Zambia – czy tu można zrobić biznes? Perspektywy dla polskich firm Seminarium informacyjne KIG Narzędzia dla wsparcia polskiego eksportu i inwestycji Warszawa, 23 sierpnia 2016 r.

KUKE – polska ECA (Export Credit Agency, agencja kredytów eksportowych)  ECA – rządowe lub quasi rządowe instytucje powołane w celu wspierania eksportu towarów i usług z danego kraju  KUKE pierwszy wyspecjalizowany ubezpieczyciel należności w Polsce jako jedyna instytucja w Polsce posiada ustawowy mandat do prowadzenia ubezpieczeń gwarantowanych przez Skarb Państwa 200 krajów świata Skarb Państwa jako właściciel i nadzorujący działalność  KUKE: ubezpiecza eksportowe i krajowe należności handlowe także w krajach podwyższonego ryzyka polskich eksporterów /ryzyko braku zapłaty należności z odroczonym terminem płatności/ poprzez ubezpieczenie kredytu bankowego dla zagranicznego kontrahenta, umożliwia pozyskanie długoterminowego kredytu na finansowanie kontraktów eksportowych realizowanych przez polskich eksporterów dóbr kapitałowych i usług chroni inwestycje zagraniczne polskich inwestorów udziela gwarancji ubezpieczeniowych oferuje krótkoterminowy faktoring w ramach KUKE Finance 2

Zambia / ryzyko at glance  obejmowany ubezpieczeniem bez dodatkowych wymogów  klasa kraju OECD 6/7  dawniej kraj HIPC / obecnie bez dodatkowych ograniczeń ale w toku rozmowy z MFW nt. programów pomocowych  polityczna: sierpniowe wybory Prezydenta i do Zgromadzenia Narodowego utrzymały status quo kwestionowane przez opozycję ale w zasadzie nie kwestionowane przez obserwatorów międzynarodowych  ekonomiczna: trudna na skutek spadku cen miedzi (podstawowy produkt eksportowy), niedoborów energii i niskich opadów deszczu (rolnictwo jedną z podstawowych gałęzi gospodarki) spowolnienie wzrostu gospodarczego do 3,6% w 2015 (z 4,9% w 2014, w 2016 spodziewany na poziomie 3,4%), wzrost inflacji do ponad 20% podwojenie zadłużenia zewnętrznego (13,5% PKB w 2012 do 38,7% PKB w 2015), całkowity dług publiczny przekroczył 52% PKB konieczne: zacieśnienie polityki finansowej, ograniczenie deficytu budżetowego (obecnie wydatki przewyższają wpływy), stabilizacja kursu wymiany waluty (znacznie wyższa deprecjacja kwachy zambijskiej w stosunku do USD niż pozostałych walut w regionie), skuteczniejsza polityka rozwoju ekonomicznego i przeciwdziałania ubóstwu 3

Zambia / potencjał Sektor wydobywczy – złoża miedzi oraz niklu, cyny, uranu i kamieni szlachetnych (nowoczesne technologie górnicze, badanie złóż geologicznych, maszyny i urządzenia) Sektor rolno-spożywczy (maszyny rolnicze, maszyny do przetwórstwa spożywczego) Sektor energetyczny (hydro-elektrownie) Infrastruktura Turystyka Ochrona środowiska (stacje uzdatniania wody, technologie oszczędzania wody, oszczędności w zużyciu energii) Farmaceutyki, art. medyczne 4

Ubezpieczenie należności (kredyt kupiecki) dla polskich eksporterów towarów i usług 5  TOWARY (np. żywność, farmaceutyki) kilku kontrahentów, powtarzalne dostawy, krótki termin płatności: np. 30 dni (max do 2 lat) ubezpieczenie należności krótkoterminowych w ramach polisy obrotowej od ryzyka nierynkowego (handlowe, polityczne i siły wyższej) faktoring z polisą KUKE (także w KUKE Finance) 0,752% (30 dni, 10% udział własny) ubezpieczenia możliwe w odniesieniu do należności w walutach wymienialnych i ujętych w tabeli NBP kursów średnich walut obcych – tabela A  MASZYNY i URZĄDZENIA, USŁUGI pojedynczy kontrahent w ramach kontraktu, dłuższe terminy płatności należności krótkoterminowe / polisa indywidualna lub należności średnio i długoterminowe (powyżej 2 lat) / kredyt i produkcja od ryzyka handlowego, politycznego i siły wyższej forfaiting z polisą KUKE 1,96% (dostawa+1 rok spłaty, 1M) lub 4,30% (dostawa+3 lata spłaty, 3M) za cały okres (średni rating kontrahenta, 5% udział własny) ubezpieczenia możliwe w odniesieniu do należności w walutach wymienialnych i ujętych w tabeli NBP kursów średnich walut obcych – tabela A

