Dr hab. Urszula Kurczewska Szkoła Główna Handlowa Prof. dr hab. Krzysztof Jasiecki IFiS PAN Reprezentacja polskich interesów gospodarczych w Unii Europejskiej.

Prezentacja na temat: "Dr hab. Urszula Kurczewska Szkoła Główna Handlowa Prof. dr hab. Krzysztof Jasiecki IFiS PAN Reprezentacja polskich interesów gospodarczych w Unii Europejskiej."— Zapis prezentacji:

1 Dr hab. Urszula Kurczewska Szkoła Główna Handlowa Prof. dr hab. Krzysztof Jasiecki IFiS PAN Reprezentacja polskich interesów gospodarczych w Unii Europejskiej – nowe wyzwania i ograniczenia dr hab. Urszula Kurczewska, prof. Krzysztof Jasiecki

2 Reprezentacja interesów polskich organizacji gospodarczych w UE – nowe wyzwania i ograniczenia  Projekt badawczy “EUROLOB II” – porównawcze badania sondażowe w Niemczech, Francji, Wielkiej Brytanii, Polsce i na poziomie UE – 580 organizacji biznesu. W RP – 56 organizacji.  Badania w Polsce: jakie są strategie reprezentacji interesów polskich organizacji gospodarczych, czy wykorzystują możliwości wpływu oferowane przez instytucje UE, czy i w jakim zakresie ich metody i narzędzia lobbingu, zasoby, relacje z innymi interesariuszami są podobne/różnią się od tych stosowanych przez grupy interesu z innych państw?  Stawiana jest teza, że w zmieniającym się kontekście polityczno-instytucjonalnym UE polskie organizacje szybko uczą się i adaptują do nowych uwarunkowań, jednak jest to proces trudny i wymagający. dr hab. Urszula Kurczewska, prof. Krzysztof Jasiecki 2

3 1. Charakterystyka polskich organizacji gospodarczych  50% polskich organizacji gospodarczych to ugrupowania małe z niewielką liczbą członków (1-25), połowa – to stowarzyszenia średniej wielkości (31-250 członków).  Są to młode i bardzo młode organizacje: niemal 1/2 została założona w latach 90- tych, ½ – po roku 2000, tylko 5 utworzone wcześniej.  Ponad 80% to organizacje sektorowe, tylko 8 to ugrupowania horyzontalne.  Ograniczone środki finansowe. Główne źródło finansowania: składki członkowskie (70–100% budżetu) – widoczna zależność od członków („logika członkostwa”).  Niski poziom uczestnictwa w konsultacjach społecznych Komisji Europejskiej – 12% organizacji wpisanych w Rejestrze Przejrzystości  Niemal wszystkie deklarują otwartość na współpracę z innymi interesariuszami, ale użyteczność tych kontaktów jest różnie oceniana. dr hab. Urszula Kurczewska, prof. Krzysztof Jasiecki 3

4 2. Kontakty polskich organizacji gospodarczych z instytucjami UE 2/3 polskich organizacji stosuje dwie strategie reprezentacji interesów: na poziomie krajowym i na poziomie UE, 1/3 – nie jest aktywna na szczeblu UE dr hab. Urszula Kurczewska, prof. Krzysztof Jasiecki 4

5 3. Kontakty polskich organizacji gospodarczych z instytucjami UE i organami krajowymi Kontakty z instytucjami krajowymi (%) Kontakty z instytucjami UE (%) 5 dr hab. Urszula Kurczewska, prof. Krzysztof Jasiecki

6 4.Ocena znaczenia kontaktów z instytucjami UE dr hab. Urszula Kurczewska, prof. Krzysztof Jasiecki 6

7 5. Reprezentacja interesów w procesie politycznym UE dr hab. Urszula Kurczewska, prof. Krzysztof Jasiecki 7

8 Rejestracja w Rejestrze Przejrzystości (w %) dr hab. Urszula Kurczewska, prof. Krzysztof Jasiecki 8 Brytyjskie org. biznesu Francuskie org. biznesu Niemieckie org. biznesu Polskie org. biznesu UE org. biznesu Firmy wpisane 22,7045,3055,8011,9079,1046,90

