Specyfika pomocy psychologiczno- pedagogicznej dzieciom z FAS

Specyfika pomocy psychologiczno- pedagogicznej dzieciom z FAS

Efekt teratogennego działania alkoholu na płód
mózg dziecka zdrowego / mózg dziecka z FAS/E (zródło: Fotografia z kliniki dr Sterling Clarren, University of Washington, Seattle.)

PODSTAWOWE INFORMACJE NA TEMAT FAS Co to jest FAS? FAS (Fetal Alcohol Syndrome), czyl Alkoholowy Zespół Płodowy to jednostka chorobowa obejmująca nieprawidłowości neurobehawioralne oraz zmiany w budowie ciała i organach wewnętrznych. Nieprawidłowości te występują u dzieci matek, które w czasie ciąży piły alkohol.

PRZYCZYNA FAS Jedną z przyczyn występowania FAS jest spożywanie alkoholu przez kobietę w ciąży. Rozmiar i rodzaj uszkodzeń uzależniony jest od okresu ciąży, w którym matka spożywała alkohol. I tak: I trymestr ciąży- spożywanie alkoholu może doprowadzić między innymi do uszkodzeń mózgu , osłabia rozwój komórek, może uszkadzać serce, nerki, oczy, uszy, prowadzić do deformacji twarzy; II trymestr ciąży- spożywanie alkoholu osłabia rozwój mózgu, uszkadza mięśnie, skórę, gruczoły, kości; III trymestr ciąży- spożywanie alkoholu osłabia rozwój mózgu i płuc, prowadzi do zaburzeń rozwoju wzrostu

Czy picie alkoholu w ciąży zawsze prowadzi do wystąpienia FAS u dziecka? Każda ilość alkoholu wypitego w ciąży to ryzyko wystąpienia zaburzeń w rozwoju dziecka. Jeśli dziecku się „uda” i nie będzie miało FAS to i tak istnieje niebezpieczeństwo wystąpienia nieco lżejszych zaburzeń i uszkodzeń, które w piśmiennictwie medycznym opisywane są w różny sposób: ALKOHOLOWY EFEKT PŁODOWY ( FAE- Fetal Alcohol Effect)- mniejsza ilość defektów, mniejszych jakościowo; USZKODZENIA PŁODU SPOWODOWANE ALKOHOLEM-wady serca, wzroku, słuchu, anomalie stawów; POALKOHOLOWE ZABURZENIA UKŁADU NERWOWEGO- m.in. zaburzenia uwagi.

Diagnostyczne kryteria medyczne Udokumentowane spożywanie alkoholu przez matkę w okresie ciąży; Deficyt wzrostu, wagi, ciała i obwodu głowy dziecka- przed i po urodzeniu; Uszkodzenie OUN wyrażające się upośledzeniem funkcji fizycznych, intelektualnych i społecznych; Anomalie takie, jak : deformacje budowy kończyn, twarzy, mięśni, wady narządów wewnętrznych.

Diagnoza na „pierwszy rzut oka” Nie należy stawiać diagnozy opartej tylko na wyglądzie zewnętrznym dziecka , jednak wiedza na temat anomalii wyglądu może być przydatna w ukierunkowywaniu procesu diagnozowania.

PIERWOTNE objawy FAS 1. Niski wzrost i małogłowie. 2. Dysmorfie – twarzy: Oczy osadzone są szeroko, tak, że nasada nosa robi wrażenie bardzo szerokiej Szpary powiekowe są skrócone poprzez występowanie zmarszczki nakątnej Nos najczęściej jest krótki i zadarty; Rynienka podnosowa słabo zaznaczona lub jej brak ; Górna warga bardzo cienka; Odległość między nozdrzami a górną wargą wyraźnie dłuższa ; Podbródek i broda niewielkie; Uszy nisko osadzone – małżowiny często zniekształcone; Twarz dość płaska, szeroka; łatwe i szybkie męczenie się; słaba koordynacja w zakresie motoryki dużej i małej; niezdarność ruchowa, ruchy kanciaste, bywa, że chodzą „głośno tupiąc lub szurając”, chodzenie rozpoczynają z opóźnieniem, osłabiona równowaga i koordynacja mięśniowa; znaczne problemy w zakresie słyszenia, opóźniona zdolność mówienia,; zaburzenia percepcji wzrokowej; niepewność przy przenoszeniu przedmiotów; inne anomalie rozwojowe dotyczą budowy takich narządów jak: serce, wątroba, nerki, narządy płciowe

