Savoir-vivre czyli s z t u k a ż y c i a Projekt "Dajmy Sobi1e szanse" dofinansowywany z EFS

Projekt "Daj sobie szansę" współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt "Dajmy Sobi1e szanse" dofinansowywany z EFS

Celem zajęć jest:  przypomnienie i utrwalenie zasad oraz dobrych obyczajów w kontaktach międzyludzkich w oparciu o międzynarodowe reguły savoir-vivre’u  znajomość etykiety  uświadomienie znaczenia dbania o wygląd zewnętrzny i odpowiedniego ubioru stosownego do okazji  wyposażenie ucznia w wiedzę na temat kulturalnego zachowania się w różnych sytuacjach  wpojenie korzyści płynących z obcowania z kulturalnym człowiekiem  wyrabianie szacunku dla siebie i innych  kształtowanie umiejętność kulturalnego uczestnictwa w rozmowie Projekt "Dajmy Sobi1e szanse" dofinansowywany z EFS

Jest ona zewnętrznym odbiciem cech charakteru, zasad moralnych, etycznych, obyczajowych, stylu życia, słowem - osobistej kultury człowieka. Formy towarzyskie Formy towarzyskie ulegają pewnym przeobrażeniom pod wpływem zmian zachodzących w świecie, nowych upodobań, zainteresowań, mody, zwyczajów, postępu w różnych dziedzinach życia. Kultura towarzyska Kultura towarzyska ma swe źródło w tradycyjnych, ogólnie przyjętych obyczajach i zwyczajach cywilizowanego świata i stanowi część składową kultury ogólnoludzkiej. Projekt "Dajmy Sobi1e szanse" dofinansowywany z EFS

Savoir-vivre czyli…  znajomość obyczajów i form towarzyskich, reguł grzeczności;  umiejętność postępowania w życiu i radzenia sobie w różnych trudnych sytuacjach; uprzejmość życzliwość punktualność dyskrecja lojalność grzeczność Projekt "Dajmy Sobi1e szanse" dofinansowywany z EFS

Podstawowe formy grzecznościowe Hierarchia towarzyska: rodzina, płeć, sytuacja (gość - gospodarz) Tytuły: naukowe, służbowe, kurtuazyjne (ekscelencja – prezydent, premier, ambasador; magnificencja – rektorom uczelni; eminencjo – kardynał, ekscelencja – biskup), szlacheckie. Formy grzecznościowe w pracy – unikanie słów świadczących o zażyłości „kochanie, złotko, chłopcze”, o nieobecnych nie mówimy „Ziółkowski” lecz „pan kierownik”. Projekt "Dajmy Sobi1e szanse" dofinansowywany z EFS

Tytułowanie Tytuły naukowe: magister, doktor, profesor Tytuły służbowe: prezes, dyrektor, naczelnik Tytuły kurtuazyjne: ekscelencja – prezydent, premier, ambasador; magnificencja – rektor uczelni; eminencja – kardynał, ekscelencja – biskup), Tytuły dyplomatyczne: ambasador, chargé d’affaires (szef misji dyplomatycznej), attaché wojskowy. Tytuły szlacheckie: książę, hrabia, baron. Projekt "Dajmy Sobi1e szanse" dofinansowywany z EFS

Zasady savoir-vivre'u dotyczą przede wszystkim kilku głównych dziedzin życia:  nakrywania, podawania do stołu i jedzenia  wyglądu, prezentacji i właściwego ubioru  form towarzyskich (w pracy, w rodzinie, na przyjęciach)  komunikacji (telefonicznej i internetowej)  zachowania się w szczególnych sytuacjach Projekt "Dajmy Sobi1e szanse" dofinansowywany z EFS

