OPCJE NA GPW Zespół Rekomendacji i Analiz Giełdowych

Prezentacja na temat: "OPCJE NA GPW Zespół Rekomendacji i Analiz Giełdowych"— Zapis prezentacji:

1 OPCJE NA GPW Zespół Rekomendacji i Analiz Giełdowych
Departament Klientów Detalicznych Katowice, wrzesień 2003

2 CO TO JEST OPCJA, RODZAJE OPCJI
Opcja - prawo do kupna, lub sprzedaży instrumentu bazowego po cenie określonej z góry Rodzaje opcji - w zależności od tego czy prawo dotyczy kupna i sprzedaży opcja kupna (call) opcja sprzedaży (put) w zależności od tego kiedy można zażądać wykonania opcji opcja amerykańska (może być wykonana w dowolnym dniu do wygaśnięcia) opcja atlantycka (może być wykonana po określonej dacie) opcja europejska (może być wykonana tylko w dniu wygaśnięcia) w zależności od tego na jaki instrument bazowy jest wystawiona opcja opcje walutowe opcje akcyjne opcje procentowe opcje indeksowe

3 PODSTAWOWE POJĘCIA DOTYCZĄCE OPCJI - WARTOŚĆ OPCJI I CENA WYKONANIA
Czynniki kształtujące wartość opcji: 1. Aktualna wartość indeksu S 2. Cena wykonania X 3. Czas pozostający do wygaśnięcia 4. Zmienność wartości indeksu 5. Wolna od ryzyka stopa procentowa Zyski dla posiadacza opcji kupna (pozycja długa w opcji kupna) Zysk Wartość indeksu St X C C - wartość opcji kupna X - cena wykonania opcji kupna

4 MODEL BLACKA-SCHOLESA WYCENY OPCJI KUPNA I SPRZEDAŻY
c = f (S, X, r, T, ) c - cena opcji kupna p - cena opcji sprzedaży S - aktualna wartość indeksu X - cena wykonania akcji r - stopa procentowa wolna od ryzyka T - czas pozostający do wygaśnięcia  - odchylenie standardowe (zmienność) Założenia: przyszłe relatywne zmiany cen są niezależne od zmian historycznych i bieżących rozkład prawdopodobieństwa zmian cen ma postać rozkładu logarytmo-normalnego

5 WPŁYW WOLNEJ OD RYZYKA STOPY PROCENTOWEJ NA CENĘ OPCJI
Cena opcji kupna Cena opcji sprzedaży Wzrost ryzyka dla wystawy opcji Wzrost ryzyka dla wystawy opcji Stopa procentowa Stopa procentowa

6 WPŁYW ZMIENNOŚCI NA CENĘ OPCJI
Cena opcji kupna Cena opcji sprzedaż Wzrost prawdopodobieństwa wykonania opcji z zyskiem Wzrost prawdopodobieństwa wykonania opcji z zyskiem Zmienność Zmienność

7 WPŁYW CZASU DO WYGAŚNIĘCIA OPCJI NA CENĘ OPCJI
Cena opcji kupna Cena opcji sprzedaży Wzrost prawdopodobieństwa wykonania opcji kupna z zyskiem Wzrost prawdopodobieństwa wykonania opcji sprzedaży z zyskiem Czas do wygaśnięcia Czas do wygaśnięcia

8 WPŁYW CENY WYKONANIA NA CENĘ OPCJI
Cena opcji kupna Cena opcji sprzedaży Wzrost prawdopodobieństwa wykonania opcji kupna z zyskiem Wzrost prawdopodobieństwa wykonania opcji sprzedaży z zyskiem Cena wykonania Cena wykonania

9 WPŁYW AKTUALNEJ WARTOŚCI INDEKSU NA CENĘ OPCJI
Cena opcji kupna Cena opcji sprzedaży Wzrost prawdopodobieństwa wykonania opcji kupna z zyskiem Wzrost prawdopodobieństwa wykonania opcji sprzedaży z zyskiem Wartość indeksu Wartość indeksu

