Anna Opłocka

Główne przesłanki modernizacji kształcenia zawodowego. Globalizacja Zmiany technologiczne Zmiany demograficzne Zmiany na rynku pracy Konieczność uczenia się przez całe życie LLL 2Anna Opłocka

Model szkolnictwa zawodowego 3Anna Opłocka

Zobowiązania Polski jako państwa członkowskiego Unii Europejskiej odnoszą się w szczególności do:  odnowionej Strategii Lizbońskiej,  strategii uczenia się przez całe życie LLL,  Europejskich i Krajowych Ram Kwalifikacji,  europejskiego systemu transferu osiągnięć w kształceniu i szkoleniu zawodowym (ECVET),  europejskich ram odniesienia na rzecz zapewniania jakości w kształceniu i szkoleniu zawodowym (EQARF),  suplementu Europass  potwierdzania efektów (walidacji) pozaformalnego i nieformalnego uczenia się. 4Anna Opłocka

Kompetencje kluczowe zawarte w dokumencie Organizacji Współpracy i Rozwoju Gospodarczego OECD umiejętność pracy w zespole umiejętność posługiwania się nowoczesną techniką informatyczną i komunikowania się umiejętność rozwiązywania problemów umiejętność wysłuchiwania innych i brania pod uwagę ich punktów widzenia umiejętność korzystania z różnych źródeł informacji porozumiewania się w kilku językach łączenia i porządkowania wiedzy umiejętność radzenia sobie z nietypowością i złożonością umiejętność organizowania i oceniania własnej pracy 5Anna Opłocka

Kompetencje kluczowe zawarte w dokumencie Organizacji Współpracy i Rozwoju Gospodarczego OECD umiejętność uczenia się umiejętność myślenia umiejętność poszukiwania umiejętność doskonalenia się umiejętność komunikowania się umiejętność współpracy umiejętność działania Anna Opłocka6

Założenia reformy szkolnictwa zawodowego. Cel główny poprawa skuteczności kształcenia zawodowego oraz realizacja zobowiązań wynikających z członkostwa Polski w Unii Europejskiej. Cele szczegółowe podniesienie jakości i efektywności edukacji zawodowej; zwiększenie elastyczności uczących się osób w odnalezieniu się na rynku pracy, zgodnie z potwierdzonymi kwalifikacjami; zmniejszenie bezrobocia wśród absolwentów szkół prowadzących kształcenie zawodowe młodzieży i dorosłych; zbliżenie rezultatów kształcenia zawodowego do potrzeb pracodawców; zwiększenie wpływu pracodawców na kształcenie zawodowe; podporządkowanie form kształcenia ustawicznego logice kształcenia się przez całe życie, opartego na mierzalnych i sprawdzalnych efektach kształcenia się dorosłych i potwierdzanych w systemie certyfikowania nabytych umiejętności, wiarygodnego dla partnerów europejskich. 7Anna Opłocka

Obszary, w których planuje się wprowadzenie zmian klasyfikacja zawodów szkolnictwa zawodowego Europejskie i Krajowe Ramy Kwalifikacji organizacja i struktura kształcenia ogólnego, zawodowego i ustawicznego; system egzaminów potwierdzających kwalifikacje zawodowe podstawy programowe i programy kształcenia w zawodach udział pracodawców w kształceniu zawodowym nowoczesny system kształcenia i doskonalenia nauczycieli przedmiotów zawodowych system doradztwa zawodowego 8Anna Opłocka

Projektowane działania zintegrowanie kształcenia ogólnego i zawodowego odpowiadającego indywidualnym potrzebom osób uczących się, umożliwiające wyposażenie uczniów w kompetencje kluczowe i rzetelne przygotowanie zawodowe; utworzenie przejrzystego systemu kwalifikacji oraz elastycznego systemu egzaminów potwierdzających kwalifikacje zawodowe, uwzględniającego różne konteksty uczenia się: formalny, pozaformalny i nieformalny; ujednolicenie systemu egzaminów potwierdzających kwalifikacje zawodowe bez względu na formę uczenia się – szkolną lub pozaszkolną, modyfikacja klasyfikacji zawodów „szkolnych”, polegająca na redukcji liczby zawodów na rzecz wyodrębnienia i nazwania poszczególnych kwalifikacji potwierdzanych w ramach egzaminów potwierdzających kwalifikacje zawodowe; 9Anna Opłocka

