Metodyka i zasady formalne pisania prac dyplomowych – informacje wstępne ogólne Dr Małgorzata Zięba

2 Wymogi ogólne formalne Wymogi stawiane pracom dyplomowym, Wydział Ekonomii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie (tekst zatwierdzony na posiedzeniu Rady Wydziału Ekonomii i Stosunków Międzynarodowych dnia 1 lutego 2010 roku) System Antyplagiatowy – szczegółowe informacje po zalogowaniu do moodle = =2265

3 Praca magisterska/licencjacka Praca o charakterze naukowym, a więc jej celem jest  poznanie,  wykrycie istoty zjawiska,  reguł,  zasad działania jakiegoś zjawiska

4 Naukowość pracy jednoznaczne określenie przedmiotu badań i sformułowania tematu jako problemu badawczego; wskazanie na użyteczność wyników badań; dobór metod badawczych i rzeczywistej odpowiedzi na problem badawczy w toku wywodu.

5 Ocena pracy - dyplomanta Oceniane są umiejętności [1][1] formułowania, uzasadniania problemów naukowych posługiwania się w odniesieniu do praktyki i do analizy teoretycznej, wiedzą nabytą w ramach studiów powiększania wiedzy poprzez samodzielne poszukiwania w opracowaniach naukowych posługiwania się odpowiednio dobraną literaturą przedmiotu i jej krytycznego przeglądu gromadzenia materiału źródłowego (dobór obiektywny, odpowiednie wyselekcjonowanie i uporządkowanie) obserwowania i analizowania zjawisk i dostrzegania reguł nimi rządzących, prawidłowości występujących w praktyce życia gospodarczego i społecznego wykorzystywania naukowych metod badawczych i uzasadnienia ich stosowania logicznego prowadzenia wywodu, w opracowaniu o charakterze naukowym interpretacji wyników posługiwania się precyzyjnym, naukowym językiem, fachową terminologią [1][1] Majchrzak, Jadwiga, Tadeusz Mendel. Metodyka pisania prac magisterskich i dyplomowych. Poznań: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, 1995.

6 Formalne kryteria oceny pracy zwięzły, jasny, jednoznaczny tytuł logiczny, zgodny z celem, tematem, przejrzysty układ rozdziałów pracy poprawny język, pozbawiony eufemizmów, przypuszczeń, peryfraz, banałów, kolokwializmów, błędów ortograficznych, stylistycznych, interpunkcyjnych i drukarskich przejrzysty, zrozumiały, zwięzły styl odpowiednio sporządzone przypisy, spisy tabel, rysunków, literatury poprawne opisanie tabel, wykresów staranna edycja [1][1] [1] Seweryniak, Henryk. Metodyka uczenia się i pisania prac dyplomowych. Płocki Instytut Wydawniczy: Płock 2000

7 Struktura pracy Strona tytułowa Spis treści (plan) Wykaz skrótów Wstęp Rozdziały i podrozdziały Zakończenie Spis bibliografii, rysunków, tabel, wykresów Aneksy Konstrukcja logicznie: kolejność i treść poszczególnych rozdziałów formułowane są według jednej myśli przewodniej - konkretnie oznaczonego celu badawczego i w ramach określonego tematem zagadnienia.

8 Pojęcia Temat – problem lub zagadnienie do rozwiązania w pracy Tytuł – temat ujmuje się w tytuł, który jest zwięzłym, jasnym, logicznym i poprawnym językowo sformułowaniem tematu Problem – kwestia, pytanie do rozwiązania Zagadnienie – coś, co się omawia; nie jest problemem naukowym. Może jednak być tematem pracy magisterskiej lub licencjackiej Problematyka – zespół pytań pochodnych, wiążących się z głównym problemem pracy Teza pracy – główne twierdzenie, którego prawdziwość zamierzamy w pracy udowodnić

9 Etapy pracy naukowo – badawczej Opracowywanie pracy mgr składa się z kolejnych etapów, typowych dla prac naukowo – badawczych: [1][1] I. Wybór tematu, ustalanie celu i opracowywanie planu pracy  Zdefiniowanie problemu i celów (karta programowa)  ‘niewiele problemów, lecz dużo o jednym’. Lepsze są tematy węższe, ‘bliskie życia’, posiadające sporą bibliografię. II. Prowadzenie badań, opracowywanie materiałów i wyników badań, ich opracowanie pisemne  Zbieranie materiałów – literatura przedmiotu, badania empiryczne  Analiza materiałów i ich przetwarzanie  Wyciąganie wniosków  Weryfikowanie wniosków [1][1] Gambarelli, Gianfranco, Łucki, Zbigniew. Jak przygotować pracę dyplomową lub doktorską. Wyd. 1, Universitas: Kraków 1995

10 Zbieranie materiału do analizy / badania  Studiowanie literatury,  Gromadzenie danych empirycznych.  Zbieranie materiału,  Analiza materiałów i ich przetwarzanie  Wyciąganie wniosków  Prezentacja treści

11 Elementy pracy Strona tytułowa  zgodnie z wymogami Rady Wydziału Ekonomii i Stosunków Międzynarodowych UEK Spis treści (plan)  logiczne rozplanowanie treści, odpowiednio skonstruowany (podziały logiczne), prowadzący do celu pracy, czyli rozwiązania problemu i ukazania problemu w odpowiednich ujęciach. Układ pracy powinien być proporcjonalny (możliwe zbliżona objętość i podziały poszczególnych części pracy) Wykaz skrótów  skróty własne (np. Ustaw), i skróty powszechnie przyjęte

12 Elementy pracy Spis bibliografii, rysunków, tabel, wykresów  zasady tworzenia spisów, przypisów, i opisów tabel i rysunków można znaleźć np. na stronie Biblioteki Głównej UEK: p?link=zalaczniki#ad.6 p?link=zalaczniki#ad.6 Przypisy, obok zwykłych, źródłowych mogą mieć charakter odsyłający, np. do dalszych opracowań autora czy też innych autorów ( „Por.” „Zob.” „Zob. także”) Aneksy  Mogą to być np. szczegółowe obliczenia, kopie map, wzór wykorzystywanej ankiety czy pytań do wywiadów pogłębionych.

