PROJEKT EDUKACYJNY: „Młodzi przeciw korupcji ”

Prezentacja na temat: "PROJEKT EDUKACYJNY: „Młodzi przeciw korupcji ”"— Zapis prezentacji:

1 PROJEKT EDUKACYJNY: „Młodzi przeciw korupcji ”

2 I. Co oznacza termin korupcja?
Historia korupcji Zjawisko korupcji pojawiło się wraz z powstaniem instytucji władzy. Już w czasach starożytnych dwaj filozofowie Platon i Arystoteles, stosowali to pojęcie, a po nich także Machiavelli i Monteskiusz. Odnosili je oni głównie do kondycji moralnej społeczeństwa, niż do działań jednostek. Definicje korupcji 1) Według Słownika języka polskiego słowo ,,korupcja” oznacza: „przyjmowanie lub żądanie przez pracownika instytucji państwowej lub społecznej korzyści majątkowej lub osobistej w zamian za wykonanie czynności urzędniczej lub za naruszenie prawa.” (Słownik języka polskiego, PWN, Warszawa 1978)

3 2) Mała Encyklopedia Prawa definiuje ,,korupcję” jako „branie (sprzedajność) i dawanie łapówek (przekupstwo), występujące w związku z pełnieniem czynności przez funkcjonariusza publicznego lub osobę powołaną do pełnienia funkcji publicznej.” (Mała Encyklopedia Prawa, PWN, Warszawa 1980) Korupcją, w myśl ustawy o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, jest czyn: 1) polegający na obiecywaniu, proponowaniu lub wręczaniu przez jakąkolwiek osobę, bezpośrednio lub pośrednio, jakichkolwiek nienależnych korzyści osobie pełniącej funkcję publiczną dla niej samej lub dla jakiejkolwiek innej osoby, w zamian za działanie lub zaniechanie działania w wykonywaniu jej funkcji; 2) polegający na żądaniu lub przyjmowaniu przez osobę pełniącą funkcję publiczną bezpośrednio, lub pośrednio, jakichkolwiek nienależnych korzyści, dla niej samej lub dla jakiejkolwiek innej osoby, lub przyjmowaniu propozycji lub obietnicy takich korzyści, w zamian za działanie lub zaniechanie działania w wykonywaniu jej funkcji.

4 II. Formy korupcji  Kumoterstwo To faworyzowanie oparte nie na pokrewieństwie, ale na powiązaniach towarzyskich. Protegowane są osoby, które najczęściej nie posiadają odpowiednich zdolności lub kwalifikacji.   Lobbing Powszechnie lobbingiem nazywa się wywieranie wpływu przez zawodowych rzeczników interesów (lobbistów, lobbystów) na władze publiczne.  Łapownictwo Najczęściej spotykaną formą korupcji jest łapownictwo. W prawie karnym spotyka się dwie jego odmiany: bierną, tzw. „sprzedajność urzędniczą” (dotyczącą biorących) i czynną, tzw. „przekupstwo” (dotyczącą wręczających).

5 Nepotyzm Nadużycie zajmowanego stanowiska przez faworyzowanie, protegowanie krewnych, ulubieńców. Oszustwo Przestępstwo polegające na doprowadzeniu innej osoby do niekorzystnego rozporządzenia mieniem własnym lub cudzym za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania jej błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej. Przekupstwo Polega na umyślnym udzieleniu korzyści majątkowej lub osobistej albo jej obietnicy osobie pełniącej funkcję publiczną. Udzielenie korzyści polega na bezpośrednim lub pośrednim wręczeniu korzyści. Natomiast udzielenie obietnicy oznacza, że sprawca działa również np. używając powszechnie zrozumiałych gestów. Sprawcą tego przestępstwa może być każdy.

6 III. Informacje o działalności Transparency International
Transparency International (TI, ang. transparency – przejrzystość) międzynarodowa, niezależna i pozarządowa organizacja badająca, ujawniająca i zwalczająca praktyki korupcyjne, przede wszystkim w życiu publicznym. Została założona w 1993 przez Petera Eigena. Posiada oddziały w 90 krajach. Międzynarodowy Sekretariat TI ma siedzibę w Berlinie. TI co roku publikuje Indeks Percepcji Korupcji (Corruption Perceptions Index). CPI ukazuje percepcję korupcji w danym kraju przez ludzi biznesu i analityków z całego świata, w tym ekspertów zamieszkałych w ocenianym kraju. W 1998 powstało stowarzyszenie Transparency International Polska akredytowane i działające jako oddział TI, prezesem zarządu została Anna Urbańska. W listopadzie 2011 oddział polski zlikwidowano ze względu na brak potencjału.

