Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych www.jakaunia.pl Dokąd idziesz, Unio Europejska? Spór o granice integracji, politykę

Prezentacja na temat: "Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych www.jakaunia.pl Dokąd idziesz, Unio Europejska? Spór o granice integracji, politykę"— Zapis prezentacji:

1 Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych www.jakaunia.pl Dokąd idziesz, Unio Europejska? Spór o granice integracji, politykę imigracyjną i przyszłość europejskiej wspólnoty Debata w Nowym Sączu Marek Sowa Marszałek Województwa Małopolskiego Patronat honorowy:

2 Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych www.jakaunia.pl Jaka Unia? Dokąd idziesz, Unio Europejska? Spór o granice integracji, politykę imigracyjną i przyszłość europejskiej wspólnoty Badanie Eurobarometru przeprowadzone na wiosnę br. wskazuje, że w 19 krajach Unii Europejskiej liczba osób twierdzących, że przyszłość UE widzą w jasnych barwach, jest wyższa od liczby tych, którzy patrzą w przyszłość z pesymizmem. Prawie siedmiu na dziesięciu Europejczyków (67%), a w państwach członkowskich UE – większość osób, twierdzi, że Unia jest liczącym się partnerem na arenie międzynarodowej.

3 Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych www.jakaunia.pl Największymi optymistami co do przyszłości Unii Europejskiej są Duńczycy (72% pozytywnych ocen), Estończycy i Litwini (po 64%) oraz Maltańczycy i Polacy (po 63%). Z kolei pesymizm dominuje przede wszystkim w krajach najbardziej dotkniętych kryzysem gospodarczym – w Grecji i na Cyprze przyszłość UE w czarnych barwach widzi po 69% badanych, a w Portugalii – 67%. Jaka Unia? Dokąd idziesz, Unio Europejska? Spór o granice integracji, politykę imigracyjną i przyszłość europejskiej wspólnoty

4 Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych www.jakaunia.pl Od marca do września 2012 r. działała powołana z inicjatywy Niemiec Grupa Refleksyjna ds. Przyszłości Unii Europejskiej Ministrów Spraw Zagranicznych. W pracach Grupy wzięła udział Polska. Celem działania Grupy Refleksyjnej było zainicjowanie nieformalnego dialogu w sprawie najbardziej kluczowych kwestii europejskich, m.in. takich jak proces decyzyjny i pogłębienie integracji oraz wzmocnienie roli Unii Europejskiej na arenie międzynarodowej. W raporcie wskazano, że konieczne jest przeanalizowanie możliwości wzmocnienia znaczenia Komisji Europejskiej. Należy także zastanowić się nad podziałem członków Komisji na komisarzy wyższych i niższych rangą. Raport stwierdza ponadto, że niektórzy ministrowie spraw zagranicznych zaproponowali wybieranie jednej osoby na stanowisko przewodniczącego Komisji Europejskiej i przewodniczącego Rady Europejskiej. Do takiego rozwiązania zachęcał m.in. Radosław Sikorski. Jaka Unia? Dokąd idziesz, Unio Europejska? Spór o granice integracji, politykę imigracyjną i przyszłość europejskiej wspólnoty

5 Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych www.jakaunia.pl Jedną z osi sporu wokół integracji europejskiej jest kształt wspólnych instytucji i stosunek ich roli do politycznego znaczenia organów państwowych poszczególnych członków Unii Europejskiej. Przedstawiając we wrześniu ub. roku na forum Parlamentu Europejskiego raport na temat stanu Unii Europejskiej, przewodniczący Komisji Europejskiej José Manuel Barroso powiedział: Przyszłość Unii to federacja państw narodowych. Jedna Unia, jedna Komisja Europejska i jeden Parlament Europejski – taka Unia będzie Unią lepszą dla przyszłości świata! Jaka Unia? Dokąd idziesz, Unio Europejska? Spór o granice integracji, politykę imigracyjną i przyszłość europejskiej wspólnoty