9 6. Metody reprezentacji interesów polskich organizacji dr hab. Urszula Kurczewska, prof. Krzysztof Jasiecki 9

10 7. Jakiego rodzaju zasoby i dobra oferują polskie organizacje? Number of potential members 1-25%26-50%51-75%76-100% % of BIAs 9%19%45%27% Wiedza ekspercka i informacje Poparcie społeczne i legitymizacja – poziom reprezentatywności (liczba potencjalnych członków ) 10 dr hab. Urszula Kurczewska, prof. Krzysztof Jasiecki

11 8. Funkcje pełnione przez polskie organizacje gospodarcze: grupy interesu czy usługodawcy?  Udział zasobów przeznaczanych na różne aktywności dr hab. Urszula Kurczewska, prof. Krzysztof Jasiecki 11

12 9. Relacje z innymi interesariuszami: współpraca czy rywalizacja?  W opinii polskich organizacji gospodarczych za najbardziej użyteczne uznawane są kontakty z:  1/ europejskimi stowarzyszeniami branżowymi – stowarzyszenia te są postrzegane jako potencjalni adwokaci interesów polskich organizacji oraz jako ważne źródło informacji o aktualnościach w UE.  2/ krajowe stowarzyszenia branżowe oraz przedsiębiorstwa – jako partnerzy o zbieżnych interesach.  3/ stowarzyszenia i instytucje naukowe – kontakty z nimi są oceniane pozytywnie, ale ich użyteczność nie jest wysoka.  4/ europejskie organizacje pozarządowe – dobre doświadczenia w kontaktach na szczeblu UE  5/ polskie organizacje pozarządowe – użyteczność bardzo niska, brak współpracy na poziomie krajowym, częsta rywalizacja  6/ związki zawodowe – oceniane jako w ogóle nieużyteczne. Większość organizacji deklaruje brak kontaktów ze związkami zawodowymi. dr hab. Urszula Kurczewska, prof. Krzysztof Jasiecki 12

13 Opinie na temat użyteczności współpracy z intereseriuszami dr hab. Urszula Kurczewska, prof. Krzysztof Jasiecki 13

14 Wnioski  Strategie europejskie reprezentacji interesów polskich organizacji różnią się od tych na szczeblu krajowym: są mniej złożone i mniej intensywne, ale też różnią się od strategii organizacji biznesu z innych państw: kontakty z instytucjami UE są rzadsze, tworzone na późniejszym etapie procesu politycznego i oceniane jako mniej ważne, silne powiązania z instytucjami krajowymi (charakter neokorporacyjny)  Polskie organizacje gospodarcze dostrzegają rosnącą rolę instytucji UE, wzrost ich otwartości i dostępności dla interesariuszy, ale nie wykorzystują tego.  Są one organizacjami młodymi, niewielkimi, z niewielką liczbą członków, skromnymi budżetami, ale są samowystarczalne pod wzgl. finansowym i mają wysoki poziom reprezentatywności w danym sektorze – jednak nie do końca korzystają z tych zasobów.  Pełnią głównie rolę grup interesu, ale finansowa zależność od członków prowadzi do eskalacji konfliktu między logiką członkostwa a logiką wpływu. dr hab. Urszula Kurczewska, prof. Krzysztof Jasiecki 14

15  Liczba i częstotliwość kontaktów z instytucjami UE zależy od zmian w dostępie do organów Unii, rosnącej konkurencji między organizacjami i od procesu upolitycznienia procesu decyzyjnego UE.  Polskie organizacje gospodarcze są na dość wczesnym etapie budowania strategii reprezentacji interesów w UE, dostosowują je do kontekstu UE, jest to proces trudny i kosztowny, wymagający posiadania zasobów organizacyjnych, eksperckich i finansowych, ale także umiejętności równoważenia logiki wpływu i logiki członkostwa. dr hab. Urszula Kurczewska, prof. Krzysztof Jasiecki 15