Kwaśne deszcze Kwaśnym deszczem nazywamy opad atmosferyczny zawierający w kroplach wody zaabsorbowane gazy: -Dwutlenek siarki (SO 2 ) -Tlenki azotu (NxOy lub NOx) - Siarkowodór (H 2 S) -Chlorowodór (HCl) -Dwutlenek węgla (CO 2 ) Opady takie mają pH mniejsze niż 5,6 czyli kwaśne, stąd nazwa kwaśne deszcze. Deszcz o rekordowo niskim pH (2,4) spadł w 1974 r. w Szkocji, był on kwaśniejszy od soku cytrynowego.

Powstawanie kwaśnych deszczy Kwaśne deszcze powstają głównie na obszarach, gdzie atmosfera jest narażona na długotrwałą emisję dwutlenku siarki i tlenków azotu. Te dwa związki chemiczne są największymi trucicielami i najbardziej przyczyniają się do powstawania kwaśnych deszczy. Szkodliwe związki pochodzą ze źródeł naturalnych – powstają w przypadku wybuchów wulkanów i pożarów lasów -, ale także w bardzo dużej mierze są wynikiem działalności człowieka - powstają w skutek spalania paliw i procesów przemysłowych.

Schemat powstawania kwaśnych deszczy

Skutki kwaśnych deszczy Zagłada lasów Substancje zawarte w kwaśnym deszczu atakują liście i igły, które w efekcie odpadają. Potem choroba atakuje całą roślinę i drzewo obumiera. Śmierć milionów ryb Kwaśne deszcze powodują zakwaszenie wód powierzchniowych. Szczególnie narażone są strumienie, rzeki i jeziora na terenach zalesionych. Okazuje się, że przy pH niższym niż 5,6 ryby przestają się rozmnażać! Uszkodzenia budynków i zabytków Kwaśne deszcze powodują również uszkodzenia różnych budynków, pomników i zabytków, ponieważ rozpuszczają wapień i cement. Przyspieszają również korozję konstrukcji metalowych.

Skutki kwaśnych deszczy c.d. Ptasie problemy Zaburzone jest rozmnażanie ptaków żyjących przy brzegach zakwaszonych jezior Nieurodzajne gleby Kwaśne deszcze prowadzą do zakwaszania gleb, w których uwalnia się toksyczny glin oraz następuje wymywanie substancji odżywczych. Powoduje to, że ziemie uprawnych w wyniku zakwaszenia stają się niezdatne pod uprawę. Atak na układ oddechowy i krwionośny Kwaśne zanieczyszczenia wywołują dolegliwości oddechowe (kaszel, astma, zapalenia oskrzeli), bóle głowy, oczu, gardła, problemy z oddychaniem. Kwasy przyczyniają się też pośrednio do chorób nowotworowych - wypłukują z otoczenia metale ciężkie, które zanieczyszczają m.in. spożywaną przez nas wodę. Metale te, kumulowane w organizmie, stają się przyczyną raka, choroby Alzheimera czy chorób układu wydalniczego

Jak zapobiegać? Ograniczenie spalania paliw zawierających siarkę i jej związki Budowa instalacji wyłapujących tlenki siarki i azotu ze spalin emitowanych do atmosfery Zmniejszenie emisji zanieczyszczeń powietrza (oszczędniejsze gospodarowanie energią oraz użycie możliwie najlepszej techniki spalania i oczyszczania Przeciwdziałanie występowaniu kwaśnych deszczy powinno mieć charakter międzynarodowy, ponieważ nierzadko opady kwaśnego deszczu trafiają na obszary znacznie oddalone od źródeł zanieczyszczeń atmosfery.

