URAZY CZASZKOWO- MÓZGOWE

Prezentacja na temat: "URAZY CZASZKOWO- MÓZGOWE"— Zapis prezentacji:

1 URAZY CZASZKOWO- MÓZGOWE
Dr med. Piotr Bojarski KATEDRA I KLINIKA NEUROCHIRURGII AM w WARSZAWIE

2 Glasgow Coma Scale Odpowiedź oczna Odpowiedź słowna Odpowiedź ruchowa
spontanicznie 4 na polecenie 3 na ból 2 brak reakcji 1 Odpowiedź słowna zorientowany 5 zdezorientowany 4 splątany 3 nieartykułowane dźwięki 2 brak reakcji 1 Odpowiedź ruchowa spełnia polecenia 6 lokalizuje bodziec bólowy 5 reakcja ucieczki 4 prężenia zgięciowe 3 prężenia wyprostne 2

3 URAZY CZASZKOWO-MÓZGOWE
Stopień ciężkości urazu niskie, średnie wysokie ryzyko urazu wewnątrzczaszkowego

4 URAZY CZASZKOWO-MÓZGOWE
NISKIE RYZYKO URAZU WEWNĄTRZCZASZKOWEGO bóle i zawroty głowy zasinienie lub powierzchowna rana głowy bez objawów ogniskowego uszkodzenia OUN

5 URAZY CZASZKOWO-MÓZGOWE
ŚREDNIE RYZYKO URAZU WEWNĄTRZCZASZKOWEGO utrata praytomności narastające bóle głowy zatrucie alkoholem lub lekami napad padaczkowy niejasny lub nieznany wywiad niepamieć wsteczna objawy złamania podstawy czaszki poważny uraz twarzoczaszki uraz wielomiejscowy wgłobienie kości sklepienia czaszki duży krwiak podczepcowy

6 URAZY CZASZKOWO-MÓZGOWE
WYSOKIE RYZYKO URAZU WEWNĄTRZCZASZKOWEGO zaburzenia świadomości GCS<15pkt objawy ogniskowego uszkodzenia OUN narastające ilościowe zaburzenia świadomości wgłobienie kości sklepienia czaszki duży krwiak podczepcowy

7 POSTĘPOWANIE Z CHORYM NIEPRZYTOMNYM
czynności resuscytacyjne intubacja gdy <=8pkt GCS dostęp do żyły gdy uraz komunikacyjny potencjalnie uszkodzony kręgosłup kołnierz szyjny gdy uraz komunikacyjny stężona glukoza i.v. gdy śpiączka niejasnego pochodzenia NIE PODAWAĆ 20%Mannitolu chorym po urazie - mogą mieć stłuczenie mózgu tylko gdy już mają objawy wklinowania (bradykardia,bradypnoe,anizokoria) napad padaczkowy - diazepam 10mg > clonazepam 2mg> diazepam 10mg > stan padaczkowy > szpital+fenytoina (EPANUTIN)i.v.+furosemid 20mg+ ew. zwiotczenie+respirator

8 Napad padaczkowy diazepam 10mg > clonazepam 2mg> diazepam 10mg > stan padaczkowy > szpital+fenytoina(EPANUTIN)i.v. +furosemid 20mg+ ew.zwiotczenie+respirator.

9 URAZY KRĘGOSŁUPA Unieruchomienie całego kręgosłupa
Solu-Medrol w megadawkach i.v. bolus 30mg/kg m.c. przez 15min dawka podtrzymująca 5,3mg/kg m.c./h przez kolejne 23h W ciągu 6 h od urazu, później bez znaczenia

10 URAZY CZASZKOWO-MÓZGOWE
wstrząśnienie mózgu stłuczenie mózgu rozlane uszkodzenie aksonalne (diffuse axonal injury) krwiaki wewnątrzczaszkowe ostry podtwardówkowy aSDH przewlekły podtwardówkowy cSDH ostry nadtwardówkowy aEDH krwiak śródmózgowy

11 WSTRZĄŚNIENIE MÓZGU utrata przytomności niepamięć wsteczna
dezorientacja opóźniona reakcja w tym słowna podwyższony nastrój

12 WSTRZĄŚNIENIE MÓZGU badanie neurologiczne w tym stanu świadomości-GCS
rtg czaszki - AP + bok + żąb + otwór potyliczny CT jeżeli odchylenia w badaniu neurologicznym obserwacja szpitalna 3-4 doby

13 STŁUCZENIE MÓZGU hyperdensyjne ogniska śródmózgowo w CT
obrzęk mózgu i/lub efekt masy najczęściej bieguny płatów czołowego, skroniowego i ich podstawne części często ulegają ukrwotocznieniu między 12 a 72 godz. po urazie!!!

