PROJEKT „DZIAŁAJMY RAZEM – AKTYWIZACJA SPOŁECZNA I EKONOMICZNA MŁODZIEŻY POLONIJNEJ W GAGAUZJI” Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году Moduł warsztatowo-aktywizujący – edukacja kulturowa i tożsamość narodowa

1)Rozpoczęcie: przywitanie uczestników, przypomnienie założeń projektu i najważniejszych treści z poprzednich szkoleń. 2)Kultura i dziedzictwo kulturowe (próba zrozumienia, wymiar społeczno-gospodarczy, najważniejsze przykłady dziedzictwa materialnego i niematerialnego). 3)Wspólna historia Polski i Mołdawii. 4)Kultura ludowa (próba zrozumienia, elementy polskiej kultury ludowej, kultura ludowa w kulturze współczesnej). 5)Kultura współczesna (najnowsze trendy w polskiej kulturze, polski film i muzyka po 1989 roku, promocja polskiej kultury na świecie). Program modułu szkoleniowo-aktywizującego Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

6)Wielokulturowość (próba zrozumienia, stereotypy, tolerancja i równość). 7)Metoda projektu lokalnego z obszaru edukacji kulturowej i tożsamości narodowej. Konkurs „Junior w działaniu” 8)Konstrukcja portalu edukacyjno-integracyjnego dla młodzieży polonijnej. 9)Podsumowanie i ewaluacja modułu. Program modułu szkoleniowo-aktywizującego Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Proszę wszystkich o wypisanie trzech określeń, z którymi kojarzy się słowo „kultura” (czym jest kultura, jak ją zdefiniować, jakie są jej przejawy/elementy). Na rozdanych kartkach proszę o wypisanie odpowiedzi. Następnie kartki z odpowiedziami naklejamy na dużym arkuszu papieru. Na końcu jeden z uczestników zajęć odczytuje odpowiedzi a inny zapisuje powtarzające się odpowiedzi - w ten sposób sami tworzymy rozbudowana definicję „kultury”. Ćwiczenie – „Czym jest kultura” Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Kultura nie jest pojęciem jednoznacznym i łatwym do zamknięcia w statycznej definicji. W szerokim rozumieniu słowo kultura obejmuje sztukę, religię, politykę, gospodarkę, komunikację (kultura symboliczna, kultura społeczna, kultura bytu). W wąskim rozumieniu kultura to system czynności i wytworów, których podstawowa cechą jest obecność znaków posiadających społeczną wartość i akceptację (kultura symboliczna: religia, nauka, sztuka, zabawa/rozrywka). Kultura to także, w rozumieniu historycznym, dziedzictwo kulturowe. Kultura Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Proszę wszystkich o wypisanie trzech określeń, z którymi kojarzy się „dziedzictwo kulturowe” (czym jest, jak je zdefiniować, jakie są jego przejawy/elementy). Na rozdanych kartkach proszę o wypisanie odpowiedzi. Następnie kartki z odpowiedziami naklejamy na dużym arkuszu papieru. Na końcu jeden z uczestników zajęć odczytuje odpowiedzi a inny zapisuje powtarzające się odpowiedzi - w ten sposób sami tworzymy rozbudowana definicję „dziedzictwa kulturowego”. Ćwiczenie – „Czym jest dziedzictwo kulturowe” Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Dziedzictwo wywodzi się od słowa dziedziczyć, czyli otrzymywać coś po kimś (w spadku; albo być do tego uprawnionym), przejmować cechy przodka, przejmować dobra poprzednich pokoleń. Dziedzictwo to inaczej scheda, spadek, spuścizna, ojcowizna, sukcesja. Dziedzictwo czyli coś, co jest odziedziczone po przodkach i przekazywane kolejnym pokoleniom. Dziedzictwo Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Dziedzictwo kulturowe – są to niezastąpione źródła informacji o życiu i działaniach człowieka oraz historycznym rozwoju rzemiosł artystycznych, technik i sztuki, zabytki, miejsca o znaczeniu historycznym oraz środowiska kulturowe, będące źródłem emocjonalnych i estetycznych przeżyć, pozwalające czerpać korzyści z ochrony i aktywnego korzystania z tego kulturowego dziedzictwa. Dziedzictwo kulturowe Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Dziedzictwo kulturowe może mieć charakter: o materialny - zabytki, dzieła sztuki i kolekcje cennych eksponatów, itp. o niematerialny - tradycja, przekazy ustne, język, sztuki widowiskowe i tradycje muzyczne, zwyczaje, rytuały i obrzędy, wiedza i praktyki