◙ Na ukłon nie wypada wyczekiwać. ◙ Pierwszy pozdrawia ten, kto wchodzi do mieszkania, biura. ◙ Przedstawiamy osobę „mniej ważną” osobie „ważniejszej”. ◙ Pierwsza wyciąga rękę osoba „ważniejsza” do „mniej ważnej”. ◙ Nie ma obowiązku witania się co dzień z kolegami przez podanie ręki. ◙ Przedstawiając się nie poprzedzamy własnego nazwiska tytułem. ◙ Osoby niższe rangą powinny wstawać, gdy do pokoju wchodzi przełożony. Przy powitaniu należy zawsze wstawać, wyjątkiem może być tylko osoba starsza lub kobieta, gdy wita się z mężczyzną. ◙ Nie jest przyj ę te, aby kobiety same przedstawiały si ę m ęż czyznom, chyba ż e s ą du ż o starsi. ◙ Unikamy przedstawiania się komuś po raz drugi. D z i e ń d o b r y… Projekt "Dajmy Sobi1e szanse" dofinansowywany z EFS

Kto komu pierwszy podaje rękę: Przeciwnie do zasady pierwszeństwa i pozdrawiania - osoby starsze, o wyższym statusie społecznym i kobiety pierwsze wyciągają rękę. W miejscu pracy przełożony pierwszy wyciąga rękę do podwładnych, również do kobiet. Mężczyźni przed podaniem ręki na ulicy muszą zdjąć rękawiczki, kobiety nie mają takiego obowiązku. Kobiety powinny podawać rękę do uścisku, jeśli jednak zauważą, że mężczyzna ma zamiar je pocałować, należy lekko podnieść dłoń, aby partner nie musiał się za bardzo schylać. Mężczyźni nie powinni "dźwigać" dłoni kobiety do w własnych ust. Nie powinno się całować kobiety w rękę na ulicy, w parku itp., można to robić tylko w pomieszczeniach zamkniętych. Projekt "Dajmy Sobi1e szanse" dofinansowywany z EFS

Całuję Twoją dłoń madame…. Osobliwość polska, spotykana jeszcze w Wiedniu Mężczyzna pochyla się nad dłonią, nie unosi jej. Pocałunek jest symboliczny (prawie bezdotykowy). Nie całuje się dłoni poza pomieszczeniami zamkniętymi. Nie całuje się dłoni w rękawiczce. Unikamy tego w kontaktach biznesowych i zdecydowanie w USA. Projekt "Dajmy Sobi1e szanse" dofinansowywany z EFS

Ukłony Mężczyzny: –Lekko pochyla się do przodu, skłania głowę, patrząc w twarz osoby –Nie trzyma rąk w kieszeni ani papierosa w ustach. –Uchyla kapelusz lub czapkę z daszkiem (nie czapkę zwykłą!). Kobiety: –Skinienie głowy. Projekt "Dajmy Sobi1e szanse" dofinansowywany z EFS

W kawiarni, restauracji mężczyzna zdejmuje płaszcz; kobieta ma ten obowiązek tylko w restauracji. Hasło do opuszczenia lokalu daje mężczyzna. Zasada: każdy płaci za siebie, także kobieta, chyba że była wyraźnie zaproszona. Mężczyzna pierwszy wkracza na salę i prowadząc za sobą kobietę, zmierza do wolnego stolika. Jeśli stolik wskazuje kelner, co u nas zdarza się to nader rzadko, to kolejność jest inna: kobieta idzie za kelnerem a za nią jej partner. Opuszczając lokal, kobieta idzie przed mężczyzną. W kawiarni, restauracji… Projekt "Dajmy Sobi1e szanse" dofinansowywany z EFS

Rodzaje strojów Strój sportowy (casual) – nieoficjalne spotkania, weekendowe zebrania, konferencje. Strój biurowy (office) – mężczyzna garnitur lub marynarka, kobiet – kostium; kolory stonowane. Strój oficjalny (jacket) – ciemny garnitur z krawatem, kobiety – suknie wizytowe bez dekoltu. Strój wieczorowy (formal/ black tie) – mężczyźni – smoking, koszula smokingowa, muszka, czarne lakierki; kobiety – długa suknia. Projekt "Dajmy Sobi1e szanse" dofinansowywany z EFS

