GROUP Systemy zarządzania wg norm ISO w placówkach medycznych – skuteczne narzędzie zarządzania Prof. dr hab. Marek Bugdol – Auditor Wiodący IMQ Warszawa

GROUP System zarządzania wg ISO 9001 ISO 9001 jest normą stosowaną i uznawaną w 190 państwach (ponad 1,5 mln certyfikatów) Jakie ma to znaczenie dla polskich szpitali? Następuje rozwój norm medycznych Norma ISO 15224:2013-Usługi sektora ochrony zdrowia -Systemy zarządzania jakością -Wymagania oparte na EN ISO 9001:2008

GROUP Zasięg globalny Systemy zarządzania jakością według normy ISO 9001 są wdrażane od wielu już lat w szpitalach w: Turcji, Hiszpanii, Holandii, USA, Włoszech, Holandii, Niemczech, Czechach, Słowacji, Szwecji, Malezji, Chinach………. W wielu państwach nie prowadzi się już dyskusji o wyższości jednych systemów nad innymi(czy akredytować czy certyfikować?)

GROUP Normy ISO w nowych kryteriach oceny ofert NFZ Podniesienie znaczenia systemów zarządzania opartych na normach ISO – większa ilość punktów niż dotychczas za posiadanie systemów zarządzania Uwzględnienie w ocenie NFZ oprócz normy ISO 9001, także ISO 27001, ISO 14001, ISO 22000, OHSAS (PN-EN 18001) (pełny zakres norm dot. szpitali; przychodnie: ISO 14001, ISO 27001) NFZ uznał ważność systemów opartych na normach ISO w szpitalach jako skuteczne narzędzie zarządzania, nie tylko w zakresie jakości, ale także w innych obszarach takich jak bezpieczeństwo danych, jakość i bezpieczeństwo procesu żywienia, bezpieczeństwo personelu i osób odwiedzających pacjentów oraz wpływ działalności szpitala na środowisko

GROUP c. d w kryteriach NFZ znalazł się także nowy wymóg dotyczący akredytacji jednostek certyfikujących przeprowadzających proces certyfikacji w placówkach medycznych „…. jest wydany przez jednostkę certyfikującą systemy zarządzania posiadającą akredytację w zakresie sektora usług medycznych (branża „Zdrowie i opieka społeczna” zgodnie z kodem 38 EA lub kategorią G Katering zgodnie z ISO/TS 22003), udzieloną przez Polskie Centrum Akredytacji lub przez równorzędny podmiot zagraniczny i jest opatrzony symbolem akredytacji jednostki akredytującej.”

GROUP Normy ISO w nowych kryteriach oceny ofert NFZ akredytacja jest "atestacją przez stronę trzecią, dotyczącą jednostki oceniającej zgodność, służącą formalnemu wykazaniu jej kompetencji do wykonywania określonych zadań w zakresie oceny zgodności„ certyfikaty ISO dla szpitali żeby zostały one uznane w ocenie NFZ mogą wydawać tylko wiarygodne, kompetentne jednostki certyfikujące

GROUP Proces tworzenia norm najlepsze rozwiązania w dziedzinie zarządzania pochodzą z praktyki ISO - International Organization for Standarization – Międzynarodowa Organizacja ds. Standaryzacji – w opracowywaniu standardów międzynarodowych ISO biorą udział eksperci z całego świata zrzeszeni w Komitetach Roboczych Zanim dany standard zostanie wydany przechodzi przez długi i żmudny proces konsultacji ze stowarzyszeniami - przedstawicielami danej branży, konsumentami...

GROUP Możliwe korzyści według badań Systemy zarządzania jakością ISO w szpitalu: Koncertują się na potrzebach pacjentów (orientacja na klienta) Przyczyniają się do stałego doskonalenia wszystkich procesów Pozwalają na pomiar wyników (pomiar skuteczności i efektywności) Procedury (6 wymaganych )nie powodują biurokracji Poprawiają poziom bezpieczeństwa pacjentów(w porównaniu do innych szpitali) ( Jaap van den Heuvel, Lida Koning, Ad J.J.C. Bogers, Marc Berg, Monique E.M. van Dijen”International Journal of Health Care Quality Assurance Volume: 18 Issue: ).

