchenne i Zielone: 24,7 tys Surowce wtórne: 30,6 tys pozostaje 69,8 tys ton odpadów komunalnych zmieszanych, infrastrukturalnych i wielkogabarytowych , i tylko te trafiają do spalarni. Czyli 45%. sumy odpadów wejściowych Bilans odpadów dla Krakowa – wg PGO na 2015

Mała polemika z dr Tadeuszem pająkiem z AGH – 3 "Ponadto doświadczenia Miasta Wiednia już ponad 20 lat temu dobitnie i kosztownie wykazały, że odzysk cennych surowców wtórnych na drodze sortowania, nawet z wydzielonej wcześniej frakcji suchej z odpadów, nie mówiąc o odpadach zmieszanych, jest bardzo zawodny. Wiedeńczycy ponieśli tutaj spektakularną i kosztowną porażkę i już wówczas, z początkiem lat osiemdziesiątych ubiegłego wieku, odeszli od wszelkich alternatywnych metod, stosując jedynie tn system gospodarki odpadami, który polskie miasta wymienione na liście indykatywnej zamierzają obecnie wdrożyć" Systemy gospodarki odpadami komunalnymi dla dużych miast – ocena rozwoju projektów instalacji termicznych przekształcania odpadów, Szczecin 2009

Mała polemika z dr Tadeuszem pająkiem z AGH – 3 Odp: Bilans odpadów w Austrii , 2006 http://ste-silesia.org/PGO/krakow/Wieden2.pdf folia 5 Zmiany w polityce odpadowej w Austrii w latach 1990-2004: W pierwszym etapie 90-94 w Austrii bardzo wyraźnie ograniczono składowanie (nr6) poprzez rozwój selektywnej zbiórki u źródła (nr2) oraz kompostowania (nr1) Dopiero w drugim etapie 2003-2004 zastąpiono składowanie frakcji resztkowej jej spalaniem (nr4)

Mała polemika z dr Tadeuszem pająkiem z AGH – 3 Odp: Gospodarka odpadami w Wiedniu http://ste-silesia.org/PGO/krakow/Wieden1.pdf folia 3 Pierwsze spalarnie w Wiedniu uruchomiono zanim jeszcze planowano recykling na szerszą skalę 1963-1971) Pod koniec lat 70-tych zaczęto zbierać selektywnie surowce wtórne, w latach 90-tych każdy mieszkaniec został objęty systemem selektywnej zbiórki u źródła Czy Białystok chce kopiować wiedeński system odpadowy sprzed roku 1980?

Mała polemika z dr Tadeuszem pająkiem z AGH – 3 Odp: Gospodarka odpadami w Wiedniu http://ste-silesia.org/PGO/krakow/Wieden1.pdf folia 4 Nie tylko spalarnie buduje się w Wiedniu: W roku 2001 otworzony największy w Austrii system mechanicznego przerobu produkujący paliwa alternatywne W roku 2007 otworzono nowoczesną biogazownię na odpady „kuchenne” z frakcji „mokrej” (Biotonne)

Mała polemika z dr Tadeuszem pająkiem z AGH – 3 Odp: Gospodarka odpadami w Wiedniu http://ste-silesia.org/PGO/krakow/Wieden1.pdf folia 8 Dzięki zmianie postępowania z odpadami z WtE (Waste to Energy) na WtR (Waste to Recycling) począwszy od lat 80-tych udało się zmniejszyć ilość odpadów resztkowych w mieście kierowanych do spalarni, mimo ogólnego wzrostu ilości odpadów Zmniejszenie frakcji resztkowej w mieście

Mała polemika z dr Tadeuszem pająkiem z AGH – 3 Odp: Gospodarka odpadami w Wiedniu http://ste-silesia.org/PGO/krakow/Wieden1.pdf folia 10 Nawet mekka zwolenników spalarni, jakim jest Wiedeń, spala jedynie 56% wszystkich swoich odpadów komunalnych

Mała polemika z dr Tadeuszem pająkiem z AGH – 3 Odp: Gospodarka odpadami w Wiedniu http://ste-silesia.org/PGO/krakow/Wieden1.pdf folia 58 Promowanie recyklingu jest nie tylko koniecznością wynikającą z dyrektyw europejskich, ale i możliwością utrzymywania relatywnie niskich opłat za odpady: W Wiedniu sześć różnych pojemników na surowce wtórne i odpady kuchenne są odbierane za darmo. Kto chce oszczędzać na śmieciach, może to zrobić w zgodzie z ekologią.