WTÓRNE objawy FAS lęk, złość, unikanie, wycofanie; wejście w rolę ofiary lub prześladowcy;zamknięcie się w sobie, kłamstwa, ucieczki z domu; przerwanie nauki szkolnej; bezrobocie; bezdomność; ależność od innych, chęć zadowolenia innych; choroby psychiczne, depresja, samookaleczanie się; gwałtowne i szokujące zachowania;i mpulsywność; kłopoty z prawem; skłonność do uzależnień; tendencje i zachowania samobójcze

„Z FAS się nie wyrasta, FAS ma się przez całe życie, a jakość tego życia uzależniona jest od uzyskanej wcześniej pomocy”

Dziecko z FAS w systemie edukacji

Rodzaj dojrzałości Dzieci zdrowe Poziom osiągnięć dzieci z FAS Dojrzałość fizyczna Aktywne poznawczo, zmotywowane do nauki; Dobrze zorientowane w najbliższym środowisku; Potrafią ze zrozumieniem słuchać tego, co mówi nauczyciel różny poziom rozwoju fizycznegop Dojrzałość umysłowa Poziom analizy i syntezy wzrokowej i słuchowej adekwatny do wieku; Poziom orientacji przestrzennej pozwala na kierowanie i kontrolowanie własnych ruchów Poziom pamięci ruchowej pozwala na przetwarzanie obrazu graficznego w obraz ruchu (pisanie) Różny poziom rozwoju intelektualnego Różny poziom stymulacji środowiskowej

Dojrzałość do nauki czytania i pisania prawidłowo funkcjonujące narządy zmysłów Koordynacja wzrokowo- ruchowa adekwatna do wieku Odporne na zmęczenie, choroby Poziom wszystkich funkcji niezbędnych do nauki czytania i pisania najczęściej na poziomie nieadekwatnym do wieku (niższym) Dojrzałość społeczno- emocjonalna Potrafią inicjować i podtrzymywać kontakty społeczne Potrafią przestrzegać wymagań, podporządkować się normom Wytrwałość, uwaga i obowiązkowość adekwatna do wieku Potrafią kierować reakcjami emocjonalnymi Są wrażliwe na opinię nauczyciela Trudności w kontaktach społecznych Trudności z przestrzeganiem norm, podporządkowaniem się Niski poziom uwagi i obowiązkowości Nie potrafią kierować reakcjami emocjonalnymi Są mało samodzielne Dojrzałość do uczenia się matematyki Rozumieją i potrafią określić stosunki czasowe, przestrzenne, ilościowe Potrafią klasyfikować przedmioty wg ich koloru, kształtu, przeznaczenia Potrafią dodawać i odejmować na konkretach w zakresie 10 Nie rozumieją stosunków przestrzennych Mają duże problemy z klasyfikowaniem Nie potrafią dodawać i odejmować (nie rozumieją)

DIAGNOZA W przypadku dziecka z FAS diagnoza musi być diagnozą kroczącą. Ma służyć systematycznemu monitorowaniu skuteczności oddziaływań terapeutycznych i stymulujących. Powinna więc obejmować nie tylko poziom intelektualny, ale także poziom rozwoju innych funkcji. Całościowa diagnoza pozwala spojrzeć na dziecko jako na całość.

Lp. Diagnozowane funkcje Co podlega diagnozie 1. intelektualne myślenie 2. orientacyjne spostrzeganie, uwaga, pamięć, mowa 3. wykonawcze motoryka 4. emocjonalne emocje i motywacja 5. funkcjonowanie społeczne znajomość i rozumienie norm, komunikowanie się 6. potrzeby zaspokajane i nie zaspokajane 7. diagnoza pedagogiczna poziom osiągnięć, trudności, braki

