Wykonała: Sylwia Bąbalicka Podstawy mikrobiologii kosmetycznej. Drobnoustroje występujące w surowcach kosmetycznych i kosmetykach Wykonała: Sylwia Bąbalicka

Zmiany właściwości kosmetyków pod wpływem drobnoustrojów

Kosmetyki bogate w wodę i związki organiczne stanowią atrakcyjne środowisko do wzrostu i rozwoju drobnoustrojów, w tym patogenów chorobotwórczych.

Rozwijające się mikroorganizmy w znacznym stopniu powodują obniżenie stabilności, jakości i właściwości preparatu m.in. - rozdzielenie faz, - zmiany zapachu, - zmiany koloru - zmiany konsystencji.

Wpływ drobnoustrojów na zdrowie człowieka

Skażenie mikrobiologiczne, wynikające z obecnoœści mikroorganizmów w surowcach oraz urządzeniach produkcyjnych, a także z kontaktu gotowego już produktu z drobnoustrojami może prowadzić do poważnych i niebezpiecznych dla zdrowia człowieka konsekwencji.

Metabolity bakteryjne oraz przetworzone substancje aktywne w kosmetykach oddziaływując na wrażliwą skórę prowadzą często do reakcji alergicznych lubŸ lokalnych stanów zapalnych. Kontakt potencjalnie chorobotwórczych bakterii ze skórą czy błonami œśluzowymi może skutkować rozwojem typowych stanów chorobowych jak również drastycznych, np uszkodzenie wzroku.

Potencjalne niebezpieczeństwo wiąże się przede wszystkim z wnikaniem bakterii do uszkodzonej mikrourazami skóry lub na powierzchnię oka, na przykaad przy aplikacji tuszu do rzęs. Zakażenie S. aureus może doprowadzić do przypadków zespołu wstrząsu toksycznego TSS lub zespołu oparzonej skóry noworodków związanych ze stosowaniem skażonego gronkowcem złocistym kremu do ciała.

Choroba objawia się rozległymi pcęherzami, intensywnym złuszczaniem się naskórka i odsłanianiem skóry właściwej na dużych przestrzeniach tzw. zespół Rittera lub powstawaniem mniej rozległych zmian pod postacią liszajca pęcherzykowego czy wysypki rumieniowej.

Obecnoœść innych gronkowców jak Staphylococcus warneri oraz Staphylococus epidermidis w kosmetykach. może być związane z wtórnym zanieczyszczeniem produktu w zakładzie wytwórczym. Bakterie te posiadają dużą zdolnoœść tworzenia biofilmu, trudnego do usunięcia w trakcie produkcji. Gronkowce te występują w mydłach, szamponach i płynach do kąpieli.

Często P. aeruginosa są odpowiedzialne za groŸźne infekcje oka, jak owrzodzenie rogówki i głębokie zakażenie rogówki. Szampon do włosów może być natomiast Ÿźródłem chorobotwórczych bakterii Serratia marcescens.

Dzieci oraz osoby z obniążone odpornoœścią szczególnie podatne na skutki uboczne związane ze skażeniem kosmetyków i produktów kosmetycznych.

Drobnoustroje występujące w kosmetykach

Związane z używaniem kosmetyków Przechowywanie kosmetyków w warunkach podwyższonej temperatury i wilgotności, np. w łazience stwarza zagrożenie rozwoju w nich bakterii i grzybów pleśniowych. Aby temu zapobiec do produktów dodawane są konserwanty. Dostanie się do kosmetyków niewielkich ilości piasku lub kurzu, np. do olejku do opalania również powoduje w nich rozwój drobnoustrojów.

Czynnikiem, który dodatkowo sprzyja skażeniu kosmetyków jest flora fizjologiczna skóry konsumentów, szczególnie dłoni. Dąży się więc do maksymalnego ograniczenia kontaktu rąk z kosmetykiem w opakowaniu.

Kolejnym czynnikiem powodującym namnażanie się drobnoustrojów jest wielkoœść opakowań. Im większe tym wydłuża się okres, w którym mikroorganizmy mogą się w nim rozwijać. Także stosowanie tego samego opakowania produktu kosmetycznego przez kilka osób jednocześœnie może negatywnie wpływać na jego jakość.

Związane z ich produkcją Każdy etap wytwarzania produktów, począwszy od pozyskiwania surowców, przez ich przetwarzanie, pakowanie i dystrybucję obarczony jest potencjalnym ryzykiem kontaminacji mikrobiologicznej.

Różnorodne substancje, w zależnoœci od ich składu chemicznego oraz zasobnośœci w wodę stwarzają odmienne warunki do wzrostu drobnoustrojów.

Woda technologiczna, stosowana do procesów produkcyjnych czy też czyszczenia instalacji niejednokrotnie zawiera liczne bakterie i zarodniki grzybów, ponieważ jest to uzdatniana woda wodociągowa.

Zgodnie z nowoczesnymi trendami w kosmetologii, coraz większego znaczenia nabiera woda pochodząca ze specyficznych miejsc, na przykład bagien, lodowców czy gorących źŸródeł. Jej zastosowanie niesie ze sobą ryzyko wprowadzenia bakterii o unikalnych właśœciwośœciach, jak skrajna ciepłoopornoœść.

