Węgry kraj wina, czardaszu i kąpielisk

Prezentacja na temat: "Węgry kraj wina, czardaszu i kąpielisk"— Zapis prezentacji:

1 Węgry kraj wina, czardaszu i kąpielisk
Wykonali: Patryk Dryniak, Bartosz Florek, Magdalena Krysa, Maciej Undziakiewicz, Weronika Wereszczyńska, Katarzyna Zając

2 Informacje ogólne Węgry – państwo śródlądowe w Europie Środkowej,
od 1955 członek ONZ, od 1999 członek NATO, od 2004 członek Unii Europejskiej. Stolica: Budapeszt Waluta: Forint Liczba ludności: 9,897 miliona (2013) Informacje ogólne

3 Węgry są krajem leżącym w Europie Środkowej, nie mającym dostępu do morza. Państwo to charakteryzuje się nizinnym krajobrazem i ciepłym, umiarkowanym klimatem. Przez Węgry przepływa druga co do długości rzeka Europy – Dunaj. Kraj jest słabo zalesiony. Przyroda silnie przekształcona przez człowieka. Położenie

4 Są nieomal w całości położone w nizinnej i równinnej Kotlinie Patagońskiej. Wyjątkami są Średniogórze Północno- węgierskie należące do Karpat pasmo średnich gór (Börzsöny, Gödöllő, Czerhat, Mátra z najwyższym szczytem Węgier Kékes, Góry Bukowe, Góry Tokajsko-Slańskie) na północnym wschodzie kraju oraz Alpy Węgierskie (Góry Soprońskie i Kőszeg) na granicy zachodniej. Największe rzeki Węgier to Dunaj, Cisa i Drawa. Na Węgrzech leży największe jezioro Europy Środkowej – Balaton. W mieście Hévíz znajduje się największe na świecie jezioro termiczne – Hévíz.

5 Zarys historyczny(po II wojnie światowej)
Powojenne Węgry wychodziły z okresu II wojny światowej mocno osłabione. W czasie działań wojennych straciły blisko 400 tys. mieszkańców, a dalsze 250 tys. zostało wysiedlone do Związku Radzieckiego. W wyniku zniszczeń wojennych i grabieżczych działań wyzwoliciela ze wschodu, szacuje się iż w 1945 roku węgierska produkcja wyniosła 30 proc. poziomu przedwojennego, a majątek narodowy zmniejszył się o 40 proc. Pod względem terytorialnym Węgry nie poniosły strat. Na mocy traktatu pokojowego z 1947 roku wróciły do swojego przedwojennego kształtu. Czynnikiem, który najmocniej odcisnął się na powojennej historii Węgier, stał się fakt wejścia w strefę wpływów Związku Radzieckiego. Zarys historyczny(po II wojnie światowej)

6 Rolnictwo na Węgrach

7 Węgry posiadają znaczne zróżnicowanie pokrywy glebowej
Węgry posiadają znaczne zróżnicowanie pokrywy glebowej. W najlepszych dla rolnictwa rejonach niziny węgierskiej występują zarówno czarnoziemy jak i gleby szkieletowe. Stosunkowo dużo jest brunatnych gleb leśnych. Gdzieniegdzie występują gleby słone. Niewielki odsetek stanowią rędziny oraz gleby bagienne.

8 Ze względu na ciepły klimat w Węgrach uprawia się dużo winorośli

9 Symbol węgierskiego rolnictwa to papryka, której Węgry są ważnym producentem.

10 Uprawy słoneczników są ważnym elementem węgierskiego rolnictwa

11 Ze względu na korzystne warunki do upraw, rolnictwo na Węgrzech jest jednym z wydajniejszych w Europie. Aż 65,4% powierzchni kraju zajmują użytki rolne. Gleby są żyzne, 30% powierzchni Węgier zajmują czarnoziemy znajdujące się głównie na terenach Wielkiej Niziny Węgierskiej.