10 RODZAJE OPCJI ZE WZGLĘDU NA RÓŻNICĘ CENY WYKONANIA I WARTOŚCI INDEKSU
Opcja typu call Opcja typu put Zysk Zysk Opcja out-of-the-money Opcja in-the-money C Opcja at-the-money Opcja at-the-money Opcja in-the-money Opcja out-of-the-money X X Wartość indeksu Wartość indeksu C

11 WARTOŚĆ CZASOWA I WARTOŚĆ WEWNĘTRZNA OPCJI
Opcja call cena wykonania x wartość indeksu WIG20 Wartość wewnętrzna opcji Wartość czasowa opcji

12 RODZAJE POZYCJI ZAJĘTYCH NA RYNKU OPCJI
Opcja call Opcja put Zysk Zysk Short put wystawca Long call nabywca x x Short call wystawca Long put nabywca Strata Strata

13 PRZEPŁYWY FINANSOWE W DNIU WYGAŚNIĘCIA OPCJI KUPNA
Pozycja długa na opcji kupna (long call) Pozycja krótka na opcji kupna (short call) y x s y x s c -c y = x - s + c y = -c y = s - x - c y = c Oznaczenia : Y - zysk z strategii opcyjnej X – cena wykonania opcji S – wartość indeksu WIG20 w dniu wygaśnięcia opcji C- cena opcji kupna (premia)

14 PRZEPŁYWY FINANSOWE W DNIU WYGAŚNIĘCIA OPCJI SPRZEDAŻY
Pozycja krótka na opcji sprzedaży (short put) Pozycja długa na opcji sprzedaży (long put) y x s y x s p -p y = s - x + p y = p y = x - s - p y = -p Oznaczenia : Y - zysk z strategii opcyjnej X – cena wykonania opcji S – wartość indeksu WIG20 w dniu wygaśnięcia opcji p- cena opcji sprzedaży (premia)

15 MAKSYMALNE ZYSKI I STRATY DLA OPCJI KUPNA
Pozycja długa na opcji kupna (NABYWCA OPCJI) Pozycja krótka na opcji kupna (WYSTAWCA OPCJI) Zyski Zyski c x x Wartość WIG20 -c Wartość WIG20 Maksymalna strata w wyniku spadki indeksu WIG20 jest równa cenie opcji c Maksymalna strata w wyniku wzrostu indeksu WIG20 jest nieograniczona !

16 MAKSYMALNE ZYSKI I STRATY DLA OPCJI SPRZEDAŻY
Pozycja długa na opcji sprzedaży (NABYWCA OPCJI) Pozycja krótka na opcji sprzedaży (WYSTAWCA OPCJI) Zyski Zyski p Wartość WIG20 x x Wartość WIG20 -p Maksymalna strata w wyniku wzrostu indeksu WIG20 jest równa cenie opcji p Maksymalna strata w wyniku spadku indeksu WIG20 jest nieograniczona !

17 PRZYKŁAD WYCENY OPCJI SPRZEDAŻY ZA POMOCĄ MODELU BLACKA-SCHOLESA
Parametry czerwcowych opcji typu long put na dzień wartość indeksu S = 1168 pkt stopa procentowa r = 5% zmienność  = 0,40 okres wygaśnięcia T= 28 dni cena wykonania x1 = 1100 pkt wartość opcji put p1 = 22,6 pkt cena wykonania x2 = 1200 pkt wartość opcji put p2 = 67,8 pkt Zysk p1 p2 Wartość indeksu w dniu 1 100 1 200 1 300 Wartość indeksu w dniu wygaśnięcia 22,6 67,8

18 PRZYKŁAD WYCENY OPCJI KUPNA ZA POMOCĄ MODELU BLACKA-SCHOLESA
Parametry czerwcowych opcji typu long call na dzień wartość indeksu S = 1168 pkt stopa procentowa r = 5% = 0,05 zmienność  = 0,40 okres wygaśnięcia T= 29 dni cena wykonania x1 = pkt wartość opcji call c1 = 95,02 pkt cena wykonania x2 = pkt wartość opcji call c2 = 40,59 pkt Zysk Wartość indeksu w dniu c1 c2 1 100 1 200 1 300 Wartość indeksu w dniu wygaśnięcia 40,59 95,02