stopniowo, najlepiej do 2015 roku, stworzenie możliwości oddzielnego potwierdzania przez ucznia w procesie kształcenia każdej wyodrębnionej z zawodu kwalifikacji i uzyskania przez niego dokumentu w postaci certyfikatu poświadczającego określoną kwalifikację (po potwierdzeniu wszystkich wyodrębnionych w zawodzie kwalifikacji uzyskanie przez absolwenta dyplomu oraz suplementu do dyplomu); wzmocnienie praktycznego aspektu egzaminu w zawodach na poziomie technikum; utworzenie zinformatyzowanego systemu banku zadań egzaminacyjnych; odejście od sesyjności egzaminu (obecnie tylko sesja zimowa i letnia) na rzecz przeprowadzania egzaminów zawodowych w ośrodkach egzaminacyjnych funkcjonujących w trybie całorocznym; udział pracodawców w funkcjonowaniu ośrodków egzaminacyjnych zapewniających rzeczywiste warunki środowiska pracy; 10Anna Opłocka

włączenie szkół prowadzących kształcenie zawodowe w system kursów kwalifikacyjnych dla osób dorosłych, zwłaszcza w zakresie przekwalifikowania i wyposażania w umiejętności zawodowe, zgodne z potrzebami pracodawców; tworzenie przez jednostki samorządu terytorialnego (powiaty) branżowych centrów kształcenia zawodowego i ustawicznego, dla których bazą mogą być centra kształcenia ustawicznego, centra kształcenia praktycznego oraz szkoły zawodowe dla młodzieży i dla dorosłych; ujednolicenie cyklu edukacyjnego w zasadniczej szkole zawodowej na rzecz kształcenia trzyletniego. 11Anna Opłocka

Klasyfikacja zawodów KWALIFIKACJE Wyodrębniony w danym zawodzie zestaw zakładanych efektów kształcenia, których osiągniecie potwierdza dyplom lub certyfikat wydany przez uprawnioną instytucję po zdaniu egzaminu. EFEKTY KSZTAŁCENIA Precyzyjny opis tego, co uczeń uczestniczący w procesie kształcenia wie, rozumie i potrafi wykonać, nie później niż pod koniec danego etapu edukacyjnego, po opanowaniu wiedzy, umiejętności zawodowych oraz kompetencji personalnych i społecznych właściwych dla danej kwalifikacji. 12Anna Opłocka

Grupowanie zawodów i wyodrębnianie kwalifikacji Cele:  Przegląd opisów zawodów pod katem zachodzących zmian (np. technolog.)  Jednoznaczne określenie poziomów kwalifikacji dla zawodów kształconych w ZSZ, technikum i SP  Analiza kwalifikacji w grupach branżowych, poszukiwanie wspólnych kwalifikacji oraz umiejętności stanowiących podbudowę dla kształcenia zawodowego  Analiza kwalifikacji pod kątem rzeczywistych potrzeb pracodawców Efekty: Poprawa zatrudnialności absolwentów kształcenia zawodowego:  indywidualizacja ścieżek kariery  „kolekcjonowanie” kwalifikacji: w obrębie zawodu (wspólne kwalifikacje dla poziomu ZSZ i technikum), w innych zawodach (Kwalifikacji wspólnych dla zawodów zbliżonych nie potrzeba ponownie potwierdzać) 13Anna Opłocka

Obszary kształcenia, w których znajdują się zawody na podstawie kwalifikacji A Administracyjno - usługowy B Budowlany E Elektryczno-elektroniczny M Mechaniczny i górniczo-hutniczy R Rolniczo-leśny z ochroną środowiska T Turystyczno-gastronomiczny Z Medyczno- społeczny S Artystyczny technik rolnik 14Anna Opłocka

Zawody usunięte z projektu klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego Analizie poddano 206 zawodów z klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego Technik geofizyk Technik hydrolog Technik meteorolog Technik informacji naukowej Monter instalacji gazowych Monter-instalator urządzeń technicznych w budownictwie wiejskim Monter instrumentów muzycznych 15Anna Opłocka

Zawody, dla których została zmieniona nazwa korektor i stroiciel instrumentów muzycznych --- stroiciel instrumentów klawiszowych technik instrumentów muzycznych ---technik budowy instrumentów klawiszowych wiertacz odwiertów eksploatacyjnych i geofizycznych --- wiertacz kucharz małej gastronomii --- kucharz murarz --- murarz-tynkarz rzeźnik-wędliniarz --- wędliniarz asystent operatora dźwięku --- technik reżyserii dźwięku 16Anna Opłocka

Zawody, które zostały połączone i nadano im inną nazwę posadzkarz + technolog robót wykończeniowych w budownictwie =monter zabudowy i robót wykończeniowych w budownictwie technik organizacji usług gastronomicznych + technik żywienia i gospodarstwa domowego + kucharz = technik żywienia i usług gastronomicznych monter instalacji i urządzeń sanitarnych + monter sieci komunalnych = monter sieci, instalacji i urządzeń sanitarnych renowator zabytków architektury + technik sztukatorstwa i kamieniarstwa artystycznego = technik renowacji elementów architektury 17Anna Opłocka