12 Uprawy na Węgrzech

13 Uprawia się pszenicę (0,7% udziałów w światowych plonach ,kukurydzę (1,2% udziału w światowych zbiorach, jeden z głównych producentów kukurydzy w Europie), jęczmień (0,8% udziału w światowych zbiorach) owies (0,7% udziału w światowych zbiorach), żyto (0,7% udziału w światowych zbiorach[), buraki cukrowe (1% udziału w świecie), słoneczniki, ziemniaki, winorośl oraz tytoń. Rozwinięte jest sadownictwo i warzywnictwo(m.in. pomidory, papryka, cebula, kapusta). Hoduje się bydło domowe, trzodę chlewna i owce. Symbol węgierskiego rolnictwa to papryka, której Węgry są ważnym producentem.

14 Pszenica (0,7% udziałów w światowych plonach)

15 Kukurydzę (1,2% udziału w światowych zbiorach, jeden z głównych producentów kukurydzy w Europie)

16 Jęczmień (0,8% udziału w światowych zbiorach).

17 Owies (0,7% udziału w światowych zbiorach)

18 Żyto (0,7% udziału w światowych zbiorach)

19 Buraki cukrowe (1% udziału w świecie)

20 Ziemniaki

21 Tytoń

22 Sadownictwo

23 Warzywnictwo (m.in. pomidory, papryka, cebula, kapusta).

24 Hoduje się bydło domowe, trzodę chlewną i owce

25 Przemysł Węgier

26 struktura wytwarzania PKB:
rolnictwo 2,8%, przemysł i budownictwo 31,5%, usługi 65,7%. struktura wytwarzania PKB:

27 Najważniejszymi gałęziami przemysłu przetwórczego są: elektromaszynowy (zwłaszcza motoryzacyjny) i spożywczy, które na pocz. XXI w. dawały blisko 50% produkcji globalnej przemysłu.

28 Węgry posiadają różne, ale mało zasobne złoża surowców mineralnych.
Gł. bogactwem mineralnym są : Boksyty, eksploatowane systemem odkrywkowym (720 tys. t, 2002) w Średniogórzu Zadunajskim, gł. w Lesie Bakońskim (m.in. Halimba) — złoża znacznie wyeksploatowane; Niewielkie ilości rud żelaza i manganu, w Średniogórzu Zadunajskim Cynk, ołów i miedź, wydobywa się w Średniogórzu Północnowęgierskim Uran w górach Mecsek; Przemysł wydobywczy

29 Eksploatuje się węgiel kamienny (góry Mecsek),
węgiel brunatny (Średniogórze Zadunajskie — m.in. w Tatabánya, Średniogórze Północnowęgierskie), Ropę naftową i gaz ziemny (na południowym zachodzie i południowym wschodzie kraju, gł. w pobliżu Segedynu; 2006 odkryte duże złoża gazu ziemnego w okolicy m. Makó); wydobycie surowców miner. (poza boksytami) nie pokrywa zapotrzebowania krajowego.

30 Ponad 60% energii elektrycznej jest wytwarzane w elektrowniach cieplnych opalanych węglem, ropą naftową i gazem ziemnym, 39% dostarcza elektrownia jądrowa Paks (moc 1654 MW) nad Dunajem; produkcja energii elektrycznej: 32,2 mld kW·h (2003).

31 Przemysł maszynowy i metalurgiczny
Obejmuje produkcję silników elektrycznych, obrabiarek, maszyn rolniczych, samochodów osobowych (m.in. nowe zakłady koncernu General Motors w Szentgotthárd nad Rabą, Forda w Székesfehérvár), sprzętu oświetleniowego (zakłady Tungsram — General Electric w Budapeszcie) i telekomunikacji. Głównimi ośrodkami przemysłu maszyn. i metal. są: Budapeszt, Győr, Miszkolc, Debreczyn, Pecz. Przemysł maszynowy i metalurgiczny

32 Zakłady przemysłu spożywczego: młyny, cukrownie, olejarnie, przetwórnie mięsa, warzyw (pomidory, papryka) i owoców, są rozproszone na terenie całego kraju i związane z regionami upraw i hodowli; duże znaczenie ma winiarstwo, dostarczające znane gatunki wina, m.in. tokajskie (produkowane od XIII w. w rejonie m. Tokaj), Egri bikavér (m. Eger), Badacsoni i Szürkebarát (z winnic nad Balatonem). Przemysł spożywczy

