Dr Adam Strzelecki System podatkowy

Dr Adam Strzelecki System podatkowy
Prawo podatkowe

Cel wykładu Celem wykładu jest nauka prawa podatkowego.
Słuchacze zostaną wyposażeni w wiedzę w obszarze podstawowych pojęć z zakresu: podatków, prawa podatkowego, systemu podatkowego, zobowiązań podatkowych, postępowania podatkowego, sądowej kontroli orzeczeń w sprawach podatkowych. Ponadto w ramach szczegółowej części polskiego prawa podatkowego dokonana zostanie prezentacja podatków bezpośrednich, pośrednich i lokalnych.

Literatura Zalecana Jan Głuchowski, Polskie prawo podatkowe, wyd. LexisNexis, Warszawa 2004 , Andrzej Gomułowicz, Jerzy Małecki, Podatki i prawo podatkowe, wyd. LexisNexis, Warszawa, 2004, Agnieszka Olesińska, Prawo podatkowe, Toruń 2004, A. Gorgol, B. Kucia-Guściora, P. Smoleń, M. Szustek-Janowska, W. Wójtowicz, Prawo podatkowe, Część ogólna i szczegółowa, pod red. W. Wójtowicz, wyd. Branta Bydgoszcz – Lublin 2005, Bogumił Brzeziński, Wprowadzenie do nauki prawa podatkowego, Toruń 2001, B. Brzeziński, M. Kalinowski, A. Olesińska, M. Masternak, J. Orłowski Ordynacja podatkowa. wyd. II, TNOiK, Toruń 2007

Literatura Uzupełniająca:
Bogumił Brzeziński, Zasady wykładni prawa podatkowego w krajach anglosaskich, wydaw. C. H. Beck Warszawa 2007 Stanisław Owsiak, Finanse publiczne, Teoria i praktyka, Warszawa 2006, Adam Bartosiewicz, Ryszard Kubacki, Ordynacja podatkowa. Leksykon, wydaw. Unimex, Wrocław 2007 H. Litwińczuk, Prawo podatkowe przedsiębiorców, Warszawa`2001, P. Karwat, Obejście prawa podatkowego, Warszawa`2002. Bogusław Pietrzak, Zbigniew Polański, System finansowy w Polsce, Warszawa 2003, A. Rutkowski, Zarządzanie finansami, Warszawa 2003, Paul Marie Gaudemet, JoeMolinier, Finanse publiczne, ABC Warszawa 2003,

Program przedmiotu I Zagadnienia ogólne – ewolucja koncepcji i myśli podatkowych: Cechy wspólne koncepcji podatkowych 2, Myśli podatkowe: Współczesne zagadnienia teorii opodatkowania w Polsce (system podatkowy, legislacja podatkowa, międzynarodowe prawo podatkowe). II Pojęcie podatku: Aspekty ustrojowe, ekonomiczne i prawne podatku, Źródła prawa podatkowego, wykładnia prawa podatkowego, stosowanie prawa podatkowego, Zasady podatkowe sformułowane przez Trybunał Konstytucyjny, Konstrukcja prawna podatku, podatek a oplata, Klasyfikacja podatków, Sankcje w prawie podatkowym III Zobowiązania podatkowe: Ordynacja podatkowa w systemie polskiego prawa podatkowego, Zobowiązania podatkowe, ich powstawanie i wygasanie, Obowiązek podatkowy, zasady zapłaty podatku, nadpłata podatku, Płatnik podatku, inkasent podatku, odpowiedzialność osób trzecich za zobowiązania podatkowe, Zabezpieczenie wykonania zobowiązań podatkowych

Program przedmiotu – c.d.
IV Postępowanie podatkowe Postępowanie administracyjne a postępowanie podatkowe, Zasady postępowania podatkowego, Postanowienia ogólne postępowania podatkowego, Postępowanie podatkowe przed organem I –szej instancji, Zwyczajne i nadzwyczajne środki zaskarżenia V Część szczegółowa polskiego prawa podatkowa Podatki pośrednie,-podatek od towarów i usług, podatek akcyzowy,podatek od gier, Państwowe podatki bezpośrednie: podatek dochodowy od osób fizycznych,podatek dochodowy od osób prawnych, Podatki lokalne:podatek rolny, podatek od spadków i darowizn, podatek od nieruchomości, podatek od czynności cywilnoprawnych, podatek leśny, podatek od środków transportowych, podatek od posiadania psów.

Koncepcje podatkowe Rozbudowane podatki pojawiają się w kulturze Egiptu, Grecji, Rzymu, nieobce są w epoce średniowiecza (św. Tomasz z Akwinu, Petrarka, Palmieri – w Polsce A.F. Modrzewski, J.Laski) Pierwsze znaczące koncepcje podatkowe wyrosły jednak na gruncie liberalnej myśli ekonomicznej (A. Smith, D. Ricardo, J. B. Say) Koncepcja liberalnej myśli ekonomicznej Zespół dyrektyw nakazujących w szczególny sposób chronić dobro prywatne,czyli dobro podatnika w kolizji z państwem Szczególnie mocno akcentowano konieczność ustanowienia pewnych gwarancji dla ochrony źródeł podatku Krytycznie odnoszono się do fiskalizmu podatkowego, jako przyczyny niszczenia źródeł podatku i destrukcyjnego wpływu na dochody budżetowe Zarysowała zasady odnoszące się zarówno do techniki opodatkowania (pewność, dogodność, taniość) jak i do etyki opodatkowania (sprawiedliwe rozłożenie ciężaru podatkowego)

Koncepcje podatkowe Koncepcja socjalnej funkcji opodatkowania (szkoła niemiecka: Stein Wagner) Podatki nie pełnią wyłącznie zadań fiskalnych, lecz spełniają również funkcje społeczne i polityczne Przejmowanie dochodów w formie podatków ma umożliwić funkcjonowanie państwa dobrobytu Realizację zadań redystrybucyjnych ma zapewnić socjalna funkcja opodatkowania Koncepcja interwencjonizmu (j. M. Keyns) Podatki maja do spełnienia ważne zadanie zarówno w fazie recesji jak i boomu w cyklu koniunkturalnym Miejsce podatku w gospodarce jest ważne z punktu widzenia relacji pomiędzy rodzajem i poziomem obciążeń podatkowych a rozwojem gospodarczym Bez zrozumienia instytucji podatkowych i uwarunkowań nie jest możliwe budowanie nowego porządku podatkowego (nowa szkoła niemiecka – F. K. Mann, F. Neumark)

Kameraliści Kameraliści byli zwolennikami protekcjonizmu w zakresie procesów gospodarczych, czyli byli zwolennikami ingerencji państwa w sferę gospodarczą. (K. Klock, L. Seckendorff, J. Sonenefels, J. H. G, vin Justi) Produkcja,rozwój przemysłu jest warunkiem dobrobytu państwa i osiągania dochody,który uzasadnia pobór i ściąganie podatków Podatek nie może zmniejszać majątku opodatkowanych, a jego pobór musi następować przy zastosowaniu najniższych kosztów Wskazywali (von Justi) na problemy dotyczące: uczciwej podstawy opodatkowania, równomierności i sprawiedliwości opodatkowania, oceny relacji pomiędzy opodatkowaniem bezpośrednim a pośrednim, - zasad poboru podatków Przywiązywali znaczenie do do techniki podatkowej i poboru podatków bez konieczności rozbudowy aparatu skarbowego ponad niezbędne minimum

Fizjokraci Wyróżniali trzy klasy: dzierżawców rolnych, właścicieli ziemskich, przemysłowców i rzemieślników Jedyną klasą produkcyjną (wg F. Quesnaya) są dzierżawcy rolni, bowiem oni tylko wytwarzają co roku dochód netto. Dochód ten przypada klasie właścicieli ziemskich w postaci renty gruntowej, a dzierżawcy rolni zatrzymują dla siebie jedynie koszt utrzymania Przemysłowcy i rzemieślnicy, podobnie jak i kupcy są klasą jałową, która jest co prawda użyteczna, ale nie tworzy jednocześnie produktu czystego Z uwagi na powyższe, nie znajduje uzasadnienie opodatkowanie przemysłu i handlu, stąd fizjokraci uważali, że powinien istnieć tylko jeden podatek, pobierany z tytułu produkcji rolnej Koncepcja jedynego podatku została negatywnie zweryfikowana przez praktykę życia gospodarczego. Von Baden wprowadzając w swoim księstwie jedyny podatek, spowodował, że spadły dochody podatkowe oraz ceny ziemi i w rezultacie po 4 latach musiał go znieśc

Myśl podatkowa Adama Smitha
Adam Smith, którego określa się jako genialnego Szkota, był twórcą liberalnej koncepcji ekonomicznej i wpisał się mocno w koncepcje podatkową Na jego koncepcje podatkową wpłynęły trzy motywy: 1) negatywne doświadczenia podatkowe oparcia wymiaru podatków na poborcach podatkowych, 2) przemyślenia podatkowe Monteskiusza, 3) liberalna myśl ekonomiczna, oparta o obiektywne prawa natury Koncepcja Smitha dotyczy przede wszystkim: Przerzucalności podatków Przesłankach kształtowania polityki fiskalnej Uwarunkowaniach politycznych, gospodarczych i społecznych opodatkowania

Przerzucalność podatków wg Smitha
Przedstawiona została na podstawie modelu dzierżawy podatkowej, w którym podstawowe znaczenie spełniał system poborców podatkowych. Idea funkcjonowania poborcy podatkowego opierała się na następujących regułach: - panujący odstępuje roszczenie podatkowe w zamian za stałą sumę poborcy podatkowemu, - poborca podatkowy dokonuje oszacowania ogolnego poziomu (wysokości) możliwego do uzyskania dochodu podatkowego, - podstawa dla optymalnego poziomu opodatkowania staje się powszechny spis ludności, - powszechny spis ludności pozwala poborcy określić przypuszczalne, prawdopodobne dochody podatkowe, Poborca podatkowy dokonuje przedpłaty kwoty podatku na rzecz panującego (władcy), natomiast różnica pomiędzy podatkiem zapłaconym a podatkiem rzeczywiście uzyskanym stanowi dochód poborcy podatkowego Następstwem działań poborcy była maksymalizacja dochodu i w rezultacie nasilony fiskalizm, który rujnował podatników. Smith dostrzegał wady tego modelu i pejoratywnego określania finansistami oszustów kantujących ludzi na pieniądze

Wpływ poglądów Monteskiusza na koncepcje A. Smitha
Wg Monteskiusza podatnik powinien mieć zagwarantowane prawo co do pewności podatkowej Pewność podatku ma oznaczać: po pierwsze spokojne korzystanie z dochodu, majątku Po drugie państwo ma zapewnić bezpieczeństwo prawne podatnikowi poprzez nienaruszalność pozostałego po opodatkowaniu dochodu i majątku Ciężar podatku należy ustalać według następujących reguł: Wysokość podatku jest pochodną „nie tego co lud może oddać, ale tego co oddać powinien, Określenie wysokości podatku musi być roztropne i przemyślane „nic nie wymaga większej mądrości i ostrożności, aniżeli ustalenie tego co należy brać od poddanych, a co im pozostawić W kwestii określenia granic obciążeń podatkowych , unikać trzeba nadmiernego fiskalizmu, kierując si e dwoma regułami: nie kierowac się rzekomymi potrzebami państwa, nie odbierać ludowi możliwości zaspokojenia rzeczywistych potrzeb

Zasady podatkowe A. Smitha
Zasady te nie są tylko dorobkiem Smitha, lecz wyrażają tęsknoty zwycięskiej burżuazji w zakresie gwarancji bezpieczeństwa działalności gospodarczej Zasada dogodności opodatkowania Każdy podatek winno się ściągać w takim czasie i w taki sposób, by podatnikowi było jak najdogodniej go zapłacić. Obowiązuje tu reguła „Płać podatki, gdy wpływają pieniądze Zasada pewności opodatkowania Zasada ta jest wyrazem sprzeciwu wobec możliwych nadużyć podatkowych. Państwo powinno gwarantować termin płatności, sposób zapłaty, sumę jaką należy zapłacić, co powinno być jasne i zrozumiałe dla podatnika Zasada taniości opodatkowania Taniość to postulat oszczędności poboru podatku. Sprowadza się to do konieczności ograniczenia wielkiej liczby urzędników skarbowych. Smith rozumie motywy uchylania się od płacenia podatku i je usprawiedliwia. Jednocześnie wypowiada się przeciwko stosowaniu wysokich kar pieniężnych i konfiskat majątku Zasada równomierności opodatkowania Chodzi w tej zasadzie o etyczność postępowania. Zasada ta wskazuje na konieczność równomiernego (eguality) rozkładania obowiązków podatkowych. Wskazuje też na zdolność płatniczą i uwzględnienie zasady, iż nikt nie powinien płacić wyzszych podatków niż jest w stanie zapłacić

Koncepcja przerzucalności podatków wg Smitha
Smith dostrzega, że są podatki, które płaci się nie z tego źródła , które zamierzano nim obciążyć Wyróżnia trzy rodzaje źródeł dochodu: renta, zysk i płaca O zjawisku przerzucalności podatków decydują łącznie dwie przesłanki: 1. Wolna konkurencja, 2. Oddziaływanie prostych, nieuniknionych praw wkonomicznych Można wyróżnić: Przerzucanie podatku od renty gruntowej, Przerzucanie podatku od czynszu z domu, Przerzucanie podatku od zysku, Przerzucanie podatku od płac, Przerzucanie podatku od towarów konsumpcyjnych Pod naciskiem podatku maleją wg Smitha siły gospodarcze społeczeństwa, zaś podatek wyczerpuje gospodarstwo, czyli wysusza źródło z którego żyje

Dawid Ricardo i jego reguła edynburska
D. Ricardo ( ) jako zwolennik liberalizmu gospodarczego pozostawał pod wpływem A. Smitha i swoją teorię oparł także na koncepcji przerzucalności podatków, z tym że w przeciwieństwie do Smitha uważał, że finansowy ciężar utrzymania państwa w rzeczywistości ponoszą kapitaliści (przemysłowcy), a nie właściciele ziemscy. Wyróżnia on także: -przerzucalność podatku od renty gruntowej, -przerzucalność podatku od zysku -przerzucalność podatku od płac Jego zasługą było sformułowanie „reguły edynburskiej” – Leave them as you find them, której maksyma brzmi następująco: Opodatkowanie powinno pozostawiać każdego we względnie takiej samej sytuacji docho0dowej i majątkowej, w jakiej go zastało Z tej reguły wprowadza Ricardo zalecenia dla polityki podatkowej: roztropność władzy skarbowej polegająca na nieograniczaniu sił finansowych podatnika. Interes państwa wymaga dbałości o zachowanie źródeł podatku

Koncepcja równej ofiary finansowej J.S. Milla
Koncepcja ta znajduje swoje uzasadnienie w teorii utylitarystycznej (J. Bentham) – prawa ludzi do szczęścia. W sprawach podatkowych dotychczas pytano: ile należy płacić podatku na rzecz dobra publicznego ?, dzięki tej teorii zmieniła się treść pytania na: ile powinno pozostać po zapłaceniu podatku ? Koncepcja równej ofiary Johna Stuarta Milla (1806 – 1873) jest zasadą równego traktowania podatników i oznacza: 1) taką samą ofiarę finansową lub 2) taką samą stratę w dobrobycie W koncepcji tej poziom dobrobytu jest zawsze funkcja dochodu Kontynuatorzy tej koncepcji (F.Y. Edgeworth) w zakresie równej ofiary finansowej wyróżnili: Ofiarę równą marginalną, jako synonim regresywnego opodatkowania wobec podatników o niższych dochodach i relatywnie niskiej stracie na korzyści Ofiarę równą absolutną, wobec podatników, którzy ponoszą stratę korzyści w takiej samej wysokości bezwzględnej bez względu na ich dochody Ofiarę równą, proporcjonalną w relacji do osiąganych korzyści. Koncepcja ta mieści się w rozważaniach na temat zasady zdolności płatniczej podatnika