 Nie mówi się "smacznego", siadając do stołu ani zastając innych przy posiłku.  Półmisek podajemy gościowi z lewej strony, do kieliszka nalewamy z prawej.  Do ryby i białych mięs podajemy wino białe, do ciemnych mięs - czerwone.  Podanego do stołu pieczywa nie kroimy nożem (tylko łamiemy w rękach). Przy stole… Projekt "Dajmy Sobi1e szanse" dofinansowywany z EFS

 Jedząc rybę nie posługujemy się nożem (wyjątek: śledź).  Zupy podajemy zawsze z prawej strony. Zaczynamy od kobiety siedzącej po prawej stronie pana domu.  Serwety po użyciu nie składa się.  Talerz z resztą zupy odchylamy od siebie.  Potrawy na półmiskach podaje się z lewej strony gościa, a w porcjach z prawej strony. Projekt "Dajmy Sobi1e szanse" dofinansowywany z EFS

S z t u ć c e m ó w i ą… Je ż eli bierzemy do r ę ki np. kieliszek, to sztu ć ce kładziemy na talerz, krzy ż uj ą c w ten sposób, aby nó ż le ż ał zwrócony ostrzem w lew ą stron ę a widelec nad no ż em Po zako ń czonym posiłku sztu ć ce kładziemy równolegle, trzonkami skierowanymi w praw ą stron ę tak, aby tworzyły z kraw ę dzi ą stołu k ą t 45%. Mówi si ę tak ż e, ż e zostawiane s ą one na godzinie wpół do pi ą tej. W sposób pokazany obok sztu ć ców si ę nie kładzie. Ś ciekaj ą cy sos mo ż e zaplami ć obrus i wtedy najlepszy proszek nie pomo ż e. Projekt "Dajmy Sobi1e szanse" dofinansowywany z EFS

Z w i z y t ą… ► Nie pytamy przed wizytą "a kto jeszcze będzie?" ► "Punktualność jest uprzejmością królów". ► Lepszy prezent za tani, niż za drogi. ► Każdy prezent należy rozpakować w obecności dającego. ► Podczas rozmowy nie wzruszmy ramionami. ► Nie rozmawiamy z rękami w kieszeniach. ► O sobie mówimy tylko wtedy, gdy nas zapytają. ► Nie rozmawiamy z nikim na ucho w gronie mniejszym niż siedem osób. ► Nigdy nie opowiadamy więcej niż dwa dowcipy. ► Podczas przyjęć, osoby nowoprzybyłe przedstawiane są jednorazowo głośno i wyraźnie wszystkim obecnym i nie należy prezentować ich każdemu z osobna. ► Przy równorzędnych stanowiskach używanie tytułów nie jest wskazane. Projekt "Dajmy Sobi1e szanse" dofinansowywany z EFS

Teatr, kino, tańce…  Nie komentuje się na głos filmu w kinie ani spektaklu w teatrze.  Do rzędu wchodzimy przodem do siedzących.  Nie klaszcze się między częściami symfonii.  Żałosnym widokiem i świadczącym o niskim poziomie kultury jest także żucie gumy podczas tańca, czy w trakcie zajęć. W każdej sytuacji, gdzie możemy się spodziewać rozmowy, obojętnie czy z jedną, czy wieloma osobami, należy zrezygnować z gumy.  Gdy kobieta odmówi tańca pod pozorem zmęczenia, nie może go tańczyć z kimś innym.  Nie prosimy do tańca kobiety, będącej ze swoim partnerem wyraźnie we dwoje. Projekt "Dajmy Sobi1e szanse" dofinansowywany z EFS

L i s t y…  Pod listem zawsze powinien być czytelny, ręczny podpis.  Nie załącza się znaczka na odpowiedź.  Na list odpowiada się w ciągu tygodnia.  Tekst napisany na wizytówce nie wymaga podpisu.  Nagłówki korespondencji: - nie skracamy tytułów np. Pan Dyr., Panie Prof. (wyjątki - Pan dr, Pan mgr). Projekt "Dajmy Sobi1e szanse" dofinansowywany z EFS

