Zabezpieczenie wykonania zobowiązań podatkowych: art o.p.

Prezentacja na temat: "Zabezpieczenie wykonania zobowiązań podatkowych: art o.p."— Zapis prezentacji:

1

2 Zabezpieczenie wykonania zobowiązań podatkowych: art. 33- 44 o.p.
Zobowiązanie podatkowe może być zabezpieczone na majątku podatnika przed terminem płatności podatku jeżeli zachodzi uzasadniona obawa, że nie zostanie ono wykonane. W szczególności organ podatkowy może dokonać zabezpieczenia zobowiązania podatkowego, jeżeli podatnik trwale nie uiszcza wymagalnych zobowiązań o charakterze publicznoprawnym lub dokonuje czynności polegających na zbywaniu majątku, które mogą utrudnić lub udaremnić egzekucję. ! Zabezpieczenie zobowiązania podatkowego może nastąpić nie tylko po doręczeniu podatnikowi decyzji podatkowej, lecz także w toku postępowania podatkowego lub kontroli podatkowej czy też postępowania kontrolnego na podstawie przepisów ustawy o kontroli skarbowej.

3 ! Zabezpieczenie zobowiązania podatkowego dokonywane jest w drodze decyzji wydawanej przez właściwy organ podatkowy po wszczęciu postępowania w sprawie w drodze postanowienia. ! Zabezpieczenie dokonywane jest na całym majątku podatnika, a jeżeli podatnik pozostaje w związku małżeńskim –także na majątku wspólnym podatnika i jego małzonka. ! Zabezpieczenie może być dokonane przed wydaniem decyzji określającej wysokość zobowiązania podatkowego, ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego czy też określającej wysokość zwrotu podatku.

4 ! Możliwe jest także dokonanie zabezpieczenie zobowiązania podatkowego na majątku wspólników spółki cywilnej, jawnej, partnerskiej oraz komplementariusza spółki komandytowej albo komandytowo-akcyjnej jak również byłych wspólników tych spółek oraz członków zarządu spółki z o.o., sp. z o.o. w organizacji lub spółki akcyjnej i spółki akcyjnej w organizacji oraz członków organów zarządzających innych osób prawnych.

5 Wykonanie decyzji o zabezpieczeniu może nastąpić w formie :
- gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej, - poręczenia banku - weksla z poręczeniem wekslowym banku - czeku potwierdzonego przez krajowy bank wystawcy czeku - zastawu rejestrowego na prawach z papierów wartościowych emitowanych przez Skarb Państwa lub Narodowy Bank Polski –według ich wartości nominalnej - depozytu w gotówce - uznania kwoty na rachunku depozytowym organu podatkowego - pisemnego nie odwołalnego upoważnienia organu podatkowego, potwierdzonego przez bank lub spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową, do wyłącznego dysponowania środkami pieniężnymi zgromadzonymi na rachunku lokaty terminowej

6 Hipoteka przymusowa: Skarbowi Państwa i jednostce samorządu terytorialnego przysługuje hipoteka przymusowa na wszystkich nieruchomościach podatnika, płatnika, inkasenta, następcy prawnego lub osób trzecich z tytułu zobowiązań podatkowych powstałych w drodze doręczenia podatnikowi decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego. ! Hipoteka przymusowa powstaje przez dokonanie wpisu do księgi wieczystej. Wpisu hipoteki przymusowej do księgi wieczystej dokonuje właściwy sąd rejonowy na wniosek organu podatkowego, a wprzypadku hipoteki morksiej przymusowej właściwa izba morska – także na wniosek organu podatkowego.

7 Podstawą wpisu hipoteki przymusowej jest doręczona decyzja:
-ustalająca wysokość zobowiązania podatkowego, - określająca wysokość zobowiązania podatkowego - określajaca wysokość odsetek za zwłokę, - o odpowiedzialności podatkowej płatnika lub inkasenta, - o odpowiedzialności podatkowej osoby trzeciej, - o odpowiedzialności spadkobiercy - określająca wysokość zwrotu podatku.