dotyczące przyrody i wszechświata, wiedza i umiejętności związane z rzemiosłem tradycyjnym. Dziedzictwo kulturowe Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Każdy z uczestników ma za zadanie przygotować krótką prezentację pn. „Moje dziedzictwo kulturowe”. Forma prezentacji jest dowolna - może to być krótki opis, prezentacja ustna/wystąpienie, obrazek, itd. Prezentacja musi zawierać następujące elementy: - co jest moim dziedzictwo kulturowym? co się na nie składa, jakie są jego najważniejsze elementy? dlaczego tak jest? dlaczego wybór takich a nie innych elementów? dlaczego uważam to dziedzictwo za moje? czy i dlaczego dziedzictwo jest dla mnie ważne? Ćwiczenie – „Moje dziedzictwo” Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Moje dziedzictwo kulturowe, czyli coś, co zostało mi przekazane przez moich przodków, do czego jestem uprawniony, a jednocześnie wobec czego pozostaje w jakiś sposób zobowiązany. Dziedzictwo to coś, co pozostaje ze mną w jakiejś relacji (choćby zapośredniczonej, np. poprzez moich przodków), ulubione o tyle, że znane, zaistniałe w mojej świadomości. Dziedzictwo wiąże się zawsze z pewnym wyborem (pewnego elementu dziedzictwa z całego jego bogactwa i historii). Moje dziedzictwo kulturowe Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Moje dziedzictwo to tożsamość, samoidentyfikacja, duma, uznanie, w końcu zakorzenienie. Dziedzictwo to emocje. Dziedzictwo kulturowe, które jest świadectwem naszej przeszłości, stanowi fundament pod budowę wspólnej przyszłości. Moje dziedzictwo kulturowe Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Dziedzictwem kulturowym z Polsce zajmuje się Narodowy Instytut Dziedzictwa. Został on powołany 1 stycznia 2011 roku zarządzeniem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego i zastąpił dotychczasowy Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków. Instytucja działa od 50 lat, stanowiąc zaplecze eksperckie dla Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Narodowy Instytut Dziedzictwa Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Do najważniejszych zadań Instytutu należy: o gromadzenie i upowszechnianie wiedzy o dziedzictwie, o edukacja obywatelska w zakresie wartości i zachowania dziedzictwa kulturowego, o wyznaczanie i upowszechnianie standardów ochrony oraz konserwacji zabytków, o promocja polskiego dziedzictwa w Polsce i na świecie. Narodowy Instytut Dziedzictwa Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Jednym ze sposobów upowszechniania regionalnego dziedzictwa kulturowego (oraz przypominania o wspólnych korzeniach kultury europejskiej) jest impreza pn. Europejskie Dni Dziedzictwa w Polsce, której Narodowy Instytut Dziedzictwa jest głównym koordynatorem. Inauguracja Europejskich Dni Dziedzictwa w Polsce - Łęknica 2014, Park Mużakowski: Narodowy Instytut Dziedzictwa Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Film animowana „Historia Polski” prezentowany był podczas Światowej Wystawy EXPO 2010 w Szanghaju w Pawilonie Polskim. Film powstał na zlecenie Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, a jego autorem jest Tomasz Bagiński, mistrz współczesnej polskiej animacji, nominowany do Oscara za utwór „Katedra". „Historia Polski" to, według autora, wizualny poemat, gdzie „ważne momenty naszej historii wymieszane są ze skojarzeniami, z symbolami, prezentacjami miast, ludzi, charakterystycznych budowli; to obraz, na którym przewijać się będzie mapa, wizualne wyjaśnienia konkretnych sytuacji, ważne gesty, ważne słowa”. (Animowana) Historia Polski Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Kanon Miejsc Historycznych to lista 41 obiektów, których poznanie pozwoli na poznanie historii i polskiego dziedzictwa kulturowego (pełnią zasadniczą rolę w kształtowaniu zbiorowej tożsamości). Ma on pełnić funkcję poznawczo- edukacyjną, ale również promować zabytki i miejsca o szczególnym znaczeniu dla pamięci narodowej Polaków. Kanon Miejsce Historycznych: Kanon Miejsc Historycznych Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Gniezno