GROUP Korzyści według badań SZJ wg.ISO 9001:2008 poprawiają alokację zasobów i dziękuj temu są efektywne (co to znaczy? (Hsiang Ru Chen, Bor-Wen Cheng,2012) Dzięki systemom jakości lepiej nadzoruje się procesy zewnętrzne, co powoduje obniżenie kosztów złej jakości Poprawę satysfakcji klientów zawdzięcza się bardzo rygorystycznemu stosowaniu podejścia procesowego.

GROUP c. d W obszarach typowo medycznych SZJ pozwalają na uporządkowanie procesów obsługi klienta, wzmacniają nadzór nad zapisami, dokumentami. Wzmacniają świadomość jakości i przyczyniają się do dalszego doskonalenia jakości - jako wartości organizacyjnej Jak dzisiaj definiować jakość?

GROUP Zalety według badań: „Szpitale w USA posiadające SZJ mają duże możliwości redukcji kosztów, nadzorowania procesów medycznych- co poprawia efekty leczenia” (DerGurahian, Jean,2008) „Dzięki elastyczności udaje się rozwinąć system dostosowany do indywidualnych potrzeb”-Jim Levett-chief medical officer of Physicians

GROUP c. d Poprawia się jakość opieki pielęgniarskiej Zwiększa się poziom bezpieczeństwa Większość szpitali w USA wdraża ISO 9001 dla poprawy kosztów i zwiększenia odpowiedzialności… Największa zaleta- „ISO to nie standard lecz droga do „world-class performance”(Nair, Celeste, Christensen, Mickey,2004)

GROUP c. d Badania w UK( CAROL M. FLEMING AND FRANCES M. ARMES,2001 ) wskazują na kilka zalet, w tym na: Dostarczanie wskaźników dla benchmarkingu Nadzorowanie wszystkich procesów (co jest korzystne dla pacjentów i pracowników)

GROUP Kluczowe zalety w organizacjach medycznych ISO 9001: Pozwala na ustawiczne spełnianie potrzeb klienckich Zwiększa satysfakcję pacjentów Jest procesem ciągłego doskonalenia całej organizacji (H&HN: Hospitals & Health Networks. Oct2007). Obserwowalne są przemiany kulturowe(Seren, Seyda; Baykal, Ulku, 2007)

GROUP ZALETY Możliwość tworzenia- systemy partycypacyjnie (system nie jest narzucony) Możliwość łatwej integracji (Kontrola zarządcza 80%, SZŚ-70%) „System działa, tak jak klocki lego” (łatwa implementacja norm medycznych: ISO Informatyka w ochronie zdrowia, ISO 13485/13488-standardami dla systemów jakości wyrobów medycznych, ISO Laboratoria medyczne -Wymagania dotyczące jakości i kompetencji

GROUP ZALETY Systemy znormalizowane są podstawą modeli doskonałości (MBQA i EFQM, EDQA, CAF Teraz takie modele są niezwykle popularne w szpitalach i skuteczne („ Options open for hospitals include the Malcolm Baldrige National Quality Award criteria”, ISO 9000-H&HN: Hospitals & Health Networks. Oct2007) SZJ wg. ISO- podstawą TQM, Lean (ze względu na podejście..

GROUP c. d Systemy wzmacniają nadzór nad dokumentami, zapisami, infrastrukturą, ludźmi, procesami usług medycznych Obejmują analizę danych Czy systemy są idealne?

GROUP ISO a akredytacja. SZJ jest komplementarny, ponieważ: Uwzględnia wymagania prawne Dąży do doskonalenia usług medycznych Obejmuje analizę danych Ma wspólne obszary ze standardami (np. ZZL) Świadczy o tym przykład wielu szpitali- nie tylko w Polsce ale i w UK

GROUP ISO a akredytacja „Uznajemy, że wymagania akredytacyjne i normy ISO 9001 są komplementarne”-wypowiedz z 1998 roku!!!! (Katy Kirk, director of HR in Pulaski Community Hospital in Virginia).