W trakcie diagnozy trzeba poszukiwać nie tylko zaburzeń ale także zasobów dziecka. Diagnoza „testowa” jest tylko punktem wyjścia ukierunkowującym dalsze postępowanie diagnostyczne; Generalnie diagnoza ma służyć dostarczeniu informacji o potencjalnych możliwościach dziecka, czyli służyć ocenie jego szans rozwojowych przy optymalnej stymulacji oraz określić rodzaj i zakres właściwej dla niego terapii. Diagnoza powinna więc uwzględniać m.in. informacje o: Zachowaniu dziecka, w tym objawy ewentualnych zaburzeń; Przebieg rozwoju (rozwój sprawności ruchowej, sprawności funkcji poznawczych, emocji i mowy); Charakterystyczne obecnie funkcjonowanie w w/w sferach; Wzorce interakcji z osobami znanymi

Specyfika problemów dzieci z FAS

Specyfika problemów dzieci z FAS Specyfika pomocy psychologiczno- pedagogicznej dzieciom z FAS

Słaba kontrola; Impulsywność/ labilność emocjonalna; Trudności z koncentracją uwagi; Zaburzenia funkcji percepcyjnych; Problemy z uczeniem się matematyki; Brak refleksji, potrzeba motywacji z zewnątrz; Zaburzone przywiązanie; Niski poziom (zupełny brak) radzenia sobie w sytuacjach stresowych; Trudności z rozumieniem; Problemy z pamięcią; Trudności z orientacją w czasie i przestrzeni; Trudności w przyswajaniu nowych informacji.

ADHD Inteligencja niższa niż przeciętna trudności z samokontrolą zaburzenia procesów poznawczych niska świadomość własnej osoby, ciała, sytuacji niski poziom koncentracji uwagi często brak empatii ogromne trudności w przyswajaniu informacji niski poziom rozwoju społecznego, emocjonalnego zaburzenia przywiązania zaburzenia samokontroli zaburzenia procesów poznawczych (myślenia, uwaga, procesy przestrzenne) obniżenie świadomości własnej osoby zależność od kontekstu sytuacyjnego (nie potrafi wygenerować i wdrożyć planu działanie- „żyje chwilą”) trudności w regulowaniu pobudzenia emocjonalnego kierowanie się zasadą przyjemności niski poziom procesów poznawczych, w tym myślenia i pamięci problemy z uwagą bierna zapamiętywanie słabe rozumienie poleceń i problemów niska świadomość siebie, emocji, trudności w regulowaniu pobudzenia opóźnienie rozwoju funkcji percepcyjnych

Nie ma „jedynie słusznej” metody pomocy psychologiczno- pedagogicznej. Dziecku z FAS niezbędne jest podejście holistyczne (pomoc psychologiczna, pedagogiczna, społeczna, medyczna, w tym rehabilitacyjna. Podstawą pomocy nie są wyszukane teorie, czy wspaniałe nowoczesne techniki, ale poziom relacji między osobą udzielającą pomocy, a tę pomoc odbierającą. Efekty zależą od tego, jak ułożą się relacje między nimi.

Podstawowe założenia pracy z dzieckiem z FAS

Zalecana dieta: - duże ilości wody mineralnej niegazowanej - dieta niskowęglowodanowa i niskocukrowa - zalecane spożywanie kaszy, szczególnie jaglanej - unikanie słodyczy, coli, chipsów

Aby skutecznie pomagać dzieciom z FAS ważne jest przestrzeganie następujących zasad: Konkret – trzeba mówić używając konkretnych słów, należy unikać słów o podwójnym znaczeniu, jakiejś aluzji itd. Dobrze jest myśleć o niej / nim jak o dużo młodszym dziecku - ponieważ jej / jego rozwój emocjonalny i społeczny jest po prostu obniżony w stosunku do wieku rozwojowego (kalendarzowego).

2. Stałość – dzieci z FAS mają trudności z zastosowaniem zdobytej wiedzy w nowej sytuacji i uogólnianiem informacji. W nadmiarze bodźców próbują „przespać ich natłok” lub podejmują działania nie przewidując często ich konsekwencji. Funkcjonują najlepiej w środowisku, w którym wprowadza się mało zmian ( najlepiej wcale). Dotyczy to również słownictwa. Rodzice i nauczyciele powinni ustalić ze sobą jakich słów , zwrotów i poleceń używać będą w stosunku do dziecka.

