Tydzień Przedsiębiorcy, listopad 2015 r.

Prezentacja na temat: "Tydzień Przedsiębiorcy, listopad 2015 r."— Zapis prezentacji:

1 Tydzień Przedsiębiorcy, listopad 2015 r.
Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym, opłacania składek na Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz Fundusz Emerytur Pomostowych. Zbiegi tytułów do ubezpieczeń

2 Cel prezentacji Celem prezentacji jest przedstawienie zasad podlegania ubezpieczeniom społecznym, opłacania składek na Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz Fundusz Emerytur Pomostowych oraz omówienie najczęściej występujących zbiegów tytułów do ubezpieczeń podlegania ubezpieczeniom społecznym, opłacania składek na

3 Podstawowe akty prawne
Wstęp Podstawowe akty prawne ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 121 ze zm.), ustawa z dnia 27 sierpnia 2004r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 581 ze zm.), ustawa z dnia 13 lipca 2006r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (t.j. Dz. U. z 2014 r., poz. 272 ze zm.), ustawa z dnia 20 kwietnia 2004r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz. U. z 2015r., poz. 149 ze zm.), ustawa z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej (t.j. Dz. U. z 2015r., poz. 584 ze zm.), ustawa z dnia 19 listopada 1999 r. - Prawo działalności gospodarczej (Dz. U. nr 101, poz ze zm.), ustawa z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz. U. z 2013, poz ze zm.), ustawa z dnia 23 kwietnia 1964r. - Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2014, poz. 121 ze zm.).

4 Rodzaje ubezpieczeń społecznych i ich cel
Wstęp Rodzaje ubezpieczeń społecznych i ich cel Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych (dalej: ustawa systemowa) wyróżnia następujące ubezpieczenia: ubezpieczenie emerytalne ubezpieczenia rentowe ubezpieczenie w razie choroby i macierzyństwa – chorobowe ubezpieczenie z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych – wypadkowe

5 Wstęp Tytuły do ubezpieczeń (odpowiednio emerytalnego i rentowych, chorobowego oraz wypadkowego) zostały określone w art. 6, 6a, 6b, 11 oraz 12 ustawy systemowej. Są to aktywności zawodowe, z którymi ustawa wiąże obowiązek lub możliwość podlegania ubezpieczeniom, np. stosunek pracy, umowa zlecenie, działalność gospodarcza.

6 Jak można podzielić ubezpieczenia?
Rodzaje ubezpieczeń Jak można podzielić ubezpieczenia? Obowiązkowe Dobrowolne

7 Rodzaje ubezpieczeń Mogą to być ubezpieczenia: - emerytalne, - rentowe, - chorobowe, - wypadkowe - rentowe - chorobowe obowiązkowe dobrowolne Ubezpieczenia społeczne W zależności od rodzaju tytułu do ubezpieczeń oraz od tego, czy dany tytuł jest jedyny czy występuje zbieg ubezpieczeń

8 Działalność gospodarcza
Obowiązek ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego osób prowadzących pozarolniczą działalność oraz osób współpracujących

9 Działalność pozarolnicza
Za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność, uważa się (art. 8 ust. 6 ustawy systemowej): - osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych, - twórcę i artystę, - osobę prowadzącą działalność w zakresie wolnego zawodu: - w rozumieniu przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, - z której przychody są przychodami z działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, - wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (od 1 stycznia 2003 r.), wspólników spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej (od 1 stycznia 2003 r.), osobę prowadzącą publiczną lub niepubliczną szkołę, inną formę wychowania przedszkolnego, placówkę lub ich zespół, na podstawie przepisów o systemie oświaty (w brzmieniu obowiązującym od r.).

10 Jakie ubezpieczenia dla przedsiębiorcy?
Działalność gospodarcza Jakie ubezpieczenia dla przedsiębiorcy? OBOWIĄZKOWE: emerytalne rentowe wypadkowe DOBROWOLNE: - chorobowe

11 Okres podlegania ubezpieczeniom
Działalność gospodarcza Okres podlegania ubezpieczeniom Osoba prowadząca pozarolniczą działalność obowiązkowo podlega ubezpieczeniom: -> emerytalnemu i rentowym -> wypadkowemu od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.