Zawody, które zostały podzielone technik poligraf = technik procesów drukowania i technik procesów poligraficznych 18Anna Opłocka

Europejskie i Krajowe Ramy Kwalifikacji Dorośli Polacy po zakończeniu szkoły kształcą się dwukrotnie rzadziej niż mieszkańcy innych krajów europejskich. 19Anna Opłocka według Instytutu Badań Edukacyjnych IB E

W Unii Europejskiej w 2009 roku wśród osób w wieku lata dokształcało się 9,3% W Danii, Finlandii Szwecji oraz Szwajcarii i Wielkiej Brytanii – ponad20% W Polsce –mniej niż 5 % według Instytutu Badań Edukacyjnych IBE 20Anna Opłocka

Krajowe Ramy Kwalifikacji Krajowe Ramy Kwalifikacji (KRK) to jednolity sposób opisania kwalifikacji zdobytych na każdym etapie uczenia się formalnego (od szkoły podstawowej po doktorat), pozaformalnego oraz nieformalnego. 21Anna Opłocka

porównywalność efektów uczenia się (w wymiarze krajowym i międzynarodowym) – „mapowanie" dyplomów, ułatwienie w międzynarodowym uznawaniu kwalifikacji absolwentów wszechstronna informacja dotycząca kompetencji uzyskiwanych przez absolwentów użyteczna dla pracowników i pracodawców, dająca jasny opis kompetencji osoby legitymującej się dyplomem, certyfikatem czy świadectwem definiowanie standardów kształcenia poprzez porównywalne kompetencje absolwentów „otwarcie" systemu: uznawanie kompetencji zdobytych poza formalną edukacją ułatwienie kształcenia w systemie LLL (Life Long Learning) 22Anna Opłocka

Nowy sposób myślenia – uczenie się przez całe życie Nowe podejście – najważniejsze są efekty uczenia się 23Anna Opłocka według Instytutu Badań Edukacyjnych IBE

opis kwalifikacji poprzez efekty uczenia się: wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne i personalne możliwość porównania kwalifikacji na terenie Unii Europejskiej Polska Rama Kwalifikacji to: osiem poziomów kwalifikacji obejmujących wszelkie rodzaje kwalifikacji, będące wynikiem kształcenia: zawodowego, ogólnego, wyższego 24Anna Opłocka według Instytutu Badań Edukacyjnych IBE

Polska Rama Kwalifikacji to możliwość zdobywania dyplomów, certyfikatów, świadectw bez względu na: formę kształcenia (w szkole, poza szkołą) czas kształcenia Nowy sposób porządkowania kwalifikacji +nowe możliwości zdobywania kwalifikacji =Polska Rama Kwalifikacji Polska Rama Kwalifikacji to równość różnych ścieżek zdobywania kwalifikacji 25 według Instytutu Badań Edukacyjnych IBE

Formy kształcenia zawodowego edukacja formalna –szkoły, uczelnie, inne instytucje kształcące edukacja pozaformalna – szkolenia, staże, kursy uczenie się nieformalne –w pracy, życiu codziennym, z książek, Internetu, od znajomych 26Anna Opłocka

Zmiany przepisów prawa oświatowego w obszarze kształcenia zawodowego Ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw. Rozp. MEN w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego Rozp. MEN w sprawie podstaw programowych kształcenia w zawodach Rozp. MEN w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych Rozp. MEN w sprawie publicznych placówek kształcenia ustawicznego, publicznych placówek kształcenia praktycznego i publicznych ośrodków dokształcania i doskonalenia zawodowego oraz kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych Rozp. MEN zmieniające rozp. w sprawie warunków i sposobie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych 27Anna Opłocka

Nowa rola szkoły zawodowej szkoła nowoczesna zapewniająca ścisły związek kształcenia ogólnego z zawodowym kształtująca motywację, postawy wyposażająca w nowoczesną wiedzę i umiejętności przygotowująca do dalszego kształcenia lub podjęcia pracy ucząca „uczenia się”, zgodnie z ideą LLL reagująca na zmiany rynku pracy i oczekiwania pracodawców nastawiona na uzyskanie efektów kształcenia zapewniająca porównywalność uzyskanych kwalifikacji przygotowująca do mobilności 28Anna Opłocka