14 STŁUCZENIE MÓZGU

15 STŁUCZENIE MÓZGU LECZENIE
Furosemid 3-4x20mg iv Mannitol po 3 dobie od urazu monitorowanie ICP odbarczenie chirurgiczne - resekcja stłuczonego płata mózgu, przecięcie wcięcia namiotu

16 ROZLANE USZKODZENIE AKSONALNE (diffuse axonal injury)
utrata przytomności od momentu urazu CT mózgu bez stłuczenia czy krwiaka wewnątrzczaszkowego pacjenci w śpiączce od momentu urazu

17 OSTRY KRWIAK PODTWARDÓWKOWY (aSDH)
źródło krwawienia: żyły mostkowe lub stłuczona powierzchnia mózgu 2% przyjętych do szpitala większość w śpiączce od momentu urazu <8pktGCS

18 OSTRY KRWIAK PODTWARDÓWKOWY (aSDH) - obraz w CT

19 OSTRY KRWIAK PODTWARDÓWKOWY (aSDH) - obraz w CT

20 OSTRY KRWIAK PODTWARDÓWKOWY (aSDH)
WSKAZANIA DO OPERACJI każdy objawowy grubość w CT >10mm

21 OSTRY KRWIAK PODTWARDÓWKOWY (aSDH)
OPERACJA rozległa kraniotomia, czasami z odbarczeniem zewnętrznym odbarczenie wenętrzne pooperacyjne monitorowanie ICP

22 OSTRY KRWIAK PODTWARDÓWKOWY (aSDH)
4 hour RULE operacja w ciągu 4h – śmiertelność do 30% operacja > 4h i GCS<5pts śmiertelność do 90% post-op ICP <20mmHg – śmiertelność tylko 40% post-op ICP >45mmHg – inwalidztwo, stan wegetatywny lub zgon

23 OSTRY KRWIAK PODTWARDÓWKOWY (aSDH)

24 OSTRY KRWIAK PODTWARDÓWKOWY (aSDH)
TREPANACJA ZWIADOWCZA gdy nie ma CT i 3-7(8)pkt GCS i/lub bradykardia (<60/min) zaburzenia oddechowe:bradypnoe, bezdechy, Cheyne-Stokes) anizokoria

25 OSTRY KRWIAK PODTWARDÓWKOWY (aSDH)
TREPANACJA ZWIADOWCZA

26 KRWIAK PODTWARDÓWKOWY
PRZEWLEKŁY KRWIAK PODTWARDÓWKOWY (cSDH)

27 PRZEWLEKŁY KRWIAK PODTWARDÓWKOWY (cSDH)
EPIDEMIOLOGIA banalny uraz 2 tyg. do 3 mies wstecz najczęściej u chorych po 65r.ż. alkoholicy częściej - mnogie urazy głowy obustronne u 20-25%

28 PRZEWLEKŁY KRWIAK PODTWARDÓWKOWY (cSDH)
źródło krwawienia: żyły mostkowe tuż po urazie niewielka podtwardówkowa kolekcja krwi powiększa się w mechanizmie dokrwawiania z nowopowstałych w drodze angiogenezy naczyń w torebce krwiaka

29 PRZEWLEKŁY KRWIAK PODTWARDÓWKOWY (cSDH)
OBJAWY bóle głowy przemijające niewielie objawy ogniskowe masywne nagle pojawiające się deficyty neurologiczne zaburzeniaświadomości