12 Ubezpieczenia dobrowolne
dobrowolne mogą być ubezpieczenia: emerytalne, rentowe i chorobowe. Objęcie dobrowolnie ubezpieczeniami emerytalnym, rentowymi i chorobowym następuje od dnia wskazanego we wniosku o objęcie tym ubezpieczeniem, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został zgłoszony, Ponadto, w przypadku ubezpieczenia chorobowego, objęcie tym ubezpieczeniem następuje od dnia wskazanego we wniosku tylko wówczas, gdy zgłoszenie do ubezpieczeń emerytalnego i rentowych zostanie dokonane w terminie określonym w art. 36 ust. 4 ustawy systemowej, tj. w terminie 7 dni od daty powstania obowiązku ubezpieczenia.

13 Ubezpieczenia dobrowolne
Ustanie dobrowolnego ubezpieczenia następuje od: dnia wskazanego we wniosku o wyłączenie z tego ubezpieczenia , nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został złożony; pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, za który nie opłacono w terminie składki należnej na to ubezpieczenie - w przypadku osób prowadzących pozarolniczą działalność i osób z nimi współpracujących, duchownych oraz osób wymienionych w art. 7 (osoby objęte dobrowolnymi ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi); dnia ustania tytułu podlegania temu ubezpieczeniu.

14 Współpraca przy działalności
Współpraca przy prowadzeniu działalności > ART. 8 UST. 11 ustawy systemowej - jeżeli pozostają we wspólnym gospodarstwie domowym i współpracują przy prowadzeniu tej działalności. małżonek dzieci własne, drugiego małżonka, dzieci przysposobione rodzice, macocha, ojczym, osoby przysposabiające

15 CZŁONKOWIE RAD NADZORCZYCH
Rady Nadzorcze CZŁONKOWIE RAD NADZORCZYCH * * art. 6 ust. 1 pkt 22 i art. 13 pkt 17 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Od r. obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu oraz rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są członkami rad nadzorczych wynagradzanymi z racji pełnienia tej funkcji. Obowiązek ten jest niezależny od posiadania innego tytułu do objęcia ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi oraz faktu posiadania ustalonego prawa do emerytury lub renty.

16 Wybrane zbiegi ubezpieczeń

17 Działalność gospodarcza i umowa o pracę
Zbiegi ubezpieczeń Osoba prowadząca pozarolniczą działalność pozostająca równocześnie w stosunku pracy obowiązkowo podlega ubezpieczeniom społecznym z tytułu stosunku pracy. Z tytułu prowadzenia działalności obejmowana jest obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi, jeżeli podstawa wymiaru składek na jej ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy, w przeliczeniu na okres miesiąca, jest niższa od minimalnego wynagrodzenia. Działalność gospodarcza i umowa o pracę W pozostałych przypadkach, tj. gdy podstawa wymiaru składek z tytułu stosunku pracy jest równa lub wyższa od minimalnego wynagrodzenia, ubezpieczenia z tytułu prowadzenia działalności są dobrowolne. UWAGA! Samo zagwarantowanie w umowie o pracę wynagrodzenia w wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę skutkuje tym, że ubezpieczenia emerytalne i rentowe z działalności gospodarczej są dobrowolne.

18 Działalność gospodarcza i umowa zlecenia
Zbiegi ubezpieczeń Osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą i dodatkowo wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom z tytułu prowadzenia działalności, jeżeli podstawa wymiaru składek z tytułu umowy zlecenia jest niższa od obowiązującej tę osobę najniższej podstawy wymiaru składek dla osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą. W takim przypadku osoba ta może być dobrowolnie, na swój wniosek, objęta ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi również z tytułu wykonywania pracy na podstawie umowy zlecenia. Działalność gospodarcza i umowa zlecenia

19 Działalność gospodarcza i umowa zlecenia cd.
Zbiegi ubezpieczeń Jeżeli podstawa wymiaru składek z tytułu wykonywania umowy zlecenia jest równa lub wyższa od obowiązującej tę osobę najniższej podstawy wymiaru składek dla osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, obowiązek ubezpieczeń powstaje wyłącznie z jednego tytułu – tego, który powstał wcześniej. Osoba taka może jednakże, na swój wniosek, zostać objęta ubezpieczeniami również z tytułu powstałego później lub zmienić tytuł obowiązkowych ubezpieczeń. Działalność gospodarcza i umowa zlecenia cd.