8 Przedmiotem hipoteki przymuoswej może być m.in:
- część ułamkowa nieruchomości, jeżeli stanowi udział podatnika, - nieruchomość stanowiaca przedmiot współwłasności łącznje podatnika i jego małżonka, - spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu - wierzytelność zabezpeiczona hipoteką

9 ! Hipoteka przymusowa jest skuteczna wobec każdorazowego właściciela przedmiotu hipoteki. Zgodnie z wyrokiem TK z dnia 26 listopada 2007 r. P 24/06 hipotece przymusowej nie przysługuje pierwszeństwo przed innymi hipotekami.

10 Zastaw skarbowy Skarbowi Państwa i j.s.t. z tytułu zobowiązań podatkowych powstałych w drodze doręczenia podatnikowi decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego, a także z tytułu zaległości podatkowych stanowiących ich dochód oraz odsetek za zwłokę od tych zaległości przysługuje zastaw skarbowy. Zastaw ten przysługuje na wszystkich będących własnością podatnika oraz stanowiących współwłasność łączną podatnika i jego małżonka rzeczach ruchomych oraz zbywalnych prawach majątkowych, jeżeli wartość poszczególnych rzeczy lub praw wynosi w dniu ustanowienia zastawu co najmniej zł ! Zastaw skarbowy powstaje z chwilą wpisu do rejestru zastawów skarbowych. Zastaw skarbowy jest skuteczny wobec każdorazowego właściciela przedmiotu zastawu i ma pierwszeństwo przed jego wierzycielami osobistymi, chyba że rzecz ruchoma lub prawo majątkowe zostały obciążonej zastawem ujanwionym w innym rejestrze prowadzonym na podstawie odrębnych ustaw. W takim przypadku zastaw wpisany wcześniej ma pierwszeństwo przed zastawem wpisanym później.

11 Nadzwyczajne tryby postępowania:
1. Wznowienie postępowania 2. Stwierdzenie nieważności decyzji 3. Zmiana lub uchylenie decyzji ostatecznej

12 Ad. 1 Wznowienie postępowania ( art. 240-246 o.p.)
Wznowienie postępowania umożliwia wyeliminowanie z obrotu prawnego ostatecznych decyzji obarczonych wadliwością ze względu na ujawnienie lub wystąpienie określonych okoliczności faktycznych ( art. 240 o.p.) Na wznowienie postępowania składają się dwa etapy: W pierwszym etapie organ podatkowy rozstrzyga o dopuszczalności wznowieni postępowania, to jest czy zachodzą podstawy do takiego wznowienia w danej sprawie ( w przypadku stwierdzenia takiej dopuszczalności wydawane jest postanowienie o wznowieniu; w przeciwnym przypadku wydawana jest decyzja o odmowie wznowienia postępowania); W drugim etapie organ podatkowy przeprowadza właściwe wznowione postępowanie zakończone podjęciem rozstrzygnięcia w danej sprawie.

13 Przykład: Podatnik wnosi do urzędu skarbowego wniosek o wznowienie postępowania w sprawie zakończonej ostateczną decyzją podatkową tego urzędu. Jako podstawę do wznowienia postępowania podatnik podaje zarzut rażącego naruszenia prawa. Urząd skarbowy w takiej sytuacji powinien wydać decyzję o odmowie wznowienia postępowania, bowiem żądanie wznowienia oparte jest na przesłance do zastosowania innego nadzwyczajnego trybu postępowania. Takie rażące naruszenie prawa stanowi przesłankę do stwierdzenia nieważności decyzji ( art. 247 par 1 pkt. 3 o.p.) a nie do wznowienia postępowania.

14 ! Nie można wznowić postępowania po upływie terminów przedawnienia w danej sprawie. Są to okresy przedawnienia : 5 lat , licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku ( art. 70 o.p.) albo 3 lata , licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy- w przypadku tzw. Decyzji wymiarowych organów podatkowych, które konkretyzują zobowiązanie podatkowe ( art. 68 o.p.) ! Organ podatkowy właściwy w sprawie dotyczącej wznowienia postępowania wstrzymuje z urzędu lub na żądanie strony wykonanie decyzji, jeśli z okoliczności sprawy wynika prawdopodobieństwo uchylenia decyzji w wyniku wznowienia postępowania.