7 IV. Najbardziej skorumpowane kraje świata
Polska na 38. miejscu w rankingu Transparency International. W raporcie z dnia 5 grudnia 2013 r. przygotowanego przez Transaprency International, badającego zjawisko korupcji, uwzględniono 177 państw z całego świata. Każdy kraj oceniony został w skali od 0 do 100 punktów, im więcej punktów uzyskał, tym mniejszym poziomem korupcji mógł się pochwalić. Żaden kraj nie otrzymał najwyższej noty. Wg w/w raportu najmniej skorumpowanymi państwami okazały się Dania i Nowa Zelandia, które otrzymały po 91 punktów. Tuż za nimi uplasowały się Finlandia i Szwecja, które otrzymały po 89 pkt. W pierwszej dziesiątce znalazły się także m.in. Singapur, Norwegia, Szwajcaria, Holandia czy Australia.

8 Ranking zamykają Afganistan, Korea Północna i Somalia
Ranking zamykają Afganistan, Korea Północna i Somalia. Wszystkie te trzy państwa otrzymały zaledwie po 8 punktów na 100 możliwych, co oznacza, że poziom korupcji jest tam bardzo wysoki. Za kraje mocno skorumpowane Transparency International uznała również m.in. Irak, Syrię, Jemen, Haiti, Libię, Turkmenistan czy Uzbekistan. Przeżywająca ostatnio kłopoty Ukraina została sklasyfikowana na 144. miejscu. Z kolei Rosja uplasowała się na 127. pozycji, otrzymując 28 punktów (tyle samo, co Madagaskar). Z krajów należących do Unii Europejskiej najsłabiej poradziła sobie Grecja, która zajęła 80. miejsce. Lepiej niż w Grecji jest m.in. w Rumunii 69. lokata,  Ghanie 63. miejsce czy Turcji 53. miejsce.

9 Mapa korupcji na świecie

10 V. Przyczyny korupcji Źle działająca, niesprawna administracja.
Luki w system prawnym. Źle działająca, niesprawna administracja. Przyzwyczajenia z czasów poprzedniego ustroju. Brak zasad moralnych, nieuczciwość ludzi oraz nieetyczne zachowania. Możliwość szybkiego dorobienia się i wzbogacenia. Chęć uniknięcia kary, mandatu. Źle pojęte okazywanie wdzięczności.

11 VI. Przykłady zjawisk korupcji
1. Urzędnik oferuje pozytywne załatwienie sprawy lub otrzymuje taką propozycję w zamian za łapówkę, zwykle w postaci prezentu lub określonej sumy pieniędzy. 2. Korupcji mogą też dopuścić się zwykli obywatele np. w sytuacji gdy popełniają zwykłe wykroczenie drogowe. Zamiast zapłacić mandat, proponują policjantowi pewną kwotę za odstąpienie od wymierzonej kary.

12 VII. Negatywne skutki korupcji
Zagrożenie demokracji Politycy, którzy doszli do władzy w wyniku korupcji, działają w interesie własnym oraz tych , którzy ich wsparli nielegalnie. Zakłóca wolną konkurencje Mając na uwadze możliwości przekupstwa nie dba się o jakość wykonywanej usługi, a tylko o dobre relacje z władzami i urzędnikami. Szkodzi społeczeństwu Korupcja powoduje utrwalenie i zwiększenie patologii w społeczeństwie. Ułatwia funkcjonowanie zorganizowanej przestępczości Nielegalne inwestowanie pieniędzy i obracanie nimi. Ogranicza rozwój gospodarczy Państwa skorumpowane nie są atrakcyjne dla inwestorów. Szkodzi finansom publicznym Zmniejszenie wpływów do budżetu państwa, obniżenie dochodów państwa.

13 VIII. Stąporków- przezroczysta gmina
Argumenty pozytywne na bieżąco ogłaszane są przetargi i podawane do powszechnej informacji, na stronie internetowej gminy możemy zapoznać się z ewidencją prowadzonych inwestycji i oświadczeniami majątkowym urzędników i radnych, gmina wydaje bezpłatny materiał informacyjno - promocyjny "Echo Stąporkowa", informujący o bieżących działaniach na terenie gminy na podstawie przeprowadzonego sondażu możemy stwierdzić, że w gminie nie występuje zjawisko korupcji.

14 IX. Sondaż - "Co sądzą o korupcji mieszkańcy naszej miejscowości"
Pytania 1. Czy jest Panu/Pani znane pojęcie korupcji? 2. Czy kiedykolwiek spotkał (a) się Pan/Pani ze zjawiskiem korupcji? 3. W jakiej sytuacji spotkał(a) się Pan/Pani z korupcją? 4. Jaki ma Pan/Pani stosunek do zjawiska korupcji? 5. Czy uważa Pan/Pani, że na terenie gminy rozprzestrzenione jest zjawisko korupcji? 6. W jakim, według Pana/Pani, zawodzie najczęściej spotykamy się z korupcją? 7. Jakie działania zaproponował(a)by Pan/Pani, aby wyeliminować zjawisko korupcji?