19 POZYCJA DŁUGA DLA SPREADU OPCJI KUPNA

20 POZYCJA DŁUGA DLA SPREADU OPCJI SPRZEDAŻY

21 POZYCJA KRÓTKA DLA SPREADU OPCJI KUPNA

22 POZYCJA KRÓTKA DLA SPREADU OPCJI SPRZEDAŻY

23 POZYCJA DŁUGA DLA STRADDLE

24 POZYCJA KRÓTKA DLA STRADDLE

25 POZYCJA DŁUGA DLA STRANGLE

26 POZYCJA KRÓTKA DLA STRANGLE

27 SPREAD MOTYLA WYKORZYSTUJĄCY OPCJE KUPNA
Pozycja długa dla opcji kupna X1 X2 X3 Pozycja krótka dla opcji kupna

28 PRZEPŁYWY FINANSOWE DLA OPCJI CZERWCOWYCH
Opcje czerwcowe w dniu wartość indeksu S = 1168 pkt stopa procentowa r = 5% zmienność  = 0,40 okres wygaśnięcia T= 36 dni S<X S>X y = -c y = s - x - c long call y = c y = x - s + c short call y = x - s - p y = -p long put y = s - x + p y = p Short put Oznaczenia : Y - zysk z strategii opcyjnej X – cena wykonania opcji S – wartość indeksu WIG20 C- cena opcji kupna (premia) P – cena opcji sprzedaży (premia)

29 PRZEPŁYWY FINANSOWE DLA OPCJI WRZEŚNIOWYCH
Opcje wrześniowe w dniu wartość indeksu S = 1208 pkt stopa procentowa r = 5% zmienność  = 0,40 okres wygaśnięcia T= 101 dni

30 POZYCJA DŁUGA DLA STRADDLE DLA CENY WYKONANIA 1200
Opcje czerwcowe w dniu wartość indeksu S = 1168 pkt wartość indeksu S = 1247 pkt stopa procentowa r = 5% zmienność  = 0,40 okres wygaśnięcia T= 36 dni

31 POZYCJA DŁUGA DLA STRADDLE DLA CENY WYKONANIA 1100
Opcje czerwcowe w dniu wartość indeksu S = 1168 pkt wartość indeksu S = 1247 pkt stopa procentowa r = 5% zmienność  = 0,40 okres wygaśnięcia T= 36 dni

32 POZYCJA KRÓTKA DLA STRADDLE DLA CENY WYKONANIA 1200
Opcje czerwcowe w dniu wartość indeksu S = 1168 pkt wartość indeksu S = 1247 pkt stopa procentowa r = 5% zmienność  = 0,40 okres wygaśnięcia T= 36 dni

33 POZYCJA KRÓTKA DLA STRANGLE
Opcje czerwcowe w dniu wartość indeksu S = 1168 pkt wartość indeksu S = 1247 pkt stopa procentowa r = 5% zmienność  = 0,40 okres wygaśnięcia T= 36 dni

34 SPREAD MOTYLA Opcje czerwcowe w dniu 15.05.2003
wartość indeksu S = 1168 pkt wartość indeksu S = 1247 pkt stopa procentowa r = 5% zmienność  = 0,40 okres wygaśnięcia T= 36 dni

35 METODOLOGIA DOBORU STRATEGII OPCYJNYCH PRZY UŻYCIU KOMPUTERA
Ryzyko lewostronne Ryzyko prawostronne T2 X2 X1 T1

36 MAPA RYZYKO/ZYSK DLA STRATEGII OPCYJNYCH
Opcje czerwcowe w dniu wartość indeksu S = 1168 pkt wartość indeksu S = 1247 pkt stopa procentowa r = 5% zmienność  = 0,40 okres wygaśnięcia T= 36 dni

37 OPTYMALNE STRATEGIE OPCYJNE, RYZYKO LEWOSTRONNE = 0%

38 OPTYMALNE STRATEGIE OPCYJNE, RYZYKO PRAWOSTRONNE = 0%

39 OPTYMALNE STRATEGIE OPCYJNE, RYZYKO LEWO I PRAWOSTRONNE > 0%