Myśl podatkowa Adolfa Wagnera
Wniósł Wagner szczególny wkład do teorii opodatkowania. Uznał, że idea opodatkowania nie polega wyłącznie na realizacji celów fiskalnych, lecz także wypełnia funkcje interwencyjne (gospodarcze, społeczne, polityczne). Szczególne miejsce przyznaje funkcji socjalnej podatku W swojej teorii wyróżnia dwa rodzaje dochodu: Dochód fundowany: zyski pierwotne i pochodne, kapitał, renty z kapitału Dochód niefundowany: wynagrodzenia (płace), dochody z wolnych zawodów) i opowiada się za zróżnicowaniem progresji podatkowej dla dochodu fundowanego Zasługą Wagnera było także wyróżnienie następujących zasad podatkowych: - Zasad polityki finansowej, zawierających postulat wydajności i elastyczności podatku, Zasad gospodarczych, wiążących się z gwarancją ochrony majątku i kapitału Zasad sprawiedliwości dotyczącej powszechności opodatkowania i rpogresji podatkowej, Zasad zarządzania podatkami, obejmującymi określoności podatku, wygody podatku i najniższych kosztów ściągania podatku

Zasady Podatkowe Fritza Neumarka
Neumark, reprezentant nowej szkoły niemieckiej systemtyzował zasady podatkowe w czterech grupach. Są to zasady: fiskalno-budżetowe, gdzie przesłanką było tworzenie optymalnego budżetu etyczno-społeczne, dotyczące równomierności opodatkowania, powszechności i stosowania progresji podatkowej oraz uwypuklenie funkcji redystrybucyjnej ekonomiczne, dotyczące wpływu podatków na rozwój gospodarczy i uwzględnienia konfliktu interesów państwa i podatnika techniki podatkowej, obejmującej takie kwestie, jak: taniość poboru i wygoda poboru, trwałość prawa podatkowego, przejrzystość podatków Neumark stał na stanowisku, iż określenie: racjonalny podatek, racjonalny system podatkowy nie są pojęciami pustymi, lecz są środkami za pomocą których państwo realizuje swoje cele fiskalne i pozafiskalne

Koncepcja ekwiwalencji a koncepcja zdolności płatniczej
Koncepcje t odpowiadają na pytanie co do kryteriów i zasad rozłożenia ciężarów podatkowych I koncepcja ekwiwalencji Każdy kto z działalności państwa czerpać chce korzyści, musi za udział w tych korzyściach płacić. Istota relacji pomiędzy państwem a obywatelem opiera się na zasadzie świadczeń wzajemnych Podatek jest wspólną powinnością obywateli i ceną korzyści, jakie daje im państwo. Odnosi się to głównie do lokalnych systemów podatkowych II Koncepcja zdolności płatniczej Wywodzi obowiązek świadczeń wprost z przynależności państwowej. Państwo dzięki podatkom zyskuje swobodę w podejmowaniu decyzji o kierunkach, strukturze i poziomie wydatków publicznych. Podatnik nie płaci za indywidualne świadczenie, a podatek nie ma cechy celowości Opodatkowanie powinno przestrzegać nakazów wynikających z zasady poziomej i pionowej sprawiedliwości Pozioma sprawiedliwość jest synonimem równego traktowania równych Pionowa sprawiedliwość jest wyrazem progresji podatkowej dla podatników, którzy mają wyższe dochody

Aktualna problematyka budowy systemu podatkowego w Polsce
1. Przy ustalaniu rodzajów i form opodatkowania a także treści podatków ścierają się interesy podatników i Skarbu Państwa 2. Podatki i ich konstrukcje mają specyficzne cechy, które trudno zsynchronizować z innym gałęziami prawa, 3. Funkcje jakie ma spełniać system podatkowy są tylko na pozór oczywiste 4. Konieczne jest ustanowienie gwarancji, które zapewniają ochronę praw podatnika i przeciwstawiają się fiskalizmowi 5. Istotne są przesłanki, które wyznaczają granicę opodatkowania 6. Doraźne, fragmentaryczne i dyktowane motywami fiskalnymi zmiany konstrukcji prawnych podatku stanowią zaprzeczenie jednej z wartości jaką jest stabilność systemu podatkowego 7. W systemie podatkowym muszą być uwzględniane coraz szerzej międzynarodowe aspekty opodatkowania Spór na temat uwarunkowań budowy systemu podatkowego ma swój wymiar ustrojowy (konstytucyjny), a także gospodarczy i społeczny. Powinien doprowadzić do sformułowania skrystalizowanego modelu podatkowego, którego na razie w Polsce brakuje

Aktualna problematyka budowy systemu podatkowego w Polsce
Punktem wyjścia dla budowy systemu podatkowego jest Konstytucja i zawarte w niej następujące zasady: 1) ustawowy charakter obowiązku podatkowego i zasada legalizmu, 2) zasada powszechności i zasada sprawiedliwości, 3) zasada równości opodatkowania, 4) zasada stabilności. Przesłanką budowy systemu podatkowego nie może być rozwiązywanie problemów dotyczących bieżącej sytuacji budżetu Fundamentem budowy systemu podatkowego są poprawnie ustalone źródła podatkowe Poziom obciążeń podatkowych nie może pomijać zasady sprawiedliwości na rzecz fiskalizmu Proces określania źródeł dochodów podatkowych musi pozostawać pod kontrolą parlamentu Stopień progresji podatkowej nie może prowadzić do negatywnych zjawisk i powinien być oparty na zasadzie proporcjonalności. Do rozważenia kwestia podatku liniowego Nie bez znaczenia jest wpływ inflacji na podatki w powiązaniu z gospodarką

Aspekty legislacji podatkowej
Poprawność tworzenia procedur prawa podatkowego wyznacza Konstytucja oraz konieczność dostosowania systemu podatkowego do standardów Unii Europejskiej Proces prawodawczy jest bardzo zawiły i nazbyt często uwikłany w realizację doraźnych celów politycznych Silny jest również lobbing podatkowy Schemat legislacji podatkowej wg doktryny wygląda następująco: poszczególne partie i stronnictwa przy uchwalaniu danin publicznych zawsze wolą obciążyć w większym stopniu swych przeciwników aniżeli warstwy przez siebie reprezentowane, prawica niechętna jest podatkom bezpośrednim i niejednokrotnie cofa się przed ich podwyższeniem, lewica z reguły przeciwstawia się podwyższania podatków pośrednich, W procesie prawodawczym często ujawnia się paraliż, ponieważ ani prawica, ani lewica nie może „samodzielnie przeprowadzić swoich postulatów podatkowych” W procesie legislacyjnym ustawodawca podatkowy skazany jest z reguły na rozwiązywania kompromisowe

Międzynarodowe aspekty prawa podatkowego
Harmonizacja podatków ma istotne znaczeniu w integracji Unii Europejskiej. Chodzi w niej głównie o znoszenie różnic podatkowych pomiędzy krajami UE. D. Dosser wyróżniał trzy formy: 1) Harmonizację zrównoważoną, która oznaczała przede wszystkim zrównanie stóp podatkowych, 2) harmonizację zróżnicowaną, która jest synonimem zrównania całych struktur systemów podatkowych, przy zachowaniu różnicy pomiedzy stopami podatkowymi, 3) harmonizację standardową polegającą na dostosowaniu poprzez uwzględnienie standardowych kryteriów oceny pozytywnych i negatywnych następstw harmonizacji Na urzeczywistnienie idei wspólnego rynku UE wpływają głównie podatki pośrednie, dlatego też harmonizacja podatków pośrednich powinna usunąć przeszkody w nieskrępowanym przepływie towarów i usług Harmonizacja podatkowa zakłada przestrzeganie zarówno wymogu równych warunków, jak i jednolitych zasad konkurencji W zakresie równości podmiotów gospodarczych najistotniejsze jest to, by nie stosować podatkowej dyskryminacji bądź podatkowego uprzywilejowania okreslonych regionów, gałęzi produkcji, bądź przedsiębiorstw

Harmonizacja podatków
Znaczenie komisji ekspertów dla harmonizacji prawa podatkowego było szczególne, jeśli chodzi o komisje: Tinbegena (1953), Spaaka (1956). Neumarka (1962), ustalenia w Białej Księdze (1985) oraz Komisji Rudinga (1990). Prace tych komisji dotyczyły: zniesienia granic podatkowych, zrównania przepisów podatkowych, poszukiwania kompromisu w zakresie różnic podatkowych, systemu clearingu w podatku VAT, wyeliminowania podwójnego opodatkowania, elementów konstrukcji podatku. Dyrektywy unijne dotyczące prania brudnych pieniędzy Wg szacunków MFW wartość legalizowanych corocznie dochodów pochodzących z prania brudnych pieniędzy osiąga poziom 2-5 % PKB w skali światowej. Co stanowi około 3 biliony dolarów Przeciwdziałaniu praniu brudnych pieniędzy służy Dyrektywa UE z 10 czerwca 1991 r. W jej rozumieniu pranie brudnych pieniędzy to: Działalność polegająca na konwersji i transferze własności, o której wiadomo, że jest powiązana w całości lub jedynie w części z działalnością przestępczą, Nieujawnianie prawdziwej natury, lokacji, dyspozycji praw co do własności, co której wiadomo, że jest powiązana z przestępstwem Posiadaniu, używaniu lub obrocie własnością, która powiązana jest z przestępstwem oraz pomocnictwie i współdziałaniu w powyższych zakresach

Raje podatkowe a problem dochodów podatkowych
Zdaniem ekspertów MFW w rajach podatkowych umieszczono dotychczas ponad 5 bilonów dolarów, a to oznacza, że połowa środków inwestowana jest poza granicami państw. Ponadto konsekwencją jest nieopodatkowanie 1/3 światowych dochodów Dokonuje się więc swoista erozja dochodów podatkowych budżetu OECD utworzyło Forum ds. Szkodliwych Praktyk Podatkowych a Grupa G-7 – Forum Stabilizacji Finansów. Uznano, że pomimo, iż każde państwo ma prawo do własnego systemu podatkowego, swobody przepływu kapitału i wolności gospodarczej, to musi przestrzegać zasady przejrzystości i czystości rynku finansowego Klasyfikacja rajów podatkowych na cztery grupy: I grupa, którą wyróżnia zachowanie pełnej tajemnicy i brak współpracy z innymi państwami, to: Belize, Wyspy Dziewicze, Cypr, Mauritius, Seszele II grupa, częściowa tajemnica oraz niechęć do współpracy to: Andora, Barbados, Makao, Malta III grupa, gotowość do ograniczonej współpracy, to: wyspy Man i Jersey, Luźemburg i Szwajcaria IV grupa, szczególnie groźna dla stabilności finansów, z uwagi na pranie brudnych pieniędzy, to: Wyspy Bahama, Wyspy Marshalla, Filipiny, Dominikana, Kajmany, Rosja, Liban.

Geithner ma ambitny plan walki z rajami podatkowymi (PAP, tm/ , godz. 19:28) Sekretarz skarbu USA Timothy Geithner powiedział, że rząd USA rozpocznie ambitny program, aby złamać te spółki, które wykorzystują zagraniczne miejsca, by uniknąć płacenia podatków. Wypowiedź Geithnera miała miejsce w środę w Waszyngtonie przed Senacką Komisją Finansową. "Czeka nas duży, ambitny wysiłek, aby poradzić sobie z zagranicznymi rajami podatkowymi. Jest nie w porządku pozwalać na takie praktyki, szczególnie biorąc pod uwagę skalę wyzwań, którą odziedziczyliśmy" - powiedział Geithner. Według raportu Kongresu opublikowanego w styczniu, aż 83 na 100 spółek ma zagraniczne filie w krajach o niskich lub zerowych stawkach podatkowych, takich jak Kajmany czy wyspa Man

Podatek, pojęcie, aspekt ustrojowy
Podatek ma swój aspekt ustrojowy (konstytucyjny), ekonomiczny i prawny Ustawodawca powinien pamiętać, że zgodnie z Konstytucją : podatnik nie jest własnością państwa, a równouprawnionym wobec państwa pomiotem, z mandatu którego sprawowana jest władza, majątek podatnika musi być traktowany pod względem podatkowym zgodnie ze wszystkimi konstytucyjnymi zasadami, które dotyczą wolności i praw ekonomicznych Regulacja konstytucyjna opodatkowania musi przeciwstawiać się samowoli władzy w ustalaniu obowiązków podatkowych i samowoli administracji państwowej w realizacji obowiązków podatkowych Samowola podatkowa ma dwa wymiary: jeden w odniesieniu do stanowienia prawa podatkowego, drugi do jego stosowania Unormowania podatkowe przyjęte w Konstytucji są także zwrotem przeciwko samowoli politycznej w arbitralnym układaniu treści systemu podatkowego

Konstytucja a podatki Konstytucja daje stabilny fundament prawodawstwa podatkowego Wyrazistość konstytucyjnych regulacji podatkowych sprawia, że Trybunał Konstytucyjny może oceniać: Czy spełnione zostały zasady wyłączności ustawowej prawa podatkowego, Czy spełniona została zasada prawidłowej legislacji, Czy w sposób należyty chronione są wynikające z Konstytucji prawa i wolności ekonomiczne Prawo podatkowe jest częścią systemu prawa publicznego i zasady konstytucyjne będące fundamentem dla stanowienia treści obowiązków podatkowych muszą być fundamentem stosowania prawa podatkowego Podatki w polskich konstytucjach: Tradycja umieszczania zagadnień podatkowych w konstytucji wywodzi się zarówno w konstytucji marcowej z 1921 r., jak i kwietniowej z 1935 r. W konstytucji z 1953 r. problematyka podatkowa została całkowicie pominięta. Brak norm konstytucyjnych odnoszących się do opodatkowania był zasadniczą przyczyną degradacji prawodawstwa podatkowego W Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r. przyjęto zagadnienia podatkowe, które dają się ująć w formułę: rządy prawa, a nie rządy ludzi. Podstawowe znaczenie ma art.. 217, odnoszący się głównie do sprawiedliwości podatkowej proceduralnej

Zasady podatkowe sformułowane przez Trybunał Konstytucyjny (TK)
Szczególne znaczenie miało orzecznictwo TK w sprawach podatkowych w okresie, gdy w polskiej Konstytucji zagadnienia te nie były jeszcze unormowane Orzeczenia TK mają moc powszechnie obowiązującą i są ostateczne. Zasadą jest, że orzeczenie TK wchodzi w życie z dniem ogłoszenia Zgodnie z ustawą o TK konstytucyjność i legalność prawa badana jest w trzech płaszczyznach: treści aktu, kompetencji organu, który akt ten wydał, dochowania trybu wymaganego przepisami prawa do wydania aktu lub do zawarcia i ratyfikacji umowy międzynarodowej Zasady sformułowanie przez TK: Zasada wyłączności ustawy w kształtowaniu obowiązków podatkowych, Zasada zakazu retroaktywności prawa podatkowego, Zasada zaufania do państwa i stanowionego prawa podatkowego, Zasada sprawiedliwości opodatkowania, Zasada roczności podatku, Zakaz zmian prawa podatkowego w trybie przewidzianym dla ustawy budżetowej

Zasada wyłączności ustawy w kształtowaniu obowiązków podatkowych
Linia orzecznicza TK ( 7 orzeczeń przed wejściem w życie Konstytucji i 4 po wejściu Konstytucji) Trybunał przyjął zasadę prymatu ustawy w kształtowaniu treści obowiązku podatkowego. Uznał, ze ustawa nie może powierzać przepisom wykonawczym takich treści, które dotyczą istoty obowiązku podatkowego, a więc w zakresie przedmiotu, podmiotu, podstawy opodatkowania i stawki podatkowej Orzeczenia TK pozwoliły na sformułowanie następujących standardów prawnych w procesie legislacyjnym: Przepisy wykonawcze mogą być wydawane wyłącznie na podstawie wyraźnego i szczegółowego upoważnienia ustawy podatkowej, Przepisy wykonawcze mogą być wydawane tylko w granicach upoważnienia ustawy podatkowej i tylko w celu jej wykonania, Przepisy wykonawcze nie mogą zmieniać treści ustawy podatkowej, albowiem prowadziłoby to do przeformułowania w akcie wykonawczym tresci obowiązku podatkowego , Należy uznać, że istnieje zakaz udzielania subdelegacji

Zasada zakazu retroaktywności prawa podatkowego
Prawo podatkowe powinno regulować sytuacje przyszłe a nie przeszłe TK uznał, że zasada lex retro non agit jest jednym z fundamentów państwa prawnego Wg TK prawo ma wyznaczać reguły postępowania, które mają kształtować teraźniejsze bądź przyszłe zachowania podatnika. Ustawodawstwo podatkowe wprowadzane z mocą wsteczną przekreśla funkcje prawa jako regulatora zachowań podatnika Zdaniem Trybunału konstytucyjnego sens zasady lex retro non agit oznacza, że: Prawo podatkowe nie może stawać się swoistą pułapką dla podatnika, Podatnik musi mieć gwarancję, że układając bieg swoich spraw, nie naraża się na skutki prawne, których nie mógł przewidzieć w chwili podejmowania decyzji, Działania podjęte przez podatnika pod rządami obowiązującego prawa podatkowego i wszelkie związane z nimi następstwa będą także i później uznane przez nowy porządek prawny, Następstwa zdarzeń prawnych, które zaistniały pod rządami dawnych przepisów podatkowych, należy oceniać według tych przepisów, ale gdy przepisy podatkowe uległy zmianie, a następstwa trwają nadal, to od czasu zmiany następstwa należy oceniać według norm nowej ustawy podatkowej, Naruszenie zakazu działania prawa wstecz, jest niekonstytucyjne

