Negocjacje Wieloletnich Ram Finansowych na l

1. Wieloletnie Ramy Finansowe

Wieloletnie Ramy Finansowe „Określają kwoty rocznych pułapów środków na zobowiązania z podziałem na kategorie wydatków oraz rocznego pułapu środków na płatności. Kategorie wydatków, w liczbie ograniczonej, odpowiadają głównym sektorom działalności Unii.” (art. 312 TFUE ust.3 )

Propozycje perspektywy finansowej w formie rozporządzenia o wieloletnich ramach finansowych przedstawia Komisja Europejska. Następnie Rada w trybie jednomyślnej decyzji może wprowadzić zmiany do propozycji Komisji. Parlament Europejski musi natomiast wyrazić zgodę na przyjęcie rozporządzenia przez Radę. Głosowanie w PE odbywa się bezwzględną większością głosów Wieloletnie Ramy Finansowe

Początek negocjacji WRF VI 2011 r. Komisja Europejska przedstawiła swój pakiet propozycji w sprawie Wieloletnich Ram Finansowych na l

Negocjacje WRF Negocjacje zapoczątkowane w czasie polskiej prezydencji są obecnie kontynuowane w trakcie prezydencji duńskiej, a ostateczne zakończenie prac nad WRF nastąpić powinno w czasie prezydencji cypryjskiej pod koniec 2012 r. lub na początku prezydencji irlandzkiej w pierwszej połowie 2013 r.

Działania RADY 2011 Polska 2012 DaniaCypr 2013 Irlandia Q3Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2 Działania KE Publikacja kolejnych aktów prawnych towarzyszących perspektywie finansowej Koniec ’12, początek ‘13 – końcowy kompromis w Radzie Negocjacje z PE Aktualizacja propozycji WRF w oparciu o nowe dane makro-ekonomiczne Komunikat KE ws. kolejnych WRF VI ‘12 – pierwszy kompromis w Radzie

2. Propozycja Komisji Europejskiej – najważniejsze elementy

W skład zaprezentowanego 29 VI 2011 r. przez Komisarza Lewandowskiego pakietu WRF wchodzą:pakietu WRF Komunikat KE do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów Budżet dla Europy 2020; Projekt rozporządzenia w zakresie przyszłych WRF; Propozycja porozumienia międzyinstytucjonalnego pomiędzy Parlamentem Europejskim, Radą i Komisją dotyczącego współpracy w zakresie spraw budżetowych i sprawnego zarządzania finansowego; Projekt decyzji w zakresie zasobów własnych wraz z propozycjami rozporządzeń wykonawczych; Dokumenty robocze: Budżet dla Europy 2020: obecny system finansowania, istniejące wyzwania, rezultaty konsultacji społecznych oraz różne warianty dotyczące głównych horyzontalnych i sektorowych kwestii; Wartość dodana budżetu UE; Finansowanie budżetu UE: raport nt. funkcjonowania systemu zasobów własnych.

Propozycja Komisji Europejskiej [Porównanie z WRF ] WRF WRF Zobowiązania 993,6 mld euro (1,12% DNB) 1025 mld euro (1,05% DNB) Płatności 942,8 mld euro (1,06% DNB) 972,2 mld euro (1,00% DNB)

Zamrożenie tzw. „tradycyjnych” polityk tj. WPR i polityki spójności na poziomie z 2013 r. WPR: Wprowadzono ograniczony mechanizm wyrównywania wysokości dopłat bezpośrednich pomiędzy PCz. Polityka spójności: nowy cel dla regionów przejściowych o poziomie zamożności 75-90% średniej. Obniżenie maksymalnego pułapu alokacji z polityki spójności do 2,5% DNB kraju biorcy. Nowy instrument „Łącząc Europę” – 50 mld € na inwestycje w sieci transportowe, energetyczne, telekomunikacyjne o znaczeniu paneuropejskim. Nowe zasoby własne – podatek od transakcji finansowych oraz dochody z podatku VAT. W celu zwiększenia elastyczności umiejscowienie kilku instrumentów poza ramami finansowymi (Rezerwa Kryzysowa, Instrument Elastyczności, Fundusz Solidarności, Europejski Fundusz Dostosowania do Globalizacji, nowy instrument reagowania na sytuacje kryzysowe w rolnictwie); Propozycja Komisji – główne postanowienia

