Uniwersytet Warszawski Wydział Zarządzania Zakład Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych Międzynarodowe Stosunki Gospodarcze Prowadzący: mgr Leila Isainowa Pok. B

4.Inwestycje zagraniczne: bezpośrednie i portfelowe. Ich wpływ na kształtowanie się koniunktury gospodarczej

Mobilność kapitału Najważniejszymi motywami migracji kapitału są: zysk oraz dywersyfikacja ryzyka Przepływy kapitału wynikają z faktu różnego wyposażenia poszczególnych krajów w zasoby kapitału: Kraje, które posiadają go dużo eksportują Kraje, które mają go w deficycie importują

W kraju będącym eksporterem kapitału (inwestycji) jego produktywność jest niska (jest go dużo) W kraju będącym importerem produktywność kapitału jest wysoka (gdyż jest go mało) Eksporter kapitału osiąga wyższe stopy zwrotu wysyłając swój kapitał do pracy za granicę (odsetki, dywidendy) Importer kapitału zwiększa produkcję (nowe inwestycje, technologie) przewyższającą swoją wartością płatności odsetek od zapożyczonego kapitału

INWESTYCJE ZAGRANICZNE 1. Bezpośrednie Inwestycje Zagraniczne (BIZ) – lokaty kapitału w przedsiębiorstwo zagraniczne w celu uzyskania długotrwałego i bezpośredniego wpływu na jego działalność. Wg OECD - BIZ to przedsiębiorstwo, w którym pojedynczy inwestor zagraniczny kontroluje 10 lub więcej % akcji zwykłych lub głosów w firmie korporacyjnej, lub posiada efektywny wpływ na decyzje firmy. 2. Inwestycje Portfelowe - polegają na nabywaniu instrumentów finansowych zagranicznych emitentów, bez udziału w zarządzaniu podmiotem emitenta. -w obydwu kategoriach obok zakupu akcji i udziałów występują również długo i krótkoterminowe kredyty

INWESTYCJE BEZPOŚREDNIE A INWESTYCJE PORTFELOWE Kontrola nad zainwestowanym kapitałem, Czas trwania inwestycji, -W BIZ następuje przemieszczanie przez granice zasobów materialnych, wiedzy, technologii, know-how, etc., a więc mają one większy wpływ na gospodarkę (zatrudnienie, handel, wydajność), - BIZ umożliwiają kompleksowe wykorzystanie zasobów firmy w porównaniu z innymi formami inwestycji, -Głównym motywem inwestycji portfelowych jest dywersyfikacja portfela inwestycyjnego w celu ograniczenia ryzyka,

77 Klasyfikacje bezpośrednich inwestycji zagranicznych Podział BIZ według formy zaangażowania inwestycyjnego: a) typu greenfield b) typu brownfield c) BIZ polegające na kontynuacji działalności nabytej firmy zagranicznej bez większej jej restrukturyzacji. Typologia BIZ według zróżnicowania strategii działania inwestorów w krajach goszczących: a) horyzontalne (poziome) b) wertykalne (pionowe) c) konglomeratowe

88 Klasyfikacje BIZ (c.d.) Z kolei, przyjmując za kryterium klasyfikacji zróżnicowanie motywów inwestycyjnej ekspansji KTN, J. Dunning (w 1993 r.) wyodrębnił cztery główne typy bezpośrednich inwestycji zagranicznych: a) poszukujące zasobów b) poszukujące rynków c) podnoszące efektywność działania d) poszukujące nowych strategicznych aktywów lub zdolności.

Motywy inwestycji zagranicznych wg Eitemana i Stonehilla 1.Strategiczne 2. Zachowawcze (behavioralne) 3. Ekonomiczne

10 Główne determinanty lokalizacji BIZ Determinanty ekonomiczne BIZ Determinanty prawno-instytucjonalne BIZ

11 Determinanty przewidywanej lokalizacji BIZ według badań UNCTAD

Czynniki na które polityka gospodarcza ma ograniczony wpływ Dystans geograficzny Rozmiar PKB Surowce naturalne Wspólny język, bliskość kulturowa Pytanie: Na jakie czynniki polityka gospodarcza może wpływać w średnim i długim okresie?

Czynniki na które polityka gospodarcza może wpływać w średnim i długim okresie Ryzyko makroekonomiczne Koszty pracy i stopień regulacji rynku pracy Stopień otwartości Stopień regulacji rynku dóbr i usług oraz jakość instytucji Rozwój rynków finansowych Efektywna stawka podatkowa Nakłady na Badania i Rozwój Dotychczasowy poziom BIZ

Jakie są korzyści z tytułu inwestycji bezpośrednich - punkt widzenia inwestora

Korzyści z tytułu inwestycji bezpośrednich - punkt widzenia inwestora Niższe koszty produktu i dostępu do rynku, Poszerzony rynek zbytu, Ułatwiony dostęp do klienta – Jego łatwiejsza identyfikacja, – Identyfikacja jego potrzeb, – Łatwość spełniania jego oczekiwań, Zwiększenie konkurencyjności własnej oferty wobec głównych rywali na rynku lokalnym Ulgi podatkowe

Jakie są koszty/ zagrożenia z tytułu inwestycji bezpośrednich-punkt widzenia inwestora?