Zasada zaufania do państwa i stanowionego prawa podatkowego
Zasada ta łączy w sobie aspekt jawności, jasności i pewności prawa, a także aspekt ochrony praw słusznie nabytych Jawność wiąże się z obowiązkiem publikacji ustaw podatkowych we właściwym dzienniku promulgacyjnym. Podatnik musi mieć zagwarantowaną, nie tyle formalna, co rzeczywista możliwość zapoznania się z treścią obowiązującego prawa podatkowego. Zdaniem TK wymóg zachowania odpowiedniego okresu między ogłoszeniem aktu normatywnego, a jego wejściem w życie wynika z art. 2 Konstytucji. Zasada vacatio legis (14 dni) nie może być traktowana tylko formalnie Jasność oznacza, że każdy przepis prawnopodatkowy powinien być skonstruowany z punktu widzenia językowego i logicznego. Wymóg ten oznacza nakaz tworzenia przepisów klarownych, precyzyjnych, konkretnych i zrozumiałych dla adresatów Pewność należy rozumieć jako stabilność i niezmienność regulacji podatkowej i powinna być wiązana z prowadzoną działalnością zarobkową bądź z gospodarczą. Ustawodawstwo podatkowe powinno umożliwiać planowanie takiej działalności. Nie powinno zaskakiwać, lecz powinno być znane podatnikowi z odpowiednim wyprzedzeniem Ochrona praw niewadliwie nabytych dotyczy bezpieczeństwa prawnego podatnika, co oznacza, że prawa podmiotowe podatnika i jego oczekiwania prawne mają gwarancje pewności i nie zostaną w sposób nagły i bez uzasadnionej racji zniesione bądź ograniczone przez ustawodawcę. Nie jest to zasad absolutna, gdy chodzi o wartości wymagające pierwszeństwa ochrony (np. interes publiczny)

Zasada sprawiedliwości opodatkowania
Można tę zasadę ująć następująco: Niesprawiedliwe przepisy podatkowe pozostaną tylko i wyłącznie przepisami, nigdy natomiast nie nabędą godności i waloru prawa Problem sprawiedliwości był rozpatrywany przez TK w kontekście materialnym wyróżniając tu zasady równości i powszechności opodatkowania, jak i w aspekcie proceduralnym, co do formy i zasady legislacji podatkowej Zasada równości wymaga, aby do takich samych zdarzeń podatkowoprawnych stosować takie same następstwa podatkowe. Kryteria różnicowania podatników nie mogą być dowolne arbitralne, musza się odnosić do zasady równości. Zróżnicowanie podatników powinno się odbywać według trzech kryteriów: racjonalność, proporcjonalność i sprawiedliwość społeczną Zasada powszechności dotyczy powszechnego obowiązku podatkowego i swobody wprowadzania przez ustawodawcę ulg i zwolnień od podatku. Zwolnienia i ulgi są wyjątkiem od zasady powszechności i równości. Swoboda w tym zakresie nie może być przez ustawodawcę absolutyzowana i nie może przekształcac się w dowolność Zasada poprawnej legislacji podatkowej oznacza standardy w zakresie formalnych i materialnych zasad: przestrzegania konstytucyjnej hierarchii źródeł prawa podatkowego, nieopóźniania procesu legislacyjnego, unikanie blankietowości regulacji podatkowej, przestrzeganie legalności aktów podustawowych

Zasada roczności podatku
Prawo podatkowe często odnosi się do przedsięwzięć finansowych i gospodarczych podatnika, które stanowią podstawę jego egzystencji i podstawę prowadzenia działalności gospodarczej. Dlatego podatki płacone w skali rocznej powinny być tworzone w sposób szczególny, tak by nie stanowiły pułapki dla podatnika Trybunał konstytucyjny uważa, że z zasady państwa prawnego można wywieść regułę zakazującą ingerowania w system podatkowy w trakcie roku podatkowego. Podatnik musi mieć gwarancję, że jego działania finansowe i gospodarcze nie ucierpią z uwagi na skutki prawne, których nie mógł obiektywnie przewidzieć w momencie podejmowania decyzji o biegu zdarzeń finansowych i gospodarczych Podatnik musi mieć prawne gwarancje, że działania finansowe i gospodarcze, które podejmuje pod rządami obowiązującego prawa podatkowego, będą uznane przez późniejszy porządek prawny

Aspekt ekonomiczny podatku
W sensie ekonomicznym podatek jest formą przejęcia na rzecz państwa lub związku publicznoprawnego, od podmiotów im podporządkowanych części przychodu, dochodu, lub majątku tych podmiotów Forma, tryb i zakres przejęcia dochodów podatkowych nie mogą być arbitralne, gdyż powinny uwzględniać zdolność podatnika do poniesienia ciężaru podatkowego w taki sposób aby zapłata podatku nie niszczyła źródła opodatkowania Państwo ustalając ciężary podatkowe powinno przestrzegać zasady lojalności, która w skali wydajności podatkowej podatnika nie może prowadzić do degradacji majątkowej podatnika Ekonomiczny aspekt podatku wiąże się nie tylko ze zmniejszeniem dochodu bądź majątku podatnika, ale oddziaływuje również na proces gospodarczy (kierunek, umiejscowienie oraz strukturę działalności gospodarczej)

Aspekt prawny podatku Zgodnie z normatywną definicją podatkiem jest publicznoprawne, nieodpłatne, przymusowe oraz bezzwrotne świadczenie pieniężne na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu lub gminy wynikające z ustawy podatkowej Publicznoprawny charkater podatku oznacza, że prawo do opodatkowania pozostaje wyłącznym atrybutem władzy państwowej Z ideą suwerenności państwa wiąże się idea władztwa podatkowego Obowiązek podatkowy istnieje bezwarunkowo, bowiem podatek ma charakter jednostronnego aktu prawnego. Władczość ustanawiania podatku jest wyróżnikiem świadczeń podatkowych Moc obowiązków podatkowych sięga wszędzie tam gdzie sięga władza państwowa. Państwo realizuje władztwo podatkowe w drodze stanowienia ustaw podatkowych. Czyni to władza ustawodawcza

Podatek - cechy 1. Przymusowy charakter 2. Bezzwrotność
Wyraża się w możliwości stosowania przymusu przez podmiot uprawniony w celu wyegzekwowania należnego świadczenia 2. Bezzwrotność Podatek uiszczony w należnej wysokości ma charakter definitywny i nie podlega zwrotowi na rzecz płacącego 3. Nieodpłatność Osoba płacąca podatek nie otrzymuje świadczenia wzajemnego 4. Jednostronność ustalenia Wysokość podatku nie podlega negocjacjom i wynika z prawa z mocy ustawy albo decyzji organu podatkowego 5. Ogólny charakter Wyraża się w tym, że podatki nakładane są z mocy aktów normatywnych o charakterze ogólnym 6. Pieniężny charakter Podatki pobiera i uiszcza się w pieniądzu, nie zaś w formie rzeczowej lub w formie usług 7. Przewłaszczenie Zapłata podatku powoduje zmianę właściciela środków pieniężnych

Funkcje podatków Pod pojęciem funkcji podatków rozumie się zazwyczaj sposób ich oddziaływania na na gospodarkę w kraju w powiązaniu z rezultatami tego oddziaływania. O sposobie oddziaływania decyduje prawodawca dążąc do osiągnięcia założonych celów Wyróżniamy funkcje: fiskalną, interwencyjną bądź stymulacyjną Funkcja fiskalna polega na przejmowaniu od różnych podmiotów środków pieniężnych na rzecz państwa lub j.s.t. Funkcja interwencyjna (stymulacyjna) polega na oddziaływaniu na gospodarkę narodową w celu wywołania w niej pożądanych zjawisk, takich jak zrównoważony wzrost gospodarczy, ograniczenie inflacji czy bezrobocia. Podatki traktowane są wówczas jako instrument interwencji i mają na celu skłonienie podatników do określonych zachowań

Podatek a opłata Pomiędzy podatkiem a opłatą istnieją podobieństwa. Pewne cechy podatków i opłat o charakterze ekonomicznym i prawnym sa wspólne Opłata jest indywidualną zapłatą za zinduwidualizowane świadczenie Jest daniną publicznoprawną, charakteryzującą się cechami podobnymi jak podatek z tym, że w przeciwieństwie do podatku, opłata jest świadczeniem odpłatnym Oznacza to, że płacące opłatę powinien otrzymać świadczenie wzajemne , pozostające w związku z wniesioną opłatą i ekwiwalentne, tj. tej samej wartości Opłata jest formą zapłaty za rozmaite świadczenia organów państwa lub j.s.t. Na rzecz obywateli i innych podmiotów Funkcje opłat: a) uzyskanie odpłatności za świadczenie usługi z zakresu administracji, b) prohibicyjna, oznaczającą powstrzymanie od korzystania z usług administracji publicznej w sytuacjach, w których nie jest to dla zainteresowanego niezbędne. Ma to tez na celu obniżenie kosztów administracji

Elementy konstrukcji podatku
Elementy konieczne: podmioty podatku,przedmiot opodatkowania, sposób i termin zapłaty podatku Elementy incydentalne (co nie znaczy że rzadko spotykane): podstawa opodatkowania, stawki podatkowe, zwolnienia,ulgi i zwyżki podatkowe Podmioty podatku: podatnik , organy podatkowe (państwowe i samorządowe), podmioty pośredniczące (płatnik,inkasent) Przedmiot podatku: jest to określona sytuacja faktyczna lub prawna,z którą przepisy prawa wiążą obowiązek zapłaty podatku przez osoby w takiej sytuacji się znajdujące Podstawa opodatkowania to ilościowo lub wartościowo ujęty przedmiot podatku. Z nią wiąże się instytucja kwoty wolnej od opodatkowania Stawki podatkowe mogą być kwotowe, jako ilość jednostek pieniężnych jaką zapłacić należy od podstawy opodatkowania lub procentowe, jako wyrażona w procentach relacja pomiędzy podatkiem a podstawa opodatkowania Zwolnienia podatkowe polegające na ograniczeniu przedmiotowego bądź podmiotowego zakresu opodatkowania Ulgi podatkowe, umorzenia zwolnienia podatkowe polegają na obniżeniu obciążenia podatkowego w postaci: obniżenia stawki podatkowej, pomniejszeniu podstawy opodatkowania, pomniejszeniu kwoty obliczonego podatku

Klasyfikacje podatkowe
Rożne kryteria podziału I kryterium wspólnoty terytorialnej: a) podatki państwowe, b) podatki samorządowe II kryterium przedmiotu opodatkowania: a) podatki przychodowe, b) podatki dochodowe, c) majątkowe, (od przyrostu masy majątku, wzrostu wartości od wymiany składników) d) konsumpcyjne III kryterium przerzucalności podatku: a) podatki bezpośrednie, b) podatki pośrednie IV kryterium wpływu cech osobistych podatnika: a) podatki realne, b) podatki osobiste V kryterium sposobu wykorzystania dochodów podatkowych: a) podatki ogólne, b) podatki celowe

Źródła prawa podatkowego
Prawo podatkowe opiera się na aktach normatywnych jako swoich źródłach Akty prawne zawierają przepisy umożliwiające odczytywanie obowiązujących norm postępowania mających charakter generalny i tworzą główny trzon źródeł prawa podatkowego Nie są natomiast źródłem prawa podatkowego: - orzeczenia sądów (precedensy), -zwyczaj, -doktryna prawa podatkowego Struktura pionowa źródeł prawa podatkowego: Konstytucja RP, ustawy podatkowe, rozporządzenia jako akty wykonawcze, akty prawa miejscowego (uchwały rad j.s.t.) Struktura pozioma źródeł prawa podatkowego: materialne prawo podatkowe nie jest ujęte w formie kodeksowej, lecz w licznych ustawach podatkowych i ustawie o charakterze ogólnym „ordynacja podatkowa”, w której uregulowana jest również procedura podatkowa. Kwestie ustroju organów podatkowych regulują ustawy o urzędzie Ministra Finansów oraz o urzędach i izbach skarbowych oraz ustawy o samorządzie gminnym, powiatowym i wojewódzkim. Do prawa podatkowego zaliczyć także należy uregulowania kodeksu karnego skarbowego

Związki prawa podatkowego z innymi gałęziami prawa
Prawo podatkowe a Prawo finansów publicznych System podatkowy realizuje, jednakże w stopniu niejednolitym, poszczególne funkcje finansów publicznych. Eksponuje je w zależności od celów i zadań polityki gospodarczej i społecznej. Prawo podatkowe ogniskuje się w trzech funkcjach finansów publicznych – alokacyjnej, redystrybucyjnej i stabilizacyjnej Prawo administracyjne Prawo podatkowe historycznie w aspekcie ustrojowym wyrosło z procedury administracyjnej. Wyraźne sa analogie w zakresie władczej, jednostronnej konkretyzacji w formie decyzji podatkowej i stosunków zobowiązań podatkowych Prawo cywilne Ustawodawstwo podatkowe przy określaniu podatkowego stanu faktycznego częstokroć sięga i posługuje się rozwiązaniami z obszaru prawa cywilnego. Następstwem realizacji umów cywilnoprawnych w wymiarze finansowym jest powstawanie przychodu, dochodu, zysku, majątku. Są to zatem stany faktyczne, które mogą rodzić powstanie obowiązku podatkowego

Konstytucja a przepisy podatkowe
Konstytucja odróżnia przepisy prawa powszechnie obowiązującego od aktów prawa wewnętrznego Prawem powszechnie obowiązującym są: Konstytucja, ustawodawstwo podatkowe, ratyfikowane umowy międzynarodowe, rozporządzenia w celu wykonania ustaw , akty prawa miejscowego Do aktów prawa wewnętrznego zalicza się: uchwały Rady Ministrów, zarządzenia Prezesa Rady Ministrów, zarządzenia ministrów. Akty te obowiązują tylko jednostki organizacyjne podległe organowi wydającemu te akty i nie mogą stanowić podstawy decyzji wobec osób fizycznych i prawnych i innych podmiotów Przepisy prawa podatkowego wewnętrznego, jako pozbawione mocy prawa powszechnie obowiązującego nie mogą: Stanowić podstawy do obligatoryjnych działań poza aparatem skarbowym, Modyfikować sensu i znaczenia aktów podatkowych o mocy przepisów powszechnie obowiazujacych, Ustanawiać lub ograniczać praw podmiotowych wynikających z prawnych aktów podatkowych o mocy powszechnie obowiązującej, Zastępować prawnych aktów podatkowych o mocy powszechnie obowiązującej

Prawotwórstwo sądowe jako źródło prawa podatkowego
Sądowymi aktami prawotwórczymi są takie normy ogólne, które co prawda nie wynikają bezpośrednio z rozdziału III konstytucji RP – ŹRÓDŁA PRAWA – ale w rzeczywistości funkcjonują jako normy mające za sobą jej autorytet Sędziowie w sprawowaniu swego urzędu są na podstawie art Konstytucji niezawiśli i podlegają tylko Konstytucji i ustawom. W pierwszej kolejności art. 178 ust. 1 Konstytucji wskazuje na podległość sędziów konsytucji a dopiero później ustawie Wykładnia sądowa, oprócz spełniania klasycznej funkcji, współtworzy sens przepisów prawnych. Dotyczy tp przede wszystkim precedensów Precedens jest to takie rozstrzygnięcie sądu, które de facto lub de iure wpływa na podejmowanie innych decyzji. Można to też rozumieć jako takie orzeczenie sądu, które stanowi model, wzór dla późniejszych rozstrzygnięć W sądowym prawotwórstwie istotne znaczenie koncepcja hermeneutyki. egzegetycznej i hermeneutyki. swobodnej, W egzegetycznej występuje monopol ustawy i misja sędziego odnosi się do prostego zastosowania tej ustawy. W hermeneutyce swobodnej sędzia bierze pod uwagę wszelkie a nie tylko instytucjonalne źródła prawa, tzw. Racjo prawodawcy