Efekt cieplarniany Efektem cieplarnianym nazywamy zjawisko podwyższenia temperatury planety, powodowane obecnością gazów cieplarnianych w atmosferze. Proces ten polega na zatrzymywaniu się w atmosferze coraz większych części promieniowania podczerwonego co prowadzi do ogrzewania się Ziemi. Efekt cieplarniany (naturalny), jest zjawiskiem korzystnym dla kształtowania warunków życia na Ziemi. Szacuje się, że podnosi on temperaturę powierzchni o 20 – 34 °C. Średnia temperatura naszej planety wynosi 14 – 15 °C. Gdyby efekt cieplarniany nie występował, przeciętna temperatura Ziemi wynosiłaby ok. –19 °C

Gazy cieplarniane Gazy cieplarniane są lotnymi substancjami chemicznymi występującymi w atmosferze, których budowa pozwala na zatrzymywanie i magazynowanie energii cieplnej oraz przekazywanie jej do powierzchni Ziemi w postaci promieniowania podczerwonego. Spośród ponad 30 dotychczas zidentyfikowanych gazów cieplarnianych w poniższej tabeli znajduje się 5 najważniejszych ze względu na udział w efekcie cieplarnianym. Nazwa gazuUdział w efekcie cieplarnianym Efektywność pochłaniania promieniowania podczerwonego w porównaniu do CO 2 dwutlenek węgla(CO 2 ) 50%1 metan (CH 4 ) 18%30 freony 14% ozon (O 3 ) 12%2000 tlenki azotu (NO x ) 6%150

Przyczyny powstawania efektu cieplarnianego Wycinka lasów powoduje zmniejszenie się ilości pochłanianego dwutlenku węgla, przez co zalega on w atmosferze i powstrzymuje promieniowanie podczerwone przed swobodnym ujściem do przestrzeni kosmicznej. Spalanie paliw kopalnych zwiększa emisję dwutlenku węgla, przez co drzewa nie nadążają z jego pochłanianiem. Freony stosowane niegdyś w urządzeniach chłodniczych, aerozolach

Skutki efektu cieplarnianego Wzrost temperatury na Ziemi Spowoduje to najprawdopodobniej przesunięcie stref klimatycznych o km ku biegunom do końca XXI wieku Topnienie lodowców W wyniku topnienia lodowców i zalewania przez nich obszarów nadmorskich zmniejsza się ilość miejsc do życia, a co za tym idzie miejsc pracy. Szacuje się, że w przeciągu kilkuset lat z powierzchni Ziemi znikną kraje położone najniżej poziomu morza (np. Holandia) Więcej deszczu Parowanie wód w morzach i oceanach prowadzi do zwiększenia ilości opadów na Ziemi

Skutki efektu cieplarnianego c.d. Klęski żywiołowe Konsekwencją ocieplenia klimatu są coraz liczniejsze klęski żywiołowe oraz ekstremalne zjawiska pogodowe (np. fale upałów) Kiepskie perspektywy dla ludzkości Ocieplenie klimatu spowoduje przyspieszenie parowania wody i opadania jej w nowych rejonach. Zmniejszy to zasoby wody pitnej. Wymieranie Gatunki roślin i zwierząt, które nie dostosują się do zmienionych warunków, po prostu znikną z powierzchni Ziemi. Wiele chorób związanych z gorącym klimatem (np. malaria) dotknie ludzi i zwierzęta, które są całkowicie na nie nieodporne.

Rozwiązania problemu Zmniejszenie emisji dwutlenku węgla, głównego sprawcy efektu cieplarnianego Aktywna segregacja śmieci i używanie surowców wtórnych. Recykling ogranicza produkcję CO2 wymaganą do tworzenia pudełek i opakowań. Poszukiwanie alternatywnych źródeł energii, głównie odnawialnych (promieniowanie słoneczne, ruchy mas powietrza, ruchy wód w rzekach, fale i pływy morskie) Całkowite zaprzestanie wycinania lasów oraz sadzenie nowych drzew. Nakłanianie społeczeństwa do korzystania ze środków komunikacji publicznej czy rowerów.