Zabawa dominującą formą aktywności dzieci w wieku przedszkolnym

Prezentacja na temat: "Zabawa dominującą formą aktywności dzieci w wieku przedszkolnym"— Zapis prezentacji:

1 Zabawa dominującą formą aktywności dzieci w wieku przedszkolnym

2 Czym jest zabawa? Zabawa jest jedną z form aktywności człowieka. Pojawia się w różnych fazach jego rozwoju i różną pełni w nich rolę. Przyczyniając się do rozwoju człowieka, sama także temu rozwojowi podlega. Istnieje wiele teorii i koncepcji na temat zabawy. Niemniej można wskazać na pewien zespół cech zabawy, które pozwalają na odróżnienie jej od innych form aktywności, takich jak nauka czy praca.

3 Charakterystyczne cechy zabawy:
spontaniczność bezinteresowność fikcyjność czasu, miejsca, roli przeżywanie silnych emocji ujęcie w pewne normy duże skoncentrowanie na działaniu

4 Definicja zabawy W. Okonia
„Zabawa jest działaniem wykonywanym dla własnej przyjemności, a opartym na udziale wyobraźni, tworzącej nową rzeczywistość. Choć działaniem tym rządzą reguły, których treść pochodzi głównie z życia społecznego, ma ono charakter twórczy i prowadzi do samodzielnego poznawania i przekształcania rzeczywistości.”

5 różnicują się formy zabawy,
Zabawa jest dominującą formą działalności dziecka do momentu rozpoczęcia nauki w szkole. Początki aktywności zabawowej można zaobserwować już w wieku niemowlęcym w postaci prostych manipulacji przedmiotami. W miarę wzrastania dziecka obserwujemy zmiany i przekształcenia zabaw idące w czterech kierunkach: różnicują się formy zabawy, wydłuża się czas trwania zabawy jednego rodzaju, wzrasta częstość zabaw zespołowych i zwiększa się skład grupy, zmienia się rodzaj preferowanych zabaw.

6 Klasyfikacja zabaw Zabawy dzieci są bardzo różnorodne. Można je klasyfikować według różnych kryteriów, formalnych lub treściowych. Ze względu na poziom aktywności dziecka wyróżnia się zabawy : - swobodne, - kierowane. Ze względu na liczbę uczestników wyodrębnia się zabawy: - indywidualne - grupowe. Zależnie od przebiegu zabawy wyróżnia się zabawy: - chaotyczne i otwarte, - planowane i zamknięte. Ze względu na poziom uspołecznienia dzieci można wymienić zabawy: - równoległe, - zbiorowe, - zespołowe.

7 Podział zabaw ze względu na ich treść:
ZABAWY MANIPULACYJNE - pojawiają się najwcześniej i polegają na manipulowaniu przedmiotami w różny sposób. Zabawy te pozbawione są treści, nie mają określonej struktury, lecz doskonale służą poznawaniu właściwości przedmiotów, angażując przy tym spostrzeżenia wzrokowe, słuchowe, dotykowe oraz złożone ruchy rąk.

8 ZABAWY KONSTRUKCYJNE Zabawy konstrukcyjne polegają na tworzeniu "dzieła" z dowolnego materiału. Tworzywem mogą być klocki, ale także ścinki drewna, kamyki, piasek, glina, masy plastyczne. Zabawy konstrukcyjne zapoznają z właściwościami tworzyw, rozwijają wyobraźnie przestrzenną, doskonalą funkcje spostrzeżeniowo-ruchowe, pobudzają wyobraźnię, uczą obserwacji, wdrażają do skupienia uwagi. Czynnościom konstrukcyjnym towarzyszy uczucie przyjemności z racji możliwości zaspokojenia przez dziecko potrzeby tworzenia.

9 ZABAWY RUCHOWE Zabawy ruchowe - zaspokajają potrzebę ruchu, jak również chęć poznania najbliższego otoczenia. Ćwiczą siłę, szybkość, wytrzymałość, zwinność. Zabawy ruchowe zespołowe są dobrym przygotowaniem do społecznego współdziałania i współżycia, uczą bowiem szlachetnej rywalizacji, panowania nad sobą oraz podporządkowania się obowiązującym regułom i zasadom.

10 ZABAWY TEMATYCZNE (zabawy w role, naśladowcze, twórcze, fikcyjne), podczas których dziecko naśladuje czynności i odtwarza sytuacje zaobserwowane w swoim otoczeniu. Zabawy te rozwijają się, wzbogacają i komplikują wraz z rozwojem dziecka, a najpełniejszy kształt przyjmują u starszych przedszkolaków. Rozwinięta zabawa tematyczna w okresie przedszkolnym to jakby małe przedstawienie na określony temat np. zabawy w sklep, w lekarza, w dom itp.