3. Powtarzanie – dzieci z Syndromem FAS mają kłopot z pamięcią operacyjną - krótkotrwałą. Zapominają – nawet jeśli jakieś informacje zostaną wyuczone i nie były przez jakiś czas używane. Zatem jeśli chcemy aby dziecko nauczyło się czegoś - musi być to stale i regularnie powtarzane. Dobrze jest kilkakrotnie powtarzać mu - co wydarzy się w najbliższej przyszłości . Dzieci mają kłopot z "poruszaniem się " w czasoprzestrzeni ( wcześniej, później, przed, po, za godzinę, jutro itp.). Potrafią działać, „krok po kroku”, dobrze jeśli ktoś kroczy obok

4. Rutyna - trzeba budować im regularny rozkład dnia - z powtarzalnymi czynnościami. Wtedy łatwiej je zapamiętają. Jeśli dziecko będzie wiedziało, czego się spodziewać - zmniejszy to w nim poziom lęku. Paradoksalnie powinno ułatwić uczenie się.

5. Prostota - "krótko i bardzo zwięźle". Jeśli otrzymują zbyt dużo informacji - "wyłączą się". Nie jest możliwe dalsze uczenie się . Trzeba pamiętać - prostota działania stanowi podstawę efektywnego uczenia się.

6. Szczegółowość – trzeba mówić dokładnie to co mamy na myśli. Dzieci z uszkodzeniem mózgu nie potrafią na ogół zrozumieć pojęć abstrakcyjnych. Nie potrafią uogólniać czy "wypełnić pustych miejsc" - bez wskazówek. Trzeba zatem mówić dziecku - krok po kroku co ma zrobić. Wtedy istnieje szansa na rozwinięcie właściwych nawyków.

7. Zasady - zasady to "spoiwo", które sprawia, że świat wokół dziecka zaczyna nabierać jakiegoś sensu. Jeśli usuniemy to "spoiwo" - wszystko to, co było z trudem budowane - (jak mur bez zaprawy) się rozsypie.

8. Nadzór – dzieci z FAS mają trudności w rozwoju poznawczym, zachowują się bardzo naiwnie w codziennych sytuacjach. Żeby można było rozwijać u nich nawyki właściwego zachowania, wymagają stałego (nieustannego) nadzoru. Trzeba ich pilnować jak dużo młodsze dziecko.

Założenia pracy z dzieckiem z FAS Restrukturyzacja otoczenia w celu ograniczenia nadmiernej stymulacji umysłowej i fizycznej; Duża ilość bodźców nie wpływa pozytywnie na poziom koncentracji uwagi- dziecko z FAS nie jest w stanie skoncentrować się na kilku rzeczach/ zadaniach jednocześnie.

2. Zmniejszanie nadwrażliwości sensorycznej Dzieci o nadwrażliwości sensorycznej nieprawidłowo interpretują docierające do nich bodźce, co uniemożliwia wykorzystanie ich w celowym i efektywnym działaniu. Układ nerwowy reaguje nadmiernie- zwykłe dla innych doznanie sensoryczne odbiera jako bardzo silne- dzieci czują się „bombardowane informacjami”. Dzieci z z obniżoną wrażliwością sensoryczną – ich układ nerwowy nie rejestruje lub nie rozpoznaje informacji sensorycznych. Cierpia więc i na brak stymulacji i jej poszukują

3. Konsekwencja (powtarzalność bodźca)

4. Stałość otoczenia Dzieci z FAS wymagają stałości otoczenia, każda zmiana to dla nich wyzwanie. Podstawą ich dobrego funkcjonowania jest poczucie pewności, a sytuacje wymagające podejmowania decyzji, zmian, odpowiadania na nowe bodźce, odbierają jako zagrażające i potrafią sobie z nimi poradzić. Stałość otoczenia, której może dostarczyć szkoła- to- na przykład zadbanie o to, żeby na każdej lekcji dziecko siedziało w tej samej ławce i z tym samym kolegą.

5. Polisensoryczność pomocy (różnorodność bodźców) Dzieci z FAS ze względu na swoją specyfikę, wymagają nauczania polisensorycznego. Nauczanie oparte jedynie na wykorzystywaniu zmysłu wzroku i słuchu jest w ich przypadku nauczaniem nie trafionym. One muszą dotykać, manipulować, zmieniać pozycje ciała itp.. Tylko w ten sposób zwiększamy szanse na osiąganie sukcesów odzwierceidlające ich potencjalne możliwości.