15 Podsumowanie sondażu. W sondażu brało udział 20 osób (pełnoletnich, zamieszkujących naszą gminę). Ad.1 Wszystkim ankietowanym znane było pojęcie korupcji. Ad.2 W większości badani przyznali, że spotkali się ze zjawiskiem korupcji. Ad.3 Najczęściej przytaczanym przykładem korupcji była korupcja w służbie zdrowia. Ad.4 Stosunek do omawianego problemu wszystkich ankietowanych był negatywny. Ad.5 Większość biorących udział w ankiecie odpowiedziała, że w gminie nie występuje zjawisko korupcji. Ad.6 Najbardziej skorumpowanym zawodem według ankietowanych jest zawód lekarza, urzędnika państwowego i prawnika. Ad.7 Do najczęściej proponowanych działań, w celu wyeliminowania korupcji wymieniano: nagłaśnianie problemu w mediach, wzmożona kontrola organów państwowych, brak przyzwolenia ze strony społeczeństwa - wysokie kary

16 X. Znane afery korupcyjne w Polsce
– „Afera Rywina” - Skandal wybuchł na tle propozycji korupcyjnej, którą Lew Rywin złożył Adamowi Michnikowi w dniu 22 lipca 2002 r. - „Afera PZPN” – Kluby piłkarskie grające w polskich ligach futbolowych wręczały łapówki arbitrom, w zamian za ustawianie wyników spotkań. - „Afera Amber Gold” - Firma Amber Gold, zajmująca się między innymi składowaniem metali szlachetnych, okazała się być piramidą finansową. Oszukanych zostało ponad 10 tysięcy osób.

17 XI. Jak zwalczać korupcję?
W Polsce do walki z korupcją powołano w 2006 r. specjalny urząd - Centralne Biuro Antykorupcyjne (w skrócie: CBA). Do jego zadań należy m.in. przeciwdziałanie wszelkim nadużyciom w administracji państwowej i samorządach.

18 XII. Artykuły prasowe dotyczące korupcji
„Mała” korupcja „Mała” korupcja to łapownictwo bierne i czynne, z którym styka się i / lub w którym uczestniczy obywatel w życiu codziennym (w urzędach, w środkach komunikacji miejskiej i innych). Łapownictwo bierne (art. 288 KK) polega na przyjęciu korzyści majątkowej, przyjęciu jej obietnicy albo na żądaniu takiej korzyści w związku z pełnieniem funkcji publicznej. Łapownictwo czynne, czyli dawanie łapówek (art. 299 KK), polega na udzieleniu lub obietnicy udzielenia korzyści majątkowej lub osobistej osobie pełniącej funkcję publiczną. Jako środek korumpowania nadal dominuje pieniądz, ale świadczenia rzeczowe bądź tzw. służbowe i „ukryte łapówki” stają się coraz częstsze. H. Egli, Zagrożenie korupcją w świetle badań kontrolnych Najwyższej Izby Kontroli, Warszawa 2000

19 64% - wręczanie łapówki celnikom za nienaliczanie cła;
Korupcja w badaniach opinii publicznej Według badań OBOP z listopada 1999 roku za bardzo często występującą formę korupcji: 77% badanych uznało wręczanie lekarzom publicznej służby zdrowia pieniędzy za zabiegi i opiekę nad chorymi; 64% - wręczanie łapówki celnikom za nienaliczanie cła; 62% - wręczanie łapówki policjantom za niewypisanie mandatu; 60% - wręczanie łapówki urzędnikom za zlecenie; 59% - wręczenie łapówki urzędnikom za wygranie przetargu. Według badań CBOS z czerwca 2004: 77% - respondentów jest przekonanych o powszechności występowania korupcji wśród wysokich urzędników państwowych

20 Korupcja w badaniach NIK
Akty korupcji pojawiają się głównie tam, gdzie wydawaniu jakichś zezwoleń czy udzielaniu uprawnień towarzyszy z jednej strony długie oczekiwanie w kolejkach, z drugiej zaś częste uchylanie już wydanych decyzji, rozwiązywanie zawartych umów z perspektywą ich ponownego negocjowania, praktykowane przez decydentów na różnych szczeblach hierarchii urzędowej H. Egli, Zagrożenie korupcją w świetle badań kontrolnych Najwyższej Izby Kontroli, Warszawa 2000 Korupcja w administracji celnej Czynności związane z odprawami były często wykonywane jednoosobowo; we wszystkich 16 urzędach celnych uszkodzone i nieczynne były wagi, wskutek czego nie było możliwości ważenia przewożonych transportów. (raport NIK, lipiec 1998)

21 za umożliwienie przemytu ludzi - 700 złotych od osoby.
„Oficjalny cennik usług”: za przepuszczenie TIR-a z papierosami wartości około 600 tys. złotych dają ok. 50 tys. złotych; za umożliwienie przemytu ludzi złotych od osoby. za przyjęcie zaniżonej wartości celnej samochodu sprowadzonego zza granicy - 2,5 tysiąca złotych; za przepuszczenie TIR-a z alkoholem przestępcy oferują celnikom 25% wartości przemycanych spirytualiów; („Życie”, ) Zdaniem NIK z powodu korupcji w służbach celnych do budżetu nie trafia prawie jedna czwarta należnych mu dochodów (raport NIK, marzec 2000).