11 ZABAWY DYDAKTYCZNE Najczęściej organizowane są przez osoby dorosłe, a polegają na rozwiązywaniu określonych zadań umysłowych (np. układanki, loteryjki, zagadki, rebusy, gry planszowe). Dzięki tym zabawom dziecko ćwiczy spostrzegawczość, uwagę, pamięć, umiejętność myślenia, poznaje nowe słowa i pojęcia, zdobywa nowe wiadomości z różnych dziedzin.

12 Funkcje i znaczenie zabaw w rozwoju dziecka
Dobra zabawa jest dziecku potrzebna jak jedzenie, ubranie, sen. Zaspakaja potrzebę aktywności, sprawia radość i zadowolenie, a jednocześnie uczy i rozwija. Poprzez zabawę dzieci poznają i odkrywają świat (najbliższe otoczenie), poznają siebie i innych, doświadczają, uczą się komunikować. Zabawa oddziałuje wszechstronnie na rozwój dziecka. Według E. Hurlock, zabawa pełni następujące funkcje w życiu dziecka: kształcącą, wychowawczą, diagnostyczną i terapeutyczną.

13 Funkcja kształcąca zabawy
Zabawa jest swoistą formą uczenia się: zdobywania wiadomości, umiejętności i sprawności. Podczas zabawy dziecko utrwala i doskonali przyswojone już sposoby myślenia i działania, kształci zmysły, sprawność motoryczną, rozwija swoje zdolności poznawcze: ćwiczy pamięć, uwagę, spostrzegawczość, rozwija wyobraźnię. Wzbogaca swoją wiedzę o świecie, o samym sobie, poznaje swoje możliwości i uczy się je oceniać i wykorzystywać. Lepiej posługuje się mową, którą ciągle wzbogaca o nowe terminy.

14 Zabawa szkołą wychowania społecznego i moralnego.
Funkcja wychowawcza Zabawa szkołą wychowania społecznego i moralnego. Poprzez zabawę z innymi dziećmi, dziecko uczy się dawać, brać, dzielić się, współpracować, podporządkować się grupie, przestrzegać ustalonych norm i umów. Uczy się tolerancji dla innych, szacunku wobec „wytworów” swoich kolegów. Dziecko pozbawione zabawy, zwłaszcza zabawy z innymi dziećmi lub zamiast nich z dorosłymi staje się samolubne, egocentryczne i tyranizuje otoczenie.

15 Funkcja diagnostyczna
Można lepiej poznać i zrozumieć dziecko obserwując jego zachowanie podczas zabaw, ponieważ w zabawie dzieci wypowiadają się najpełniej, spontanicznie i naturalnie. Sposób, w jaki dziecko wchodzi w różne sytuacje i wykonuje zadania, wybór tej, a nie innej roli w zabawie informuje nauczyciela o świecie wewnętrznych przeżyć wychowanka, pozwala zauważyć jego możliwości, mocne i słabe strony, pomaga odkryć jego trudności, kłopoty.

16 Funkcja terapeutyczna
Dziecko w zabawie wyraża siebie i rozładowuje napięcia emocjonalne. Uczy się wyrażać swoje uczucia, rozwiązywać problemy. Może w zabawie realizować rzeczy niemożliwe, czy zakazane w normalnym, codziennym życiu, może złościć się, tupać, krzyczeć i w ten sposób wyładować stłumione napięcia i emocje. Zabawa dziecka może być wykorzystana przez nauczyciela jako forma działania korekcyjnego. Odpowiednio dobrane gry i zabawy mogą wpływać na kształtowanie cech osobowości i intelektu dziecka, a także oddziaływać terapeutycznie w przypadku różnych zaburzeń rozwojowych lub opóźnień.

17 Rola i udział nauczyciela w zabawach dowolnych dzieci
Do najważniejszych zadań nauczyciela przedszkola (jeśli chodzi o zabawę dowolną) należy: - zapewnienie warunków do zabawy, stworzenie przestrzeni, czasu, - zgromadzenie różnorodnych zabawek, przedmiotów budzących zainteresowanie dziecka, - stwarzanie atmosfery sprzyjającej zabawie: nie przerywanie zabawy bez rzeczywistej konieczności, czuwanie nad bezpieczeństwem dzieci, ale też nad tym, aby nie naruszały reguł społecznego współżycia (wdrażanie dzieci do przestrzegania swoistej „umowy społecznej” regulującej współżycie w grupie, usuwanie bieżących konfliktów między dziećmi), - inspirowanie dzieci pomysłami, ciekawymi rozwiązaniami techniczno - organizacyjnymi, - bawienie się razem z dziećmi.

18 Zabawa jest naturalną potrzebą dziecka, jego niezbywalnym prawem, które świat dorosłych powinien uznać, docenić i uszanować. Zabawa jest konieczna do prawidłowego rozwoju dziecka i przygotowania go do życia w społeczeństwie.