Koszty z tytułu inwestycji bezpośrednich -punkt widzenia inwestora Podstawowe koszty to: Przekazanie know how i utrata nad nim kontroli Rosnące ryzyko polityczne, Ryzyka makroekonomiczne i handlowe na nowych rynkach Potrzeba modyfikacji strategii przedsiębiorstwa do potrzeb rynku Potrzeba przygotowania i wykorzystania lokalnej kadry zarządzającej oraz modyfikacji polityki kadrowej

Jakie są KORZYŚCI KRAJU PRZYJMUJĄCEGO: Korzyści ekonomiczne Korzyści polityczno – prawne

KORZYŚCI KRAJU PRZYJMUJĄCEGO: Korzyści ekonomiczne: Większa konkurencja - niższe ceny, większy wybór, Możliwość włączenia się do międzynarodowej sieci powiązań dystrybucyjnych, Tworzenie dodatkowych miejsc pracy Korzyści polityczno – prawne: Pozytywny sygnał dla środowiska biznesu Międzynarodowego, Stabilne normy prawne, Społeczna stabilność, Podniesienie poziomu usług oferowanych przez urzędy wymuszona przez obecność inwestorów zagranicznych

Największe korporacje transnarodowe w sektorze nie finansowym 2011 r. według aktywów zagranicznych

Wskaźnik TNI (The Transnationality Index) – liczy się jako średnia z trzech następujących wskaźników: 1.Aktywa zagraniczne do aktywów ogółem 2.Sprzedaż zagraniczna do sprzedaży ogółem 3.Zatrudnienie za granicą do zatrudnienia ogółem

Wskaźnik Internacjonalizacji (The Internationalization Index) – liczy się jako liczba oddziałów zagranicznych podzielona przez liczbę wszystkich oddziałów. Wskaźnik GSI (The Geographical Spread Index) – oblicza się wyciągając pierwiastek kwadratowy z Indeksu Internacjonalizacji pomnożony przez liczbę krajów przyjmujących

Atrakcyjność inwestycyjna

30 Główne obecne atuty Polski jako miejsca lokaty BIZ (według PAIiIZ-Polska Agencja Informacji i Inwestycji Zagranicznych)

Globalny Indeks Konkurencyjności Filar1. Instytucje Filar2. Infrastruktura Filar3. Stabilność makroekonomiczna Filar4. Zdrowie i edukacja podstawowa Filar5. Edukacja wyższa i szkolnictwo Filar6. Efektywność rynku towarowego Filar7. Efektywność rynku pracy Filar8. Zaawansowanie rynku finansowego Filar9. Gotowość technologiczna Filar10. Wielkość rynku Filar11. Zaawansowanie biznesu Filar12. Innowacyjność Gospodarki napędzane przez czynniki Gospodarki napędzane przez wydajność Gospodarki napędzane przez innowacyjność

35 Atrakcyjność potencjału ekonomicznego Polski dla BIZ Liczący się - w skali regionu EŚW - potencjał gospodarczy Polski (mierzony PKB w wyrażeniu absolutnym; w 2005 r.=530 mld USD wg parytetu siły nabywczej; 2,5 raza>niż czeski). Wysokie tempo wzrostu PKB (w 2006 r.=5,8%, tzn. ok. cztery razy wyższe od przeciętnego tempa w UE (1,5%). 1 miejsce Polski w rankingu planowanych na najbliższą przyszłość BIZ w Europie (wg Ernst&Young, 2005 r.). 2 miejsce w Europie pod względem zaufania inwestorów zagranicznych (wg AT Kearney z 2006 r.). 5 miejsce na świecie w rankingu najlepszych lokalizacji dla BIZ (w opinii prezesów KTN - wg Ernst&Young, 2006r.) Relatywnie wysoka wydajność produkcji w naszym kraju.

36 Atrakcyjność zasobów ludzkich Polski dla inwestorów zagranicznych (wg PAIiIZ) Wielkość zasobów kadrowych naszego kraju: 20 milionów młodych ludzi (wyedukowanych i znających dość dobrze języki obce). Ważnym atutem struktura demograficzna: 50% społeczeństwa ma mniej niż 35 lat. Wysoka jakość kapitału ludzkiego: ponad 2 miliony osób kształci się w szkołach wyższych (ponad 45% młodzieży w przedziale wieku lat). 427 uczelni wyższych,z czego 126 państwowych i 301 uczelni prywatnych (100 tys. nauczycieli akademickich). Społeczeństwo polskie należy do najbardziej pracowitych w krajach OECD. Przeciętnie Polak przepracowuje 1957 godz. rocznie (Koreańczyk godz.; Niemiec i Francuz o 600 godz. mniej od Polaka).

Źródło :