Mała polemika z dr Tadeuszem pająkiem z AGH – 3 Odp: Gospodarka odpadami w Wiedniu http://ste-silesia.org/PGO/krakow/Wieden1.pdf folia 59 Pytanie jest następujące: ile przeciętny Wiedeńczyk płaciłby za utylizację odpadów domowych, gdyby spalanych byłoby nie 56% a 80-90% odpadów jak to się planuje w Białymstoku, a selektywna zbiórka byłaby ograniczona do gniazd dzwonów „bo i tak jest deficytowa i nie daje energii”?

Mała polemika z dr Tadeuszem pająkiem z AGH – 3 Odp: Gospodarka odpadami w Wiedniu http://ste-silesia.org/PGO/krakow/Wieden1.pdf folia 60 Inny poziom cen i życia w Wiedniu i Białymstoku: O ile dla przeciętnego Wiedeńczyka utrzymanie kosztów spalania połowy odpadów nie jest problemem to dla mieszkańca Białegostoku wyniosłoby to: 0,20 EUR x 4,2 EUR/PLN x 365 dni = 307 PLN rok lub 26 PLN/miesiąc/osoba

Mała polemika z dr Tadeuszem pająkiem z AGH – 3 Odp: Kampania edukacyjna dla dzieci w Austrii http://ste-silesia.org/PGO/krakow/AlfonsTrennfix.pdf folie 2, 6 Alfons Sortowacz (Alfons Trennfix) to rezolutny austriacki nietoperz który uczy dzieci, jak właściwie postępować z odpadami. Nie tylko wskazuje, jakie pojemniki do selektywnej zbiórki są na jakie odpady i co się z nimi dzieje ale też, za pomocą rentgenowskiej lunety…

Mała polemika z dr Tadeuszem pająkiem z AGH – 3 Odp: Kampania edukacyjna dla dzieci w Austrii http://ste-silesia.org/PGO/krakow/AlfonsTrennfix.pdf folie 2, 6 Właściwie pozostało mało odpadów, które powinny zostać w pojemniku na wymieszane. Są to stare kasety magnetofonowe czy wideo lub pełna torebka kurzu z odkurzacza lub ścinki materiału od mamy. I te muszą trafić na składowiska lub do spalarni odpadów. Ponieważ składowiska są to odgrodzone miejsca, gdzie odpady można pewnie składować, potrzebują one wiele miejsca. Spalarnie nie potrzebują wiele miejsca, jednak one są bardzo drogie. No i podczas spalania odpadów pozostaje jeszcze jakaś resztka, która może szkodzić środowisku" …ale też, podobnie jak to się dzieje w EKO-Domkach w Płocku, zagląda do pojemnika na odpady wymieszane i wyrzuca z nich to, co tam się nie powinno znaleźć. Powyżej opis tego, co tak naprawdę powinno trafiać do spalarni. Czy to opis 80-90% odpadów resztkowych jak to się planuje w Polsce?

Cztery stopnie poprawnego recyklingu

Selektywna zbiórka u źródła / możliwe technologie

Możliwy „tunning” Hryniewicz (system planowany dla M. Opola ) Zintegrowany system mechaniczno-biologicznej stabilizacji MBS z sortownią sensoryczną NIR oraz suchą fermentownią garażową

Instalacje referencyjne w Niemczech MBS Dresden 105 tys. ton, 55 tys. Ton RDF, 25 mln EUR ( 2001 )

Instalacje referencyjne w Niemczech Sucha Fermentownia Saalfeld 20 tys. ton, 1100kW/h, 10 mln EUR ( 2007 )