33 Przemysł chemiczny Przetwarza głównie surowce importowane:
ropę naftową z Rosji i Bliskiego Wschodu (rafineria i petrochemia w Százhalombatta), gaz ziemny z Rumunii (kombinat w Hajdúszoboszló); produkcja nawozów sztucznych, tworzyw sztucznych, lekarstw (gł. ośr. Budapeszt). Przemysł chemiczny

34 Najlepiej rozwiniętym działem hutnictwa jest hutnictwo aluminium; huty aluminium zbudowane w pobliżu ośrodków wydobycia boksytów, największe w: Ajka, Várpalota, Székesfehérvár, Tatabánya; niewielkie huty żelaza (rudy dostarczane z Rosji) w Dunaújváros, Miszkolcu i Ózd. Przemysł hutniczy

35 Inne ważne gałęzie produkcyjne
Z innych gałęzi przemysłu większe znaczenie mają: włókiennictwo (Budapeszt, Segedyn), przemysł cementowy, porcelanowo-fajansowy i poligraficzny. Dużą rolę w gospodarce odrywa przemysł lekki oraz przemysł środków transportu. Na Węgrzech produkuje się m.in. autobusy, samochody ciężarowe oraz tabor kolejowy. Do głównych ośrodków przemysłowych należy Budapeszt, a także Miszkolc, Györ i Székesfehérvár. Inne ważne gałęzie produkcyjne

36 Węgry są jednym z największych w Europie producentów odbiorników radiowych (3% światowej produkcji) i mają znaczący udział w produkcji lodówek i zamrażarek (1,6% światowej produkcji).

37 Węgierska Kuchnia i wina

38 Kuchnia węgierska –należy do kuchni środkowoeuropejskich, wyróżnia się jednak pośród nich charakterystycznymi cechami, co w połączeniu z jej wysoką jakością czyni z niej odrębne zjawisko wśród kuchni świata

39 Najbardziej znaną z tych cech jest obfite używanie jako przyprawy czerwonej papryki w proszku, współcześnie głównie słodkiej.

40 Naleśniki (Palacsinta) Węgrzy uwielbiają naleśniki we wszelkich postaciach i odmianach. Na wzmocnienie apetytu najczęściej oferowane są naleśniki wytrawne, przy czym szczególnie smaczne są hortobágyi palacsinta i juhás palacsinta. Pierwsze nadziewane są mięsną potrawką z dużą ilością papryki i ze śmietaną, drugie zawierają nadzienie przygotowywane z odpowiednio przyprawionego białego twarogu z koperkiem. Popularne przystawki

41 Smażone gęsie wątróbki (Rántott libamájszeletek, Libamáj)  Przyrządza się je krojąc mięso na cienkie kawałki i obsmażając je w zwykłej panierce z jajek i mąki. Tradycja wymaga, by nie były zbyt dobrze przypieczone, tak by mięso zachowało swój blado-różowy kolor. Zazwyczaj podaje się do nich ryż lub pieczone pomidory, a najodpowiedniejszym winem jest Hajósi cabernet lub Villányi vörös..

42 Nadziewana papryka (Töltött paprika) Duże czerwone papryki wypełnia się nadzieniem przygotowanym z ryżu i mięsa mielonego, po czym dusi aż do miękkości w gęstym sosie pomidorowym.

43 Zupy węgierskie należą do bardzo sycących, zaś z grubsza podzielić je można na gęste, zawiesiste i ciężkie oraz na delikatne bazujące na bazie rosołu lub bulionu. Bardzo często potrafią zastąpić cały obiad, dlatego trzeba je bardzo ostrożnie zamawiać, by nie okazało się, że brakuje nam miejsca na równie ciekawe i smaczne drugie danie Zupy Węgierskie

44 Zupa gulaszowa (Gulyásleves) Zupa z dużą ilością pływającego w niej mięsa oraz drobnych zacierek i dość ostro przyprawioną. Jest przepyszna, oczywiście z dodatkiem pszennego chleba. W wielu miejscach serwuje się ją w miniaturowych kociołkach (bográcsgulyás) zastępujących talerze, co w pełni oddaje smak tradycji.