PORÓWNANIE WRF z WRF Miliardy € - post 2013 w cenach z 2011 Różnica w % Inteligentny wzrost sprzyjający włączeniu społecznemu 443,1490,911% z czego konkurencyjność 75,4114,952% z czego ekonomiczna, społeczna i terytorialna spójność 367,73762% 2. Trwały wzrost gospodarczy: zasoby naturalne 432,2382,9-11% z czego wydatki rynkowe i dopłaty bezpośrednie ,8-12% 3. Bezpieczeństwo i obywatelstwo 11,518,561% z czego obszar wolności, bezpieczeństwa, sprawiedliwości 7,611,653% z czego obywatelstwo 3,86,980% 4. Globalny wymiar Europy 58,970,019% 5. Administracja (w tym emerytury i szkoły europejskie) 56,962,610% z czego wydatki administracyjne instytucji UE 48,450,54% Suma środków 1002,51025,0 W % DNB UE Porównanie WRF z

Miliardy € Porównanie WRF z

Elementy poza WRF INSTRUMENTSuma (mln €) Rezerwa na pomoc nadzwyczajną2450 Europejski Fundusz dostosowania do globalizacji3000 Fundusz Solidarności7000 Instrument Elastyczności3500 Rezerwa na kryzysy w sektorze rolnym3500 ITER2707 GMES5841 EDF (ACP+OCT)30319 Globalny Fundusz Klimatyczny i Bioróżnorodnoścido ustalenia Suma (poza WRF)58316

Polityka Spójności W zakresie polityki spójności Komunikat Komisji zakłada: ulokowanie środków na Politykę Spójności, wraz ze środkami instrumentu Łącząc Europę, w ramach Działu 1 Inteligentny i zrównoważony wzrost przy zastosowaniu ring fencing (tzw. wydzielania); budżet dawnego Działu 1B Spójność dla wzrostu i zatrudnienia w wysokości 336 mld euro, w tym:  Regiony słabiej rozwinięte (tzw. Konwergencji) – 162,6 mld euro;  Regiony przejściowe – 39 mld euro;  Regiony rozwinięte (tzw. Konkurencyjne) – 53,1 mld euro;  Współpraca terytorialna – 11,7 mld euro;  Fundusz Spójności – 68,7 mld euro, w tym 10 mld zarezerwowane na instrument Łącząc Europę;  Regiony peryferyjne i słabo zaludnione – 0,9 mld euro.

Polityka Spójności mld euro (w cenach z 2011 r.) Fundusz Spójności 68,7 Regiony słabiej rozwinięte 162,6 Regiony przejściowe 39,0 Regiony rozwinięte 53,1 Współpraca 11,7 Regiony peryferyjne i słabo zaludnione 0,9 Razem 336,0

W zakresie polityki spójności Komunikat Komisji zakłada (cd.): wprowadzenie nowego celu dla regionów przejściowych, tj. wychodzących z celu Konwergencja (w tym woj. mazowieckie) oraz pozostałych o poziomie zamożności 75-90% średniej; intensywność pomocy na poziomie 2/3 z obecnych WRF; utworzenie nowego celu pośredniego wymaga około 10 mld EUR więcej niż wsparcie według dotychczasowych zasad dla regionów opuszczających cel konwergencji i otrzymujących wsparcie w ramach mechanizmów przejściowych; Polityka Spójności

%PKB per capita średniej unijnej Regiony słabiej rozwinięteMniej niż 75% Regiony przejściowePomiędzy 75% a 90% Regiony rozwiniętePowyżej 90% Polityka Spójności