6 Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych www.jakaunia.pl Barroso odżegnywał się jednak od idei europejskiego superpaństwa. Według niego kolejne kroki do większej integracji to pogłębiona unia polityczna i fiskalna, co oznacza m.in. jeszcze silniejszy wzajemny nadzór krajów UE. Ponadto przewodniczący Komisji Europejskiej uważa, że Unia Europejska powinna mieć możliwość wysyłania misji pokojowych i ustalić wspólnie nową politykę obronną. Eksperci wskazują, że przesuwanie się suwerenności od państw narodowych ku wspólnym instytucjom jest nieuchronne i niezbędne do tego, by skutecznie konkurować ze światowymi potęgami, jak USA czy Chiny. Jaka Unia? Dokąd idziesz, Unio Europejska? Spór o granice integracji, politykę imigracyjną i przyszłość europejskiej wspólnoty

7 Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych www.jakaunia.pl Wskazuje się, że słabość dzisiejszej Unii Europejskiej wynika z braku skutecznych instrumentów do obrony swych interesów na świecie. Przeszkodą do pełniejszej integracji wewnętrznej UE są liczne sprzeczności między państwami tworzącymi Unię Europejską. Jaka Unia? Dokąd idziesz, Unio Europejska? Spór o granice integracji, politykę imigracyjną i przyszłość europejskiej wspólnoty

8 Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych www.jakaunia.pl Były prezydent Czech V á clav Klaus ostrzega w swojej książce pt. Europa: rozwiewanie iluzji: Dalsze pogłębienie integracji europejskiej doprowadzi do utworzenia superpaństwa i – w konsekwencji – do upadku demokracji w Europie. Klaus napisał również, że Unia Europejska przybrała obecny kształt dlatego, że jej polityczni liderzy uznali za wygodne wyrzeczenie się swoich państw narodowych, gdzie wyborcy mogliby pociągnąć ich do odpowiedzialności. Jaka Unia? Dokąd idziesz, Unio Europejska? Spór o granice integracji, politykę imigracyjną i przyszłość europejskiej wspólnoty

9 Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych www.jakaunia.pl Kolejną kwestią sporną jest polityka imigracyjna i poszerzanie UE o nowe kraje. W lipcu br. do Unii Europejskiej została przyjęta Chorwacja. Szef KE José Manuel Barroso jest za przyjęciem do Unii wszystkich krajów bałkańskich. Serbia posiada od marca 2012 r. status oficjalnego kandydata, czeka jednak na rozpoczęcie negocjacji. Wszczęto też pierwsze rozmowy negocjacyjne z rządem w Czarnogórze, a Macedonia od 2005 r. posiada status kandydata, ale rozmów negocjacyjnych nie podjęto. Jako potencjalnych kandydatów do UE uwzględnia się też Bośnię i Hercegowinę oraz Albanię. Jaka Unia? Dokąd idziesz, Unio Europejska? Spór o granice integracji, politykę imigracyjną i przyszłość europejskiej wspólnoty

10 Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych www.jakaunia.pl Były dyplomata, prof. Jan Barcz z Akademii Leona Koźmińskiego, prognozuje, że poszerzenie Unii o Chorwację było ostatnią akcesją w tej dekadzie. Prof. Barcz tak mówi o przystąpieniu Chorwacji do UE: To jest decyzja, która w znacznej części będzie musiała być jeszcze przez lata finansowana przez UE. Ale trzeba też doceniać, że to jest bardzo potrzebna decyzja, dlatego że po tragicznych doświadczeniach lat 90. nie powstał żaden lepszy i bardziej efektywny program zagwarantowania w tym regionie Europy stabilności demokratycznej, gospodarczej i przede wszystkim politycznej. Nieustannie wraca również dyskusja na temat możliwej akcesji Turcji i Ukrainy. Jaka Unia? Dokąd idziesz, Unio Europejska? Spór o granice integracji, politykę imigracyjną i przyszłość europejskiej wspólnoty