KWALIFIKACJE Wyodrębniony w danym zawodzie zestaw zakładanych efektów kształcenia, których osiągniecie potwierdza dyplom lub certyfikat wydany przez uprawnioną instytucję po zdaniu egzaminu. 29Anna Opłocka

efekty uczenia się jednostki efektów uczenia się Precyzyjny opis tego, co uczeń uczestniczący w procesie kształcenia wie, rozumie i potrafi wykonać, nie później niż pod koniec danego etapu edukacyjnego, po opanowaniu wiedzy, umiejętności zawodowych oraz kompetencji personalnych i społecznych właściwych dla danej kwalifikacji. Składnik kwalifikacji, będący spójnym zbiorem wiadomości i umiejętności zawodowych oraz kompetencji personalnych i społecznych. Kwalifikacja składa się z kilku efektów kształcenia, które mogą podlegać ocenie. 30Anna Opłocka

Efekty kształcenia efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów w zakresie: bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP), podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej (PDG), języka obcego wspomagającego kształcenie zawodowe (JOZ), kompetencje personalne i społeczne (KPS), organizacja pracy małych zespołów (OMZ) – (dla zawodów wymagających posiadania wykształcenia średniego – wymagane w technikum i szkole policealnej ), efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru kształcenia efekty kształcenia właściwe dla każdej kwalifikacji wyodrębnionej w danym zawodzie 31Anna Opłocka

Kwalifikacje i jednostki efektów uczenia się Kwalifikacje Poziom KRK Jednostki efektów uczenia się 32Anna Opłocka

Od elektromechanika do technika elektryka elektromechanikelektryktechnik elektryk 33Anna Opłocka

Od montera … do technika … Monter sieci i urządzeń telekomuni- kacyjnych Technik telekomunikacji Technik teleinformatyk Technik informatyk 34Anna Opłocka

Organizacja kształcenia - szkoły ponadgimnazjalne a) trzyletnią zasadniczą szkołę zawodową, której ukończenie umożliwia uzyskanie dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe po zdaniu egzaminów potwierdzających kwalifikacje w danym zawodzie, a także dalsze kształcenie począwszy od klasy drugiej liceum ogólnokształcącego dla dorosłych, b) trzyletnie liceum ogólnokształcące, którego ukończenie umożliwia uzyskanie świadectwa dojrzałości po zdaniu egzaminu maturalnego, c ) czteroletnie technikum, którego ukończenie umożliwia uzyskanie dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe po zdaniu egzaminów potwierdzających kwalifikacje w danym zawodzie, a także uzyskanie świadectwa dojrzałości po zdaniu egzaminu maturalnego, d) szkołę policealną dla osób posiadających wykształcenie średnie, o okresie nauczania nie dłuższym niż 2,5 roku, umożliwiającą uzyskanie dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe po zdaniu egzaminów potwierdzających kwalifikacje w danym zawodzie, e ) trzyletnią szkołę specjalną przysposabiającą do pracy dla uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym oraz dla uczniów z niepełnosprawnościami sprzężonymi, której ukończenie umożliwia uzyskanie świadectwa potwierdzającego przysposobienie do pracy 35Anna Opłocka

Organizacja kształcenia – licea ogólnokształcące dla dorosłych licea profilowane dla dorosłych, uzupełniające licea ogólnokształcące dla młodzieży, uzupełniające licea ogólnokształcące dla dorosłych, technika uzupełniające dla młodzieży, technika uzupełniające dla dorosłych, technika dla dorosłych, zasadnicze szkoły zawodowe dla dorosłych, licea ogólnokształcące dla dorosłych do dnia 31 sierpnia 2015 r. 36Anna Opłocka

Organizacja kształcenia – centrum kształcenia zawodowego i ustawicznego + placówki kształcenia ustawicznego placówki kształcenia praktycznego ośrodki dokształcania i doskonalenia zawodowego centrum kształcenia zawodowego i ustawicznego 37Anna Opłocka

Organizacja kształcenia – formy pozaszkolne placówki kształcenia ustawicznego placówki kształcenia praktycznego ośrodki dokształcania i doskonalenia zawodowego kwalifikacyjne kursy zawodowe Uwzględniają podstawę programową kształcenia w zawodach, w zakresie jednej kwalifikacji, ukończenie umożliwia przystąpienie do egzaminu w zakresie tej kwalifikacji. 38Anna Opłocka