Instalacje referencyjne w Niemczech Sortownia NIR Trewir (A.R.T.) 65 tys. ton, 15 mln EUR ( 2004 )

Próby terenowe integracji NIR + MBS Październik 2004 w Trewirze Doświadczenia terenowe w Trewirze 2004 Próby terenowe integracji NIR + MBS Październik 2004 w Trewirze Udział: DSD Grune Punkt, Herhof GmbH, władze krajowe Palatynatu, Instytut Witzenhausen

Doświadczenia terenowe – wymiana frakcji między instalacjami MBS i NIR NIR – Bypass <10 mm, Fr.ciężka MBS – Bypass 50 mm Inerty Szkło Żelazo Alu Miedź Baterie Tworzywa: PE, PS, PP PCV, PET Papier Karton Metale Tetrapaki

Możliwy odbiorca stabilatu – cementownia 1 tona cementu = 0,5 tony CO2 Produkcja tony cementu kosztuje środowisko pół tony dwutlenku węgla. Paliwa alternatywne pozwalają zaoszczędzić surowce pierwotne oraz wydatnie zmniejszyć opłaty za certyfikaty klimatyczne. Pozwolenia zintegrowane dla stabilatu ( 19 12 10 ) Cementownia Ożarów 420 tys. ton Cementownia Górażdże 235 tys. ton Cementownia Małogoszcz Cementownia Nowiny

Możliwy odbiorca stabilatu – elektrownia Przykład MBS Dresden – KW Jänschwalde MBS = 105 tys ton/r , zużycie 302 kWh/tona EBS, 14,63 MJ/kg KW: sprawność el.= 35,203 % , 400 tys. ton EBS/r System Jänschwalde: Wejście 106430 MWh Wyjście 37467,3 MWh Stosunek węgiel/EBS = 44:1 Czyli każda tona EBS = 1,43 MWh el System Dresden: 1 tona EBS = 1,43 MWh el – 0,302 MWh el = 1,129 MWh netto 1 tona odpadów = 0,527 EBS/odpad x 1,128 MWh el = 0,594 MWh el netto. Kalkuratoryjny R1/D10 = 1,173

Możliwy odbiorca stabilatu – elektrownia EBS na paliwa alternatywne Przykład MBA Leipzig – TEV Neumünster MBA LIPSK 300 tys ton/r , Zużycie energii 164 kWh/tona EBS, 13,7-15,2 MJ/kg EBS: z 1000 ton odpadów jest 318 ton EBS 13,7 MJ/kg + 138 ton EBS 15,2 MJ/kg Deponat : 27 % , ok. 50 kg CO2 eq na tonę TEV Neumünster 192 tys ton EBS , 150 tys ton dla EBS 18 MJ/kg System BICAR-NID, piec fluidalny Moc ( dla EBS 18 MJ ) 20 MW el + max 80 MW th (netto ) Produkcja : 150 GWh el lub max 250 GWh ciepła

Możliwy odbiorca stabilatu – elektrownia EBS na paliwa alternatywne Co to jest deponat? MBA LIPSK Ustabilizowana frakcja drobna , TOC do 18% s.m. Deponat nie jest wbudowywany w składowisko za pomocą kompaktorów ale jest walcowany na powierzchniach rekultywacyjnych: Porównanie ekwiwalentów emisji CO2 wg metody LCA-IWM: Składowisko bez odgazowania: 902 kg CO2 eq / tona odpadów Składowisko z odgazowaniem : 400 kg CO2 eq / tona odpadów Deponat MBA Lipsk: 50 kg CO2 eq / tona odpadów ( tyle co kompost z odpadów zebranych selektywnie ) Dla porównania: ekwiwalent CO2 dla spalania odpadów: 321 kg CO2 eq / tona odpadów ( Bilitewski ) 455 kg CO2 eq / tona odpadów ( EIPCC)

Dziękuję za uwagę Dziękuję za uwagę Stowarzyszenie technologii ekologicznych SILESIA PL-45219 Opole, Tulipanów 10 tel/fax: 77-45 10 349 STE-Silesia.org hydroxy@o2.pl grafiki: Wolny Przemysław, Opole