ZWYCZAJE I OBRZĘDY ROK POLSKI

WIOSNA

Powracające do Polski bociany są zwiastunem nadchodzącej wiosny. Wierzymy, że gniazdo bocianów w pobliżu domu ma zapewnić jego mieszkańcom długowieczność i sprawi, że na świat przyjdą udane dzieci.

TOPIENIE LUB PALENIE MARZANNY Marzanna stanowi uosobienie zimy i śmierci. Wyprowadzenie jej poza granice wsi i utopienie lub spalenie jest konieczne, aby przywołać wiosnę. Pierwszego dnia wiosny dzieci topią lub palą Marzannę.

NIEDZIELA PALMOWA – jest wstępem do Wielkiego Tygodnia. Tego dnia wierni uczestniczą we mszy, podczas której ksiądz święci palmy wielkanocne.

ŚWIĘCONKA w WIELKĄ SOBOTĘ, którą przynosimy do Kościoła, aby ksiądz ją poświęcił powinna zawierać: chleb, jajka, wędlinę, baby wielkanocne, baranka z masła, chrzan, sól i pieprz.

Wielkanocny stół, przy którym dzielimy się święconką i składamy życzenia pomyślności.

Na wielkanocnym stole królują jajka, uważane za symbol początku i źródło życia.

W niektórych regionach Polski dorośli chowają w ogrodzie lub w domu koszyczki z kolorowymi jajkami i słodyczami. W niedzielę wielkanocną dzieci wyruszają na poszukiwania darów, wierząc że przyniósł je wielkanocny zajączek.

WIELKANOCNY PONIEDZIAŁEK to dzień, który nazywamy lanym poniedziałkiem, gdyż nikomu nie może ujść na sucho. Mężczyźni ładnym i lubianym panią urządzają dyngusa.

MAJÓWKI Gdy nadchodzą ciepłe dni Polacy urządzają całodniowe wyprawy za miasto z koszami pełnymi smakołyków.

Noc Świętojańska – noc cudów (23-24 czerwca) Wieczór i noc świętojańska są porą cudów. W tę niezwykłą noc śmiałkowie o czystych sercach poszukują kwiatu paproci. Natomiast dziewczęta przywiązują wianki z kwiatów do deseczek, zapalają w środku świecę i rzucają je na wodę.

Wianki świętojańskie

LATO

Żniwa Dla mieszkańców wsi jest to czas ciężkiej pracy, zbiorów plonów z pól i sadów.

Dożynki - to radosny czas zakończenia żniw. Zwyczajowo łączy się je z dniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny – 15 sierpnia.

JESIEŃ

Wszystkich Świętych i Dzień Zaduszny przypadają na 1 i 2 listopada. Znicze stawiane na grobach są symbolem naszej pamięci o tych, którzy odeszli.

11 listopada obchodzimy Narodowe Święto Niepodległości

11 listopada jest również dniem św. Marcina, który troskliwie czuwa nad żarłokami i opojami. Dlatego my wielkopolanie tego dnia objadamy się rogalami z nadzieniem makowym.

W listopadzie obchodzimy również dzień św. Andrzeja tzn. andrzejki Wieczór tego dnia jest przepełniony wróżbami poświęconymi małżeństwu i miłości. Wróżymy z lanego wosku, z którego można odczytać swoją przyszłość. Tej nocy sny są prorocze, gdyż może się przyśnić wymarzony kawaler.

ZIMA

6 grudnia św. Mikołaj obdarowuje dzieci słodyczami. Tego wieczoru wszystkie dzieci czyszczą swoje buty i stawiają obok łóżka po to, by św. Mikołaj włożyć do nich słodycze.

WIGILIA BOŻEGO NARODZENIA Wieczerza wigilijna jest wielką uroczystością, która w całej Polsce rozpoczyna się o podobnej porze. Kiedy pojawi się pierwsza gwiazdka na niebie cała rodzina zbiera się przy stole. Stój zasłany jest obrusem, pod którym musi być sianko. Na stole stawia się 12 potraw oraz pozostawia wolne miejsce dla wędrowca. Zanim usiądziemy do stołu dzielimy się opłatkiem składając sobie życzenia.

Na wigilijnym stole nie może zabraknąć: barszczu z uszkami lub grzybowej, karpia, kutii, bądź makiełek, pierogów z kapustą i grzybami, kompotu z suszonych owoców i wielu innych przysmaków.

Hej, kolęda, kolęda, Od wigilii do Trzech Króli to czas kolędowania. Przebierańcy chodzą całymi grupkami składając ludziom życzenia wierszem lub kolędą

Karnawał to jedyny w roku czas „tańców, hulanek i swawoli”.

Jednak najweselszy jest ostatni tydzień karnawału, od tłustego czwartku do kusego wtorku - ostatki. W tłusty czwartek jemy i pijemy jakby na zapas aby zaspokoić apetyt i pragnienie przed nadchodzącym czterdziestodniowym postem. Tego dnia na stołach nie może zabraknąć pączków, chrustów, czyli faworków, ciastek i racuchów. Ostatki inaczej śledzik to huczne zakończenie karnawału gdzie króluje śledź z wódeczką.

ZWYCZAJE I OBRZĘDY W ŻYCIU CODZIENNYM

Na powitanie całujemy się trzy razy…

Wchodząc do domu znajomych zdejmujemy buty

Młodsi ustępują miejsca ludziom starszym. Mężczyźni zawsze przepuszczają kobiety w drzwiach. Mężczyźni dżentelmeni na powitanie całują kobiety w rękę.

Nad drzwiami nowego domu wieszamy żelazną podkowę, która przynosi szczęście. Natomiast maturzyści wierzą, że czterolistna koniczyna pomoże im w zdaniu egzaminów.

POLSKIE WESELE O tym jak wygląda polskie wesele, świadczyć może powiedzenie „zastaw się, a postaw się”. Rodzina pana młodego zbiera pieniądze na trunki i orkiestrę. Rodzina panny młodej finansuje przyjęcie weselne.

Młoda para witana jest na przyjęciu chlebem i solą. Pan młody przenosi małżonkę na rękach przez próg.

Oczepiny – panna młoda po północy staje się młodą mężatką.

KONIEC