Proponowana struktura branżowego centrum kształcenia zawodowego i ustawicznego czteroletnie technika i trzyletnie zasadnicze szkoły zawodowe kształcące specjalistów z danej branży, formy kursowe kształcenia praktycznego i ustawicznego – branżowe (przygotowujące do egzaminów potwierdzających kwalifikacje zawodowe lub wybrane kwalifikacje), gimnazja i licea dla dorosłych, dające możliwość kontynuowania kształcenia wszystkim tym, którzy z różnych przyczyn nie ukończyli edukacji w gimnazjum, liceum, technikum, zasadniczej szkole zawodowej lub zakończyli ją na zasadniczej szkole zawodowej, adresowane do osób dorosłych, mogących jednocześnie uczestniczyć w formach kursowych zawodowego kształcenia ustawicznego (kandydaci byliby przyjmowani – zależnie od poziomu ich wcześniejszego przygotowania – do klas, w których mogą kontynuować dotychczasową naukę), ośrodki przeprowadzania branżowych egzaminów potwierdzających kwalifikacje zawodowe. 39Anna Opłocka

Zadania branżowego centrum kształcenie w szkołach dla młodzieży, kształcenie w szkołach dla dorosłych, organizowanie i prowadzenie praktycznej nauki zawodu (w tym praktyk zawodowych), kształcenie w formach pozaszkolnych (kursy z zakresu poszczególnych kwalifikacji zawodowych, których organizatorami mogą być szkoły i placówki wchodzące w skład centrum), organizowanie doskonalenia nauczycieli kształcenia zawodowego, dokształcanie teoretyczne młodocianych pracowników, przeprowadzanie egzaminów potwierdzających kwalifikacje zawodowe, realizacja zadań z zakresu poradnictwa i doradztwa zawodowego. 40Anna Opłocka

Synergia podstaw programowych kształcenia ogólnego i zawodowego Struktura podstawy programowej Modułowe i przedmiotowe programy nauczania Analiza podstawy programowej kształcenia zawodowego 41Anna Opłocka

Synergia podstaw programowych kształcenia ogólnego i zawodowego Edukacja w szkole ponadgimnazjalnej prowadzącej kształcenie zawodowe, w tym również w trzyletniej zasadniczej szkole zawodowej, będzie polegała na integracji kształcenia ogólnego i kształcenia zawodowego poprzez: zamknięcie rozpoczętego w gimnazjum cyklu kształcenia ogólnego, rozpoczęcie – od klasy pierwszej zasadniczej szkoły zawodowej – kształcenia praktycznego u pracodawców, przygotowanie uczniów technikum do przystąpienia do maturalnych egzaminów pisemnych na poziomie rozszerzonym z co najmniej dwóch przedmiotów. 42Anna Opłocka

Zgodnie z projektem rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych, w każdym zawodzie w technikum będą realizowane przez uczniów dwa przedmioty ujęte w podstawie programowej kształcenia ogólnego w zakresie rozszerzonym (są to przedmioty uwzględniające zawód, wybierane z przedmiotów oferowanych przez szkołę zgodnie z podanymi w rozporządzeniu procedurami, realizowane w oddziale, grupie oddziałowej lub międzyoddziałowej). Jednym z tych przedmiotów powinna być: matematyka, biologia, geografia, fizyka lub chemia. 43Anna Opłocka

Na przykład: w szkole kształcącej w zawodzie technik mechanik można zaproponować uczniom zajęcia edukacyjne z matematyki i fizyki w wymiarze rozszerzonym, a także zintegrowanie / zblokowanie części zajęć z fizyki z teoretycznym kształceniem zawodowym w zakresie mechaniki. 44Anna Opłocka

Korelacja w zakresie nauczanych przedmiotów ogólnych i zawodowych Korelacja przedmiotów ogólnych i zawodowych jest to proces synchronizacji zbliżonych do siebie elementów i treści z różnych przedmiotów przez wyprzedzenie lub zbieżność pewnych tematów. Korelacja może oznaczać również merytoryczne wiązanie treści z różnych przedmiotów i tworzenie układów integrujących w sobie treści tych przedmiotów. Tak pojęta korelacja,,sprzyja transferowi wiedzy z jednego przedmiotu nauczania do innych, rozbudza i rozwija myślenie naukowe oraz pozwala zrozumieć, na czym polega wielorakie, teoretyczne i praktyczne zastosowanie wiedzy” 45Anna Opłocka

KWALIFIKACJE Wyodrębniony w danym zawodzie zestaw zakładanych efektów kształcenia, których osiągniecie potwierdza dyplom lub certyfikat wydany przez uprawnioną instytucję po zdaniu egzaminu. 46Anna Opłocka

efekty uczenia się jednostki efektów uczenia się Precyzyjny opis tego, co uczeń uczestniczący w procesie kształcenia wie, rozumie i potrafi wykonać, nie później niż pod koniec danego etapu edukacyjnego, po opanowaniu wiedzy, umiejętności zawodowych oraz kompetencji personalnych i społecznych właściwych dla danej kwalifikacji. Składnik kwalifikacji, będący spójnym zbiorem wiadomości i umiejętności zawodowych oraz kompetencji personalnych i społecznych. Kwalifikacja składa się z kilku efektów kształcenia, które mogą podlegać ocenie. 47Anna Opłocka