Źródło: Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Tum pod Łęczycą Źródło: Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Sulejów Źródło: Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Wrocław Źródło: Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Kraków Źródło: Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Frombork Źródło: Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Szczecin Źródło: Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Częstochowa Źródło: Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Warszawa Źródło: Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Żyrardów Źródło: Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Góra Św. Anny Źródło: Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Gdynia Źródło: Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Gdańsk Źródło: Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Dziedzictwo kulturowe może mieć charakter zarówno materialny, jak i niematerialny. O ile zasady ochrony i konserwacji zabytków są opracowane i raczej powszechnie akceptowane, o tyle wiedza i doświadczenie w zakresie sposobów ochrony dziedzictwa materialnego nie są już tak oczywiste. Wciąż prowadzona jest dyskusja, jak najlepiej można ocalić przed zapomnieniem dziedzictwo niematerialne. Jedną z ciekawszych inicjatyw jest Konwencja UNESCO w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego z 2003 r., ratyfikowana m.in. przez Polskę. Jednym z jej założeń jest obowiązek inwentaryzacji, dokumentowania przejawów tego dziedzictwa na terytorium danego kraju. Niematerialne dziedzictwo kulturowe Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Rusznikarstwo artystyczne i historyczne - wyrób, naprawa i konserwacja ręcznej broni palnej, Śląsk Cieszyński; Szopkarstwo krakowskie - zwyczaj budowania szopek w okresie świąt Bożego Narodzenia, od 1937 roku – z przerwą na lata II wojny światowej – zawsze w grudniu odbywa się konkurs, podczas którego prezentowane są rękodzieła polske/zwyczaje-i-swieta/krakowskie-szopki-w-korowodzie/; polske/zwyczaje-i-swieta/krakowskie-szopki-w-korowodzie/ Polska Lista Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Pochód Lajkonika - zwyczaj przemarszu przez Kraków barwnego orszaku, którego główną postacią jest jeździec przebrany za Tatara na sztucznym koniku. Zwyczaj ten związany jest z legendą o ocaleniu Krakowa przed najazdem tatarskim w XIII wieku przez włóczków (flisaków wiślanych) zamieszkujących wieś Zwierzyniec, którzy zaatakowali Tatarów i zabili ich wodza, a następnie jeden z nich ubrał się w szaty tatarskiego chana i triumfalnie wjechał do Krakowa Polska Lista Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Flisackie tradycje w Ulanowie - Ulanów położony nad ujściem Tanwi do Sanu stanowił przez długi okres czasu ważne centrum handlu i transportu wodnego Sanem i Wisłą do Warszawy i Gdańska, a jego mieszkańcy zajmowali się zawodowo flisactwem, czyli spławianiem towarów (Ulanów zwano „Galicyjskim Gdańskiem”); Procesja Bożego Ciała w Łowiczu – procesja z okazji Bożego Ciała, jednego z najważniejszych świąt w kościele katolickim, z wykorzystaniem tradycyjnych przedmiotów obrzędowych, ludzie w odświętnych strojach regionalnych, budowa tradycyjnych ołtarzy, udział orkiestry dętej; Polska Lista Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Język esperanto jako nośnik kultury esperanckiej - esperanto jest językiem międzynarodowym, stworzonym przez urodzonego w Białymstoku Ludwika Zamenhofa ( ), który w roku 1887 opublikował podręcznik wykładający podstawy tego języka, podpisując go pseudonimem Dr Esperanto; Umiejętność wytwarzania instrumentu i gry na kozie - instrument dęty zwany kozą (lub dudami podhalańskimi) i gra na nim to jeden z najstarszych elementów kultury górali. Polska Lista Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Dziedzictwo kulturowe cechuje silne oddziaływanie społeczno-gospodarcze. Pozarynkowe oddziaływanie realizuje się poprzez poprawę jakości życia mieszkańców oraz jest podstawą do rozwoju zaufania społecznego i umiejętności współpracy, co jest