11 Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych www.jakaunia.pl We wrześniu br. główny turecki negocjator powiedział, że Turcja prawdopodobnie nigdy nie wejdzie do Unii Europejskiej. Jego zdaniem jest to związane z pełnym uprzedzeń nastawieniem państw Unii Europejskiej wobec tego kraju. Ankara wystąpiła z wnioskiem o wejście do UE w 1987 r. Przełom przyniósł szczyt w Helsinkach w grudniu 1999 r., gdy Turcja uzyskała oficjalny status kandydata. Negocjacje akcesyjne rozpoczęły się w 2005 r., jednak utknęły w martwym punkcie po sprzeciwie Niemiec i Francji oraz ze względu na kwestię Cypru Północnego – wspieranie samozwańczej republiki tureckiej na północy wyspy. W czasie ośmiu lat negocjacji Turcji udało się otworzyć 13 z 35 rozdziałów negocjacyjnych, a zamknąć tylko jeden. Jaka Unia? Dokąd idziesz, Unio Europejska? Spór o granice integracji, politykę imigracyjną i przyszłość europejskiej wspólnoty

12 Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych www.jakaunia.pl Do głównych czynników, które utrudniają integrację Turcji z UE, jest odmienność kulturowo-religijna, wynikająca z faktu, że Turcja jest krajem muzułmańskim. Masowy napływ muzułmanów do Europy wzmógł strach przed falami imigrantów, zabieraniem miejsc pracy i islamizacją. Przeciwnicy wejścia Turcji do UE wskazują także, że większość jej obszaru leży na kontynencie azjatyckim. Jedynie 3% powierzchni tego kraju znajduje się w geograficznie definiowanej Europie. Jaka Unia? Dokąd idziesz, Unio Europejska? Spór o granice integracji, politykę imigracyjną i przyszłość europejskiej wspólnoty

13 Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych www.jakaunia.pl Kolejną kwestią niepokojącą europejską opinię publiczną jest obawa, że ewentualna akcesja Turcji mogłaby skutkować napływem tureckich robotników na unijny rynek pracy. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej orzekł 24 września br., że UE nie ma obowiązku przyznawać obywatelom tureckim prawa do wjazdu na jej terytorium bez wiz. Tymczasem specjaliści wskazują, że w wymiarze strategicznym bez wątpienia wstąpienie Turcji do UE, a w dalszej perspektywie Ukrainy byłoby niezmiernie istotne. Jaka Unia? Dokąd idziesz, Unio Europejska? Spór o granice integracji, politykę imigracyjną i przyszłość europejskiej wspólnoty

14 Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych www.jakaunia.pl W dzisiejszej Europie bez granic wewnętrznych zarządzanie imigracją w skoordynowany sposób ma ogromne znaczenie. Wspólna polityka europejska jest konieczna dla zapewnienia ram umożliwiających podejmowanie spójnych działań. Komisja Europejska określiła, że wspólna polityka imigracyjna powinna opierać się na jasnych, przejrzystych i sprawiedliwych zasadach oraz wspierać legalną imigrację. Obywatelom krajów trzecich należy zapewniać niezbędne informacje dotyczące legalnego przyjazdu i pobytu w UE, a tym, którzy zamieszkują już legalnie na terytorium UE, zagwarantować sprawiedliwe traktowanie. Jaka Unia? Dokąd idziesz, Unio Europejska? Spór o granice integracji, politykę imigracyjną i przyszłość europejskiej wspólnoty

15 Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych www.jakaunia.pl Unijne zalecenia wskazują, że wspieranie imigracji z powodów gospodarczych powinno opierać się na ocenie potrzeb rynków pracy w UE, w czym ma pomagać przygotowanie oceny aktualnych, średnioterminowych i przyszłych (do 2020 r.) potrzeb europejskiego rynku pracy w odniesieniu do wymaganych umiejętności. Komisja Europejska stwierdziła również, że państwa członkowskie UE powinny ustanowić zintegrowany system pozwalający na kontrolę osób wnioskujących o wizy na każdym etapie, m.in. przyjąć jednolite europejskie wizy Schengen, wydawać wizy we wspólnych centrach konsularnych i przeanalizować możliwość stosowania elektronicznego systemu wydawania zgody na odbycie podróży dla obywateli krajów trzecich. Jaka Unia? Dokąd idziesz, Unio Europejska? Spór o granice integracji, politykę imigracyjną i przyszłość europejskiej wspólnoty