Obszary kształcenia, w których znajdują się zawody na podstawie kwalifikacji A Administracyjno - usługowy B Budowlany E Elektryczno-elektroniczny M Mechaniczny i górniczo-hutniczy R Rolniczo-leśny z ochroną środowiska T Turystyczno-gastronomiczny Z Medyczno- społeczny S Artystyczny technik rolnik 48Anna Opłocka

Efekty kształcenia efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów w zakresie: bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP), podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej (PDG), języka obcego wspomagającego kształcenie zawodowe (JOZ), kompetencje personalne i społeczne (KPS), organizacja pracy małych zespołów (OMZ) – (dla zawodów wymagających posiadania wykształcenia średniego – wymagane w technikum i szkole policealnej ), efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru kształcenia efekty kształcenia właściwe dla każdej kwalifikacji wyodrębnionej w danym zawodzie 49Anna Opłocka

Struktura pp kształcenia w zawodzie 1) ogólne cele i zadania kształcenia zawodowego, 2) cele kształcenia w zawodzie, 3) efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów w zakresie: bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP), podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej (PDG), języka obcego wspomagającego kształcenie zawodowe (JOZ), kompetencje personalne i społeczne (KPS), organizacja pracy małych zespołów (OMZ) – (dla zawodów wymagających posiadania wykształcenia średniego – wymagane w technikum i szkole policealnej ), 4) efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru kształcenia, 5) efekty kształcenia właściwe dla każdej kwalifikacji wyodrębnionej w danym zawodzie, 6) warunki realizacji kształcenia w danym zawodzie, 7) minimalną liczbę godzin kształcenia zawodowego, przy czym w szkole liczba godzin kształcenia zawodowego ulega odpowiedniemu zwiększeniu do wymiaru godzin określonego w przepisach w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych, przewidzianego dla kształcenia zawodowego, zachowując minimalną liczbę godzin wskazanych w tabeli odpowiednio dla efektów kształcenia i kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie. 8) możliwości uzyskiwania dodatkowych kwalifikacji w ramach obszaru kształcenia 50Anna Opłocka

Organizator kwalifikacyjnego kursu zawodowego w programie nauczania kwalifikacji wyodrębnionej w danym zawodzie uwzględnia następujące elementy podstawy programowej kształcenia w tym zawodzie: 1) ogólne cele i zadania kształcenia zawodowego; 2) efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów w zakresie: bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP), podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej (PDG), języka obcego wspomagającego kształcenie zawodowe (JOZ), kompetencje personalne i społeczne (KPS), 3) efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru kształcenia, dobierając efekty kształcenia stanowiące podbudowę do kształcenia w zakresie danej kwalifikacji, zgodnie z oznaczeniami właściwymi dla danej kwalifikacji, 4) efekty kształcenia właściwe dla danej kwalifikacji, określone w części II; 5) warunki realizacji kształcenia w zawodzie, w ramach którego wyodrębniona została kwalifikacja, 6) minimalną liczbę godzin kształcenia zawodowego ustaloną dla danej kwalifikacji w zawodzie, z którego została wyodrębniona. 51Anna Opłocka

Struktura rozporządzenia Część I ogólne cele i zadania kształcenia zawodowego Część II 1. efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów, 2. efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru kształcenia, 3. efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodach Część III opis kształcenia w poszczególnych zawodach 52Anna Opłocka

opis kształcenia w poszczególnych zawodach cz. III zawiera : nazwy i symbole zawodów, zgodnie z klasyfikacją zawodów szkolnictwa zawodowego, cele kształcenia w zawodach, nazwy kwalifikacji wyodrębnionych w zawodach, warunki realizacji kształcenia w zawodach, minimalną liczbę godzin kształcenia zawodowego, możliwości uzyskania dodatkowych kwalifikacji w zawodach w ramach obszaru kształcenia określonego w klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego. 53Anna Opłocka

