 Miąższość -grubość warstwy, kompleksu warstw lub innych struktur geologicznych, mierzona pomiędzy stropem a spągiem.  Barwa -zabarwienie gleby, a dokładnie zabarwienie poszczególnych poziomów genetycznych.  Struktura gleby -to rodzaj i sposób wzajemnego powiązania oraz przestrzenny układ elementarnych cząstek stałej fazy gleby.  Nowotwory glebowe -dobrze widoczne w profilu gleby agregaty o odrębnym składzie chemicznym i zróżnicowanych kształtach, tworzące się w wyniku procesu glebotwórczego.  Układ glebowy -to sposób ułożenia agregatów oraz ziaren w glebie : -Luźny -Pulchny -Zbity

Skład objętościowy gleby: -45% składniki mineralne -5% materia organiczna -25% powietrze -25% woda Pierwiastki budujące glebę : - Wapń - Magnez - Sód - Potas - Krzem - Węgiel - Fosfor - Żelazo - Wodór

a)Gęstość gleby b)Porowatość c)Zwięzłość d)Plastyczność e)Lepkość f)Pęcznienie, kurczenie g)Skład granulo-metrczny h)Właściwości wodne i)Właściwości cieplne

 Gleby kwaśne- pH<6,6 z przewagą jonów wodorowych i jonów glinu. Gleby kwaśne dzielimy na: Silnie kwaśne: pH<4,5 Kwaśne: pH 4,6-5,5 Lekko kwaśne: pH 5,6-6,5  Gleby obojętne : pH 6,6-7,2 jony występujące w równowadze  Gleby zasadowe : pH > 7,2, z przewagą jonów wodorotlenkowych, znaczenie ma tutaj obecność takich składników zasadowych jak węglan wapnia, jony wapnia, magnezu i sodu.

W glebie zachodzi wiele naturalnych procesów zakwaszania, a jednym z najważniejszych jest pobieranie pokarmu przez rośliny. Większość pożywienia jest przyswajana w postaci jonów dodatnich, których ubytek jest kompensowany przez rośliny także przez oddawanie do gleby dodatnich jonów wodorowych - w przeciwnym wypadku, zarówno rośliny jak i gleba zostałyby naładowane elektrycznie. Wzrost roślin prowadzi zatem do okresowego zakwaszenia gleby, podczas gdy rozkład martwego materiału roślinnego działa w kierunku odwrotnym. Z powodu zakwaszenia zmniejsza się ilość dżdżownic i bakterii w glebie, a w związku z tym rozkład martwych części organicznych odbywa się, w coraz większej mierze, przy udziale grzybów. Powoduje to powolniejsze tempo rozkładu, a co za tym idzie powolniejsze uwalnianie substancji odżywczych. W związku z tym problem niedoboru substancji pokarmowych, na obszarach podlegających zakwaszeniu, zaznacza się coraz bardziej. Gleba traci powoli swą funkcję sanitarną i rolę ważnego ośrodka życia. Zakwaszenie gleby powoduje również utratę jej właściwości sorpcyjnych - naturalnego filtru pochłaniającego m.in. związki toksyczne, metale ciężkie. Następuje uwolnienie ich do roztworu glebowego. W środowisku kwaśnym wymywaniu ulegają trudno rozpuszczalne substancje mineralne, z rozpadem minerałów włącznie. Tak z nierozpuszczalnych związków aluminium powstają jony Al3+, toksyczne dla korzeni drzew, ryb w jeziorach i innych organizmów żywych. Uwolnione substancje toksyczne, przenikając do organizmów zwierząt i człowieka, powodują skażenie wszystkich ogniw łańcucha pokarmowego.

 Naparstnica- gleby piaszczyste  Roszpunka- gleby piaszczyste  Miłek wiosenny- wskaźnik wapnia  Jaskier polny- wskaźnik wapnia  Rumianek pospolity- gleby ubogie w wapń  Maruna bezwonna- gleby ubogie w wapń  Dziki fiołek –wskaźnik gleby kwaśnej  Pokrzywa zwyczajna- wskaźnik obecności azotu

Naparstnica Roszpunka Miłek wiosenny Jaskier polny

Rumianek pospolity Maruna bezwonna Dziki fiołek Pokrzywa zwyczajna

Dostające się do gruntów wraz ze ściekami, pyłami oraz stałymi i ciekłymi odpadami wytwarzanymi przez przemysł. Pochodzące z użytych w nadmiarze nawozów mineralnych i organicznych. Najbardziej zanieczyszczone gleby występują w pobliżu dróg i autostrad. Na skutek posypywania powierzchni dróg solami, gleby i grunty w pobliżu szlaków komunikacyjnych są silnie zasolone.

Do najbardziej rozpowszechnionych zanieczyszczeń gleb i gruntów zaliczamy:  związki organiczne - pestycydy, detergenty  metale ciężkie - ołów (Pb), miedź (Cu), rtęć (Hg), kadm (Cd), arsen (As) i inne  sole - azotany, siarczany, chlorki

zmieniają w znaczny sposób odczyn gleb, co negatywnie wpływa na stan mikrofauny i mikroflory glebowej ; obniżają odporność roślin na działanie szkodników i chorób; rośliny wzrastające na zanieczyszczonych terenach zawierają substancje toksyczne, które po spożyciu przez ludzi mogą wywołać zatrucia pokarmowe i inne schorzenia.

1.Prawidłowo przeprowadzać zabiegi rolnicze. 2.Właściwie rozmieszczać użytki rolne i leśne. 3.Wapnować zakwaszone gleby. 4.Odnawiać tereny zdewastowane. 5.Wykorzystywać mineralne surowce odpadowe pojawiające się przy wydobywaniu różnego rodzaju minerałów. 6.Zagospodarowywać odpady komunalne przez ich utylizacje i kompostowanie oraz oczyszczanie ścieków. 7.Racjonalnie użytkować gleby i ich chronić je przed zanieczyszczeniami.

Gleba na obszarze Górnego Śląska jest aż ciężka od zanieczyszczeń metalami ciężkimi. Poważnym źródłem skażenia gleby jest także przenikanie do niej groźnych zanieczyszczeń z wysypisk śmieci oraz składowisk odpadów przemysłowych.