Sprawozdanie z nadzoru pedagogicznego Łódzkiego Kuratora Oświaty - rok szkolny 2016/2017

Ewaluacje - rok 2016/2017 Przeprowadzono łącznie 253 ewaluacje: ewaluacje problemowe MEN – 155 ewaluacje problemowe KO – 96 ewaluacje całościowe (w tryb. art. 34 ust. 2b USO) – 2

Szkoły i placówki – wymagania w roku szkolnym 2016/17 - MEN Kształtowane są postawy i respektowane normy społeczne Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji

Szkoły i placówki – mocne strony Rodzice i uczniowie mają poczucie partycypacji w ustalaniu norm i zasad obowiązujących w szkołach. Działania wychowawcze i profilaktyczne prowadzone przez szkoły poddawane są analizie, a w razie potrzeb modyfikacji - dokonują ich całe szkolne społeczności. Uczniowie chętnie uczestniczą w działaniach prospołecznych – charytatywnych, prozdrowotnych i patriotycznych.

Szkoły i placówki – mocne strony Szkoły diagnozują środowisko uczniowskie, monitorują potrzeby i możliwości dzieci we współpracy z podmiotami wspierającymi system oświaty, a także wspólnie z nimi podejmują działania pomagające uczniom i ich rodzinom przezwyciężyć trudności. Nauczyciele starają się w różny sposób indywidualizować proces edukacyjny, najczęściej poprzez dostosowanie tempa pracy i rodzaju przydzielanych uczniom zadań do ich możliwości. Uczniowie i rodzice z reguły pozytywnie oceniają wsparcie udzielane im przez szkoły.

Szkoły i placówki – słabe strony Kształtowane są postawy i respektowane normy społeczne W systemach prawa wewnętrznego szkół brak jest mechanizmów kształtujących u uczniów postawę współodpowiedzialności za własny rozwój i poczucie współudziału w modyfikacji obowiązujących zapisów, co niekorzystnie wpływa na ich zaangażowanie w pracę szkół. Zdarzają się wśród uczniów przypadki wykluczenia z grupy, zachowań odbieranych jako nieprzyjemne, agresji słownej, relacyjnej i fizycznej. Niektórzy uczniowie są przez nauczycieli traktowani inaczej niż inni. Działania szkół mające na celu angażowanie rodziców do partycypowania w modyfikowaniu działań wychowawczych i profilaktycznych są mało skuteczne.

Szkoły i placówki – słabe strony Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji Prowadzone w szkole rozpoznanie potrzeb i możliwości uczniów nie zawsze ma charakter systemowy; część nauczycieli nie interesuje się zainteresowaniami, problemami uczniów oraz ich preferowanymi sposobami uczenia się. Niektórzy nauczyciele w ograniczonym stopniu indywidualizują proces edukacyjny. Nauczyciele rzadko różnicują kryteria oceniania osiągnięć edukacyjnych uczniów, szczególnie tych o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Część nauczycieli nie udziela uczniom kształtującej informacji zwrotnej, dotyczącej ich postępów, niezbyt często prowadzi rozmowy z rodzicami na temat potrzeb i możliwości ich dzieci.

Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się Szkoły i placówki - wymagania w roku szkolnym 2016/17 Łódzki Kurator Oświaty Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej

Szkoły i placówki – mocne strony Planowanie procesów edukacyjnych w oparciu o diagnozę wiedzy, możliwości i potrzeb uczniów oraz dostosowanie form i metod pracy na zajęciach zwiększa skuteczność procesu uczenia się i ma wpływ na efekty kształcenia. Zapoznawanie uczniów z celami uczenia się, odwoływanie się do innych doświadczeń niż szkolne i udzielanie im informacji zwrotnej o postępach w nauce, sprzyja aktywnemu i świadomemu uczeniu się oraz zwiększa odpowiedzialność uczniów za własny rozwój. Wprowadzane zmiany organizacyjne i edukacyjne w pracy szkół są ukierunkowane na wyrównanie poziomu wiedzy uczniów oraz na efektywne kształcenie i uczenie się.

Szkoły i placówki – słabe strony Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się Nadmierne sterowanie uczniami podczas realizacji procesu edukacyjnego skutkuje ograniczeniem uczniowskiej aktywności, utrudnia przyjęcie postawy kreatywnej oraz odbiera szansę do partycypowania w organizowaniu i przebiegu lekcji. Nauczyciele nie stwarzają powszechnej możliwości wpływu na organizację i przebieg procesu uczenia się, wzajemnego oceniania się uczniów, uczenia się od siebie nawzajem. Nauczyciele nie podejmują w sposób powszechny działań nowatorskich wykraczających poza zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej. Organizacja procesu edukacyjnego często uniemożliwia powiązanie różnych dziedzin wiedzy i jej wykorzystanie przez uczniów.