6. Budzenia motywacji wewnętrznej Dzieci z FAS bez pomocy z zewnątrz nie są w stanie samodzielnie „dochodzić” do motywacji wewnętrznej. W procesie pomocy dążyć należy do tego, by dziecko z FAS stawało się współodpowiedzialne za jej efekt, pomimo że nie jest odpowiedzialne za swój problem.

7. Pamiętanie o zaburzeniach przywiązania u dzieci z FAS Dzieci z FAS- ze względu na swoją historię rodzinną lub ograniczenia wynikające z zaburzenia- bardzo często maja pozabezpieczne wzorce przywiązania, które rzutują na relacje z innymi ludźmi, a więc także z osobą pomagającą. Dorosły nie powinien więc oczekiwać liniowego budowania bliskiej relacji. Reakcje dzieci z FAS w bliskich relacjach są nieprzewidywalne , nie odpowiadają naszym oczekiwaniom opartym na doświadczeniach budowania relacji z innymi ludźmi. Dorosły powinien być przygotowany na diametralnie różne zachowania dziecka, nieadekwatne do tych, które były przed chwilą.

METODY POMOCY Techniki behawioralne – modelowanie zachowań+ nagradzanie właściwych zachowań i wygaszanie niewłaściwych Kinezjologia edukacyjna Neurostymulacja (plan opracowany indywidualnie dla każdego dziecka) Metody relaksacyjne Muzyko- i choreoterapia Socjoterapia Edukacja matematyczna Zabawa

Pomoc udzielana dziecku z FAS musi być pomocą zintegrowaną, wielodyscyplinarną;
Osoby pomagające muszą z sobą współpracować (terapeuta, nauczyciel, pedagog, psycholog);

System edukacji a pomoc dziecku z FAS

Formy pomocy ze strony szkoły
Formy pomocy ze strony poradni psychologiczno- pedagogicznych Formy pomocy ze strony szkoły wczesne wspomaganie rozwoju- opinia; odroczenie obowiązku szkolnego; dostosowanie wymagań- opinia; klasy wyrównawcze, terapeutyczne; orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego; orzeczenie o potrzebie nauczania indywidualnego; terapia psychologiczna, pedagogiczna, logopedyczna; socjoterapia; psychoedukacja rodziców, konsultacje, wsparcie, terapia; psychoedukacja nauczycieli zajęcia korekcyjno- kompensacyjne; zajęcia dydaktyczno- wyrównawcze; zajęcia logopedyczne; dostosowanie wymagań; nauka w klasach wyrównawczych i terapeutycznych; nauczanie indywidualne; kształcenie specjalne; zajęcia rewalidacyjne; wydłużenie etapu edukacyjnego co najmniej o jeden rok; wsparcie nauczyciela; wczesne wspomaganie rozwoju

PODSTAWY PRAWNE POMOCY Art.71b. Ust.1 Ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty „ Kształceniem specjalnym obejmuje się dzieci i młodzież (…) wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy” Kształcenie to może być prowadzone w formie: nauki w szkołach ogólnodostępnych; szkołach lub oddziałach integracyjnych; szkołach lub oddziałach specjalnych; ośrodkach.

§ 2 ust.10 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 12 lutego 2002 roku w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych „ dyrektor szkoły, z wyjątkiem szkoły specjalnej, w uzgodnieniu z organem prowadzącym przydziela dodatkowe godziny na prowadzenie zajęć rewalidacyjnych z uczniami niepełnosprawnymi”.

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 12 lutego 2002 roku w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych „ W szkolnym planie nauczania należy dodatkowo uwzględnić dla uczniów niepełnosprawnych, w zależności od rodzaju i stopnia niepełnosprawności uczniów (…) następujące zajęcia rewalidacyjne: korekcyjne wad postawy; korekcyjne wad wymowy; orientacji przestrzennej i poruszania się; nauki języka migowego lub innych alternatywnych metod porozumiewania się; inne, wynikające z programów rewalidacji” – TU MIESZCZĄ SIĘ DZIECI Z FAS

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 12 lutego 2002 roku w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych „ Dla uczniów niepełnosprawnych można przedłużyć okres nauki na każdym etapie edukacyjnym co najmniej o jeden rok, zwiększając proporcjonalne liczbę godzin zajęć edukacyjnych” Ten przepis jest szczególnie przydatny- dzieci z FAS uczą się wolniej, ich tempo uczenia się zdecydowanie odbiega od tempa rówieśników, nawet tych, którzy mają taki sam poziom rozwoju intelektualno- poznawczego. Wymagają więc wydłużonego czasu nauki na opanowanie wiedzy i umiejętności.