Telefon… ■ Nie wypada dzwonić po godzinie 22. ■ Nie należy dzwonić w sprawach zawodowych w niedzielę. Aby uniknąć kompromitacji telefon komórkowy należy wyłączyć przed wejściem do kościoła, teatru, sali lekcyjnej, samolotu kina, sali koncertowej i innych cichych miejsc.  Nie zaczynamy rozmowy od "kto mówi?"  Będąc świadkiem czyjejś rozmowy telefonicznej, wypada na ten czas "ogłuchnąć". Projekt "Dajmy Sobi1e szanse" dofinansowywany z EFS

wszystko mieć czyste. Podstawa elegancji: wszystko mieć czyste. Z domu wychodzimy tak starannie ubrani i uczesani, żeby potem nie trzeba było się tym zajmować. Wszystkie części garderoby powinny być zawsze czyste, odprasowane, znajdować się w idealnym porządku (np. przyszyte wszystkie takie same guziki, itp.). Dobierając garderobę, bierzemy pod uwagę figurę, wzrost, kolor skóry, włosów, oczu, wiek. Nie kupujemy garderoby tylko dlatego, że jest modna, gdyż nie możemy być niewolnikami mody, która niewątpliwie podpowiada, sugeruje, ale w żadnym razie nie powinna być czynnikiem decydującym. Projekt "Dajmy Sobi1e szanse" dofinansowywany z EFS

J a k s i ę u b r a ć… Każda okazja wymaga odpowiedniego ubrania się. Udając się na koncert lub egzamin obowiązuje ubranie wizytowe, a na wczasy - strój weekendowy, ubranie sportowe. Kobieta i mężczyzna tworzący parę powinni być ubrani w jednym stylu. Najlepsze ubiory nie zdobią, mogą nawet ośmieszyć, jeśli nie nosi się ich we właściwym czasie i w odpowiednim miejscu. Ubranie i dodatki, stanowią jedną całość i muszą być odpowiednio dobrane. Strój dobrze ubranego człowieka charakteryzuje się umiarem w doborze kolorów i fasonów, dopasowaniem do figury i typu urody, zharmonizowaniem wszystkich elementów od stóp do głów. Umiejętność ubrania się ze smakiem zależy przede wszystkim od właściwego doboru garderoby i odpowiedniego jej wykorzystania. Dobre ubranie się - to sztuka, którą się zdobywa. Projekt "Dajmy Sobi1e szanse" dofinansowywany z EFS

Ubiór Najczęściej popełniane błędy przy ubiorze: Noszenie przez mężczyznę zbyt krótkich skarpetek; Noszenie przez mężczyznę koszuli z krótkim rękawem pod marynarką; Noszenie przez mężczyznę muszki lub krawata z węzłem fabrycznie związanym; Używanie spinki do krawata; Noszenie w kieszonce garnituru chusteczki identycznej z krawatem; Ubieranie przez kobietę prześwitującej bluzki; Brak dostosowania długości spódnicy do figury i sytuacji; Noszenie sandałów do garnituru; Noszenie skarpetek do sandałów; Noszenie przez mężczyznę szarych lub siwych butów; Ubieranie przez kobietę złotych lub srebrnych butów do stroju innego niż wieczorowy; Używanie przez mężczyznę torebki na dokumenty; Kolorowy smoking; Niedoprasowane spodnie i niewypastowane buty; Noszenie obuwia sportowego do garnituru, marynarki lub spódnicy; Noszenie lakierek do spodni typu jeans. Projekt "Dajmy Sobi1e szanse" dofinansowywany z EFS