Struktura pp a struktura rozporządzenia 1) ogólne cele i zadania kształcenia zawodowego – część I; 2) cele kształcenia w zawodzie, określone w części III; 3) efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów w zakresie: bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP), podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej (PDG), języka obcego wspomagającego kształcenie zawodowe (JOZ), kompetencje personalne i społeczne (KPS), określone w części II; 4) efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru kształcenia, określone w części II; 5) efekty kształcenia właściwe dla każdej kwalifikacji wyodrębnionej w danym zawodzie, określone w części II; 6) warunki realizacji kształcenia w danym zawodzie, określone w części III; 7) minimalną liczbę godzin kształcenia zawodowego, określoną w części III, przy czym w szkole liczba godzin kształcenia zawodowego ulega odpowiedniemu zwiększeniu do wymiaru godzin określonego w przepisach w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych, przewidzianego dla kształcenia zawodowego, zachowując minimalną liczbę godzin wskazanych w tabeli odpowiednio dla efektów kształcenia i kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie. 8) możliwości uzyskiwania dodatkowych kwalifikacji w ramach obszaru kształcenia zostały określone w części III. 54Anna Opłocka

„Uzupełnianie” struktury pp Cz. III OBSZAR KSZTAŁCENIA TYP SZKOŁY ZAWÓD 55Anna Opłocka

TECHNIK ROLNIK CELE KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik rolnik powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych: 1) wykonywanie prac związanych z prowadzeniem produkcji roślinnej i zwierzęcej; 2) eksploatowanie pojazdów i maszyn rolniczych; 3) prowadzenie sprzedaży produktów rolniczych i zwierząt gospodarskich; 4) organizowanie i nadzorowanie produkcji roślinnej i zwierzęcej; 5) podejmowanie decyzji na podstawie rachunku ekonomicznego. 2. EFEKTY KSZTAŁCENIA Do wykonywania wyżej wymienionych zadań zawodowych niezbędne jest osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia, na które składają się: 1) efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów; 2) efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru rolniczo- leśnego z ochroną środowiska PKZ(R.c), PKZ(R.d) i PKZ(R.f); 3) efekty kształcenia właściwe dla zawodu technik rolnik opisane w wyodrębnionych kwalifikacjach: R.3 Prowadzenie produkcji rolniczej; R.16 Organizacja i nadzór produkcji rolniczej. II.1 II.2 II.3 56Anna Opłocka

3. WARUNKI REALIZACJI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE Szkoła podejmująca kształcenie w zawodzie technik rolnik powinna posiadać następujące pomieszczenia dydaktyczne: 1) pracownia produkcji rolniczej wyposażona w modele i symulatory, stanowisko komputerowe z aktywnym łączem internetowym, z urządzeniami peryferyjnymi i oprogramowaniem, profile glebowe, przyrządy pomiarowe, modele anatomiczne zwierząt, dokumentację, katalogi, instrukcje, normy, procedury i przewodniki oraz materiały eksploatacyjne; 2) warsztaty szkolne wyposażone w pojazdy, maszyny, urządzenia i narzędzia niezbędne do kształcenia w zawodzie w zakresie produkcji roślinnej, zwierzęcej i prac warsztatowych. Praktyka zawodowa będzie realizowana w wymiarze 8 tygodni (320 godzin) w placówkach kształcenia praktycznego, w gospodarstwach lub w przedsiębiorstwach rolnych w różnych sezonach produkcyjnych. 4. MINIMALNA LICZBA GODZIN KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO 57Anna Opłocka

1) Efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów oraz wspólne dla zawodów w ramach obszaru rolniczo-leśnego z ochroną środowiska 340 godz. R.3 Prowadzenie produkcji rolniczej 650 godz. R.16 Organizacja i nadzór produkcji rolniczej 200 godz. 5.MOŻLIWOŚCI UZYSKIWANIA DODATKOWYCH KWALIFIKACJI W ZAWODACH W RAMACH OBSZARU KSZTAŁCENIA OKREŚLONEGO W KLASYFIKACJI ZAWODÓW SZKOLNICTWA ZAWODOWEGO Absolwent technikum w zawodzie technik rolnik po potwierdzeniu kwalifikacji R.3 Prowadzenie produkcji rolniczej i R.16 Organizacja i nadzór produkcji rolniczej może uzyskać dodatkowe kwalifikacje poprzez kształcenie w zawodzie zbliżonym technik agrobiznesu, potwierdzając kwalifikację R.6 Organizacja i prowadzenie przedsiębiorstwa w agrobiznesie. Szkoła przygotowuje ucznia do prowadzenia ciągnika rolniczego. Egzamin uprawniający do uzyskania prawa jazdy kategorii T przeprowadzają instytucje do tego uprawnione, zgodnie z Ustawą z dnia 20 czerwca 1997 roku Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2005 r. Nr 108 poz. 908 z późniejszymi zmianami). 58Anna Opłocka