Ogromny wpływ na jakoœść substancji wykorzystywanych w produkcji œśrodków kosmetycznych mają warunki i sposób ich pozyskiwania.

Niewłaœściwe zbieranie surowców, ich suszenie, tłoczenie soku komórkowego czy przygotowywanie ekstraktów mogą prowadzić do nadmiernego nagromadzenia mikroorganizmów.

Fragmenty rośœlinne mogą ulegać pleœśnieniu podczas przechowywania Fragmenty rośœlinne mogą ulegać pleœśnieniu podczas przechowywania. Stają się późŸniej źŸródłem zarodników grzybów pleśœniowych, zawierających toksyny.

Drobnoustroje występujące w surowcach

Jednym z głównych surowców kosmetycznych jest woda Jednym z głównych surowców kosmetycznych jest woda. Może ona być źródłem bakterii z grupy Pseudomonas, które należą do drobnoustrojów patogennych, a co za tym idzie ich obecność w kosmetykach jest niedopuszczalna.

Surowce pochodzenia naturalnego charakteryzują się różnorodną mikroflorą towarzyszącą ze względu na sposób uprawy, obróbkę oraz wysoką aktywność wody. Zawartość drobnoustrojów w tych surowcach może zwiększać się podczas transportu, przechowywania czy suszenia.

Wodę i surowce pochodzenia naturalnego zaliczamy do grupy surowców o największym ryzyku zanieczyszczenia mikrobiologicznego. Im większa jest zawartość tych surowców w recepturze produktu, tym większa jego podatność na zakażenie mikrobiologiczne.

Kwasy, zasady, sole należą do surowców, które niosą niskie ryzyko  zanieczyszczenia mikrobiologicznego. Podobnie oleje, tłuszcze, alkohole czy środki powierzchniowo czynne w postaci proszku.

Pozytywne zastosowanie drobnoustrojów w kosmetyce

Choć obecność żywych mikroorganizmów w kosmetykach stanowi zagrożenie, to jednak liczne produkty ich metabolizmu znalazły szerokie zastosowanie w przemyśle kosmetycznym.

Mikroorganizmy są źródłem wielu cennych substancji biologicznie aktywnych, takich jak aminokwasy, witaminy czy enzymy.

Aminokwasami otrzymywanymi przy udziale mikroorganizmów są m. in Aminokwasami otrzymywanymi przy udziale mikroorganizmów są m.in. lizyna, treonina lewoskrętna, kwas glutaminowy. Dzięki bakteriom uzyskuje się dziś walinę, izoleucynę oraz tyrozynę.

Konserwanty i ich zastosowanie

Substancje konserwujące są niezbędnymi składnikami kosmetyków dodawanymi w celu przedłużenia ich trwałości. Działają przeciwdrobnoustrojowo–mają za zadanie hamować aktywność bakterii, pleśni i grzybów. Zapobiegają również powstawaniu produktów przemiany materii mikroorganizmów.

Substancje konserwujące muszą spełniać wiele wymagań– muszą być bezpieczne i efektywne. Zgodnie z obowiązującą ustawą kosmetyki te nie mogą stwarzać zagrożenia dla zdrowia człowieka i być dobrze tolerowane, stąd powinny być nietoksyczne oraz nie powinny się wchłaniać przez skórę i błony śluzowe.

Kosmetyki pozbawione środków konserwujących Kosmetyk pozbawiony substancji konserwujących trwały jest przez okres od 8 do 21dni. Czas te zależny jest od warunków przechowywania produktu. Preparat trzymany w lodówce będzie dłużej wytrzymały. Trwałość kosmetyku naturalnego można przedłużyć także stosując wysterylizowane narzędzia i pojemniki (za pomocą np. alkoholu).

Symbol PAO

Symbol PAO nazywany także symbolem otwartego słoiczka może dodatkowo zawierać na słoiczku lub pod nim liczbę miesięcy (np. 6M, 9M, 24M). Symbol PAO oznacza czas po otwarciu opakowania, od momentu pierwszego użycia produktu zgodnie z jego przeznaczeniem, w jakim produkt może być bezpiecznie stosowany.

W czasie stosowania kosmetyk jest narażony na kontakt z otoczeniem, w tym z mikroorganizmami pochodzącymi z powietrza i naszej skóry. Dlatego trwałość kosmetyku w czasie użycia jest znacznie krótsza, niż gdy produkt stoi zamknięty na półce.

Dziękuję za uwagę

Bibliografia http://www.cabines.pl/artykuly/159/mikroby-w-kosmetykach-zagrozenia-i-korzysci.html http://biotechnologia.pl/kosmetologia/badania-mikrobiologiczne-w-procesie-produkcji-wyrobow-kosmetycznych-cz-1,3161 http://yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.ekon-element-000171211827 http://laborant.pl/index.php/srodki-konserwujace-w-kosmetykach-koniecznosc-czy-zbedny-balast https://www.google.pl/search?q=symbol+pao&rlz=1C1AVNE_enPL695PL695&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKEwj2k8mdocPTAhWB7BQKHXcHACYQ_AUICigB&biw=1242&bih=602#imgrc=1d25uLUWgKpY2M: http://www.kosmopedia.org/o_kosmetykach/oznakowanie_kosmetykow/