Wykładnia prawa podatkowego
W nauce prawa oraz w praktyce prawniczej używa się zamiennie terminów: wykładnia i interpretacja W doktrynie podatkowej wskazuje się, że wykładnia poszukuje znaczenia sensu, treści norm. Chodzi przede wszystkim o odróżnienie pozoru od rzeczywistości, subiektywnych uproszczeń od obiektywnej prawdy Wykładnia przepisów prawa podatkowego jest konieczna z wielu powodów: W tekstach prawnych dotyczących opodatkowania uwidaczniają się typowe cechy słownictwa ogólnego, a przede wszystkim – wieloznaczność i niedookreśloność Stosowany w prawie podatkowym język etniczny (ogólny, powszechny), może popełnić (a praktyka to potwierdza) błąd polegający na tym, że sformułowania prawne tekstu podatkowego są niejasne, Przy formułowaniu przepisów prawnopodatkowych prawodawca wysławia się jasno ale nieadekwatnie do założeń danego aktu prawnego Dyrektywy interpretacyjne systematyzuje się w trzy grupy: językowe systemowe funkcjonalnie Tak też się dzielą wykładnie. Standardy interpretacyjne nadają zasadę pierwszeństwa wykładni językowej, a pozostałych używa się pomocniczo

Etapy stosowania prawa podatkowego
Kanonem stosowania prawa podatkowego musi być następująca zasada: „Obowiązek podatkowy nie może być rezultatem interpretacji przepisów podatkowych, musi wynikać wprost i bezpośrednio z ustawy podatkowej” Zasadniczo każdy tekst z dziedziny prawa podatkowego, z uwagi na swoje cechy, wymaga interpretacji Pierwszy etap wiąże się z ustaleniem kwestii podstawowej, a mianowicie, jaki przepis prawa podatkowego obowiązuje, a mianowicie: Czy dany przepis prawa podatkowego aktualnie obowiązuje, Jakie jest aktualne brzmienie danego przepisu podatkowego Drugi etap polega na ustaleniu rzeczywistego podatkowoprawnego stanu faktycznego. Obraz indywidualnego stanu faktycznego sprawy podatkowej musi zawierać nie tylko proste odbicie faktów obiektywnej rzeczywistości ale i wnioski o faktach Trzeci etap dotyczy niewadliwie dokonanej subsumpcji. W tym etapie należy ustalić, czy rzeczywisty stan faktyczny i stan abstrakcyjny (wynikający z ustawy) sa identyczne, tożsame Czwarty etap to prawidłowe ustalenie następstwa prawnego (zobowiązania podatkowego)

Prawo podatkowe a prawo cywilne
Podstawowy problem to skuteczność umów cywilnoprawnych w obszarze prawa podatkowego W prawie cywilnym strony mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania,byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze)stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego Swoboda umów w obrocie prawnym w ramach zasady, „że wszystko co nie jest zabronione jest dozwolone” nie ma zastosowania w prawie podatkowym” Przepisy prawa podatkowego nie zabraniają stronom umowy podejmowania działań, czynności, które byłyby najbardziej korzystne z podatkowego punktu widzenia. Jest tylko jeden warunek. Działanie i czynności powodujące ten skutek muszą być legalne i zgodne z prawem podatkowym Koncepcja obejścia ustawy podatkowej Gdy celowo są ukształtowane stosunki, że podatek się nie należy Celowe ukształtowanie stosunków, że zobowiązanie podatkowe nie powstaje Konsekwencje organy podatkowe mają obowiązek pominięcia skutków podatkowych czynności prawnych

Sankcje w prawie podatkowym
Sankcje te wiążą się z niespełnieniem albo nienależytym spełnieniem obowiązku podatkowego Sankcje w prawie finansowym stanowią dolegliwość,która najczęściej ma charakter bezpośrednio finansowy, ale są także sankcje,których zastosowanie pośrednio wpływa na sytuacje adresata normy prawnopodatkowej Zastosowanie sankcji prawnopodatkowej, zawsze prowadzi do pogorszenia sytuacji finansowej tego podmiotu,którego dotyczy Wprawie podatkowym norma sankcjonująca nie jest zbudowana na kryterium winy. Represyjność sankcji podatkowych wiązana jest z naruszeniem ustanowionych w prawie podatkowym nakazów lub zakazów określonego działania. Ponieważ przesłanką stosowania sankcji nie jest wina, to dla ich zastosowania bez znaczenia są przyczyny i powody naruszenia nakazów i zakazów ujętych w przepisach podatkowych Sankcje podatkowe wiążą się zasadniczo z: Nakazem podwyższenia podstawy opodatkowania, Nakazem podwyższenia zobowiązania podatkowego, Powstaniem dodatkowego zobowiązania podatkowego

Systematyka sankcji podatkowych
Kryteria systematyki : Wg kryterium grup rodzajowych można wyróżnić następujące sankcje: Nieważność czynności prawnej sprzecznej z porządkiem prawnym, Odmienne ukształtowanie stosunku prawnego (jego treści), Bezskuteczność aktu finansowego wobec podmiotu realizującego dyspozycje finansowe w przypadku wadliwości tego aktu, Przymusowe wykonanie zobowiązania podatkowego, Przymus osobisty w postaci kary pozbawienia wolności, kary ograniczenia wolności oraz kary zastępczej pozbawienia wolności za grzywnę, Rozbudowane w systemie prawa podatkowego sankcje finansowe skonstruowane jako środek represji. Wg kryterium sytuacji niekorzystnej dla podatnika wskazać można następujące sankcje: Niemożliwość urzeczywistnienia spodziewanej przez adresata normy prawnopodatkowej korzystnej sytuacji finansowej, Pozbawienie adresata normy prawnopodatkowej korzystnej sytuacji finansowej, w której ów adresat znajduje się, Utratę przez adresata normy podatkowej korzyści materialnych Stosowanie sankcji podatkowych nie może przekształcać się w eksces i przybierać formę szykany ze strony organów podatkowych. Służą ku temu rozwiązania przyjęte w Ordynacji podatkowej, a najważniejszą gwarancją jest skarga do Naczelnego Sądu Administracyjnego

Wykaz sankcji podatkowych
Oszacowanie podstawy opodatkowania jest rozwiązanie wyjątkowym gdyż narusza zwykły tryb dokonywania wymiaru podatku. Ma to miejsce, kiedy nie można ustalić dochodu (straty)na podstawie ewidencji rachunkowej Odrzucenie ksiąg podatkowych w praktyce oznacza również dokonanie szacunkowego określenia podstawy opodatkowania oraz wysokości należnego podatku Dochody z nieujawnionych źródeł przychodów lub nie znajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach. Stawka podatku w stosunku do tych dochodów jest na poziomie 75 % Niewłaściwe prowadzenie ewidencji prowadzi do oszacowania niezaewidencjowanego przychodu i pobrania ryczałtu od tych przychodów w wysokości 20 % Utrata prawa do ryczałtu, prowadzi do obowiązku prowadzenia właściwych ksiąg podatkowych i opłacania podatku dochodowego na zasadach ogólnych Utrata prawa do karty podatkowej powoduje obowiazek płacenia podatku dochodowego na ogólnych zasadach Dodatkowe zobowiązanie podatkowe, jako sankcja w wysokości 30 % wartości stwierdzonego przez organ podatkowy uchybienia

Sankcje podatkowe a sankcje karnoskarbowe
Sankcje karne skarbowe są uregulowane w kodeksie karnym skarbowym i są stosowane niezależnie od wcześniej zastosowanych sankcji podatkowych Zasadnicze różnice pomiędzy sankcjami podatkowymi a sankcjami karnymi skarbowymi są następujące: Sankcje karne skarbowe zapadają na podstawie orzeczenia sądu powszechnego, a sankcje podatkowe powstają z mocy prawa lub decyzji organu podatkowego, Sankcjami podatkowymi objęte mogą być osoby fizyczne,osoby prawne i inne, natomiast sankcja karna skarbowa może dotyczyć wyłącznie osoby fizycznej, Sankcja podatkowa nie przekreśla możliwości prowadzenia działalności podlegającej opodatkowaniu, natomiast sankcja karna skarbowa może wiązać się z umieszczeniem sprawcy czynu w centralnym rejestrze skazanych,to może wykluczać osobę skazaną z niektórych czynności zawodowych, Przesłanką stosowania sankcji podatkowych jest naruszenie zakazów lub nakazów wynikających z prawa podatkowego, zaś w sankcjach karnoskarbowych decydujące znaczenie ma wina sprawcy

System podatkowy – aspekt definicyjny
System podatkowy można rozumieć jako całokształt prawnoorganizacyjnych form opodatkowania System podatkowy jest to wielość podatków, które łączy jedna myśl przewodnia, nadająca podatkom cech jedności Z systemem podatkowym mamy do czynienia wówczas,jeżeli zespół podatków ma charakter uporządkowany i stanowi pewną liczbę podatków, które można w określony sposób sklasyfikować przy uwzględnieniu różnych kryteriów System podatkowy, to całokształt podatków istniejących obok siebie jednocześnie w danym państwie, tworzący spójną i logiczną całość organizacyjną zarówno pod względem prawnym,jak i ekonomicznym Podstawowe wymogi budowy systemu podatkowego to: Prawne a)przejrzystość poszczególnych aktów prawnych tworzących ten system, b)wewnętrzną zwartość tych aktów prawnych, c)logiczna konstrukcja, Ekonomiczne d)wybór właściwych źródeł podatkowych, e)wybór odpowiedniej formy procesu ekonomicznego do opodatkowania, f)ustalenie podmiotu podatkowego, g)ustalenie granic opodatkowania

Przesłanki budowy systemu podatkowego
System podatkowy powinien być budowany przez pryzmat zasad podatkowych, które stanowić powinny przesłanki jego budowy. Dwie zasady stanowią podstawę budowy: Zasada trwałej wydajności podatku, Zasada sprawiedliwości opodatkowania Zasada trwałej wydajności podatku Zasada ta dotyczy wystarczalności podatku i zdolności podatku do wzrostu, tj.: a) wyboru źródła opodatkowania, b) przestrzegania zasady ekonomiczności podatku, c) realności podstawy opodatkowania i formy opodatkowania, e) wewnętrznej i zewnętrznej spójności systemu podatkowego, f) ustrojowej legalności podatku Filozoficzne aspekty tej zasady: każdemu zapewnić swoje, każdemu równo, każdemu według jego potrzeb, koncepcja praw natury, etyczna formuła sprawiedliwości, sprawiedliwość formalna W zasadzie tej mieszczą się zasady powszechności i równomiernosci opodatkowania

System podatkowy a granice opodatkowania
Granice opodatkowania mają aspekt ekonomiczny i psychologiczny Wśród granic ekonomicznych opodatkowania wyróżnić można: absolutne granice opodatkowania, względne granice opodatkowania Ekonomicznie absolutna granica opodatkowania jest właściwie znana i wynika z tego, że jedynym realnym źródłem pobierania podatków powinien być dochód narodowy. Rozmiary dochodu narodowego wyznaczają granicę, powyżej której nie jest możliwe zwiększenie dochodów podatkowych Ekonomicznie względna granica opodatkowania wystąpi gdy: ciężar podatkowy wpływa na zachowanie podatnika, przekreślając możliwość uzyskania dochodu podatkowego przez państwo, ciężar podatku wywołuje następstwa, które są gospodarczo niepożądane O przekroczeniu granic opodatkowania świadczą następujące kryteria: pojawia się efekt Laffera, naruszane są źródła podatku, Naruszane są podstawowe zasady opodatkowania, Naruszane są cele gospodarcze.

Przesłanki kształtowania polityki podatkowej w Polsce
Przesłankami tymi są: zachowanie neutralności podatkowej w procesach gospodarczych, ograniczenie ulg stosowanych w podatkach, obniżenie kosztów pracy, obniżenie opodatkowania osób prawnych i fizycznych, zapewnienie stabilności prawa podatkowego, uproszczenie zasad i przepisów podatkowych Realizacja systemowych celów polityki podatkowej niezmiernie rzadko przebiega w sposób harmonijny.Przede wszystkim dlatego,że zmieniają się uwarunkowania gospodarcze i społeczne, w ramach których polityka podatkowa jest prowadzona Treść polityki podatkowej podlega doraźnej grze interesów politycznych

Funkcje systemu podatkowego
Funkcja dochodowa, służy przede wszystkim temu, by skutecznie finansować wydatki publiczne państwa. Stąd wyważenia wymaga określenie wzajemnych i przeciwstawnych interesów państwa i jednostki W funkcji tej ocenić trzeba: wydajność źródeł podatku, ich elastyczność, powszechność i równomierność opodatkowania, respektować granic opodatkowania,taryfę i stawki podatkowe, stabilność obciążeń podatkowych Funkcja niefiskalna polega na osiąganie przez państwo pozytywnego wpływu opodatkowania dla osiągania celów niefiskalnych Forma i zakres zastosowania systemu podatkowego w wypełnianiu tej funkcji kształtuje się zależnie od tego czy państwo stosuje i w jakim zakresie interwencjonizm w polityce gospodarczej Podatek jest zbyt kuszącym instrumentem, aby władz rezerwowała go tylko dla realizacji funkcji dochodowej Za podatki o celach niefiskalnych należy uznać te,którym prawodawca nadał odpowiednią treść w konstrukcji prawnej o charakterze stymulacyjnym. Tj. pobudzającym do określonego działania O charakterze ograniczającym, tj. powodującym zmniejszenie zainteresowania określonym działaniem

Neutralność podatkowa
Określenie neutralność podatkowa może oznaczać - niedyskryminowanie przez podatek, - brak wpływu opodatkowania na decyzje Makroekonomiczny aspekt neutralności Opodatkowanie pozostaje neutralne,jeżeli nie wpływa na alokacje zasobów Podatek nie powinien ingerować w stosunki konkurencyjne w sposób dyskryminujący. Jest tak wówczas gdy: system ulg podatkowych prowadzi do wspierania słabszych podmiotów gospodarczych i ratowania działalności ekonomicznie nieuzasadnionej, system podatkowy jest jedną z przyczyn postępującej dekapitalizacji majątku, system podatkowy jest jedną z przeszkód w rozwoju przedsiębiorczości i wzrostu produkcji Mikroekonomiczny aspekt neutralności W tym aspekcie neutralności możliwe są dwa modelowe sposoby postępowania: przyjmuje się,że są określone warunki gospodarcze i poszukuje się podatku bądź podatków obojętnych dla tych warunków, za punkt wyjścia przyjmuje się dany podatek, bądź dane podatki i poszukuje się dla nich takich warunków, w których opododatkowanie nie będzie miało wpływu na decyzje gospodarcze.