Główne założenia modernizacji systemu egzaminów potwierdzających kwalifikacje zawodowe. Potwierdzanie poszczególnych kwalifikacji. Organizacja ośrodków egzaminacyjnych. 59Anna Opłocka

możliwość oddzielnego potwierdzania każdej wyodrębnionej w zawodzie kwalifikacji i uzyskania świadectwa potwierdzającego określoną kwalifikację, dyplomu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie rozszerzenie podmiotów uprawnionych do potwierdzania kwalifikacji – uczniowie/słuchacze, absolwenci szkół zawodowych, absolwenci zawodowych kursów kwalifikacyjnych, osoby, które ukończyły pozaszkolne formy kształcenia, eksterni 60Anna Opłocka

uproszczenie struktury egzaminu (część pisemna i część praktyczna) możliwość zdawania testu pisemnego z zastosowaniem komputera (docelowo w systemie on-line) część praktyczna - test praktyczny wykonywany na stanowisku egzaminacyjnym w upoważnionym Ośrodku zmniejszenie kosztów oceniania części praktycznej egzaminu utworzenie banku zadań egzaminacyjnych przy CKE ustalenie harmonogramów przeprowadzania egzaminów przez dyrektorów OKE 61Anna Opłocka

Centralna Komisja Egzaminacyjna realizuje projekty w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Priorytet III, Działanie 3.2 "Rozwój systemu egzaminów zewnętrznych" 62Anna Opłocka

Struktura działań w projekcie Stworzenie zaplecza merytorycznego Stworzenie zaplecza technicznego Stworzenie zaplecza informatycznego Pilotaże Zarządzanie projektem, informacja i promocja 63Anna Opłocka

Potrzeba integracji systemu szkolnego i pozaszkolnego oraz wzmocnienia relacji i współpracy szkół ze środowiskiem pracy w kontekście podwyższenie jakości szkolnictwa zawodowego. Formy współpracy. Zakres współpracy. Przykłady Dobrych Praktyk. 64Anna Opłocka

Formy i zakres współpracy. tworzenie sieci zakładów pracy, w których uczniowie i słuchacze ponadgimnazjalnych szkół prowadzących kształcenie zawodowe będą odbywać kształcenie praktyczne; podniesienie poziomu praktyk zawodowych poprzez wypracowanie, we współpracy szkół z pracodawcami, lub zrzeszeniami branżowymi pracodawców, standardów praktyk w poszczególnych zawodach; wspieranie szkół w zakresie wyposażenia bazy dydaktycznej, w tym w nowoczesne środki dydaktyczne i materiały; udział pracodawców w organizowaniu dodatkowych zajęć w formach pozaszkolnych dla uczniów ostatnich klas w szkołach ponadgimnazjalnych prowadzących kształcenie zawodowe, zwiększających szansę ich zatrudnienia po ukończeniu szkoły; prowadzenie przez pracodawców doskonalenia zawodowego kadry pedagogicznej szkół. 65Anna Opłocka

Dotychczas zawarto 11 porozumień z organizacjami pracodawców. Są to: 1. Stowarzyszenie Techniczne Odlewników Polskich 2. Business Centre Club 3. Związek Rzemiosła Polskiego 4. Ogólnopolska Izba Gospodarcza Drogownictwa 5. Stowarzyszenie Elektryków Polskich 6. Konfederacja Pracodawców Polskich 7. Krajowa Izba Gospodarcza 8. Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich 9. Izba Gospodarcza Gazownictwa 10. Polska Izba Przemysłowo-Handlowa Budownictwa 11. Naczelna Rada Zrzeszeń Handlu i Usług 66Anna Opłocka

Projekty konkursowe w ramach PO Kapitał Ludzki dotyczące dokształcania nauczycieli: Uruchomienie nowego typu studiów podyplomowych dla osób przygotowujących się do wykonywania zawodu nauczyciela przedmiotów zawodowych Opracowanie i pilotażowe wdrożenie programów doskonalenia zawodowego w przedsiębiorstwach dla nauczycieli kształcenia zawodowego oraz instruktorów praktycznej nauki zawodu. Działania w Priorytecie IX PO KL dotyczące kształcenia zawodowego realizowane na szczeblu urzędu marszałkowskiego - Działanie 9.4. Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty 67Anna Opłocka

Projekty systemowe realizowane w ramach PO KL Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia Modernizacja egzaminów potwierdzających kwalifikacje zawodowe Szkoła zawodowa szkołą pozytywnego wyboru System wsparcia szkół i placówek oświatowych wdrażających modułowe programy kształcenia zawodowego Model systemu wdrażania i upowszechniania kształcenia na odległość w uczeniu się przez całe życie Opracowanie modelu poradnictwa zawodowego oraz internetowego systemu informacji edukacyjno-zawodowej – 2012 Projekty konkursowe realizowane w ramach PO KL przez Ministerstwo Edukacji Narodowej 69Anna Opłocka