czynnikiem sprzyjającym innowacjom i rozwojowi gospodarczemu. Natomiast rynkowe oddziaływanie dziedzictwa oznacza, że kultura i dziedzictwo wraz z przemysłami kultury może być sektorem generującym dochody, nowe miejsca pracy, a także czynnikiem zwiększającym atrakcyjność danej gminy czy regionu dla inwestorów, przedsiębiorców i mieszkańców. Ekonomiczny wymiar dziedzictwa Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Kultura jako istotny czynnik rozwoju ekonomicznego: o wpływa na atrakcyjność osiedleńczą i lokalizacyjną regionów dla mieszkańców i inwestorów, o determinuje rozwój turystyki, o tworzy rynek pracy, o kreuje przemysły kulturowe, o pobudza procesy gospodarcze, o określa funkcje metropolitarne miast, o rozwija kompetencje ludzi, którzy podejmują pracę w sektorach rozwojowych. Ekonomiczny wymiar dziedzictwa Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

W ocenie wielu ekspertów związanych z ochroną zabytków, najbardziej udanym przedsięwzięciem w zakresie ochrony i promocji dziedzictwa w skali międzynarodowej, jak również włączania go w obieg społeczno- gospodarczy, jest dziś Lista Światowego Dziedzictwa UNESCO. Miejsca te odwiedzane są rocznie przez miliony turystów, którzy napędzają gospodarki lokalne i regionalne. Ekonomiczny wymiar dziedzictwa Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

UNESCO (Organizacja Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury) powstało 16 listopada 1945 roku. UNESCO jest organizacją koordynującą działania służące rozwojowi międzynarodowej współpracy kulturalnej, oświatowej oraz naukowej, angażującą się w rozwijanie kultury pokoju w świecie oraz promocję dialogu pomiędzy narodami i cywilizacjami. Założeniem Listy jest prezentacja różnorodności kulturowej i bogactwa natury wszystkich regionów świata poprzez ochronę i promocję miejsc, które stanowią wspólne dobro ludzkości, wyróżniając się „najwyższą powszechną wartością” w rozumieniu Konwencji UNESCO z 1972 r. dotyczącej Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Naturalnego. Lista Światowego Dziedzictwa UNESCO Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Polska jest jednym z pierwszych państw, które podpisały Konwencję UNESCO o Ochronie Światowego Dziedzictwa. Wyróżnieniem dla Polski jest posiadanie aż 14 wpisanych dóbr, co daje Polsce zaszczytne 9. miejsce w Europie i 15. na świecie. Są to: 1.Stare Miasto w Krakowie, 2.Królewskie Kopalnie Soli w Wieliczce i Bochni, 3.Stare Miasto w Warszawie, 4.Stare Miasto w Zamościu, 5.Średniowieczny zespół miejski Torunia, 6.Zamek krzyżacki w Malborku, Polskie obiekty na Liście UNESCO Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

7.Kalwaria Zebrzydowska: manierystyczny zespół architektoniczny i krajobrazowy oraz park pielgrzymkowy, 8.Hala Stulecia we Wrocławiu, 9.Auschwitz-Birkenau. Niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny i zagłady ( ), 10.Park Mużakowski (obiekt transgraniczny polsko-niemiecki), 11.Puszcza Białowieska (obiekt transgraniczny polsko-białoruski), 12.Drewniane cerkwie w polskim i ukraińskim regionie Karpat, 13.Kościoły Pokoju w Jaworze i Świdnicy, 14.Drewniane kościoły południowej Małopolski. Polskie obiekty na Liście UNESCO Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Stare Miasto w Krakowie Źródło: Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Królewskie Kopalnie Soli w Wieliczce i Bochni Źródło: Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Stare Miasto w Warszawie Źródło: Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Stare Miasto w Zamościu Źródło: Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Średniowieczny zespół miejski Torunia Źródło: Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Zamek Krzyżacki w Malborku Źródło: Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Kalwaria Zebrzydowska Źródło: Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Hala stulecia we Wrocławiu Źródło: Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Auschwitz-Birkenau. Niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny i zagłady ( ) Źródło: Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Park Mużakowski Źródło: Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Puszcza Białowieska Źródło: Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Kościoły Pokoju w Jaworze i Świdnicy Źródło: Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Drewniane cerkwie w polskim i ukraińskim regionie Karpat Źródło: Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Drewniane kościoły południowej Małopolski Źródło: Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Dziedzictwo to szansa na rozwój, także w znaczeniu ekonomicznym. Turystyka, która wyrasta z kulturowego kontekstu dziedzictwa, stanowić może kluczowy mechanizm rozwoju, a jednocześnie skuteczne narzędzie ochrony dziedzictwa. Turystyka kulturowa stanowi bowiem prawie 70% ruchu turystycznego na całym świecie. Troska o dziedzictwo kulturowe, będące motywem wspomnianej turystyki, wymaga ciągłego poszukiwania nowatorskich rozwiązań. W kontekście tym, jednym z nowoczesnych narzędzi zarządzania dziedzictwem stają się szlaki kulturowe. Ekonomiczny wymiar dziedzictwa Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Szlak kulturowy to wytyczona i oznakowana droga, której zasadniczą częścią jest (pojawiający się na niej) dorobek kulturowy, skupiony wobec jasnej linii tematycznej. Elementy konstytutywne sprawnie i efektywnie funkcjonującego szlaku to jego lokalny wymiar oraz świadoma partycypacja wspólnoty terytorialnej w ochronie, zarządzaniu i promocji dziedzictwa. Szlak kulturowy, z założenia (ze swojej natury), powinien traktować obszary dziedzictwa materialnego i niematerialnego jako nierozerwalną całość. Szlak kulturowy Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Przykładem jednego z najbardziej znanych szlaków kulturowych w Polsce jest Szlak Architektury Drewnianej w Małopolsce, który powstał w 2001 roku z inicjatywy Województwa Małopolskiego. Na Szlaku znajdują się 252 obiekty, w tym: 125 kościołów, 49 cerkwi, 30 budynków, 23 zespoły zabudowań, 166 muzeów i 9 skansenów. Niektóre z kościołów i cerkwi zostały szczególnie wyróżnione wpisem na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Naturalnego UNESCO. W scenerii Szlaku Architektury Drewnianej od 2007 roku odbywają się koncerty w ramach Festiwalu Muzyka Zaklęta w Drewnie. Szlak Architektury Drewnianej Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Podział na 5-osobowe zespoły. Każdy z nich ma za zadanie przygotować krótką prezentację dotyczącą projektu stworzenia wymyślonego/opracowanego przez zespół szlaku kulturowego. Szlak może być usytuowany w dowolnym miejscu: w Mołdawii, w Polsce lub gdziekolwiek indziej. Forma prezentacji również jest dowolna - może to być krótki opis, prezentacja ustna/wystąpienie, obrazek, itd. Prezentacja musi zawierać opis zabytków lub innych elementów kulturowych, które tworzą szlak, a także wytłumaczenie motywu, który je łączy - przewodniego tematu. Ćwiczenie – „Zaprojektuj własny szlak kulturowy” Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

Ważne, aby zaznaczyć, kto będzie odpowiadał za stworzenie i zarządzanie szlakiem, m.in. wytyczenie, oznakowanie i promocję, ale również ochronę jego elementów. Należy wskazać najważniejsze działania, które pozwolą zrealizować cel, jakim jest stworzenie szlaku, planowany harmonogram, osoby odpowiedzialne, potrzebne do tego zasoby. Trzeba opisać, kto będzie najważniejszym potencjalnym klientem, korzystającym ze szlaku. Ważne, aby zastanowić się, jakie trudności mogą się pojawić w trakcie prac i jak je przezwyciężyć. Każda z grup przedstawia efekty swojej pracy. Omówienie ćwiczenia. Dyskusja. Ćwiczenie – „Zaprojektuj własny szlak kulturowy” Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году.

БЛАГОДАРИМ ЗА ВНИМАНИЕ Войтек Одзимек Давид Хоинкиc FRDL Малопольский Институт Самоуправления Территориального и Администрации в Кракове ul. Шляк 73A, Краков Проект финансирован из средств Министерства Иностранных Дел Польши в рамках конкурса на осуществление задания Сотрудничество с Полонией и Поляками за границей в 2015 году