Podział UE na regiony [symulacja KE]: Polityka Spójności

obniżeniu maksymalnego pułapu alokacji do 2,5% prognozowanego PKB kraju biorcy (nie wlicza się w to środków na rozwój obszarów wiejskich i rybołówstwo); utrzymanie udziału Funduszu Spójności na poziomie 1/3 całości alokacji; wprowadzenie minimalnego udziału Europejskiego Funduszu Społecznego (25% w regionach konwergencji, 40% w przejściowych i 52% w konkurencyjnych); czasowe wprowadzenie większego współfinansowania unijnego o 5-10 pp w regionach i krajach, które korzystają z programów ratunkowych UE/MFW; warunkowość w celu zapewnienia realizacji celów strategii Europa 2020 – warunki określone w Kontraktach Partnerskich; warunkowość ex-ante oraz warunkowość uzależniona od rezultatów; niewypełnienie będzie skutkowało zawieszeniem lub utratą środków; Polityka Spójności W zakresie polityki spójności Komunikat Komisji zakłada (cd.):

warunkowość makroekonomiczną w celu zagwarantowania, aby efektywność wydatków na spójność nie była zmniejszana poprzez niewłaściwe polityki makroekonomiczne; mainstreaming działań ukierunkowanych na walkę ze zmianami klimatu do polityk sektorowych, w tym do polityki spójności; zróżnicowaną koncentrację tematyczną uzależnioną od kategorii wsparcia do jakiej dany region się zalicza (regiony celu konwergencja mają mieć szerszą listę priorytetów); ustanowienie rezerwy wykonania na poziomie europejskim w wysokości 5% budżetu spójności na poziomie kraju, programu i osi; W zakresie polityki spójności Komunikat Komisji zakłada (cd.): Polityka Spójności

podwojenie środków na Fundusz Solidarności w celu zwalczania klęsk żywiołowych (do 7 mld euro, poza budżetem); utrzymanie poza budżetem Europejskiego Funduszu Dostosowań do Globalizacji. Warunkowość ex-ante wymaga spełnienia określonych warunków zanim środki zostaną przyznane. Powiązanie przyznawania środków ze spełnieniem celów zawartych w Krajowych Programach Reform i programach stabilności i konwergencji. W zakresie polityki spójności Komunikat Komisji zakłada (cd.): Polityka Spójności

Wspólna Polityka Rolna budżet Działu 2 Zrównoważony wzrost: zasoby naturalne (obejmujący m.in. dopłaty bezpośrednie i politykę rozwoju obszarów wiejskich) na poziomie 382,9 mld euro,w tym: – płatności bezpośrednie i wydatki rynkowe – 281,8 mld; – rozwój obszarów wiejskich – 89,9 mld; – Europejski Fundusz Morski i Rybołówstwa – 6,7 mld; – środowisko i działania na rzecz klimatu (w tym Life+) – 3,2 mld; dodatkowe środki dla rolnictwa poza WPR w wysokości do 15,2 mld euro: – 4.5 mld euro na badania i innowację w zakresie bezpieczeństwa żywnościowego, bioekonomii i rolnictwa zrównoważonego (we Wspólnych Ramach Strategicznych na rzecz Badań i Innowacji); – 2,2 mld euro na bezpieczeństwo żywności w Dziale 3 Bezpieczeństwo i obywatelstwo; – 2,5 mld euro na wsparcie żywnościowe dla najbiedniejszych w Dziale 1 Inteligentny i zrównoważony wzrost (w przyszłości jako element Europejskiego Funduszu Społecznego); – 3,5 mld euro w nowej rezerwie kryzysowej dla sektora rolnego (poza WRF); – do 2,5 mld euro w Europejskim Funduszu Dostosowania do Globalizacji (poza WRF); W zakresie Wspólnej Polityki Rolnej Komunikat Komisji przewiduje:

Wspólna Polityka Rolna Środki Płatności bezpośrednie i wydatki rynkowe281,8 mld euro Rozwój obszarów wiejskich89,9 mld euro Europejski Fundusz Morski i Rybołówstwa6,7 mld euro Środowisko i działania na rzecz klimatu3,2 mld euro Dodatkowe środki dla rolnictwa poza WPR 15,2 mld euro Razem398,1 mld euro

Wspólna Polityka Rolna Stopniową (do 2017 r.) konwergencję stawek płatności bezpośrednich między PCZ (w przypadku państw otrzymujących poniżej 90% średniej stawki w UE pokrycie 1/3 różnicy między obecną stawką a poziomem 90%; a państwa, które otrzymują powyżej 100% średniej UE sfinansują tę różnicę); W zakresie Wspólnej Polityki Rolnej Komunikat Komisji przewiduje cd. :