- garnitur w stonowanym kolorze, np. odcienie szarości, grafitu, granatu, - koszula jasna – biała lub w jednym z pastelowych odcieni, - krawat w klasyczne wzory czy stonowane desenie, ciemniejszy od koszuli, - wysoka skarpeta czy podkolanówka (aby nie pokazywać nagiej łydki na skarpetą) w ciemnym kolorze pasującym do koloru garnituru, - obuwie czarne pełne (do ciemnego garnituru) lub brązowe pełne (do jaśniejszych garniturów), - staranne uczesanie, - bardzo skromna biżuteria (spinki do mankietów albo do krawatu, zegarek), - dyskretny zapach. Projekt "Dajmy Sobi1e szanse" dofinansowywany z EFS

- klasyczny kostium, w stonowanych kolorach, np. odcienie szarości czy granatu, „ciepłe” brązy, popielate zielenie, - bluzka biała lub w pastelowym kolorze (unikajmy bluzek przeźroczystych), zapięta, - rajstopy lub pończochy (nawet latem), - dyskretny makijaż twarzy i paznokci, - pełne obuwie, raczej na obcasie, - staranne uczesanie, - skromna biżuteria, - dyskretny zapach, - torebkę raczej dobieramy do butów. Projekt "Dajmy Sobi1e szanse" dofinansowywany z EFS

Internet a savoir-vivre Unikamy wielkich liter ( w Internecie oznaczają krzyk i utrudniają czytanie). Nie wysyłamy samych załączników – zawsze należy dodać kilka słów od siebie. Unikamy skrótów „pozdr”, „nara” i in. Funkcji „odpowiedź z historią” używamy do korespondencji w tej samej sprawie – gdy temat się zmienia, tworzymy nowy list. Unikamy spamowania cudzych skrzynek „łańcuszkami” czy dowcipami. Ukrywamy adresy odbiorców przy korespondencji seryjnej!!!! Nie przesyłamy zbyt duzych plików Podpisujemy wiadomość. Projekt "Dajmy Sobi1e szanse" dofinansowywany z EFS

Podsumowując… Zachowanie się zgodne z regułami dobrego wychowania zjednuje nie tylko sympatię i szacunek, ale przede wszystkim obowiązuje każdego kulturalnego człowieka. Im gruntowniejsze opanowanie tych reguł, tym lepsze samopoczucie i znacznie większe możliwości utrzymywania kontaktów z innymi na zasadzie równości. Wiele reguł obyczajowych określa postępowanie człowieka w dziedzinach, których nie regulują normy prawne i moralne np. sposób ubierania się, przedstawiania, posługiwanie się sztućcami przy stole podczas przyjęcia. Podane sposoby zachowania się nie podlegają ocenie moralnej. Żyjemy w społeczeństwie a nasze postępowanie jest odpowiednio oceniane. Drwiący uśmiech i ironiczne spojrzenie są często dotkliwsze, niż ukarania mandatem. Aforyzm Tadeusza Kotarbińskiego: "Unikaj wykroczeń pięciorga: tonu, miny, sarkazmu, ironii, przytyku. Bez tych powściągliwości współżycie to istna katorga". Projekt "Dajmy Sobi1e szanse" dofinansowywany z EFS

Nie zapomnij, że … Przypadkowa gafa - ludzka rzecz - nie trzeba się zadręczać. Ważniejsza od znajomości form grzecznościowych jest zwykła, ludzka życzliwość. Projekt "Dajmy Sobi1e szanse" dofinansowywany z EFS

■„Normy regulujące współżycie” ■ Obrazki wykorzystane do prezentacji: ■Dr Anna Siewierska-Chmaj „Etykieta przy stole”, ■Dr Anna Siewierska-Chmaj „Podstawowe formy grzecznościowe ■Aleksandra Cwojdzińska „Grzeczność na co dzień”, ■ ■„Zasady dobrego zachowania” ■Edward Pietkiewicz, „Savoir- vivre dla każdego". Prezentację wykonał Paweł Drembkowski, na podstawie: Projekt "Dajmy Sobi1e szanse" dofinansowywany z EFS