Początki budownictwa sakralnego, jako budowli odrębnych, sięgają IV wieku, wcześniej istniały jedynie kościoły domowe oraz kaplice w katakumbach. Nazwy świątyń w innych religiach to m.in. meczet, stupa, synagoga, chram, sala królestwa, kienesa. Kościoły istnieją od wielu stuleci. Mimo fali prześladowań, którą rozpoczął cesarz Neron kościoły przetrwały.

Sobór Zmartwychwstania Pańskiego, Cerkiew na Krwi SAN PETERSBURG

Sobór Zmartwychwstania Pańskiego. Budowla została wzniesiona na miejscu, gdzie w 1881 roku został zamordowany car Aleksander II Romanow i stąd właśnie pochodzi popularna nazwa cerkwi - na Krwi. Ogólna powierzchnia świątyni wynosi 1642 m², wysokość - 81 m. Sobór wybudowano w tradycyjnym rosyjskim stylu, panującym w budownictwie sakralnym w XVI i XVII wieku i jest bogato dekorowany. Z zewnątrz widoczne są płytki ceramiczne, mozaiki. szkliwione cegły, marmur, granit oraz różnorodne detale architektoniczne (np. kokoszniki). Cebulaste kopuły są złocone i emaliowane.

Wnętrze niemal całkowicie pokryte jest dekoracją mozaikową. Mozaiki przedstawiają sceny z Nowego Testamentu i wizerunki świętych. Ich ogólna powierzchnia, obejmująca mozaiki zdobiące sobór z zewnątrz i wewnątrz, wynosi 6560 m². Posadzki oraz ikonostas są także dekorowane 20 rodzajami kamieni, m.in. marmurem i porfirem.

W 1930 roku świątynia została zamknięta i planowano ją zburzyć, 26 lat później uzyskała status zabytku. Ponownie otwarto ją w 1997 roku po niemal 30-letnich pracach konserwatorskich. Dziś jest jedną z głównych atrakcji turystycznych Petersburga.

JEROZOLIMA Bazylika Grobu Świętego, to niewątpliwie najważniejsza świątynia szeroko rozumianego chrześcijaństwa. Wybudowano ją w IV wieku, za czasów Konstantyna, w miejsce świątyni Wenus Pracami kierowała matka Konstantyna – św. Helena.

Kaplica św. Heleny JEROZOLIMA

Bazylika Grobu Świętego. W 614 r., podczas najazdu Persów, budowla została niemal doszczętnie zniszczona. Natomiast w 1009 r. fatymidzki kalif al-Hakim wydał rozkaz, by świątynię zrównać z ziemią. Tak też się stało. Dziewięćdziesiąt lat później, kiedy Jerozolimę zajęli krzyżowcy, rozpoczęto odbudowę Bazyliki Grobu Świętego. Potem była ona wielokrotnie przebudowywana i odnawiana.

Wybudowana w roku 1555 przez cara Iwana Groźnego. Katedra - cerkiew św. Bazylego na Placu Czerwonym w Moskwie.

Katedra - cerkiew św. Bazylego Według jednej z legend car kazał oślepić architekta cerkwi, aby już nie mógł zaprojektować ładniejszej budowli.

Cerkiew św. Bazylego nazywana Katedrą Wstawiennictwa Matki Bożej

Katedralna cerkiew Chrystusa Zbawiciela jest votum dziękczynnym za uratowanie Rosji przed najazdem napoleońskim w 1812 roku. 25 grudnia 1812, gdy ostatni żołnierze napoleońscy opuścili granice Rosji, car Aleksander I podpisał manifest o budowie cerkwi w Moskwie. Cerkiew Chrystusa Zbawiciela Największa cerkiew prawosławna na świecie, znajdująca się w Moskwie, nieopodal Kremla.

Prace budowlane rozpoczęte 10 września 1839 trwały 44 lata, a ich koszty osiągnęły poziom 15 milionów rubli, przy czym były to właściwie wyłącznie środki państwowe.

Oryginalne zdjęcie 2 lipca 1931 zapadła decyzja o zniszczeniu cerkwi i wybudowaniu na jej miejscu Pałacu Rad. 5 grudnia tegoż roku świątynia została wysadzona w powietrze. Wymagało to dwóch eksplozji, ponieważ świątynia przetrwała pierwszą. Budowa Pałacu Rad, rozpoczęta w 1937, nigdy nie wyszła z cyklu zerowego, a jej kontynuowaniu stanęła na przeszkodzie II wojna światowa. Dopiero w roku 1958 w znajdującym się na miejscu cerkwi wykopie rozpoczęto budowę otwartego basenu pływackiego "Moskwa“ Został on oddany do użytku w Basen przetrwał do początków lat 90. przez cały okres swego istnienia podnosząc wilgotność powietrza w swoim otoczeniu, co szkodliwie oddziaływało na pobliskie budowle.

Pierwsze próby odbudowy zniszczonej świątyni datują się na koniec lat 80. Kamień węgielny pod budowę wmurowano 5 grudnia Dzięki darom budowa postępowała bardzo szybko. 19 sierpnia 1999, w wigilię 2000 rocznicy Narodzenia Chrystusa zakończono budowę i nastąpiło uroczyste poświęcenie odbudowanej świątyni.

Budowę obecnego kompleksu budynków sakralnych zapoczątkował Światopełk II a rozbudowa nastąpiła w XVIII wieku. Składa się z budynków monasteru, soboru św. Michała Archanioła, dzwonnicy (1716– 1719), refektarza św. Jana Ewangelisty (1713) oraz Bramy Ekonomicznej (1760). W latach 30. XX wieku całość została zniszczona przez władze radzieckie. Po odzyskaniu niepodległości przez Ukrainę obiekt pieczołowicie odbudowano. Monaster św. Michała Archanioła o Złotych Kopułach w Kijowie na Ukrainie- prawosławny zespół klasztorny

Monaster św. Michała Archanioła o Złotych Kopułach Monaster został odbudowany w latach 1997–1998, otwarty dla wiernych w rok później. W roku 2000 ukończono prace związane z ponowną dekoracją wnętrza.

Wiele świątyń zachowało się także na obszarach, które były okupowane lub na których toczyła się II wojna światowa. Oto niektóre z nich.

Podczas wyprawy na Rosję Napoleon zadeklarował przy ołtarzu, że osobiście zabije każdego ze swoich żołnierzy, który ośmieliłby się ukraść coś z tego kościoła. Kościół Narodzenia Pana w Smoleńsku,Rosja

Kościół św. Mikołaja (czes. Kostel svatého Mikuláše, pot. chrám svatého Mikuláše) – barokowy kościół w Pradze w dzielnicy Mala Strana, na Rynku Małostrańskim.

POLSKA (miejscowość ?) Parish Church of Santa Teresa

Polska, Sanktuarium Matki Bożej Pokornej w Rudach

Kijów-Ukraina Cerkiew św. Andrzeja

Kościół św. Ludwika w Moskwie. jedna z dwóch katolickich świątyń w Moskwie znajdująca się na ulicy Mała Łubianka, w pobliżu siedziby byłego KGB.

Katedra Przemienienia Pańskiego w Moskwie W przeciwieństwie do innych Kościołów, w czasach komunizmu, nie została zamknięta. Tekst w j. polskim opracowała- jokoretsina