13 Wstęp Powinien zawierać  uzasadnienie wyboru tematu, pokazanie jego aktualności i wagi, zwłaszcza w kontekście wybranej specjalizacji.  jasne postawienie problemu, tezę główną pracy i cel.  przedstawienie aktualnego stanu wiedzy i stanu badań na dany temat.  omówienie wykorzystanych metod badawczych, zakres i sposoby gromadzenia informacji źródłowych (materiały empiryczne).  krótkie omówienie struktury pracy, i zawartość poszczególnych jej części.

14 Rozdziały i podrozdziały rozdziały mają obrazować podział treści pracy czy też ostateczne i szczegółowe uporządkowanie tej treści. podział na rozdziały ma być przejrzysty, logicznie spójny, nie dający możliwości niezamierzonym powtórzeniom. wyróżnione rozdziały (podrozdziały), odzwierciedlając wyodrębnienie zagadnień szczegółowych, mają dawać możliwość badawczego pójścia w głąb materii. nazwy rozdziałów winny zarazem dawać informacje o metodzie badawczej (eksperymenty, doświadczenia, badanie praktyki, inne metody empiryczne).

15 Rozdziały i podrozdziały Rozdziały I, II (i ewentualnie III) - w zależności od zakresu omawianej tematyki treść rozdziałów poświęcona teoretycznym rozważaniom dotyczącym analizowanego zagadnienia, w oparciu o aktualną literaturę przedmiotu. Rozdziały III i IV (lub V) - zawiera materiał badawczy zebrany dla realizacji tematu pracy końcowej, z uwzględnieniem  charakterystyki badanego podmiotu gospodarczego/zjawiska/obszaru badań,  uwag metodologicznych  wyników przeprowadzonych rozważań/analiz.

16 Zakończenie Powinno zawierać wnioski z opracowanych poszczególnych części pracy oraz wnioski końcowe w sposób kompletny i treściwy  Rozwiązanie problemu badawczego.

17 Materiały źródłowe Materiały wtórne  Literatura – umożliwia sformułowanie problemu, określenie zakresu, dobór metod badawczych  Literatura zwarta – podręczniki, monografie  Literatura ciągła artykuły w czasopismach fachowych, zeszytach naukowych  Celowe podejście do badań literatury: określenie tego, czego się w danej pozycji szuka

18 Analiza literatury Przeszukiwanie różnych źródeł: podręczników, skryptów, artykułów w czasopismach naukowych, materiałów konferencyjnych, opracowań monograficznych Zbadanie głównych haseł, tematów poruszanych, ujęć problemów. Cel główny analizy literatury: ustalenie co zostało na dany temat już napisane, jakie problemy już zbadano, rozwiązano, jakie metody zastosowano, jakie istnieją ujęcia tematu. Cytaty - stosuje się wyłącznie po to aby przedstawić dosłownie ważną definicję, posłużyć się cudzą opinią w celu uzasadnienia własnej opinii, przeciwstawić się czyjemu zdaniu, przedstawić poglądy poszczególnych autorów czy też zaprezentować zdania, które wymagają komentarza.

19 Analiza literatury  Zaleca się korzystanie z baz artykułów naukowych, typu: EBSCO, Web of Science, Science Direct, Emerald (dostępne przez Bibliotekę Główną)  Wykluczone jest korzystanie z portali, stron, gdzie brak autorstwa tekstów; www ‘popularnych’ i ‘poradniczych’ typu: onet.pl, wikipedia, wieszjak.pl  Dla potrzeb opracowania części empirycznej (ale nie teoretycznej!) można korzystać ze źródeł internetowych.  Można korzystać z witryn i ich treści należących do uznanych instytucji, organizacji, gdzie za zamieszczone treści ktoś odpowiada, np. Związek Banków Polskich, GUS, Bloomberg.

20 Materiały źródłowe Materiały empiryczne  Wtórne - „gotowe”: dokumentacja, sprawozdania Statystyki publiczne Dokumenty w posiadaniu instytucji i przedsiębiorstw Zasady opracowywania ww. materiałów, ich wiarygodność, aktualność, kompletność  Pierwotne - z badań własnych autora

21 Badania własne Obserwacja  Celowe, ukierunkowane i zamierzone oraz systematyczne postrzeganie badanego przedmiotu, procesu lub zjawiska  Celowość, adekwatność, planowość, ciągłość i systematyczność, wykonalność Wywiady i Ankiety  Ankieta w formie kwestionariusza  Wywiad – kontrolowana rozmowa  Pytania: prosto sformułowane, ograniczona liczba

22 Błędy językowe Ortograficzne Maszynowe (literówki) Fleksyjne Składniowe Leksykalne (słownikowe) Estetyczne Stylistyczne Merytoryczne