22 Korupcja w służbie zdrowia
W 60% kontrolowanych szpitali pobierano od pacjentów „dobrowolne” opłaty za określone usługi lub świadczenia, wprowadzone na mocy zarządzeń dyrektorów / komendantów szpitali, w tym wskazujące na uzależnianie realizacji konkretnego świadczenia zdrowotnego od wcześniejszego wniesienia opłaty (kontrola NIK nr 065/1996)   Marek S., lekarz ze Szpitala Wojewódzkiego we Włocławku, wyłudził od 1991 roku od pacjentów ponad 35 tys. zł, tym zaś, którzy nie dawali pieniędzy, odmawiał leczenia („Rzeczpospolita”, ) Lech H., ordynator oddziału otolaryngologicznego jednego z toruńskich szpitali - prokuratura zarzuciła mu, że od marca 1998 roku do stycznia 1999 roku wziął od pacjentki łapówkę równą sumie 2000 zł („Rzeczpospolita”, )

23 Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej tolerowało, a nawet bezpośrednio uczestniczyło w nielegalnym pomijaniu wojewódzkich komisji leczenia uzdrowiskowego, w dysponowaniu przez przedsiębiorstwa uzdrowiskowe, finansowane z budżetu państwa, bezpłatnymi skierowaniami na leczenie uzdrowiskowe. Stwierdzono też akceptację wniosków na leczenie o wątpliwej zasadności lub wystawianych przez osoby lub instytucje nieuprawnione (kontrola NIK nr 126/1997) Kontrola warszawskiego szpitala na ul. Banacha - zakup wózków do wożenia leków za cenę o 60% wyższą niż płaciły inne szpitale, pominięcie procedury przetargu przy wyłanianiu generalnego dostawcy wyposażenia apteki, wynajmowanie pomieszczeń bez wiedzy i zgody Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej (raport NIK, „Rzeczpospolita”, )

24 Nielegalne stosowanie implantów kręgosłupowych - komisja przetargowa dopuściła do dalszego postępowania ofertę firmy oferującej implanty ze stopu tytanu, które nie miały świadectwa rejestracji. Stwierdzono, że w podejmowaniu decyzji rozstrzygającej przetarg o udzielenie zamówienia publicznego uczestniczyły osoby, które mogły być zainteresowane materialnie takim rozstrzygnięciem i nie gwarantowały obiektywnej oceny ofert. (kontrola NIK nr 002/1997)

25 Wnioski z prezentowanych artykułów.
Z przeprowadzonych badań OBOP z listopada 1999 r. wynika, że często występującą formą korupcji (aż 77% badanych) jest wręczanie lekarzom pieniędzy za zabiegi i opiekę nad chorymi. Na podstawie przedstawionych wyżej artykułów, korupcja w służbie zdrowia dotyczy wyłudzania od pacjentów pieniędzy, znane są przypadki, że w 60% kontrolowanych szpitali pobierano od pacjentów "dobrowolne" opłaty za określone usługi lub świadczenia wprowadzone przez dyrektorów szpitali. Z kolejnego artykułu dowiadujemy sie o kierowaniu na leczenie uzdrowiskowe, finansowane z budżetu państwa osób o "wątpliwej zasadności". Częstym zjawiskiem jest również pomijanie procedur przetargu, wynajmowanie pomieszczeń bez wiedzy i zgody Ministerstwa Zdrowia. Znana jest także korupcja w administracji celnej. Dotyczy m.in. wykonywania jednoosobowych czynności związanych z odprawami. W 16 urzędach celnych uszkodzone były wagi, co uniemożliwiało ważenie przewożonych towarów. Wg NIK z powodu korupcji w służbach celnych do budżetu nie trafiła prawie jedna czwarta dochodów.

26 X. Nasze prace

27

28

29

30

31

32

33 Przeciwstawiamy się korupcji!
Koniec Dziękujemy za uwagę Przeciwstawiamy się korupcji! Wykonały: Gębska Paulina Jędrzejczak Natalia Krogulec Katarzyna Sorbian Alicja Połeć Paulina Trzebińska Wiktoria Żak Klaudia Kornecka Oliwia Szmidt Joanna