GROUP c. d szpitale posiadające akredytację lepiej wypadają w czasie weryfikacji stron trzecich – jednostek certyfikujących coroczne audity jednostek certyfikujących, pozwalają także na utrzymanie standardów akredytacyjnych na jak najwyższym poziomie (w wielu punktach bowiem te dwa systemy pokrywają się)

GROUP Warunki Dobór konsultantów i organizacji certyfikujących- akredytowanych(Zarządzenie Prezesa NFZ) Właściwe rozumienie procedur Identyfikacja kluczowych procesów i ich pomiar Zaangażowanie personelu Adaptacja nowej wiedzy

GROUP Warunek- prawo norma podaje ogólne wymagania, ale zaraz na początku podkreślone zostało, że Organizacja wdrażająca system zarządzania jakością oparty na ISO 9001 musi zidentyfikować i spełniać mające zastosowanie wymagania prawne oznacza to, że podczas auditu strony trzeciej jako bazę wymagań przyjmuje się wymagania prawne….

GROUP c. d w czasie auditów strony trzeciej na zgodność z normą ISO 9001 brane są więc pod uwagę między innymi wymagania prawne w zakresie dokumentacji medycznej, epidemiologii, kompetencji personelu, aparatury medycznej, wyposażenia i infrastruktury, odpadów medycznych, gospodarki lekowej, a więc elementy które bezpośrednio wypływają na podniesienie jakości i bezpieczeństwa dostarczania usługi medycznej

GROUP System zarządzania norma ISO 9001 to przede wszystkich SYSTEM ZARZĄDZANIA - ustalone zasady postępowania, praca nad projakościową świadomością ludzi, regularne audity wewnętrzne pozwalające zidentyfikować słabe punkty w funkcjonowaniu, wdrażane działania naprawcze, analiza danych i wyznaczanie trendów, pomoc w redukcji niepotrzebnych kosztów coroczne audity nadzorcze strony trzeciej i wynikające z nich działania korygujące lub zapobiegawcze - gwarantuje to CIĄGŁOŚĆ DZIAŁAŃ nastawionych na utrzymanie obowiązywania procedur oraz poprawę świadczonych usług

GROUP System zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy System zarządzania bezpieczeństwem informacji System zarządzania środowiskowego System zarządzania jakością EN-ISO 9001 EN-ISO OHSAS ISO/IEC ZNORMALIZOWANE SYSTEMY ZARZĄDZANIA

GROUP „system zarządzania energią” oznacza zbiór wzajemnie powiązanych lub wzajemnie oddziałujących elementów planu, który wyznacza cel w zakresie efektywności energetycznej oraz określa strategię osiągnięcia tego celu; DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY 2012/27/UE z dnia 25 października 2012 r. w sprawie efektywności energetycznej Do 5 grudnia 2015: audyt energetyczny, lub system zarządzania energią, lub system zarządzania środowiskowego z elementami efektywności energetycznej (ISO )

GROUP Polityka BHP i środowiskowa Planowanie Wdrażanie i funkcjonowanie Sprawdzanie I działania korygujące Przegląd zarządzania Ciągłe doskonalenie PDCA + SYSTEM PROAKTYWNY

GROUP Wymierne efekty (na podstawie doświadczeń z wdrożeń w szpitalach) zgodność z przepisami prawnymi optymalizacja działań proekologicznych i w zakresie poprawy bezpieczeństwa odpowiedzialność dostawców i podwykonawców

GROUP Wymierne efekty (na podstawie doświadczeń z wdrożeń w szpitalach) jednoznacznie przypisana odpowiedzialność i uprawnienia narzędzia analizy sytuacji i rozwiązywania problemów świadomość i zaangażowanie pracowników

GROUP Przedstawicielstwo IMQ w Polsce ul. Kraszewskiego 36, Kraków DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