Gwarancja zapłaty należności z akredytywy dla banków finansujących eksport polskich towarów i usług 6  TOWARY, MASZYNY i URZĄDZENIA, USŁUGI jeden/kilku kontrahentów, odroczenie/kredyt do 719 dni zabezpieczenie dla banku = możliwość uzyskania finansowania także w formie krótkiego kredytu dla kupującego w formie: potwierdzenia akredytywy dyskonta akredytywy (odroczony termin płatności) post-finansowania w ramach akredytywy (krótkoterminowy kredyt) dostępne dla wszystkich banków finansujących: polskich lub międzynarodowych, państwowych lub komercyjnych łatwy proces / gwarancje wystawiane w ramach limitów na banki 0,914% (360 dni, 100%) możliwe w odniesieniu do należności w walutach wymienialnych i ujętych w tabeli NBP kursów średnich walut obcych – tabela A

Kredyt eksportowy dla banków finansujących eksport polskich towarów i usług 7  ECA Financing, Export Finance, Buyer’s Credit  DOBRA KAPITAŁOWE i USŁUGI (maszyny, urządzenia, środki transportu, itp.) KONTRAKTY EPC (obiekty „pod klucz”) pojedynczy kontrahent lub projekt w ramach kontraktu, dłuższe terminy płatności – okres realizacji + 5/7/10 lat lub dłużej* zabezpieczenie dla banku = długoterminowy kredyt udzielany zagranicznemu kontrahentowi na zakup dóbr kapitałowych lub usług w Polsce (inaczej na realizację kontraktu eksportowego przez polskiego eksportera lub wykonawcę do wykorzystania także w przypadku finansowania inwestycji własnej także poprzez bank kontrahenta lub jako Project Finance dostępne dla wszystkich banków finansujących: polskich lub międzynarodowych, państwowych lub komercyjnych 7,42% za cały okres (1 rok realizacji + 5 lat spłaty, 6M, 95%, średnie ryzyko, bez dodatkowych zabezpieczeń); koszt ubezpieczenia ponosi kupujący ubezpieczenia możliwe w odniesieniu do należności w walutach wymienialnych i ujętych w tabeli NBP kursów średnich walut obcych – tabela A

Kredyt dla Nabywcy Korzyści dla stron 8 Dla Eksportera: Szybkie otrzymanie zapłaty za dostarczony towar, po prezentacji w banku dokumentów potwierdzających realizację części lub całości kontraktu Możliwość zaoferowania kontrahentom odroczonych terminów płatności i niższych kosztów finansowania bez obciążania własnych limitów kredytowych Zabezpieczenie przed ryzykiem braku spłaty ze strony kontrahenta Możliwość bieżącego finansowania projektów inwestycyjnych o dłuższym terminie realizacji dzięki wypłatom środków kredytowych w transzach w miarę realizacji kolejnych etapów kontraktu Dzięki minimalizacji ryzyka, możliwość rozszerzenia kręgu odbiorców i rozszerzenia działalności eksportowej o rynki o podwyższonym ryzyku, i w efekcie zwiększenie obrotów i zysków przedsiębiorstwa Dla Importera: Możliwość skorzystania z zewnętrznej konkurencyjnej formy kredytowania zakupów inwestycyjnych Wydłużony termin płatności za dostawy, pozwalający spłacić inwestycję z wpływów przez nią generowanych Finansowanie dostosowane do przebiegu konkretnego projektu Brak potrzeby obciążania własnych limitów kredytowych w bankach lokalnych – zachowanie zdolności kredytowej na inne potrzeby kapitałowe lub inwestycje strategiczne Atrakcyjne koszty finansowania (włączając koszt ubezpieczenia) Możliwość uzyskania finansowania bez dodatkowych zabezpieczeń Możliwość skorzystania z Programu DOKE (stała stopa procentowa)