45 Zupa rybna (Halász leves)  Jest obok gulaszu najpopularniejszą z zup węgierskich. Dobrze przyrządzona zachwyca nawet najwybredniejszych smakoszy. Przygotowuje się ją gotując kawałki ryby z pomidorami, na koniec zaprawiając do smaku ostrą papryką. W zależności od upodobań szefa kuchni, w zupie znaleźć można kawałki filetów rybnych z jednego lub kilku gatunków słodkowodnych. 

46 Jókai bableves To z kolei bardzo gęsta i sycąca zupa fasolowa
Jókai bableves To z kolei bardzo gęsta i sycąca zupa fasolowa. Na pewno nie należy do lekkostrawnych, ponieważ przygotowuje się ją na bazie wędzonej golonki albo tłustej kiełbasy.

47 Podstawę kuchni węgierskiej stanowi cebula, papryka, mięso (tradycyjnie wieprzowe lub wołowe) i... smalec. Na bazie tych kilku składników przygotowywana jest znacząca większość potraw, które dzięki różnorodności dodatków i ziół w ostatecznym efekcie okazują się nie tylko zróżnicowane, ale i bardzo smaczne. Do składników mięsnych serwuje się zazwyczaj różnego rodzaju kluski (znacznie częściej niż znane nam z rodzimego stołu gotowane ziemniaki), popularnym dodatkiem są też ziemniaki pieczone lub smażone. Z surówek Węgrzy zdecydowanie preferują wszelkiego rodzaju warzywa marynowane (kiszona kapusta, kiszone ogórki, papryka, cebula, buraczki) lub ugotowane i rozdrobnione na kształt papki. Dania główne

48 Pörkölt Oto i prawdziwy węgierski gulasz - pokrojone na drobne kawałki mięso uduszone w sosie paprykowym z dodatkiem dużej ilości cebulki i czasem odrobiny wina. W zależności od rodzaju użytego mięsa w restauracji możemy spotkać się z marha pörkölt (wołowym), sertés pörkölt (wieprzowym) birka pörkölt (baranim), a odmianą wegetariańską jest gomba pörkölt, przygotowany z grzybów. Gulasz typu pörkölt serwuje się z twardymi kluseczkami kładzionymi zwanymi galuska lub zacierką (tarhonya).

49 Mięso à la Budapest módra  Zazwyczaj pod tą nazwą kryją się kotlety cielęce, wołowe lub wieprzowe smażone z grzybami i żółtym serem. Mięso opieka się w żaroodpornych naczyniach, wcześniej mocząc je w specjalnej marynacie przygotowanej z sosu pomidorowego z dodatkiem ziół. 

50 Pieczeń wieprzowa (Brassói aprópecsenye) Bardzo smaczne i lubiane przez Węgrów danie, serwowane również w większości restauracji. Przygotowuje się je mieszając razem pokrojone na kawałki ugotowane lub obsmażone kartofle z uduszonym wcześniej w sosie paprykowo-cebulowym mięsem wołowym.

51 Leczo (Lecsó)  Potrawa polecana wszystkim wegetarianom - jej główne składniki to papryka i cebula z dodatkiem pomidorów. Warzywa długo dusi się na wolnym ogniu, aż odparują naturalne soki i pozostanie sama esencja smaku. Dawno temu lescó stanowiło jedynie bazę do przygotowania mięsnej potrawki, dziś serwowane jest osobno jako samodzielne danie.

52 Makaron zapiekany na słodko (Csusza) Jeśli nie mamy ochoty zamawiać dań mięsnych, dobrym rozwiązaniem może być zapiekany makaron z dodatkiem maku (mákoscsusza), orzechów włoskich (dióscsusza) lub białego sera (túróscsusza)..

53 Węgrzy uwielbiają wszelkiego rodzaju słodkie desery uwieńczające smakowity obiad. Najczęściej na ten posiłek składają się albo naleśniki na słodko, albo jakiś rodzaj ciasta, albo owoce, przy czym te ostatnie podaje się czasem z dodatkiem mocnego alkoholu. Desery

54 Naleśniki à la Gundel (Gundel palacsinta) Między innymi dzięki tej potrawie nazwisko słynnego szefa kuchni na stałe zapisało się na kartach historii rozwoju węgierskiej gastronomii. Tradycyjne nadzienie składało się z masy przygotowanej ze śmietany i bakalii, a naleśnik podawano obficie skropiony polewą czekoladową z dodatkiem spirytusu - by płonął.