Szkoły i placówki – słabe strony Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej Zbyt rzadko uczniowie wykonują zadania kształtujące rozumowanie, używanie dowodów oraz argumentowanie na podstawie analizy faktów. Nauczyciele nie zawsze dostosowują czas wykonania zadania do możliwości indywidualnych ucznia. Atmosfera uczenia się i wspierania uczniów ukierunkowana jest na nabywanie przez nich określonych wiadomości i umiejętności, natomiast zjawiskiem, które to utrudnia, jest wyśmiewanie uczniów przez kolegów i faworyzowanie niektórych dzieci przez uczących. Nie wszyscy nauczyciele różnicują w czasie zajęć edukacyjnych sposoby rozwiązywania problemów i wykonywania zadań z wykorzystaniem nabytej przez uczniów wiedzy i umiejętności.

Kontrole planowe – podsumowanie roku szkolnego 2016/17 Temat kontroli Liczba kontroli Liczba zaleceń Prawidłowość organizacji i funkcjonowania biblioteki szkolnej 346 130 Realizacja kształcenia dualnego w ramach praktycznej nauki zawodu 54 22

Prawidłowość organizacji i funkcjonowania biblioteki szkolnej Wnioski: należy uzyskać zgodę organu sprawującego nadzór pedagogiczny na zatrudnienie bez wymaganych kwalifikacji do zajmowania danego stanowiska zgodnie art. 10 ust. 9 ustawy Karta Nauczyciela, koniecznie dostosować czas pracy bibliotek szkolnych do potrzeb uczniów, nauczycieli, rodziców, rozważyć uzupełnienie oferty pracy bibliotek o dodatkowe, ciekawe formy pracy w zakresie promowania czytelnictwa, np.: liczne konkursy i projekty edukacyjne, przedstawienia teatralne, udział w programach Cała Polska czyta dzieciom, Narodowy Program Rozwoju Czytelnictwa, Rządowy Program Rozwoju Czytelnictwa „Książki naszych marzeń”.

Realizacja kształcenia dualnego w ramach praktycznej nauki zawodu Wnioski : należy zintensyfikować współpracę pomiędzy szkołą zawodową a pracodawcą w zakresie realizacji zadań wychowawczych i dydaktycznych, koniecznie należy przestrzegać przepisy prawa dotyczące kalkulacji ponoszonych przez szkoły kosztów realizacji praktycznej nauki zawodu, w ramach przyznanych przez organ prowadzący środków finansowych, należy koniecznie przestrzegać zapisów prawa w zakresie zapewnienia warunków materialnych do realizacji praktycznej nauki zawodu, należy prowadzić nadzór i wdrażać w praktykę szkolną szczegółową organizację praktycznej nauki zawodu uregulowaną w statutach szkół.

Realizacja kształcenia dualnego w ramach praktycznej nauki zawodu Wnioski: Zadbać o zgodne z prawem sporządzanie umów o praktyczną naukę zawodu Przestrzegać przepisów prawa w zakresie zapewnienia warunków materialnych do realizacji praktycznej nauki zawodu Przestrzegać przepisów prawa dotyczących kalkulacji ponoszonych przez szkołę kosztów realizacji praktycznej nauki zawodu, w ramach przyznanych przez organ prowadzący środków finansowych.

Kontrole doraźne - 306 Obszary funkcjonowania szkół i placówek będące przedmiotem kontroli Liczba zaleceń zgodność zatrudniania nauczycieli z wymaganymi kwalifikacjami 13  realizacja podstaw programowych i ramowych planów nauczania 25  przestrzeganie zasad oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów oraz prowadzenia egzaminów, a także przestrzeganie przepisów dotyczących obowiązku szkolnego i obowiązku nauki 56  przestrzeganie statutu szkoły lub placówki 65 przestrzeganie praw dziecka i praw ucznia 38  zapewnienie uczniom bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, wychowania i opieki. 44 przestrzeganie przez szkolę niepubliczną przepisów art. 7 ust. 3 ustawy o systemie oświaty 29 inne  161 RAZEM 431

Kontrole doraźne przeprowadzone w roku szkolnym 2016/17 Wnioski: należy przestrzegać zgodności zatrudniania nauczycieli z wymaganymi kwalifikacjami, w szczególności w szkołach prowadzących kształcenie zawodowe, oraz zwrócić uwagę na kwalifikacje pedagogiczne nauczycieli, należy systematycznie i w sposób ciągły monitorować przestrzeganie zasad oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów przez nauczycieli, należy uwzględnić w procesie badań ewaluacyjnych zagadnienia dotyczące przestrzegania praw ucznia i zapewnienia uczniom poczucia bezpieczeństwa.