27 Redystrybucja płatności bezpośrednich- 1/3 różnicy między obecną stawką a poziomem 90% Źródło: Komisja Europejska- DG Agriculture and Rural Development

przeznaczenie 30% płatności bezpośrednich na działania środowiskowe („zazielenienie”); dostęp do płatności bezpośrednich tylko dla aktywnych rolników; stopniowe zmniejszanie i wprowadzenie górnego limitu podstawowego komponentu płatności bezpośrednich dla dużych gospodarstw (capping) przy uwzględnieniu kosztów zatrudnienia oraz z wyłączeniem płatności za działania pro- środowiskowe; przesunięcie środków uzyskanych tą drogą do koperty II filara danego państwa członkowskiego; W zakresie Wspólnej Polityki Rolnej Komunikat Komisji przewiduje cd.:

Oszacowane środki pochodzące z cappingu (mln EUR) Belgia 0.0 Bułgaria Czechy 0.2 Dania 0.1 Niemcy Estonia 0.0 Irlandia 0.0 Grecja Hiszpania Francja 0.0 Włochy Cypr 0.0 Łotwa 0.0 Litwa Luksemburg 0.0 Węgry Malta 0.0 Holandia 0.0 Austria 0.0 Polska 0.1 Portugalia 0.0 Rumunia Słowenia 0.0 Słowacja Finlandia 0.0 Szwecja 0.0 Wielka Brytania UE

uproszczoną procedurę przyznawania płatności bezpośrednich dla małych gospodarstw; restrukturyzację działań rynkowych, w tym utworzenie (poza WRF) mechanizmu reagowania w sytuacjach kryzysowych, np. w przypadku wystąpienia problemów w dziedzinie jakości żywności lub nagłych wahań na rynku; objęcie rolnictwa zakresem działania Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji (poza WRF), aby zapewnić rolnikom okresowe wsparcie w celu ułatwienia adaptacji do nowej sytuacji rynkowej powstałej wskutek pośrednich efektów globalizacji; W zakresie Wspólnej Polityki Rolnej Komunikat Komisji przewiduje cd.:

przeniesienie środków na wsparcie żywnościowe dla najbiedniejszych do Działu 1 Inteligentny i zrównoważony wzrost w celu przegrupowania działań przeciw ubóstwu i wykluczeniu; środki w ramach tego mechanizmu miałyby być uruchamiane na wzór rezerwy na nagłą pomoc (Emergency Aid Reserve), która stanowi zabezpieczenie finansowe umożliwiające w nagłych wypadkach szybkie uruchomienie pomocy, będąc uzupełnieniem dla akcji humanitarnych oraz zarządzania kryzysami niewojskowymi. przeniesienie środków w zakresie bezpieczeństwa żywności do Działu 3 Bezpieczeństwo i obywatelstwo (działania dotyczące zdrowia publicznego); W zakresie Wspólnej Polityki Rolnej Komunikat Komisji przewiduje cd.:

redystrybucję środków II filara opartą o obiektywne kryteria związane z celami polityki; ujęcie EFRROW we wspólne ramy strategiczne wraz z funduszami strukturalnymi, a także w Kontrakty Partnerskie między KE a państwami członkowskimi; objęcie II filara przepisami dotyczącymi warunkowości jak to ma miejsce w przypadku funduszy strukturalnych; elastyczność dla państw członkowskich w zakresie transferu środków między filarami; dalsze uproszczenie legislacji WPR. W zakresie Wspólnej Polityki Rolnej Komunikat Komisji przewiduje cd.:

Propozycja Komisji: o Zakończyć od 2014 zasób własny oparty na statystycznym VAT o Wprowadzić dwa nowe zasoby: o Podatek od transakcji Finansowych (FTT) o UE VAT o Uprościć system mechanizmów korekcyjnych W porównaniu do obecnego systemu propozycja Komisji jest : o prostsza o bardziej uczciwa o bardziej przejrzysta Nowe zasoby własne

Opracowanie: Departament Ekonomiczny Unii Europejskiej MSZ