30 PRZEWLEKŁY KRWIAK PODTWARDÓWKOWY (cSDH) obraz CT

31 PRZEWLEKŁY KRWIAK PODTWARDÓWKOWY (cSDH)

32 PRZEWLEKŁY KRWIAK PODTWARDÓWKOWY (cSDH)
WSKAZANIA DO OPERACJI każdy objawowy grubość w CT >10mm

33 PRZEWLEKŁY KRWIAK PODTWARDÓWKOWY (cSDH)
OPERACJA trepanacja i drenaż przestrzeni podtwardówkowej

34 OSTRY KRWIAK NADTWARDÓWKOWY
(aEDH)

35 OSTRY KRWIAK NADTWARDÓWKOWY
(aEDH) stanowią ~ 1 % przyjętych do szpitala urazów czaszkowo-mózgowych rzadko poniżej 2 i powyżej 60 roku życia - ze względu na ścisłe przyleganie opony twardej do blaszki wewnętrznej kości przyczyna powstania krwiaka: krwawienie z uszkodzonej tętnicy oponowej środkowej ( 85%); rzadziej żyły śródkościa, zatoki opony twardej ( tylna jama czaszki), żyły opony twardej lokalizacja: głównie w okolicy skroniowo-ciemieniowej ( 70% ); po ok.. 10% - okolica czołowa, okolica potyliczna, tylna jama czaszki podział: - ostre objawy do 3 dni od urazu - podostre - objawy od 3 dni do 2-3 tygodni od urazu ( rzadkie ) klasyczna triada objawów ( u % przypadków ): - krótkotrwała utrata przytomności ( wstrząśnienie mózgu ) - „ przerwa jasna” - zaburzenia świadomości, niedowład kończyn przeciwstronny, tożstronne poszerzenie źrenicy

36 OSTRY KRWIAK NADTWARDÓWKOWY
(aEDH) u 60 % EDH jest poszrzenie źrenicy, w tym u 85 % tożstronne u 15 % zjawisko Kernohana nieobecność wyjściowej utraty przytomności u 60 % u 40 % nie ma złamania kości, głównie poniżej 30 roku życia diagnostyka CT- hyperdensyjny zazwyczaj w kształcie soczewki dwuwypukłej śmiertelność ( ogólna ) ~ 20 % - przy prawidłowej diagnozie i leczeniu 5 % przyczyna zgonu - wklinowanie haka zakretu przyhipokampowgo przez wcięcie namiotu , ucisk na śródmózgowie i zatrzymanie oddechu wskazania do leczenia operacyjnego: - objawy „efektu masy” - bóle głowy, zaburzenia świadomości, nudności, wymioty, niedowład połowiczy, poszerzenie źrenicy, zaburzenia oddechu - gdy asymptomatyczny ale o grubości > 1 cm w CT

37 OSTRY KRWIAK NADTWARDÓWKOWY
(aEDH) - obraz CT

38 ZŁAMANIE PODSTAWY PRZEDNIEGO DOŁU CZASZKI
OBJAWY ZŁAMANIA PODSTAWY PRZEDNIEGO DOŁU CZASZKI krwiaki okularowe płynotok nosowy nawracające zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych w wywiadzie u chorego po urazie głowy w przeszłości

39 ZŁAMANIE PODSTAWY PRZEDNIEGO DOŁU CZASZKI

40 ZŁAMANIE PODSTAWY PRZEDNIEGO DOŁU CZASZKI

41 ZŁAMANIE PODSTAWY PRZEDNIEGO DOŁU CZASZKI

42 ZŁAMANIE PODSTAWY PRZEDNIEGO DOŁU CZASZKI

43 ZŁAMANIE PODSTAWY PRZEDNIEGO DOŁU CZASZKI

44 ZŁAMANIE PODSTAWY PRZEDNIEGO DOŁU CZASZKI

45 ZŁAMANIE PODSTAWY PRZEDNIEGO DOŁU CZASZKI

46 ZŁAMANIE PODSTAWY PRZEDNIEGO DOŁU CZASZKI
WSKAZANIA DO OPERACJI płynotok nosowy masywne złamania kości podstawy przedniego dołu czaszki powietrze wewnątrzczaszkowo zapalenie opon w wywiadzie

47 WGŁOBIENIE KOŚCI SKLEPIENIA CZASZKI
WSKAZANIA DO OPERACJI wgłobienie na powyżej grubości kości lub >10 mm uszkodzenie kory wyciek płynu mózgowo-rdzeniowego

48 WGŁOBIENIE KOŚCI SKLEPIENIA CZASZKI

49 DRĄŻĄCY URAZ GŁOWY nie usuwać wystającego ciała obcego
unieruchomić je względem głowy CT i czasami angiografia mózgowa antybiotyki

50 DRĄŻĄCY URAZ GŁOWY

51 DRĄŻĄCY URAZ GŁOWY

52 DRĄŻĄCY URAZ GŁOWY

53 DRĄŻĄCY URAZ GŁOWY

54 DRĄŻĄCY URAZ GŁOWY

55 DRĄŻĄCY URAZ GŁOWY