Postawy wobec opodatkowania
Mentalność podatkowa Określa się ją jako postawę lub nastawienie wobec podatków i opodatkowania reprezentowaną przez grupę społeczną, z którą podatnik utożsamia się i do której należy Można wyróżnić mentalność podatkową północną i mentalność podatkową południową Mentalność podatkowa północna Szwedzkie słowo skot charakteryzuje podatek jako wkład finansowy na rzecz budżetu, a angielski rzeczownik duty nawiązuje do zobowiązań,powinności. Założenie,że na północy ukształtował się nawyk rzetelnego spełniania obowiązku podatkowego jest złudny Mentalność podatkowa południowa Ma wyraźne zabarwienie emocjonalne i historycznie negatywne w stosunku do poborcy podatkowego. Tak np. w Grecji szacuje się, że około 50 % podatników w ogóle nie płaci podatków, a z tej uczciwej połowy ¼ wywiązuje się rzetelnie z obowiązku podatkowego Mentalność podatkowa zarówno na północy jaki na południu wymyka się współcześnie spod schematycznych reguł. Zwiększa się skala oszustw podatkowych, zaś we Włoszech można mówić już o powszechnie respektowanej epidemii. Podobnie dzieje się we Francji i Hiszpanii

Mentalność organów podatkowych
Nastawienie organów podatkowych wynika z silnie umotywowanego przekonania, ze działania organów podatkowych powinny kończyć się przysporzeniem dochodów podatkowych. Może to prowadzić do naruszeń praworządnego wymiaru i poboru świadczeń podatkowych W kształtowaniu mentalności organów podatkowych nie jest również obojętne, że partycypują one w formie premii i nagród w dochodach uzyskanych z tytułu opodatkowania. Jeżeli poziom i wysokość nagród i premii jest pochodną osiągniętych wyników finansowych, to uzasadniona jest obawa o obiektywizm działania. Na takim podłożu zawsze wyrasta nieufność podatników co do bezstronności działań organów podatkowych Ponadto warto zauważyć, że biurokratyzacja organów podatkowych może rodzić niewłaściwe nawyki postępowania, zwłaszcza w podtrzymywaniu przez instancje odwoławczą stanowiska zajętego przez organ podatkowy Zasada „iudex in re sua” w postępowaniu organów podatkowych oznacza, że są one sędzią we własnej sprawie Hierarchiczność ma w organach podatkowych znaczenie szczególne. Z jednej strony zapewnia sprawność, z drugiej natomiast niesie zagrożenia. Podstawowe to: Minister Finansów reprezentuje w administracji rządowej także czynnik natury politycznej, co może przekładać się na koncepcje programowe partii, Minister Finansów powinien zapewnić jednolitość działania przepisów podatkowych

Moralność podatkowa a opór podatkowy
Moralność podatkowa wymaga, by działanie podatnika odpowiadało jego wewnętrznemu przekonaniu. Z uwagi na to moralność podatkową można traktować jako wewnętrzną akceptację, bądź jej brak, obowiązku podatkowego i uznania zwierzchności podatkowej państwa Moralność podatkowa może być postrzegana jako wskaźnik świadomości prawa podatkowego Opór podatkowy jest zawsze nieodłączną cechą opodatkowania i ma wiele uwarunkowań obiektywnych i subiektywnych. Przy występowaniu oporu podatkowego należy odróżnić dwa pojęcia: unikanie podatku i uchylanie się od podatku Unikanie podatku polega na ograniczeniu obciążeń podatkowych przy pomocy metod i środków dozwolonych przez prawo podatkowe. Unikanie podatków nie jest postępowaniem nieetycznym Uchylanie się od podatku polega na podejmowaniu działań zakazanych przez prawo podatkowe, a prowadzące do minimalizacji obciążeń podatkowych lub do całkowitej ich eliminacji. Pomiędzy unikaniem podatku a uchylaniem się od podatku nie ma często wyraźnej granicy

Zobowiązania podatkowe
Zobowiązaniem podatkowym (zgodnie z art. 5 Ordynacji podatkowej) jest wynikające z obowiązku podatkowego zobowiązanie podatnika do zapłacenia na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu lub gminy podatku w wysokości, terminie oraz miejscu określonych w przepisach prawa podatkowego Obowiązkiem podatkowym jest wynikająca z ustaw podatkowych nie skonkretyzowana powinność przymusowego świadczenia pieniężnego w związku z zaistnieniem zdarzenia określonego w tych ustawach Dwojaki sposób powstania zobowiązań podatkowych Z dniem zaistnienia zdarzenia z dniem doręczenia decyzji organu podatkowego Zobowiązania wygasają wskutek zapłaty podatku

Kodyfikacja prawa podatkowego a ordynacja podatkowa
Ogólne prawo podatkowe zarówno sensu largo jak i sensu stricto unormowane jest najczęściej w szeregu ustaw i aktów wykonawczych Koncepcja ogólnego prawa podatkowego w polskiej kulturze prawnej nie jest nowością. Już bowiem 15 marca 1934 r. Sejm uchwalił pierwszą Ordynację podatkową. Władze Polski Ludowej nie zaakceptowały treści tej ordynacji z 1934 r. I od 1946 r. nastąpił proces de kodyfikacji ogólnego prawa podatkowego 29 sierpnia 1997 r. Sejm uchwalił ustawę – Ordynacja podatkowa, która po wielu poprawkach Senatu, a następnie Sejmu weszła w życiu 1 stycznia 1998 r. W latach 2000 – 2003 orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego wymusiło dokonanie aż 21 nowelizacji. Szczególną nowelizacją była nowelizacja ustawy z 12 września 2002 r. (Dz. U. Nr 169, poz. 1387) wprowadzającej około 250 zmian do Ordynacji wyborczej. Ordynacja ta nie jest wolna od wad, stąd mamy do czynienia z dalszymi nowelizacjami. Obowiązująca Ordynacja liczy obecnie 396 artykułów, ujętych w dziesięciu działach Nie stanowi ona jednak w pełni kodyfikacji ogólnego prawa podatkowego, gdyż poza nią znajdują się np. przepisy regulujące udział prokuratora w postępowaniu podatkowym (art k.p.a.

Zakres podmiotowy i przedmiotowy ordynacji podatkowej
Zakres podmiotowy – art. 84 Konstytucji RP Każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków określonych w ustawach. W doktrynie od dawna była wysuwany postulat powszechności jako zasady postępowej w walce z przywilejami podatkowymi Zakres przedmiotowy – art. 2 ordynacji podatkowej Ordynacja podatkowa ma przede wszystkim zastosowanie do podatków , rozumianych jako publicznoprawne, nieodpłatne, przymusowe oraz bezzwrotne świadczenia pieniężne na rzecz Skarbu Państwa Wprowadzenie każdego nowego podatku powoduje protestu i dlatego stosuje się technikę polegającą na nazywaniu przez ustawodawcę świadczeń podatkowych inną nazwą niż podatek. Występują tutaj takie terminy jak: opłata, dopłata, składka, oprocentowanie funduszy własnych finansujących środki trwałe

Podmioty stosunków prawnopodatkowych
Dwie zasadnicze strony: Podmiot uprawniony (wierzyciel podatkowy) Podmiot zobowiązany (dłużnik podatkowy) Wierzycielami podatkowymi są państwowe i samorządowe organy podatkowe Państwowymi organami są: naczelnicy urzędów skarbowych i dyrektorzy izb skarbowych, naczelnicy urzędów celnych i dyrektorzy izb celnych. W niektórych sprawach Minister Finansów, również w określonych sytuacjach dyrektorzy urzędów kontroli skarbowej i Generalny Inspektor Kontroli Skarbowej Samorządowymi organami są: wójtowie, burmistrzowie i prezydenci miast, starostowie, marszałkowie województwa oraz samorządowe kolegia odwoławcze Inne strony: płatnik, inkasent

Odpowiedzialność z tytułu zobowiązań podatkowych
Za zobowiązania podatkowe podatnik odpowiada całym swoim majątkiem W określonych przypadkach za zobowiązania te odpowiadać będzie jednak płatnik,inkasent, spadkobierca, osoba trzecia, odpowiednio powiązana z podatnikiem (np.. Członek rodziny, nabywca przedsiębiorstwa, wspólnik, członek zarządu spółki) Zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku W przypadku osób pozostających w związku małżeńskim odpowiedzialność podatnika obejmuje majątek odrębny podatnika oraz majątek wspólny podatnika i jego małżonka. Małżonkowie wspólnie opodatkowani ponoszą solidarną odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe

Postępowanie podatkowe w świetle ordynacji podatkowej
Postępowanie podatkowe ma na celu ustalenie istnienia i zakresu roszczeń pieniężnych państwa oraz samorządu terytorialnego w stosunku do podmiotów, które znajdują się w określonej sytuacji podatkowej Rozstrzygnięcie każdej sprawy podatkowej wymaga ustalenia dwóch stanów: stanu prawnego oraz podatkowego stanu faktycznego Procedura podatkowa ma ograniczyć dowolność w działaniu administracji skarbowej, ma uporządkować reguły konkretyzacji obowiązków podatkowych oraz możliwości uzyskiwania przywilejów podatkowych, ma również umożliwić zainteresowanym wgląd w zasadność i prawidłowość podejmowanych działań w sferze podatkowej. Wszelka zatem dowolność działania organów podatkowych w państwie prawa jest dla zrealizowania obowiązków podatkowych co najmniej niepożądana

Zasady ogólne postępowania podatkowego
Procedura`podatkowa to nie tylko postępowanie jurysdykcyjne, związane z wydaniem decyzji podatkowej. Obejmuje ono liczne normy postępowania związane z konkretyzacją obowiązków i uprawnień podatkowych poza metodą decyzyjną Zasady ogólne postępowania podatkowego wynikają z art – 129 ordynacji podatkowej. Są one nie tylko postulatami, ale maja charakter normatywny, obowiązujący zarówno w postępowaniu podatkowym jak i w odpowiednim postępowaniu administracyjnym . Zasady te to: zasada praworządności, która jest fundamentalną zasadą, zasada prawdy obiektywnej, zasada udzielania pomocy (informacji) prawnej, zasada czynnego udziału stron w każdym stadium postępowania, zasada przekonywania stron, zasada prostoty i szybkości postępowania, zasada zaufania do organów podatkowych, zasada pisemności, zasada`dwuinstancyjności, zasada trwałości decyzji ostatecznych, zasada jawności postępowania, Zasada sądowej kontroli decyzji podatkowej

Właściwość organów podatkowych
Organy podatkowe w postępowaniu są obowiązane przestrzegać właściwości rzeczowej miejscowej instancyjnej Właściwość rzeczowa (art.5 ust.6 ustawy z 21 czerwca 1996 r. o urzędach i izbach skarbowych – Dz. U. Z 1996 r., nr 106, poz. 489 ze zm.) Jest nią zakres działania organów podatkowych wynikający z przepisów określających uprawnienia organu podatkowego do prowadzenia postępowania i wydania decyzji i postanowień, czy zaświadczeń w sprawach podatkowych.Do zakresu działania organu podatkowego należy: -ustalanie lub określanie i pobór podatków oraz niepodatkowych należności, -rejestrowanie podatników oraz przyjmowanie deklaracji podatkowych, -wykonywanie kontroli podatkowej, -podział i wykonywanie podziału dochodów między j.s.t. a państwem, -wykonywanie egzekucji należności pieniężnych, -współpraca z Szefem Krajowego Centrum Informacji Kryminalistycznej, -wykonywanie innych zadań w myśl odrębnych przepisów

Właściwość miejscowa organów podatkowych
Przez właściwość miejscową należy rozumieć uprawnienie organu podatkowego do prowadzenia postępowania w określonej sprawie ze względu na terytorialny zasięg jego kompetencji. Art. 17 $ 1 o.p. stanowi w tym względzie, iż właściwość miejscową organów podatkowych ustala się zasadniczo według miejsca zamieszkania albo adresu siedziby podatnika, płatnika lub inkasenta lub strony okreslonej postanowieniami art. 133 $ 2 o. p. Ta ogólna zasada ustalania właściwości miejscowej organów podatkowych może być modyfikowana przez ustawy podatkowe oraz przez Ministra Finansów Organy podatkowe są z urzędu zobowiązane do przestrzegania swojej właściwości miejscowej i rzeczowej. Każda decyzja organu podatkowego, która zostanie wydana z naruszeniem o właściwości jest nieważna i to bez względu na trafność merytorycznego rozstrzygnięcia.

Właściwość instancyjna organów podatkowych
Jest to część składowa właściwości rzeczowej. Rozstrzyga ona, który z organów podatkowy jest uprawniony do załatwienia określonej sprawy w pierwszej instancji, a który w drugiej instancji Właściwość instancyjna nosi też nazwę właściwości funkcjonalnej Obok wspomnianych właściwości ordynacja podatkowa przewiduje również właściwość delegacyjną Jest to przekazanie sprawy do rozstrzygnięcia jednemu organowi przez inny organ podatkowy Ma to miejsce z reguły, gdy występuje wyłączenie danego organu podatkowego od załatwiania sprawy lub w przypadku wznawianiu postępowania przez organ wyższego stopnia albo zastosowania przepisu o pomocy prawnej na żądanie innego organu podatkowego Przy ustalaniu właściwości organu podatkowego mogą powstawać spory kompetencyjne między organami podatkowymi. Spory te mogą przybierać charakter pozytywny lub negatywny. Kwestie sporne rozstrzygają izby skarbowe lub Minister Finansów

Wyłączenie organu podatkowego lub pracownika tego organu
Urząd skarbowy podlega z mocy prawa wyłączeniu od załatwiania spraw podatkowych, w przypadku gdy sprawa dotyczy naczelnika urzędu skarbowego, jego zastępcy, dyrektora izby skarbowej, jego zastępcy, ich małżonków, rodzeństwa, wstępnych lub zstępnych oraz osób powiązanych stosunkiem przysposobienia, opieki lub kurateli. W takim przypadku organ podatkowy właściwy zostaje wyznaczony przez izbę skarbową, lub w przypadku izby skarbowej przez Ministra Finansów Wyłączeniu podlegają również wójt, burmistrz, prezydent miasta, starosta, marszałek województwa, ich zastępcy oraz skarbnik jednostki samorządu terytorialnego – od załatwiania spraw dotyczących ich zobowiązań podatkowych i osób im najbliższych. W takim przypadku organ podatkowy jest wyznaczany przez samorządowe kolegium odwoławcze Katalog wyłączeń pracownika organu podatkowego można podzielić na dwie zasadnicze grupy: bliskość wobec sprawy, Bliskość wobec stron Ponieważ trudno przewidzieć wszystkie przypadki, to istnieje możliwość wyłączenia na wniosek pracownika Sankcją za nieprzestrzeganie jest możliwość wznowienia postepowania

Strona postępowania podatkowego
Strona zajmuje kluczową pozycję w postępowaniu podatkowym i postępowanie to nie może się toczyć bez udziału strony Art. 133 ordynacji zawiera wyliczenie osób, które mogą być uważane za stronę. I tak stroną są zawsze: Podatnik, płatnik, inkasent lub ich następcy prawni, a także Osoby trzecie, jak np. rozwiedziony małżonek Członek rodziny (zstępni, wstępni, rodzeństwo, małżonkowie zstępnych, osoba pozostająca z tytułu przysposobienia oraz pozostająca w faktycznym pożyciu), Nabywca całości lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, Firmant, dzierżawca (użytkownik) nieruchomości, Wspólnik spółki cywilnej, spółki partnerskiej, spółki jawnej, a także komandytowej nie będący komandytariuszem, Zarząd spółki z ograniczona odpowiedzialnością i spółki akcyjnej, Członek zarządu innej osoby prawnej, Osoba prawna powstała w wyniku podziału innej osoby prawnej W postępowaniu podatkowym może również brać udział prokurator, jeżeli uzna, że jego udział może się przyczynić do usunięcia stanu niezgodnego z prawem W postępowaniu strony mogą się posługiwać się pełnomocnikami procesowymi

Terminy Istnienie terminów ma z jednej strony dyscyplinować przebieg postępowania podatkowego, a z drugiej strony gwarantować i stabilizować trwałość rozstrzygnięć organów podatkowych Terminy można różnie klasyfikować Ustawowe Urzędowe (wynikające z przepisów) (wyznaczone przez organy podatkowe) Cechą terminów ustawowych jest, że nie mogą być zmieniane przez organ podatkowy ani tez przez stronę Terminy urzędowe, mogą być przed ich upływem, przez organ podatkowy przedłużane i skracane Zarówno terminy ustawowe, jak i urzędowe są w postępowaniu podatkowym terminami zawitymi (prekluzyjnymi), co oznacza, że czynność procesowa może być dokonana, co do zasady, w ramach wyznaczonego okresu Niektóre terminy mogą mieć charakter instrukcyjny, odnoszący się najczęściej do organów podatkowych i ich naruszenie nie pozbawia skuteczności prawnej Ordynacja podatkowa określa terminy w dniach, tygodniach, miesiącach i latach oraz`sposób ich obliczania

Doręczania pism procesowych i wezwania
Przez doręczanie pism procesowych należy rozumieć przekazywanie wszelkiego rodzaju wezwań, zawiadomień, protokółów, decyzji, czy postanowień przez organy stronom i innym uczestnikom postępowania podatkowego W postępowaniu podatkowym istotne znaczenie ma doręczenie pism stronom postępowania. Z tego powodu w art. 144 ordynacji podatkowej sformułowano zasadę oficjalności doręczeń nakładając na organ podatkowy obowiązek doręczania stronie pism za pokwitowaniem (własnoręczny podpis i data odbioru pisma) przez pocztę, swoich pracowników lub upoważnione osoby Ordynacja dzieli sposoby doręczeń pism na dwa rodzaje Właściwe i zastępcze Doręczanie przez pocztę, swoich gdy adresat uchyla się, lub nie jest pracowników lub upoważnione osoby znane jego miejsce zamieszkania Zgodnie z art. 155 ordynacji organ podatkowy może wezwać stronę lub inną osobę w celu złożenia wyjaśnień lub zeznań. Forma tego wezwania musi być jednak prawidłowa (dane organu, strony oraz cel wezwania)