Ministerstwo Edukacji Narodowej Podstawowe kierunki realizacji polityki oświatowej państwa

Rok szkolny 2017/18 Wdrażanie nowej podstawy programowej kształcenia ogólnego. Podniesienie jakości edukacji matematycznej, przyrodniczej i informatycznej. Bezpieczeństwo w Internecie. Odpowiedzialne korzystanie z mediów społecznych. Wprowadzanie doradztwa zawodowego do szkół i placówek. Wzmacnianie wychowawczej roli szkoły. Podnoszenie jakości edukacji włączającej w szkołach i placówkach systemu oświaty.

Planowane działania w zakresie nadzoru pedagogicznego w roku szkolnym 2017/18 Przewiduje się przeprowadzenie 192 ewaluacje zewnętrzne. W tym 60% ewaluacji problemowych wg wymagań określonych przez Ministerstwo Edukacji Narodowej. W przedszkolach: Dzieci nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej (2) Kształtowane są postawy i respektowane normy społeczne (4)

w szkołach i placówkach: Planowane działania w zakresie nadzoru pedagogicznego w roku szkolnym 2017/18 40% ewaluacji problemowych wg wymagań określonych przez Łódzkiego Kuratora Oświaty w szkołach i placówkach: Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się (1) Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi (9)

Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi (5) Poradnie psychologiczno-pedagogiczne, biblioteki pedagogiczne, placówki doskonalenia nauczycieli Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający rozwojowi osób, instytucji i organizacji korzystających z oferty placówki (1) Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi (5)

Placówki zapewniające uczniom opiekę i wychowanie Kształtowane są postawy i normy społeczne (2) Placówka wspomaga rozwój wychowanków z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji (3)

Placówki oświatowo-wychowawcze Placówka wspomaga rozwijanie zainteresowań i uzdolnień wychowanków oraz umożliwia korzystanie z różnych form wypoczynku i organizacji czasu wolnego (2) Kształtowane są postawy i normy społeczne (3)

Kształtowane są postawy i respektowane normy społeczne (4) Młodzieżowe ośrodki socjoterapii, specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze i ośrodki rewalidacyjno- wychowawcze Wychowankowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej (2) Kształtowane są postawy i respektowane normy społeczne (4)

Tematyka kontroli planowych w roku szkolnym 2017/2018 Ocena prawidłowości zapewniania warunków i organizacji kształcenia uczniów niepełnosprawnych w szkołach ogólnodostępnych Ocena prawidłowości współpracy publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych z przedszkolami i szkołami (w publicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych)

Ocena prawidłowości zapewniania warunków i organizacji kształcenia uczniów niepełnosprawnych w szkołach ogólnodostępnych Ustawa o systemie oświaty (Dz.U2017.1943) Ustawa Prawo Oświatowe z dnia 14 grudnia 2016 r. (DZ.U.2017.59) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym (DZ.U.2017.1578) Rozporządzenie MEN z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno – pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach Rozporządzenia MEN dotyczące klasyfikowania i oceniania, dokumentowania przebiegu nauczania, kwalifikacji nauczycieli

Ocena prawidłowości współpracy publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych z przedszkolami i szkołami Ustawa Prawo Oświatowe z dnia 14 grudnia 2016 r. (Dz.U.2017.59) Ustawa o systemie Oświaty (Dz.U.2016.1943) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno – pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach Rozporządzenie zmieniające rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 lutego 2013 r. w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych

Monitorowanie w roku szkolnym 2017/18 będzie obejmowało: Zapewnienie bezpieczeństwa uczniom podczas zajęć na strzelnicach szkolnych Organizację pomocy psychologiczno- pedagogicznej we wszystkich typach szkół

Formy realizacji zadań nadzoru pedagogicznego w zakresie wspomagania szkół i placówek organizowanie narad dyrektorów szkół i placówek dotyczących stosowania prawa oświatowego, zmian w prawie oświatowym, inspirowanie dyrektorów, nauczycieli szkół i placówek do udziału w programach rządowych i innych przedsięwzięciach finansowanych ze źródeł zewnętrznych, inspirowanie dyrektorów i nauczycieli do tworzenia istotnej dla uczniów oferty profilaktycznej oraz oferty wychowania w szkole i placówce w oparciu o normy społeczne, wartości, prawa człowieka, kształtujące takie cechy i postawy, jak - patriotyzm, partycypacja, poczucie własnej wartości i godności, empatia, wrażliwość społeczna, wolontariat.

Formy realizacji zadań nadzoru pedagogicznego w zakresie wspomagania szkół i placówek publikacje, na stronie internetowej Kuratorium Oświaty w Łodzi, analiz wyników sprawowanego nadzoru pedagogicznego, w tym wniosków z ewaluacji zewnętrznych i kontroli, upowszechnianie informacji i przykładów dobrej praktyki w zakresie podejmowania przez szkoły i nauczycieli działań innowacyjnych dotyczących wykorzystania technologii informacyjnej i komunikacyjnej(konkursy, projekty, programy, imprezy, akcje).

Dziękuję za uwagę