20 Działalność gospodarcza i zasiłek macierzyński
Zbiegi ubezpieczeń Osoba prowadząca działalność gospodarczą, która spełnia jednocześnie warunki do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z tytułu pobierania zasiłku macierzyńskiego, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom z tego ostatniego tytułu ( w stanie prawnym obowiązującym od dnia 1 września 2009r). Może ona dobrowolnie, na swój wniosek, być objęta ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi także z tytułu prowadzenia działalności. Działalność gospodarcza i zasiłek macierzyński

21 Stosunek pracy jako obowiązkowy tytuł do ubezpieczeń społecznych
Zbiegi ubezpieczeń Stosunek pracy jako obowiązkowy tytuł do ubezpieczeń społecznych

22 USTAWA SYSTEMOWA KODEKS PRACY Zbiegi ubezpieczeń
Za pracownika uważa się: - osobę pozostającą w stosunku pracy - osobę wykonującą pracę na podstawie umowy zlecenia, umowy agencyjnej, innej umowy o świadczenie usług, umowy o dzieło - jeżeli zostały one zawarte z pracodawcą, z którym dana osoba pozostaje równocześnie w stosunku pracy, lub z innym podmiotem niż pracodawca, ale w ramach tych umów praca jest wykonywana na rzecz pracodawcy, z którym osoba ta pozostaje w stosunku pracy. KODEKS PRACY art. 22 par. 1 przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca – do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

23 Zbiegi ubezpieczeń Osoby wykonujące pracę na podstawie wymienionych na poprzednim slajdzie umów podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom: - emerytalnemu, - rentowym, - wypadkowemu, - chorobowemu, * Nie ma znaczenia okres, na jaki umowa została zawarta, ani wymiar czasu pracy w ramach stosunku pracy czy fakt bycia studentem lub uczniem.

24 Umowy cywilnoprawne jako tytuł podlegania ubezpieczeniom społecznym
Zbiegi ubezpieczeń Umowy cywilnoprawne jako tytuł podlegania ubezpieczeniom społecznym

25 Zbiegi ubezpieczeń Umowa zlecenia zawarta z własnym pracodawcą lub wykonywana na jego rzecz i umowa zlecenia z tytułu wykonywania umowy zleceniobiorca podlega ubezpieczeniom społecznym na takich samych zasadach jak w przypadku umowy o pracę, tj. obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla tej osoby stanowi łączny przychód, uzyskiwany z umowy o pracę oraz z umowy zlecenia z tytułu zawartej umowy nie zgłasza się zleceniobiorcy do ubezpieczeń, a uzyskany przychód z umowy wykazuje, wraz z przychodem ze stosunku pracy, w imiennym raporcie miesięcznym

26 Zbiegi ubezpieczeń Umowa zlecenie z innym podmiotem niż własny pracodawca i niewykonywana na jego rzecz taka osoba podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym z tytułu pozostawania w stosunku pracy z tytułu wykonywania umowy zlecenia ubezpieczenia emerytalne i rentowe mają dla niej charakter dobrowolny, jeżeli podstawa wymiaru składek ze stosunku pracy, w przeliczeniu na okres miesiąca, wynosi co najmniej tyle, ile minimalne wynagrodzenie za pracę jeżeli podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy, w przeliczeniu na okres miesiąca, jest niższa od minimalnego wynagrodzenia osoba ta podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym również z tytułu wykonywania umowy zlecenia. Samo zagwarantowanie w umowie o pracę wynagrodzenia w wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę skutkuje tym, że z tytułu umowy zlecenia podleganie ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym jest dobrowolne .

27 Uwaga! Od stycznia 2016 r. w tym zakresie będą zmiany w przepisach
Zbiegi ubezpieczeń Kilka umów zleceń obowiązkowe ubezpieczenia z tytułu tej umowy - zlecenia, która została zawarta najwcześniej, może dobrowolnie, na swój wniosek, być objęta ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi także z tytułu pozostałych, wszystkich lub wybranych, umów zleceń, może również zmienić tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń. Uwaga! Od stycznia 2016 r w tym zakresie będą zmiany w przepisach

28 Zbiegi ubezpieczeń Umowa o dzieło Osoba, która wykonuje pracę wyłącznie na podstawie umowy o dzieło nie podlega ubezpieczeniom społecznym. Samoistna umowa o dzieło nie powoduje powstania obowiązku ubezpieczeń. Obowiązek ubezpieczeń społecznych z tytułu umowy o dzieło istnieje wtedy, gdy umowa taka została zawarta z własnym pracodawcą lub jest wykonywana na rzecz własnego pracodawcy.

29 KONTRAKT MENEDŻERSKI nie uregulowany wprost w przepisach, KONTRAKT
Zbiegi ubezpieczeń KONTRAKT MENEDŻERSKI nie uregulowany wprost w przepisach, KONTRAKT MOŻE mieć charakter umowy mieć charakter o świadczenie usług umowy o pracę, jeżeli ma formę umowy o świadczenie usług to przychód z tego tytułu w świetle przepisów podatkowych jest przychodem z działalności wykonywanej osobiście.