Postępowanie podatkowe przed organem I instancji
Wszczęcie postępowania Datą wszczęcia postępowania podatkowego jest: - w przypadku postępowania na żądanie strony – dzień doręczenia żądania organowi podatkowemu, - wskutek wszczęcia postępowania z urzędu – dzień doręczenia stronie postanowienia o wszczęciu postępowania Art. 166 ordynacji przewiduje współuczestnictwo w postępowaniu podatkowym, tj. wszczęcie i rozstrzyganie w ramach jednego postępowania w kilku sprawach podatkowych Postępowanie wstępne W literaturze prawa`podatkowego wyróżnia się niekiedy fazę postępowania wstępnego, poprzedzającą swym zakresem samo wszczęcie postępowania podatkowego W fazie tej następuje: ewidencjonowanie podmiotów, potencjalnych podatników, poprzez zgłoszenie identyfikacyjne, zarejestrowanie obowiązku podatkowego, przesłanie informacji podatkowej Szczegółowe zasady, przypadki, zakres informacji, termin i tryb ich sporządzenia powierzono regulacji a drodze rozporządzenia Ministra Finansów

Dowody i postępowanie dowodowe
Art o. p. Realizacja prawdy obiektywnej wymaga, aby dopuścić jako dowód w sprawie podatkowej wszystko co może przyczynić się do wyjaśnienia stanu faktycznego a nie jest sprzeczne z prawem Art o. p. obowiązuje swobodna ocena dowodów, tj Organ podatkowy nie jest krępowany przy ocenie określonych dowodów kryteriami formalnymi, ma on bowiem swobodnie, na podstawie całokształtu materiału dowodowego ocenić, czy dana okoliczność została udowodniona Środki dowodowe mogą być podzielone na bezpośrednie (możliwość bezpośredniej oceny faktu) i pośrednie (gdzie fakty są stwierdzane na podstawie innego faktu) Wg kryterium źródła informacji można środki podzielić na: rzeczowe i osobowe Wg kryterium dopuszczalności środka dowodowego podstawowe i posiłkowe Środkami dowodowymi są także: kontrola podatkowa i z niej protokół, adnotacja jako notatka zamiast protokółu z kontroli, deklaracje podatkowe, księgi podatkowe, dokumenty urzędowe, informacje bankowe, świadkowie, opinie biegłych

Zawieszenie postępowania, udostępnienie akt
Tok postępowania podatkowego powinna cechować ciągłość, gdyż tylko wtedy może dojść do jej zakończenia. Pewne zdarzenia zewnętrzna mogą jednak spowodować, iż bieg postępowania ulega wstrzymaniu a organy podatkowe są zobowiązane zawiesić postępowanie Art. 201 o. p. określa obligatoryjne podstawy zawieszenia postępowania podatkowego: śmierć strony, jeżeli postępowanie nie ulega umorzeniu jako bezprzedmiotowe, sytuację gdy rozpatrzenie sprawy i wydanie decyzji zależy od uprzedniego rozstrzygnięcia wstępnego przez inny organ lub sąd śmierć przedstawiciela ustawowego strony, utratę przez stronę lub jej ustawowego przedstawiciela zdolności do czynności prawnej w sprawie dotyczącej odpowiedzialności osoby trzeciej – przed upływem terminów przewidzianych w art. 108 $ 2 o. p. Zawieszenie fakultatywne może nastąpić na wniosek strony tylko i wyłącznie w sprawie udzielenia ulg w zapłacie zobowiązań podatkowych (art. 204 o.p.) Zgodnie z zasadą ograniczenia jawności tylko stronie lub jej pełnomocnikowi przysługuje prawo przeglądania akt sprawy oraz sporządzania notatek

Akty kończące postępowanie
Załatwienie sprawy podatkowej następuje przez wydanie decyzji, która rozstrzyga sprawę co do jej istoty w całości lub części albo też w inny sposób kończy sprawę w danej instancji Można wyróżnić trzy rodzaje decyzji podatkowych: Decyzje stricte wymiarowe, Decyzje odstępujące od konkretyzacji obowiązku podatkowego, Decyzje wydawane po ustaleniu obowiązku podatkowego Z punktu widzenia nowej sytuacji prawnopodatkowej dzielimy decyzje na: Decyzje konstytutywne decyzje deklaratoryjne Decyzje tworzące prawa dla podatnika `Decyzje nie tworzące praw dla podatnika Każda decyzja e sferze podatkowej mudi spełniać określone wymogi formalne: oznaczenie organu podatkowego, datę jej wydania, oznaczenie strony, podstawę prawną, rozstrzygnięcie, uzasadnienie faktyczne i prawne, pouczenie o trybie odwoławczym

Decyzja, postanowienie
Organ podatkowy, który wydał decyzję, uprawniony jest na żądanie strony lub organu egzekucyjnego do wykładni autentycznej, tj. wyjaśnienia w drodze postanowienia wątpliwości co do treści decyzji (art $ 2 o. p.) Decyzje podatkowe zawierają nierzadko pewne uchybienia, błędy, czy też oczywiste pomyłki. Strona może w terminie 14 dni wystąpić do organu podatkowego z żądaniem sprostowania lub uzupełnienia decyzji co do rozstrzygnięcia (nie zaś uzasadnienia Organowi podatkowemu na podstawie art o.p. służy prawo z urzędu lub na wniosek strony prostowania błędów pisarskich. Nie jest przy tym dopuszczalne ponowne rozstrzygnięcie decyzji w formie postanowienia Oprócz decyzji organy podatkowe wydają postanowienia, które dotyczą kwestii wynikających z toku postępowania, lecz nie rozstrzygają o istocie sprawy (art. 216 ordynacji). Np.. zawieszenie postępowania, przywrócenie terminu, przeprowadzenie dowodu, ukaranie grzywną świadka, wznowienie postępowanie, koszty postępowania

Koszty postępowania Po pierwsze, za czynności organów administracji publicznej w postępowaniu podatkowym pobierana jest opłata skarbowa (art. 1 ust. 1 ustawy z 9 września o opłacie skarbowej) Po drugie, koszty samego postępowania ordynacja podatkowego rozdziela między Skarb Państwa lub jednostkę samorządu terytorialnego oraz stronę Jednakże w art i 268 ordynacja wylicza cały szereg kosztów postępowania, które obciążają stronę. Najogólniej można powiedzieć, że stronę obciążają koszty wynikłe z jej winy oraz koszty poniesione w interesie strony i na jej żądanie Koszty postępowania ustala się w formie postanowienia, w którym ustala się wysokość należnych od strony, termin i sposób ich uiszczenia. Postanowienie te wydaje się jednocześnie z wydaniem decyzji podatkowej. Na postanowienie w sprawach kosztów służy stronie zażalenie Koszty postępowania podlegają przymusowemu wykonania

Środki zaskarżenia I zwyczajne
Odwołanie i postępowanie odwoławcze Najważniejszym i najskuteczniejszym, a także najpowszechniejszym środkiem ochrony praw i interesów strony w postępowaniu podatkowym jest odwołanie Jest to podstawowy środek kontroli decyzji podatkowych w pierwszej instancji Odwołanie wnosi się do właściwego organu podatkowego wyższego stopnia za pośrednictwem organu, który wydał decyzję w pierwszej instancji w terminie 14 dni od dnia doręczenia Inaczej niż w przypadku decyzji administracyjnej wniesienie odwołania od decyzji organu podatkowego pierwszej instancji nie ma mocy wstrzymującej (art $ 1 ordynacji podatkowej). Jedynie w przypadku wydania decyzji w oparciu o art.. 24b ordynacji mający na celu przeciwdziałaniu obejścia prawa podatkowego za pomocą umów cywilnoprawnych nastepuje z mocy prawa wstrzymanie decyzji podatkowej. Organ podatkowy na wniosek strony, podyktowany jej ważnym interesem może wstrzymać wykonanie decyzji w całości lub w części

Odwołanie i postępowanie odwoławcze
Odwołanie charakteryzuje się dewolutywnością a nie suspensywnością, przy której wniesienie odwołania wstrzymuje zaskarżoną decyzję. Gdy jednak w przypadku niezałatwienia odwołania w terminie 2 miesięcy od dnia otrzymania odwołania i nie wykonania decyzji, to wykonanie ulega wstrzymaniu z mocy prawa Różnice w stosunku do postępowania administracyjnego (k.p.a.) samokontrola decyzji w postępowaniu odwoławczym ( 14 dni na ustosunkowanie się albo zmianę lub uchylenie decyzji organu podatkowego I instancji) Podatkowy organ nie działa z urzędu (potrzebna jest więc czynność strony, prokuratora lub Rzecznika Praw Obywatelskich) Niedopuszczalność odwołania, od decyzji podatkowej która nie istnieje Możliwe rozstrzygnięcia podatkowe organu odwoławczego są taksatywnie wyliczone w ordynacji Występuje zakaz wydania decyzji na niekorzyść strony odwołującej się (art. 234 ordynacji podatkowej), chyba że zaskarżona decyzja rażąco narusza prawo lub interes publiczny (tzw. zakaz reformationis in peius)

Rodzaje rozstrzygnięć odwoławczego organu podatkowego
W decyzji odwoławczej organ podatkowy może w myśl art. 233 $ 1 i 2 ordynacji podatkowej: Utrzymać w mocy zaskarżoną decyzję organu podatkowego I instancji, Uchylić zaskarżoną decyzję organu podatkowego I instancji w całości lub części, Uchylić decyzję organu podatkowego I instancji, Umorzyć postępowanie odwoławcze, Uchylić decyzję organu podatkowego I instancji w całości i przekazać ją do ponownego rozpatrzenia przez organ pierwszej instancji, jeżeli decyzja została wydana z naruszeniem przepisów o właściwości, W przypadku gdy rozstrzygnięcie sprawy wymaga uprzedniego przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości lub części organ podatkowy może uchylić decyzję organu podatkowego I instancji w całości i przekazać ją do ponownego rozpatrzenia przez organ pierwszej instancji, wskazując jakie okoliczności faktyczne należy wziąć pod uwagę przy ponownym rozpatrzeniu sprawy

Zażalenie Zażalenie jest zwyczajnym środkiem zaskarżenia na postanowienie organu podatkowego Zażalenie jednak nie przysługuje na wszystkie postanowienia, ale tylko wtedy gdy stanowi o tym ordynacja podatkowa (art. 236 $ 1) Postanowienia na które nie służy prawo wniesienia zażalenia, strona może zaskarżyć w formie decyzji Zażalenie wnosi się w terminie 7 dni od dnia doręczenia (ogłoszenia) postanowienia stronie Zażalenie nie wstrzymuje z mocy prawa wykonania zaskarżonego postanowienia, jednakże organ, może uznać za uzasadnione jego wstrzymanie –stąd ma ono charakter względnie suspensywny Przepisy ordynacji podatkowej nie regulują całościowo problematyki postępowania zażaleniowego i odsyłają do szeregu innych regulacji

Nadzwyczajne środki zaskarżenia
Decyzja podatkowa jest prawidłowa jeżeli: Jest zgodna z normami prawa materialnego Jest zgodna z normami prawa procesowego Ponadto każda ostateczna decyzja podatkowa korzysta z atrybutu domniemania prawidłowości, co oznacza, że ma ona moc obowiązującą dopóty, dopóki nie zostanie we właściwym trybie wyeliminowana z obrotu prawnego W specjalnych nadzwyczajnych trybach dopuszcza się zupełnie wyjątkowo do uchylenia lub zmiany ostatecznych decyzji podatkowych. Ordynacja podatkowa przewiduje następujące takie możliwości: - uchylenie w całości lub w części decyzji ostatecznej, z rozstrzygnięciem merytorycznym lub niemerytorycznym, w trybie wznowienia postępowania (art. 240 – 246 o.p.). Wznowienie postępowania następuje z urzędu lub na wniosek strony. Organem właściwym do wznowienia postępowania jest organ podatkowy, który wydał w sprawie decyzję w ostatniej instancji stwierdzenie nieważności decyzji ostatecznej (art. 247 – 252 o.p.). Organem właściwym do stwierdzenia nieważności jest organ wyższego stopnia, z urzędu lub na wniosek, uchylenie lub zmiana ostatecznej decyzji podatkowej dotkniętej wadami niekwalifikowanymi bądź decyzji prawidłowej (art. 253 – 256 o.p.). Ordynacja podatkowa przewiduje cztery takie sytuacje

Odpowiedzialność organu podatkowego
Odpowiedzialność organu podatkowego za szkody wynikłe z decyzji podatkowej dotyczy odszkodowania za poniesioną rzeczywistą szkodę, chyba, że stronie można przypisać winę (art. 260 o.p.) Ordynacja podatkowa w art. 260 i 261 stanowi wyłączną i samodzielną podstawę Skarbu Państwa i jednostki samorządu terytorialnego za szkodę wywołaną wadliwą decyzją Stąd też poszkodowany (podatnik) nie może wystąpić z powództwem do sądu powszechnego na podstawie przepisów kodeksu cywilnego przed wyczerpaniem drogi administracyjnej Jakie odszkodowanie? Tylko damnum emergens (czyli rzeczywista stratę) nie obejmując utraconych korzyści (lucrum cessans) O odszkodowanie wnosi się do organu, który wydał decyzję z naruszeniem prawa , natomiast orzeka o nim organ podatkowy, który uchylił lub stwierdził nieważność albo orzekł o wydaniu decyzji z naruszeniem prawa. Do odszkodowania stosuje się przepisy kodeksu cywilnego. Roszczenie przedawnia się w okresie 3 lat.

Przymusowe wykonanie zobowiązań podatkowych
W celu wykonania zobowiązań podatkowych możliwe jest stosowanie środków egzekucyjnych mających na celu doprowadzenie dłużnika podatkowego do przymusowego spełnienia swego zobowiązania. Także przewidziane są środki karne, które poprzez wyrządzenie dolegliwości dłużnikowi podatkowemu, mając na względzie przed wszystkim cele prewencyjne, zapobieganie w przyszłości uchylaniu się od ciężaru podatkowemu Zagrożenie przymusowym wykonaniem zaległości podatkowych służy realizacji idei praworządności w państwie prawa Środki egzekucyjne i karno-skarbowe są stosowane niezależnie od środków represyjnych (typu karnego). Jest to sytuacja graniczna, bowiem większość osób i podmiotów zobowiązanych podatkowo dobrowolnie płaci podatki i nie narusza przepisów prawa podatkowego w stopniu uzasadniającym stosowanie wobec nich represji Konieczność istnienia przepisów egzekucyjnych spowodowana jest również i tym, że zobowiązania podatkowe są świadczeniami nieekwiwalentymi

Zasady postępowania egzekucyjnego
Autorem zasad jest Zbigniew Leoński Zasada celowości postępowania egzekucyjnego, Zasada zastosowania najmniej uciążliwego środka, Zasada niezbędności, Zasada stosowania środków egzekucyjnych przewidzianych tylko w ustawie, Zasada poszanowania minimum egzystencji, Zasada zagrożenia (upomnienia), Zasada prowadzenia egzekucji Podmioty postępowania egzekucyjnego Organ egzekucyjny pełniący funkcje na wniosek wierzyciela, Naczelnik urzędu skarbowego, dyrektor izby celnej, Prezydenci niektórych miast, Komornik skarbowy, kierujący działem egzekucyjnym, Poborca skarbowy, wykonujący czynności egzekucyjne, Zobowiązani

Podatki państwowe Podatek od towarów i usług (VAT) (wprowadziła ustawa z 8 stycznia 1993 o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym; obecnie wprowadziła ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54 poz ze zm.) Podatek akcyzowy (aktualnie podatek ten jest uregulowany w ustawie z 23 stycznia 2004 r. o podatku akcyzowym – Dz. U. Nr 29, poz. 257 ze zm.) Cła jako specjalna kategoria podatków pośrednich (określała ustawa z 9 stycznia 1997 r. Kodeks celny – Dz. U. Nr 23 poz. 117 ze zm. I liczne przepisy wykonawcze. Aktualnie po wejściu Polski do Unii Europejskiej przestał obowiązywać kodeks celny, a konstrukcje i funkcjonowanie regulują przepisy wspólnotowe, a uzupełniająco ustawa z 19 marca 2004 r. Prawo celne- Dz. U. Nr 68, poz. 623) Podatek dochodowy od osób fizycznych uregulowany ustawą z 26 lipca 1991 r. (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) Podatek dochodowy od osób prawnych uregulowany ustawą z 15 lutego 1992 r. (Dz. U. Z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.) Podatek od gier uregulowany ustawą z 29 lipca 1992 r. o grach i zakładach wzajemnych (Dz. U. Z 2004 r. Nr 4 poz. 27 ze zm.) Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych określony ustawą z 20 listopada 1998 r. o zryczłtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 144, poz. 930 ze zm.)