55 Strucla (Vegyes Rétes)  To jedno z najpopularniejszych ciast węgierskich, które znajdziemy w każdej cukierni i kawiarni. Przygotowane na bazie ciasta francuskiego bywa najczęściej wypełnione nadzieniem serowym z dodatkiem rodzynek, duszonymi jabłkami z mielonymi orzechami, wiśniami lub makiem . 

56 Somlói galuska Wspaniałe, puszyste ciasto biszkoptowe pokrojone na drobne kawałki, zmieszane z bitą śmietaną i posypane czekoladą. Prawdziwy raj dla wszystkich łasuchów!

57 Wina Regiony winiarskie na Węgrzech: Ászár - Neszmély - wina białe
Badacsony - głównie białe (m.in. Badacsonyi Szürkebarát) Balatonboglár Balatonfüred - Csopak Balatonfelvidék Balatonmelléke Csongrád Eger - wina dojrzewają w drążonych korytarzach-piwnicach (stąd pochodzi m. in. słynne Egri Bikavér) Etyek-Buda Hajós-Baja Wina

58 Kunság Mátra - górzysty rejon słynący z białych win Mecsek Mór Pannonhalma Somló - stożek wulkaniczny na północ od Balatonu - białe wina, furmint, juhfark, hárslevelű. Sopron - region sąsiadujący z austriackim Burgenlandem, typowe białe wino Zöld Veltelini (Grüner Welteliner), z czerwonych najbardziej znane Soproni Kékfránkos Szekszárd - drugi,a według niektórych pierwszy region czerwonych win. Stąd też pochodzi Szekszárdi Bikavér. Tokaj-hegy (słynne Aszú) Tolna Villány-Siklós- najbardziej cenione czerwone wina (z wyjątkiem "białego" podregionu Siklós) na Węgrzech pochodzą z tego regionu.

59 Największe atrakcje i najpiękniejsze miejsca Węgier

60 Podróż warto rozpocząć od najwięk­ szego miasta Węgier i stolicy kraju Budapesztu.
Wizyta w mieście to okazja do obcowania z narodową kulturą, zabytkami oraz osobliwą przyrodą. Po zapadnięciu zmroku, błyskawicznie daje o sobie znać status największej dyskoteki nowej Europy. Można wybrać się do jed­nej z setek klu­bów, serwujących muzykę ze wszystkich stron świata. Stolica Węgier przez wielu uważana jest za jedno z najpiękniejszych miejsc na starym kontynencie. Dunaj dzieli Budapeszt na dwie wyjątkowe części. Warto zobaczyć Górę Gellerta, Parlament, Park Pomników, Ogród Zoologiczny, oceanarium i Pałac Cudów. Chwilę wytchnienia znajdziemy na Wyspie Małgorzaty, gdzie znajdują się też ruiny klasztoru dominikanek. Budapeszt

61 Balaton Nazywany jest "węgierskim morzem" i bezsprzecznie stanowi najpopularniejszy cel turystycznych wyjazdów rekreacyjnych. Wzdłuż linii brzegowej roztaczają się malownicze miejscowości oraz pola namiotowe. Szczególnie polecamy Siofok, Balaonfoldvar oraz Keszthely. Oprócz typowego odpoczynku jezioro stanowi doskonałe miejsce dla zapaleńców wędkarstwa oraz żeglarstwa. Zaś wszystkich amatorów nocnego szaleństwa przyciągać może niezliczona ilość dyskotek, pubów oraz re­stauracji.

62 Wyszehrad (Visegrád) Trudno uwierzyć, że mała miejscowość turystyczna była kiedyś stolicą Królestwa Węgier. Znajdziemy tutaj Wieżę Salomona, a ściślej jej rekonstrukcję. Na wzgórzu miasta wznosi się stary zamek cytadela. Dotrzeć tam można za sprawą wyjątkowo urokliwej drogi, z której rozpościera się widok na Zakole Dunaju.