30 FP, FGŚP, FEP Wysokość i zasady opłacania składek na Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz Fundusz Emerytur Pomostowych

31 Składkę na Fundusz Pracy opłaca się:
FP Składkę na Fundusz Pracy opłaca się: za okres trwania obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych w trybie i na zasadach przewidzianych dla składek na ubezpieczenia społeczne, od kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe bez stosowania ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek, od kwot wynoszących w przeliczeniu na okres miesiąca co najmniej: minimalne wynagrodzenie ( w 2015 r. – 1750 zł), - 80% minimalnego wynagrodzenia w przypadku pracowników w pierwszym roku pracy ( w 2015 r. – 1400 zł), składka na Fundusz Pracy wynosi 2,45% podstawy wymiaru składki. Jest ona finansowana w całości przez płatnika.

32 Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
FGŚP Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych Składkę: ustala się od wypłat stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe bez stosowania ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, składki opłaca się wyłącznie za okres trwania obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych, składka wynosi 0,10% podstawy wymiaru. wysokość stopy procentowej składki określa ustawa budżetowa.

33 Kto nie opłaca składek na FP?
Zakłady aktywności zawodowej, Przedsiębiorcy Polskiego Związku Głuchych, Polski Związek Niewidomych, Związek Ociemniałych Żołnierzy RP, Towarzystwo Opieki nad Ociemniałymi, Zakład Opieki nad Niewidomymi w Laskach, za zatrudnionych pracowników o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności

34 Składek na FP i FGŚP nie opłaca się za:
zatrudnionych pracowników powracających z urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego lub urlopu wychowawczego przez 36 miesięcy, począwszy od pierwszego miesiąca po powrocie z w/w urlopów– zwolnienie to obowiązuje od 1 stycznia 2009 r. zatrudnione osoby, które ukończyły 50 rok życia i w okresie 30 dni przed zatrudnieniem pozostawały w ewidencji bezrobotnych powiatowego urzędu pracy przez okres 12 miesięcy, począwszy od pierwszego miesiąca po zawarciu umowy o pracę – zwolnienie to obowiązuje od 1 lipca 2009 r. osoby, które osiągnęły wiek wynoszący co najmniej 55 lat kobieta i co najmniej 60 lat mężczyzna - zasada ta obowiązuje od 1 lipca 2009 r. skierowanych zatrudnionych bezrobotnych, którzy nie ukończyli 30 roku życia przez okres 12 miesięcy, począwszy od pierwszego miesiąca po zawarciu umowy o pracę – zwolnienie obowiązuje od r.

35 Składka na Fundusz Emerytur Pomostowych:
FEP jest opłacana za okres od 1 stycznia 2010r., jest finansowana w całości przez płatnika składek, wynosi 1,5 % podstawy jej wymiaru, opłaca się za pracownika, który spełnia łącznie następujące warunki: - urodził się po dniu 31 grudnia 1948 r.; - wykonuje prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, o których mowa w art. 3 ust. 1 i 3 ustawy z 19 grudnia 1998 r. o emeryturach pomostowych (t.j. Dz.U. z 2015 r. nr 965 ze zm.), płatnik składek jest zobowiązany do opłacenia składek na FEP również za pracownika wykonującego prace górnicze, który uzyskał prawo do emerytury pomostowej (osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn; ma okres pracy górniczej, wynoszący co najmniej 15 lat), za okres wykonywania prac górniczych, nie wcześniej jednak niż za okres od 1 stycznia 2010 r., składki na FEP od uposażenia zwolnionych ze służby żołnierzy zawodowych albo funkcjonariuszy, o których mowa w art. 13 ustawy o emeryturach pomostowych, wypłaconego po dniu 31 grudnia 2009r. do dnia zwolnienia ze służby, opłaca się na zasadach i w trybie określonym w odrębnych przepisach dla składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe przekazywanych za żołnierzy albo funkcjonariuszy zwolnionych ze służby. Składka na Fundusz Emerytur Pomostowych:

36 FEP Podstawę wymiaru składki na FEP stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe. Przy ustalaniu podstawy wymiaru składki na FEP stosuje się ograniczenie, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Składkę na FEP należy opłacać od wszelkich składników wynagrodzenia stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe przysługujących za okres zatrudnienia w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze.

37 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