Podatek od towarów i usług - VAT
Jest to podatek państwowy, co oznacza że dochód podatkowy wpływa do budżetu państwa Podatek od towarów i usług (VAT) - wprowadziła ustawa z 8 stycznia 1993 o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym; obecnie wprowadziła ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54 poz ze zm.) Jest to podatek pośredni, którego zasadnicza zaletą jest pewny i łatwy pobór, a także to że stanowi bardzo wydajne pod względem fiskalnym źródło dochodów budżetowych Podatek VAT ma charakter cenotwórczy W podatku obowiązuje zasada, że sprzedawca wylicza podatek należny od dokonanej sprzedaży (w zasadzie w stawki 22 %) i odejmuje od niego podatek zapłacony wcześniej przez własnych dostawców, zawarty w fakturach zakupu. Powstałą różnicę wpłaca do budżetu lub otrzymuje zwrot, jeżeli podatek zawarty w fakturach jest wyższy od należnego Zasada powszechności opodatkowania i wymogi Unii Europejskiej doprowadziły do rozszerzenia tego podatku także na rolników Konstrukcja prawna tego podatku jest bardzo zawiła z powodu trudnych do odkodowania licznych odesłań, wyliczeń oraz sofistycznej redakcji

Konstrukcja prawna podatku VAT
Zakres przedmiotowy i miejsce świadczenia czynności a) odpłatna dostawa towarów i świadczenie usług w kraju, b) eksport towarów, c) import towarów, d) wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem w kraju, e) wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów. Zakres podmiotowy.Podatnikami podatku są: Osoby prawne, osoby fizyczne samodzielnie wykonujące działalność gospodarczą, bez względu na cel i rezultaty takiej działalności, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej Nie są\podatnikami organy i urzędy administracji publicznej(z wyłączeniem czynności na podstawie umów cywilnoprawnych) Obowiązek podatkowy Powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi Podstawa opodatkowania Jest nią obrót, jako kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Obrotem jest także otrzymana dotacja, subwencja i inna dopłata Stawka podatku Wynosi 22 % a dla niektórych towarów i usług – 7 %. Ustanowiona jest również stawka 0. Jest ona stosowana np.w wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów

Podatek akcyzowy Podatek akcyzowy - aktualnie podatek ten jest uregulowany w ustawie z 23 stycznia 2004 r. o podatku akcyzowym – (Dz. U. Nr 29, poz. 257 ze zm.) Akcyza z początku była opłatą, która z czasem przekształciła się w tradycyjny podatek pośredni Podatek ten nakładany jest na wytwórcę lub sprzedawcę, a następnie jest przez nich przerzucany na konsumenta poprzez podwyższenie ceny sprzedawanych towarów i usług. Oznacza to, że akcyza ukryta jest w odpowiednio podwyższonej cenie towaru W podatku akcyzowym stosowana jest zasada jednokrotności opodatkowania, co oznacza, że nie znajduje zastosowania zasada fazowości charakterystyczna dla podatku VAT Zakres przedmiotowy opodatkowania Ujęty jest bardzo szeroko, albowiem opodatkowaniu podlegają: - produkcja wyrobów akcyzowych zharmonizowanych, - wyprowadzenie wyrobów zharmonizowanych ze składu, - sprzedaż wyrobów akcyzowych na terenie kraju, - eksport i import wyrobów akcyzowych, - nabycie i dostawa wewnątrzwspólnotowa

Podatek akcyzowy - konstrukcja
Zakres podmiotowy opodatkowania: Podatnicy i płatnicy akcyzy Podatnikami są: osoby prawne, osoby fizyczne samodzielnie wykonujące działalność gospodarczą, bez względu na cel i rezultaty takiej działalności, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz podmioty: -nabywające lub posiadające wyroby akcyzowe, jeżeli od tych wyrobów nie została zapłacona akcyza w należnej wysokości, -u których powstają nadmierne ubytki lub niedobory wyrobów akcyzowych zharmonizowanych, -będące zleceniobiorcami usług polegających na wytwarzaniu wyrobów akcyzowych w ramach umowy o dzieło Płatnikami są: organy egzekucyjne a także komornicy sądowi o ile sprzedaż wyrobów dokonywana jest w drodze egzekucji Obowiązek podatkowy Powstaje z dniem wykonania czynności podlegających akcyzie i jest wielowątkowy Stawki podatku i podstawa opodatkowania są wyrażane w: procencie podstawy opodatkowania, kwocie na jednostkę wyrobu, procencie maksymalnej ceny detalicznej

Podatek od gier Podatek od gier uregulowany ustawą z 29 lipca 1992 r. o grach i zakładach wzajemnych (Dz. U. Z 2004 r. Nr 4 poz. 27 ze zm.) Hazard i jego opodatkowanie nie jest w Polsce nowością W 1952 opodatkowanie wyścigów konnych, w 1972, 1976 i 1982 r. podatek od gier losowych i totalizatora Zakres przedmiotowy: Gry losowe (gry liczbowe, loterie pieniężne, wideoloterie, gra telebingo, loterie fantowe, gry cylindryczne, gry w karty, gry bingo pieniężne i fantowe, loterie promocyjne i audiotekstowe oraz zakłady wzajemne i gry na automatach Zakres podmiotowy: Podmioty, które urządzają i prowadzą działalność w zakresie gier losowych, zakładów wzajemnych i gier na automatach Obowiązek podatkowy: Powstaje z chwilą rozpoczęcia wykonywania działalności i kończy się z chwilą jej zaprzestania Podstawa opodatkowania, np.: -suma wpływów w loteriach i grze telebingo, -suma wypłaconych stawek w grach liczbowych, -suma wypłaconych stawek w zakładach wzajemnych, -w pokerze suma wpływów z kasyna z tego tytułu

Podatek od gier, stawki dopłaty
Stawki podatku Mają charakter proporcjonalny i ujęte są procentowo w stosunku do podstawy opodatkowania. Wynoszą one: - 10 % w loterii fantowej, gry bingo, zakładach wzajemnych, - 15 % w loterii pieniężnej i telebingo, - 20 % w grach liczbowych, - 45 % od gier w kasynach i salonach gry, - 2% przy urządzaniu zakładów wzajemnych w zakresie współzawodnictwa sportowego zwierząt. Dopłaty Przy prowadzeniu działalności w zakresie gier liczbowych i telebingo ustalane są dopłaty w wysokości: - 25 % stawki, ceny losu lub innego dowodu udziału w grach liczbowych, - 10 % stawki, ceny losu lub innego dowodu udziału w grze, wideoloteriach, loteriach pieniężnych i grze telebingo

Podatek dochodowy od osób fizycznych
Podatek dochodowy od osób fizycznych uregulowany jest ustawą z 26 lipca 1991 r. (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) Doktryna zalicza ten podatek dochodowy do najidealniejszych podatków państw nowożytnych We współczesnych systemach podatkowych znane są dwa typy podatków dochodowych: -podatek cedularny, który się wykształcił w Angli w 1842 r.Dzielony był on na 5 ceduł: z użytkowania własności, z kapitału, z wolnej działalności zarobkowej, zpozostalych dochodów z kapitału, z płac i pensji urzędniczych. Zaletą podatków cedularnych jest to, że pozwalają one dostosowanie poszczególnych sposobów opodatkowania i stawek podatkowych do grup dochodów. Powszechnie w tej konstrukcji stosuje się łagodniejsze opodatkowanie dochodów z pracy (niefundowanych) niż dochodów z kapitałów (fundowanych) -podatek globalny,określany jako syntetyczny, unitarny Podatek globalny pod wpływem Wagnera obejmuje zasadniczo cały dochód jednostki bez względu na źródło jego pozyskania. W konstrukcji tego podatku możliwa do uwzględnienia jest sytuacja osobista podatnika Powszechnie jest obecnie stosowany w państwach uprzemysłowionych Europy Zachodniej

Podatek dochodowy od osób fizycznych - konstrukcja
Obecnie funkcjonująca regulacja ustawowa, chociaż często zmieniana nie jednak charakteru regulacji wyczerpującej, bowiem prawa i obowiązki podatnika wypływają także z Konstytucji i wielu ustaw oraz umów międzynarodowych ratyfikowanych. Ponadto wiele razy Trybunał Konstytucyjny negatywnie oceniał częste zmiany, dowodząc, że naruszają one kardynalne prawa w państwie prawa oraz brak wizji w docelowej konstrukcji tego podatku Zakres podmiotowy: Podatnikami są osoby fizyczne. Nie ma jednak definicji, kto jest osobą fizyczną, stąd tez należy się kierować wykładnią systemową. Podmiotowość ta oparta została na zasadzie rezydencji i powiązana z nieograniczonym obowiązkiem podatkowym. Tak szeroki zakres podmiotowy nie powinien jednak powodować podwójnego opodatkowania dochodów Zakres przedmiotowy: Wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21 ustawy, czyli podlegającym licznym zwolnieniom, Dochody rozumiane jako nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania w danym roku podatkowym

Źródła przychodu w podatku dochodowego od osób fizycznych
Źródłami przychodu, z których dochód podlega opodatkowaniu są: 1) stosunek służbowy, stosunek pracy, 2) działalność wykonywania osobiście, 3) pozarolnicza działalność gospodarcza, w tym z wolnego zawodu, 4) działy specjalne produkcji rolnej, 5) nieruchomości lub ich części udostępnione bezpłatnie do używania innym osobom, 6) najem, podnajem, dzierżawa, podzierżawa, 7) przychody z kapitałów pieniężnych i praw majątkowych, 8) odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części, 9) inne źródła (przychody) wymienione przez inne ustawy Występuje też szereg zwolnień przedmiotowych. Można je tak ująć: o charakterze socjalnym, odszkodowawczym, od niektórych przychodów związanych ze sprzedażą, od niektórych przychodów rencistów i emerytów, związanych z dietami, od niektórych przychodów z kapitałów i praw majątkowych, od niektórych przejawów działalności gospodarczej, Od niektórych dochodów osiąganych za granicą

Podstawa opodatkowania w podatku dochodowego od osób fizycznych
Podstawą opodatkowania jest suma dochodów z poszczególnych źródeł Dochód jest przez ustawodawcę definiowany jest jako: „Dodatnia różnica między sumą przychodów a kosztami ich uzyskania w danym roku podatkowym” Przychód to otrzymane lub postawione do dyspozycji w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość świadczeń w naturze Konstrukcja kosztów uzyskania przychodów oparta jest na swoistej klauzuli, która uznaje za te koszty wszelkie koszty ponoszone w celu osiągnięcia przychodów z wyjątkiem kosztów wymienionych w art.. 23. Przybierają one postać: 1) wydatków na nabycie składników majątku trwałego (amortyzacja), 2) wydatków związanych z wykonaniem przez podatnika zobowiązań wobec jego wierzycieli oraz strat z tym związanych (np. spłata kredytów, pożyczek), 3) wydatków mających charakter sankcji finansowych, 4) wydatków związanych z regulowaniem zobowiązań podatkowych, 5) wydatków przekraczających ustalony limit (0,25 % kosztów reklamy i reprezentacji), 6) różnych innych wydatków (np. darowizny)

Ulgi w podatku dochodowym od osób fizycznych
W myśl legalnej definicji ulgi podatkowej (art. 3 pkt 6 ordynacji pod.) przez ulgi podatkowe należy rozumieć przewidziane w przepisach prawa podatkowego, zwolnienia, odliczenia, obniżki albo zmniejszenia, których zastosowanie powoduje obniżenie podstawy opodatkowania lub wysokości podatku Definicja ta odbiega od przyjętej w literaturze, orzecznictwie sądowym oraz w przepisach prawnych i zbliża się do tego, co tam określa się jako: „przywilej podatkowy” Wszystkie ulgi w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych mają charakter systemowy i można podzielić je na pięć grup: 1) uwzględniające poniesione przez podatnika koszty związane z uzyskaniem przychodu, 2) stanowiące zwrot kosztów związanych z egzystencją podatnika, 3) ulgi o charakterze stymulacyjnym (darowizny na cele społeczne), 4) ulgi mające charakter zabiegu technicznego (zwrot nienależnie pobranych rent) 5) ulgi charakterze rodzinnym

Stawki podatkowe w p. d. o. o. f.
Od 1998 r. Stawki te wynoszą: 19 %, % i % (do 1997 r. Wynosiły 20, 32 i 44 %) Początkowo zakładano (i tak było), że progi w skali podatkowej w każdym roku będą waloryzowane odpowiednio do wskaźnika wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w okresie trzech kwartałów w roku poprzedzającym rok podatkowy. Z obowiązku waloryzacji zrezygnowano w 2004 r. a wznowiono w 2007 r. Od 2004 r następuje upodobnienie tego podatku w zakresie dochodów osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą do podatku dochodowego od osób prawnych. I tak osoby te mogą wybrać opodatkowanie na zasadach ogólnych lub opodatkowanie proporcjonalną stawką podatkową – 19 %. Wybór opodatkowania oznacza automatyczna rezygnację ze wszelkic`h ulg podatkowych Specjalne metody obliczania podatku dochodowego wiążą się z unikaniem podwójnego opodatkowania dochodu (art. 27 ustawy). Dwie metody: Metoda zwolnienia z progresją i Metoda kredytu podatkowego

Uproszczone formy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych Od 2004 r. Prawo do niego mają wszyscy indywidualni przedsiębiorcy, którzy spełniają cały szereg wymogów formalnych (np. przychody z rok poprzedzający nie mogą przekraczać euro i nie korzystają z karty podatkowej0 Karta podatkowa jest zryczałtowanym podatkiem dochodowym opłacanym przez osoby fizyczne Opodatkowanie w tej formie ustalane jest w drodze decyzji naczelnika urzedu skarbowego na wniosek zainteresowanego podatnika Podatek w formie karty podatkowej mogą płacić osoby fizyczne prowadzące działalność w 12 takich dziedzinach jak: działalność usługowa lub wytwórczo-usługowa (w 95 wymienionych w ustawie specjalnościach), gastronomiczna,itp. Wysokość karty podatkowej jest ustalana w postaci miesięcznych stawek kwotowych określanych w tabelach będących załącznikami do ustawy. Rozmiary stawek kwotowych zależy od rodzaju działalności (np. usługi kowalskie),liczby zatrudnionych pracowników (od 0 do 5), liczby mieszkańców miejscowości,w których prowadzona jest działalność, liczby godzin przeznaczonych na wykonywanie działalności. Zryczałtowany podatek od przychodów osób duchownych Stawki ryczałtu są kwartalne i zależą od funkcji osoby duchownej

Podatek dochodowy od osób prawnych
Podatek dochodowy od osób prawnych uregulowany ustawą z 15 lutego 1992 r. (Dz. U. Z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.) W doktrynie uważa się, że opodatkowanie podatkiem dochodu od osób prawnych można obronić tylko fiskalnymi przyczynami związanymi z olbrzymim deficytem budżetowym Z tego też względu w wielu państwach zachodniej Europy rozwinęła się odrębna konstrukcja podatku od osób prawnych, podatku od spółek, czy też podatku od korporacji Podatek ten nie ma charakteru osobistego, lecz rzeczowy Cechą charakterystyczną tego podatku jest brak tzw. minimum egzystencji, oraz stosowanie proporcjonalnych stawek podatkowych Zakres podmiotowy Podatnikami tego podatku mogą być wszelkie osoby prawne oraz tzw. podatkowe grupy podatkowe, czyli grupy skupiające co najmniej dwie spółki prawa handlowego W podatku tym występuje cały szereg zwolnień o charakterze podmiotowym Zwolnione są min.: Skarb Państwa, NBP, jednostki budżetowe, fundusze celowe, jednostki samorządu terytorialnego, AMiRR, ARR, ZUS, fundusze emerytalne rentowe, fundusze inwestycyjne

Podatek dochodowy od osób prawnych konstrukcja
Przedmiot opodatkowania Jest nim dochód,bez względu na rodzaj źródeł przychodów Ustawa nie wymienia źródeł przychodów, definiuje natomiast przychód Przychodem są wszystkie otrzymane przez podatnika pieniądze, wartości pieniężne, wartość otrzymanych nieodpłatnie świadczeń, wartość przychodów w naturze, wartość umorzonych zobowiązań, wartość zwróconych wierzytelności Za przychody związane z działalnością gospodarczą i działami specjalnymi produkcji rolnej uważa się przychody należne, a nie przychody osiągnięte W celu ustalenia dochodu odlicza się koszty uzyskania przychodów. Wg ustawy są to koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, za wyjątkiem wymienionych w art. 16 tej ustawy. Charakter tych kosztów jest analogiczny jak w podatku dochodowym od osób fizycznych Podstawą opodatkowania jest dochód (przychód – koszty uzyskania, po dokonaniu szeregu odliczeń, mających charakter ulg podatkowych) Zasadnicza stawka podatkowa wynosi 19 % podstawy opodatkowania (do 2002 r. wynosiła 28 %

Podatki i opłaty samorządowe
Podatek od nieruchomości (ustawa z 12 I 1991r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. Z 2002 r. Nr 9, poz. 84 ze zm.) Podatek rolny (u. z 15 XI 1984 o podatku rolnym (Dz. U. Z 1993r. Nr 94,poz. 431ze zm.) Podatek leśny (ustawa z 30 X 2002 o podatku leśnym (Dz. U. Nr 200, poz ze zm.) Podatek od środków transportowych (ustawa z 12 I 1991r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. Z 2002 r. Nr 9, poz. 84 ze zm.) Podatek od posiadania psów (ustawa z 12 I 1991r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. Z 2002 r. Nr 9, poz. 84 ze zm.) Oplata targowa (ustawa z 12 I 1991r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. Z 2002 r. Nr 9, poz. 84 ze zm.) Opłata miejscowa (ustawa z 12 I 1991r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. Z 2002 r. Nr 9, poz. 84 ze zm.) Samoopodatkowanie mieszkańców (ustawy: z 8 III 1990 r. o samorządzie gminnym , z 11 X 1991 r. o referendum gminnym (Dz. U. Z 1996 r. Nr 84, poz. 386) oraz ustawa z 15 IX 2000 o referendum lokalnym (Dz. U. Nr 88, poz. 985 ze zm.) Karta podatkowa (u. z 20 XI 1998 o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 144, poz. 930 ze zm.) Podatek od spadków i darowizn (u. 28 VII 1983 –Dz. U z 2004 poz.1514) Podatek od czynności cywilnoprawnych (u. 9 IX 2000 – Dz. U. Nr 86, poz. 959 ze z) Opłata skarbowa (u. 9 IX 2000 – Dz. U. Nr 86 poz. 960 ze zm.) Opłata administracyjna (ustawa z 12 I 1991r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. Z 2002 r. Nr 9, poz. 84 ze zm.)