16 Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych www.jakaunia.pl Jednym z problemów Unii Europejskiej jest nielegalna imigracja. Bruksela wskazuje, że należy wzmocnić zarządzanie granicami zewnętrznymi oraz opracować spójną politykę zwalczania nielegalnej imigracji i handlu ludźmi. Konieczne jest wprowadzanie środków do zwalczania wszelkich form pracy niezgłaszanej i nielegalnego zatrudnienia oraz ochrony ofiar handlu ludźmi. Jak przypomina włoski znawca problematyki imigracji i integracji, Franco Pittau, w ostatnich latach wzrosła liczba imigrantów niemal w całej Europie, a w największym stopniu we Włoszech i Hiszpanii. Jedną z przyczyn są wydarzenia tzw. arabskiej wiosny. Jaka Unia? Dokąd idziesz, Unio Europejska? Spór o granice integracji, politykę imigracyjną i przyszłość europejskiej wspólnoty

17 Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych www.jakaunia.pl Przyczyną problemów z imigracją jest zbyt restrykcyjna polityka UE, a także sposób myślenia Europejczyków. Franco Pittau stwierdza: Potrzebujemy imigrantów, ale nie chcemy o nich myśleć jako nowych obywatelach. Potrzebujemy pracowników, a wprowadzamy bardzo surowe normy dotyczące prawa ich wjazdu. Na przykład we Włoszech są one tak surowe, że zmuszają wręcz wielokrotnie do nielegalnego pobytu. Jaka Unia? Dokąd idziesz, Unio Europejska? Spór o granice integracji, politykę imigracyjną i przyszłość europejskiej wspólnoty

18 Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych www.jakaunia.pl Na początku października u wybrzeży włoskiej wyspy Lampedusa zatonął statek z nielegalnymi imigrantami. Zginęło ponad 300 osób. Unijni politycy jednomyślnie stwierdzili, że ta katastrofa powinna być punktem zwrotnym w polityce migracyjnej UE, aby uniknąć podobnej tragedii w przyszłości. Jaka Unia? Dokąd idziesz, Unio Europejska? Spór o granice integracji, politykę imigracyjną i przyszłość europejskiej wspólnoty

19 Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych www.jakaunia.pl W ubiegłym tygodniu 24 i 25 października odbył się unijny szczyt w Brukseli. Jeszcze przed jego rozpoczęciem włoski premier Enrico Letta zapowiadał, że będzie domagał się od unijnych partnerów wzmocnienia ochrony granic całej UE oraz czynnej pomocy dla krajów basenu Morza Śródziemnego. Letta zapowiedział, że sprawa imigracji będzie priorytetem zarówno greckiej, jak i włoskiej prezydencji Unii w przyszłym roku. Zdaniem Parlamentu Europejskiego priorytetem dla Unii w najbliższych latach powinny być umowy z krajami tranzytowymi dotyczące zarządzania migracją, a także wspieranie krajów, z których pochodzą imigranci. Europosłowie zaapelowali do rządów UE o dalszą pomoc humanitarną, finansową i polityczną dla niespokojnych regionów Afryki Północnej i Bliskiego Wschodu. Jaka Unia? Dokąd idziesz, Unio Europejska? Spór o granice integracji, politykę imigracyjną i przyszłość europejskiej wspólnoty

20 Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych www.jakaunia.pl Marek Sowa Marszałek Województwa Małopolskiego Patronat honorowy: Dokąd idziesz, Unio Europejska? Spór o granice integracji, politykę imigracyjną i przyszłość europejskiej wspólnoty Debata w Nowym Sączu