Rozporządzenie MENiS z dnia 7 stycznia 2003 roku w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno- pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach Rozporządzenie informuje , na czym polega i z kim jest realizowana pomoc psychologiczno- pedagogiczna, na czyj wniosek jest udzielana, w jakiej formie może być udzielana w przedszkolu i szkole.

Rozporządzenie MENiS z dnia 11 grudnia 2002 roku w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno- pedagogicznych Rozporządzenie MENiS z dnia 18 stycznia 2005 roku w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych w specjalnych przedszkolach, szkołach i oddziałach oraz ośrodkach - mówi m.in.. obowiązku opracowywania i realizacji indywidualnych programów edukacyjnych dostosowanych do indywidualnych potrzeb edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych dzieci

Rozporządzenie MENiS z dnia 4 kwietnia roku w sprawie organizowania wczesnego wspomagania rozwoju dzieci- określa warunki organizowania wczesnego wspomagania rozwoju - wymienia, gdzie może być organizowane wczesna wspomagania rozwoju, jaki powinien być skład zespołu wczesnego wspomagania, co należy do jego zadań, określa obowiązek opracowania programu wczesnego wspomagania

AKTUALNE- dostosowanie wymagań
Specyfika pomocy psychologiczno- pedagogicznej dzieciom z FAS POMOC PSYCHOLOGICZNO- PEDAGOGICZNA Realizatorzy: Rodzice Terapeuci Nauczyciele inni Zasady: Stymulacji rozwoju Współpracy Dostarczania doświadczeń Stopniowania trudności Tworzenia możliwości sukcesu Cele: AKTUALNE- dostosowanie wymagań PERSPEKTYWICZNE

psychologiczno- pedagogiczna Metody: Terapia pedagogiczna Metody stymulacji mózgu Metody wykorzystujące muzykę, ruch, taniec Terapia behawioralna Terapia zaburzeń przywiązania Warunki: Prawo oświatowe Wyposażenie i środki Szkolenia nauczycieli i rodziców Organizacja zajęć wspierających Ewaluacja: Diagnoza krocząca Ocena efektywności Doskonalenie działań

FAS w pigułce FAS jest wiodącą przyczyną chorób umysłowych. Większość osób z FAS ma przeciętny poziom inteligencji FAS jest przyczyną poważnych problemów społecznych i zaburzeń zachowania Co roku w USA rodzi się dzieci z FAS Dziesięć razy więcej dzieci rodzi się z efektem poalkoholowym (FAE) Nie istnieje bezpieczna dawka alkoholu, którą można spożywać w czasie ciąży bez ujemnego skutku na dziecko Alkohol uszkadza płód bardziej, niż jakikolwiek inny narkotyk Zespołowi FAS i innym uszkodzeniom alkoholowym można zapobiec w 100% .

Poradnia Wspierania Rozwoju Dzieci i Młodzieży z FAS/FAE ul. Piskorskiej 11 Toruń Telefon 056/ Dr Liszcz- neurolog

Specyfika pomocy psychologiczno- pedagogicznej dzieciom z FAS

Podobne prezentacje

Prezentacja na temat: "Specyfika pomocy psychologiczno- pedagogicznej dzieciom z FAS"— Zapis prezentacji:

Podobne prezentacje

О projekcie

Zwrotny adres

Wejść

Zaloguj się poprzez sieć społeczną:

Specyfika pomocy psychologiczno- pedagogicznej dzieciom z FAS

Podobne prezentacje

Prezentacja na temat: "Specyfika pomocy psychologiczno- pedagogicznej dzieciom z FAS"— Zapis prezentacji:

Podobne prezentacje

О projekcie

Zwrotny adres