Ubezpieczenie inwestycji bezpośrednich za granicą dla polskich inwestorów 9  prowadzenie DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ ZA GRANICĄ nabycie przedsiębiorstwa, otworzenie oddziału lub przedstawicielstwa, nabycie nieruchomości lub innych aktywów trwałych, nakłady kapitałowe, pożyczki udziałowców, itp. ochrona nakładów pieniężnych, rzeczowych lub w postaci wartości niematerialnych i prawnych ochrona przed ryzykiem politycznym i siły wyższej (w tym ryzyko regulacyjne – zmiana obowiązujących regulacji w kraju inwestycji, wywłaszczenie, itp.) cesja z polisy KUKE jako zabezpieczenie finansowania inwestycji 1,2% p.a. za pełen zakres ryzyk (90% pokrycia) ubezpieczenia możliwe w odniesieniu do należności w PLN i EUR

KUKE Narzędzia dla wsparcia polskiego eksportu i inwestycji stosowane w przypadku Zambii  Kredyt Dostawcy – ubezpieczenie średnio i długoterminowych należności z kontraktu eksportowego; ryzyko produkcji i ryzyko kredytu  Kredyt dla Nabywcy – ubezpieczenie średnio i długoterminowego kredytu na finansowanie kontraktu eksportowego  Program KUKE Forfaiting – ubezpieczenie wykupu średnio i długoterminowych należności z kontraktu eksportowego  Reasekuracja we współpracy z innymi ECAs  Polisa na Wschód – ubezpieczenie należności od ryzyka nierynkowego w ramach polisy obrotowej  Polisa indywidualna – ubezpieczenie należności z kontraktu eksportowego  Gwarancje zapłaty należności z akredytywy  Gwarancje spłaty krótkoterminowych kredytów finansujących kontrakty eksportowe  Ubezpieczenie inwestycji bezpośrednich za granicą  Ubezpieczenie leasingu finansowego  Gwarancje kontraktowe i re-gwarancje  Gwarancje kontraktowe (wykonania, zwrotu zaliczki) 10 gwarantowane przez SP ubezpieczenia krótkoterminowe pozostałe ubezpieczenia gwarantowane przez SP gwarantowane przez SP ubezpieczenia 2 i więcej lat działalność komercyjna

Wymóg krajowego pochodzenia 11 Rozporządzenie Ministra Gospodarki z 19 grudnia 2014 r. w sprawie maksymalnego procentowego udziału składników pochodzenia zagranicznego w przychodzie netto z realizacji kontraktu eksportowego oraz rodzaju dowodów, na podstawie których ustala się pochodzenie produktu lub usługi podstawowy wymóg w zakresie ubezpieczeń gwarantowanych przez Skarb Państwa

Wymóg krajowego pochodzenia 12 Maksymalny procentowy udział składników pochodzenia zagranicznego w przychodzie netto dla kontraktu zawartego na okres kredytu dwóch lub więcej lat60% dla kontraktu zawartego na okres kredytu poniżej dwóch lat70% dla kontraktu dotyczącego systemów komputerowych, urządzeń elektronicznej techniki obliczeniowej, wyrobów przemysłu elektrotechnicznego, elektronicznego i teletechnicznego, statków powietrznych, statków morskich i statków żeglugi śródlądowej 80% dla kontraktu dotyczącego usług budowlanych90%

Ochrona inwestycji dla polskich inwestorów 13  nabycie lub utworzenie i prowadzenie przedsiębiorstwa za granicą (także oddział), dopłaty lub pożyczki wspólników, nabycie nieruchomości i innych aktywów trwałych chroni wniesione przez inwestora nakłady pieniężne, rzeczowe lub w postaci wartości niematerialnych i prawnych netto, które upoważniają do udziału w zyskach, w masie upadłościowej, gwarantują prawo głosu, nadzoru i współzarządzania od ryzyka politycznego i siły wyższej (np. zmiana przepisów prawnych w kraju inwestycji, wywłaszczenie, itp.) coroczne odnowienie polisy, maksymalny okres ochrony – 15 lat 0,6% p.a. (pełen zakres ryzyka, 90% ochrony) cesja z polisy KUKE jako zabezpieczenie kredytu na finansowanie Limit budżetowy na rok 2016 PLN 15,0 mld wolne miejsce w limicie budżetowym PLN 8,3 mld Największa historycznie wartość indywidualnej umowy ubezpieczeniaPLN 900 mln Limit łącznych zobowiązań z tytułu gwarantowanych przez Skarb Państwa ubezpieczeń eksportowych oraz gwarancji ubezpieczeniowych zgodnie z ustawą budżetową na 2016r.

Elżbieta Urbańska M P F E KUKE S.A. ul. Sienna Warszawa