63 Las Bakoński (Bakony) Region kiedyś rozsławiony za sprawą tradycji zbójnickich, dziś ko­ja­rzo­ny jest głównie przez pryzmat ruin średniowiecznych zamków oraz bujne lasy. Znaczące różnice w wysokościach, przepastne doliny i mocno zróżnicowane formy skal­ne, to charakterystyczne komponenty Lasu Bakońskiego. Migoczące w słońcu bukowe lasy stanowią niezwykle przyjemny widok dla oka.

64 Park Narodowy Aggtelek
Na pograniczu węgiersko- słowackim, w północnej części Węgier, warto odwiedzić Park Na­rodowy Krasu Węgierskiego. Nietuzinkowe miejsce to przede wszystkich bujność zachowanych form skalnych oraz sprzyjające warunki naturalne. Oprócz krajobrazów znajdziemy tu również rozliczną ilość jaskiń i grot, w tym najpopularniejszą z nich jaskinię Baradla.

65 Termy, kąpieliska i aquaparki
Wielbicielom gorącej wody tej atrakcji przedstawiać nie trzeba. Węgry obfitują w źródła mineralne i termalne. Nie bez kozery Budapeszt otrzymał tytuł "miasta – zdroju" ze swoimi 123 ujęciami ciepłej, źródlanej wody. Szczególnie lubianym przez naszych rodaków uzdrowiskiem jest Hajduszoboszlo , położone 200 km od stolicy kraju. Do wyboru pozostaje wiele działających tam basenów, kąpielisk oraz hoteli. Najbardziej polecamy kąpielisko Gellerta, gdzie znajdziemy „szampański basen” z musującą wodą oraz całorocznymi termami.

66 Góry Matra i Bukowe To wyjątkowe miejsce na mapie Węgier. Obfituje w dużą ilość potoków, jaskiń i źródeł wód mineralnych. Sezon w tym regionie trwa cały rok, a to za sprawą doskonałego nasłonecznienia i rozwiniętej infrastruktury turystycznej. W gó­rach Matra znajduje się naj­ wyższy szczyt Węgier - Kekes (1014 m n.p.m.).

67 Orient Exspress Nazwa luksusowego pociągu pasażerskiego, który kursował pod szyldem międzynarodowej spółki Compagni Internationale des Wagons-Lits. Pomysłodawcą i założycielem był Belg Georges Nagelmackers. Trasa o długości 2880 km wiodła z Paryża z dworca wschodniego do Konstantynopola (dzisiejszy Stambuł). Pierwszy skład wyruszył w Był to jedyny środek transportu łączący dwa krańce Europy – wschód i zachód, symbol komfortu i bogactwa. Luksusowe wagony sypialne i wagony restauracyjne słynące ze swej kuchni sprawiły, że pociągiem podróżowały osoby szlacheckiego pochodzenia, dyplomaci i ludzie biznesu. Na trasie z Paryża do Stambułu przez Strasburg, Monachium, Wiedeń, Budapeszt, Bukareszt i Warnę pociąg kursował w latach , oraz , do Aten – 1962.

68 Jak wyglądał Orient Express ?

69 Ciekawostki dotyczące Węgier

70 1. Niepodległość rozpad Austro-Węgier 31 października 1918. 2
1. Niepodległość rozpad Austro-Węgier 31 października Gęstość zaludnienia wynosi 107 osób / km² . 3.Kraj ten jest 3,3 razy mniejszy od Polski. 4.Główna religią jest kościół rzymskokatolicki, 37%. 5.Najdłuższą rzeką jest Cisa, 596 km . 6.Średnia długość życia wynosi 77 lat. 7.Tradycyjną potrawą węgierską jest gulasz jadany na ostro z papryką.

71 8. Kraj ten zamieszkuje około 20 000 Polaków. 9
8.Kraj ten zamieszkuje około Polaków. 9.Najwyższym szczytem jest Kékes, 1014 m n.p.m. 10.Ustrój polityczny - republika. 11.W Győr jest największy w Europie zakład produkujący silniki. 12.Kostka Rubika i długopis to wynalazki wymyślone przez Węgrów. 13.Jezioro Balaton ma 77 km długości i w najszerszym miejscu przekracza 14 .km , uważa sie je za jeden z największych akwenów słodkowodnych w Europie. 15.Zero tolerancji dla kierowców prowadzących samochód "po kieliszku". Trzeba mieć 0,0 promila.

72 Dziękujemy za uwagę 