Podatek od nieruchomości (ustawa z 12 I 1991r
Podatek od nieruchomości (ustawa z 12 I 1991r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. Z 2002 r. Nr 9, poz. 84 ze zm.) Obowiązek podatkowy ciąży na osobach fizycznych, prawnych, jedn. org.nie mających osobowości prawnej, którzy są właścicielami, posiadaczami samoistnymi, użytkownikami wieczystymi gruntów posiadaczami ruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego Podstawę opodatkowania stanowi: dla budynków lub ich części – powierzchnia użytkowa, dla budowli – ich wartość na dz. 1 stycznia roku podatkowego, dla gruntów – powierzchnia tych gruntów Stawki podatku określa rada gminy i w odniesieniu do budynków i gruntów są stawkami kwotowymi. Ustala się je jako kwoty pieniężne przypadające na 1 metr kwadratowy powierzchni ubytkowej budynku lub powierzchni gruntu a w niektórych przypadkach na jeden hektar Aby obliczyć należny podatek trzeba pomnożyć powierzchnię użytkową budynku lub powierzchnię gruntu wyrażoną w metrach kwadratowych bądź w innych jednostkach przez obowiązującą stawkę kwotową

Podatek rolny (u. z 15 XI 1984 o podatku rolnym (Dz. U. Z 1993r
Podatek rolny (u. z 15 XI 1984 o podatku rolnym (Dz. U. Z 1993r. Nr 94,poz. 431ze zm.) Podlegają mu grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych,z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej Ustawodawstwo określa pojęcie katastru jako ewidencji nieruchomości służącej celom podatkowym Za gospodarstwo rolne dla celów podatku rolnego uważa się obszar gruntów o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy stanowiący własność lub znajdujący się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo j.o. n. o. p. Grunt o mniejszej powierzchni zgodnie z orzeczeniem NSA podlega podatkowi od nieruchomości, niezależnie od tego czy jest wyorzystywany rolniczo, czy nie Podstawą opodatkowania jest dla gruntów gospodarstw rolnych powierzchnia gospodarstwa rolnego wyrażona w hektarach przeliczeniowych Ustalone zostały 4 okręgi podatkowe, do których zaliczone zostały gminy i miasta mające określone warunki ekonomiczne i produkcyjno-klimatyczne

Podatek rolny c.d. Tabela zawarta w ustawie o podatku rolnym określa przeliczniki dla potrzeb ustalenia hektarów przeliczeniowych.Przeliczniki te uwzględniają grunty orne,łąki,pastwiska, okręgi podatkowe, klasy użytków rolnych (klasy I,II, IIIa,III, IIIb, Iva,IV,Ivb, V i VI W celu obliczenia podatku należy odpowiednią stawkę kwotową odnoszącą się do 1 hektara przeliczeniowego gruntów lub 1 ha gruntów zastosować w stosunku do równowartości 2,5 q żyta, a od 1 ha gruntów 5q (obliczonego według średniej ceny skupu żyta za pierwsze trzy kwartały roku poprzedzającego rok podatkowy. Średnią cenę skupu ustala się na podstawie komunikatu Prezesa GUS ogłaszanego w Monitorze Polskim w terminie 20 dni po upływie trzeciego kwartału) Rady gmin są uprawnione do obniżenia cen skupu żyta dla potrzeb obliczenia podatku Podatek ten ustala się w drodze decyzji wójta, burmistrz, prezydenta,z wyjątkiem osób prawnych, które są obowiązane samodzielnie obliczyć i wpłacić. (Terminy zapłaty: 15 III,15 V, 15 IX, 15 XI)

Podatek leśny ustawa z 30 X 2002 o podatku leśnym (Dz. U. Nr 200, poz
Podatek leśny ustawa z 30 X 2002 o podatku leśnym (Dz. U. Nr 200, poz ze zm.) Opodatkowaniu podatkiem leśnym podlegają określone w ustawie lasy, z wyjątkiem lasów zajętych na wykonywanie inne działalności gospodarczej niż działalność leśna Obowiązek podatkowy w zakresie podatku leśnego ciąży na: osobach fizycznych, osobach prawnych, jednostkach organizacyjnych, w tym spółkach nie mających osobowości prawnych, które są właścicielami lasów, posiadaczami samoistnymi, użytkownikami wieczystymiPodstawę opodatkowania podatkiem leśnym stanowi powierzchnia lasu wyrażona w hektarach, wynikająca z ewidencji gruntów i budynków Podatek leśny za 1 ha za rok podatkowy wynosi równowartość pieniężną 0,220 metra sześciennegodrewna, obliconą według średniej ceny sprzedaży drewna uzyskabej przez nadleśnictwa za pierwsze trzy kwartały roku poprzedzającego rok podatkowy Rady gmin są uprawnione do obniżenia kwoty przyjmowanej jako podstawa do obliczenia podatkuPodatek ten ustala się w drodze decyzji wójta, burmistrz, prezydenta,z wyjątkiem osób prawnych, które są obowiązane samodzielnie obliczyć i wpłacić. (Terminy zapłaty: 15 III,15 V, 15 IX, 15 XI)

Podatek od środków transportowych (ustawa z 12 I 1991r
Podatek od środków transportowych (ustawa z 12 I 1991r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. Z 2002 r. Nr 9, poz. 84 ze zm.) Podatkowi temu podlegają: samochody ciężarowe o dopuszczalnej masie całkowitej od 3,5 tony i poniżej 12 ton, -samochody ciężarowe o dopuszczalnej masie całkowitej równej lub wyższej niż 12 ton, -ciągniki siodłowe i balastowe o dopuszczalnej masie całkowitej zespołu pojazdów od 3,5 tony i poniżej 12 ton, -ciągniki siodłowe i balastowe o dopuszczalnej masie całkowitej zespołu pojazdów równej lub wyższej niż 12 ton, -przyczepy i naczepy, które łącznie z pojazdem silnikowym posiadają dopuszczalną masę całkowitą od 7 ton i poniżej 7 ton -przyczepy i naczepy, które łącznie z pojazdem silnikowym posiadają dopuszczalną masę całkowitą równą lub wyższą niż 12 ton, -autobusy Obowiązek podatkowy ciąży na osobach fizycznych i osobach prawnych będących właścicielami środków transportowych Wysokość stawek podatku określa rada gminy, z tym że muszą się one mieścić w granicach ustalonych przez ustawę Organem podatkowym jest wójt, burmistrz, prezydent Podatek jest płatny w dwu równych ratach, do 15 lutego i 15 września każdego roku bez wezwania

Podatek od posiadania psów (ustawa z 12 I 1991r
Podatek od posiadania psów (ustawa z 12 I 1991r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. Z 2002 r. Nr 9, poz. 84 ze zm.) Podatek ten obowiązane są opłacać osoby fizyczne posiadające psy chyba że są zwolnione od tego podatku przez ustawę lub przez uchwałę podjętą przez rade gminy Na mocy ustawy zwolnione są od tego podatku osoby niepełnosprawne,osoby powyżej 65 lat prowadzących samodzielnie gospodarstwo domowe oraz z tytułu psów utrzymywanych w celu pilnowania gospodarstw rolnych (po da na każde gospodarstwo) Górna granica stawek podatku od posiadania psa określana jest w ustawie i co roku aktualizowana przez obwieszczenie Ministra Finansów. Rada gminy określa szczegółowe zasady ustalania, poboru, terminy płatności podatku Finansowe znaczenie podatku od posiadania psów jest niewielkie. Jednakże drobne podatki i opłaty mogą także być pożyteczne pod względem fiskalnym i pozafiskalnym. Obok funkcji fiskalnych ważną rolę ogrywają względy porządkowe i sanitarne

Podatek od spadków i darowizn (u. 28 VII 1983 –Dz. U z 2004 poz.1514)
Przedmiotem podatku jest nabycie własności rzeczy znajdujących się na terytorium RP lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium RP tytułem: spadku, darowizny, zasiedzenia, nieodpłatnego zniesienia współwłasności, zachowku, nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładcy na wypadek jego śmierci Podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość).Jest to więc podatek od przyrostu majątkowego osoby fizycznej Wysokość tego podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej,do której zaliczany jest nabywca 3 grupy podatkowe I-sza grupa II grupa III grupa (małżonek, zstępni i inni (dalsi krewni i powinowaci) ( inni) bliżsi krewni i powinowaci)

Podatek od czynności cywilnoprawnych (ustawa z 9 IX 2000 – Dz. U
Podatek od czynności cywilnoprawnych (ustawa z 9 IX 2000 – Dz. U. Nr 86, poz. 959 ze zm.) Powstaje z reguły z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej Obowiązek ten ciąży na stronach czynności cywilnoprawnej oraz na spółce mającej osobowość prawną w przypadku podwyższenia przez nią kapitału zakładowego (akcyjnego). Ciąży ten obowiązek solidarnie na osobach fizycznych, osobach prawnych i jednostkach organizacyjnych mniemających osobowości prawnej będących stronami czynności cywilnoprawnej Podstawa opodatkowania w tym podatku to wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego będącego przedmiotem czynności lub inne elementy nawiązujące do rynkowej wartości świadczenia Stawki podatku mają mają z reguły postać stawek procentowych odnoszących się do podstawy opodatkowania (od sprzedaży nieruchomości 2%, od niektórych praw majatkowych – 1%, od umowy pożyczki 2%) Podatnik jest obowiązany bez wezwania organu podatkowego złożyć deklarację w sprawie podatku oraz obliczyć i wpłacić podatek w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego. W ramach konstrukcji tego podatku występują płatnicy, którymi są w szczególności notariusze Niektóre czynności cywilnoprawne są wyłączone z opodatkowania, np.. Czynności w sprawach alimentacyjnych, opieki, ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego. Zwolnione są także jednostki budżetowe, jednostki samorządu terytorialnego, Skarb Państwa.

Samoopodatkowanie mieszkańców
Regulują ustawy: z 8 III 1990 r. o samorządzie gminnym , z 11 X 1991 r. o referendum gminnym (Dz. U. Z 1996 r. Nr 84, poz. 386) oraz ustawa z 15 IX 2000 o referendum lokalnym (Dz. U. Nr 88, poz. 985 ze zm.) Referendum w tej sprawie przeprowadzane jest z inicjatywy rady lub na wniosek co najmniej 1/10 mieszkańców uprawnionych do głosowania, jeżeli bierz w nim udział ca najmniej 30 % uprawnionych do głosowania Uchwała rada gminy o przeprowadzeniu referendum w sprawie samoopodatkowania mieszkańców na cele publiczne powinna zawierać wskazanie konkretnego celu lub celów,na które przeznacza się wpływy z samoopodatkowania oraz powinna określać jego zasady Wydaje się, że rozstrzygnięcia podatkowe dokonane w drodze referendum gminnego wprowadzają dodatkowe opodatkowanie NSA wobec wątpliwości co do charakteru samoopodatkowania orzekł, że ta instytucja rodzi obowiązek podatkowy Referendum jest ważne jeżeli wzięło w nim udział co najmniej 30 % uprawnionych do głosowania. Wynik referendum w tej sprawie jest rozstrzygający, jeżeli za samoopodatkowaniem padło co najmniej 2/3 ważnie oddanych głosów

Karta podatkowa ustawa z 20 XI 1998 o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 144, poz. 930 ze zm.) Karta podatkowa jest zryczałtowanym podatkiem dochodowym opłacanym przez osoby fizyczne Opodatkowanie w tej formie ustalane jest w drodze decyzji naczelnika urzedu skarbowego na wniosek zainteresowanego podatnika Podatek w formie karty podatkowej mogą płacić osoby fizyczne prowadzące działalność w 12 takich dziedzinach jak: działalność usługowa lub wytwórczo-usługowa (w 95 wymienionych w ustawie specjalnościach), gastronomiczna, usług transportowych, usługi rozrywkowe, sprzedaż posiłków domowych w mieszkaniach, wolne zawody, opieka domowa nad dziećmi i osobami chorymi, usługi edukacyjne, niektóre usług wykonywane przez rolników. Wysokość karty podatkowej jest ustalana w postaci miesięcznych stawek kwotowych określanych w tabelach będących załącznikami do ustawy. Rozmiary stawek kwotowych zależy od rodzaju działalności (np. usługi kowalskie),liczby zatrudnionych pracowników (od 0 do 5), liczby mieszkańców miejscowości,w których prowadzona jest działalność, liczby godzin przeznaczonych na wykonywanie działalności. Uważa się, że karta podatkowa jest trafnie wybranym przez ustawodawcę podatkiem stanowiącym dochód gmin

Rząd rozważa podwyżkę składki rentowej i zdrowotnej
(PAP, dd/ ) Niższy wzrost PKB - 1,7 proc. oznacza niższe wpływy do budżetu i większą dziurę w państwowej kasie. Platforma nie chce do tego dopuścić. I dlatego mówi o podniesieniu składek, które odprowadzamy od naszych pensji - pisze "Gazeta Wyborcza". Gorące tematy! Przede wszystkim chodzi o składkę rentową (ubezpieczenia na wypadek niezdolności do pracy). Dziś wynosi 7 proc., bo rząd PiS obniżył ją z 13 proc. Powrót do starej stawki dałby budżetowi 20 mld zł. - Nie ma potrzeby podnoszenia składki aż o tyle - mówi szef klubu PO Zbigniew Chlebowski. A o ile? Jego zdaniem będzie to zależało od tego, jak bardzo spadną wpływy do budżetu. Nie wiadomo, czy podwyżka dotyczyłaby części składki płaconej przez pracownika, czy pracodawcę. Podwyżka może też dotyczyć składki zdrowotnej. Dziś to 9 proc. Chlebowski twierdzi, że jeśli sytuacja budżetu będzie trudna, rząd zwiększy ją jeszcze w tym roku o 0,5 pkt proc. Budżet zaoszczędziłby na tym 2,5 mld zł. Platforma rozważa również podniesienie składek płaconych przez pracodawców na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. O ile? - Decyzje będą zapadać na przełomie kwietnia i maja. I wtedy określimy skalę ewentualnego podniesienia składek - mówi gazecie Chlebowski.

Dr Adam Strzelecki System podatkowy

Podobne prezentacje

Prezentacja na temat: "Dr Adam Strzelecki System podatkowy"— Zapis prezentacji:

Podobne prezentacje

О projekcie

Zwrotny adres

Wejść

Zaloguj się poprzez sieć społeczną:

Dr Adam Strzelecki System podatkowy

Podobne prezentacje

Prezentacja na temat: "Dr Adam Strzelecki System podatkowy"— Zapis prezentacji:

Podobne prezentacje

О projekcie

Zwrotny adres