15 Ad. 2 Stwierdzenie nieważności decyzji
Jeśli w decyzji tkwią wady o charakterze materialnoprawnym , to strona , której dotyczy ta decyzja , może skorzystać z nadzwyczajnego trybu jej zaskarżenia w postaci wniosku o stwierdzenie nieważności tej decyzji. ! Przedmiotem postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji nie jest ponowne rozpoznanie sprawy co do istoty, ale ocena samej decyzji i wywołanych przez nią skutków prawnych. Inaczej – w omawianym trybie bada się wyłącznie istnienie albo nieistnienie jednej z wad wymienionych w art. 247 par 1 o.p. ! Rozstrzygnięcie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji lub odmowa wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji przybiera formę decyzji

16 Ad. 3 Zmiana lub uchylenie decyzji ostatecznej
Możliwość uchylenia lub zmiany decyzji podatkowej, od której nie przysługuje odwołanie, dotyczy zarówno decyzji , na mocy której strona nie nabyła prawa ( art. 253 o.p.) jak i decyzji, na mocy której strona nabyła prawo ( art. 253a o.p.) Przy czym decyzja może być zmieniona lub uchylona przez organ, który ją wydał, jeżeli przemawia za tym ważny interes publiczny lub ważny interes podatnika. ! W przypadku decyzji, na mocy której strona nabyła prawo, uchylenie lub zmiana tej decyzji wymaga zgody strony. Natomiast co do decyzji, na mocy której strona prawa nie nabyła, taka zgoda nie jest wymagana.

17 Przykład: Jeśli urząd skarbowy wydał decyzję, w któej rozłożył podatnikowi zapłatę podatku na 18 miesięcznych rat, to zmiana liczby rat – w nowej decyzji urzędu skarbowego –na większa ich liczbę może mieć miejsce wyłącznie za zgodą podatnika. Natomiast zmiana liczby rat na mniejszą ich liczbę ( np. 12 miesięcznych rat) w ogóle nie może mieć miejsca, gdyż byłaby to decyzja na niekorzyść strony. Chodzi o rozłożenie na ray płatności podatku na podstawie art. 67 a o.p.

18 Należy również pamiętać, że o. p
Należy również pamiętać, że o.p. wprowadza również uprawnienie organu podatkowego do stwierdzenia wygaśnięcia decyzji podatkowych które służy usunięciu z obrotu prawnego decyzji, które stały się zbędne ze względu na zmiany w stanie prawnym, bezczynność adresatów tych decyzji albo inne okoliczności. Przesłanki warunkujące wyeliminowanie z obrotu decyzji podatkowych wyszczególnione są w art. 258 o.p. ! Stwierdzenia wygaśnięcia decyzji dokonuje organ podatkowy, który wydał decyzję w I instancji, przy czym to stwierdzenie przybiera formę decyzji podatkowej. Natomiast w pewnych sytuacjach decyzja organu podatkowego wygasa z mocy prawa bez konieczności wydania w tej sprawie decyzji. Decyzje te wygasają w przypadku niedotrzymania terminu płatności odroczonego podatku lub zaległości podatkowej albo terminu płatności którejkolwiek z rat, na jakie został rozłożony podatek lub zaległość podatkowa ( art. 259 o.p.)

19 Kontrola sądowoadminsitracyjna decyzji podatkowych
Artykuł 3 par 2 pkt. 1 p.p.s.a. umozliwia wnoszenie skarg na decyzję administracyjne ( w tym decyzje organów podatkowych) do sądów administracyjnych. Począwszy od 1 lipca 2007 r. dodano możliwość złożenia skargi na pisemne interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane w indywidualnych sprawach ( art. 3 par 2 pkt 4a p.p.s.a.) Skarżyć można również bezczynność organów w sprawach wskazanych powyżej ( od 1 kwietnia 2011 r.) na przewlekłe prowadzenie postępowania ( art. 3 par 2 pkt 8 p.p.s.a.).

20 Dlatego tez podatnikowi przysługuje prawo złożenia skargi do sądu administracyjnego , jeżeli wyczerpany został tryb postępowania przed organami podatkowymi, tj. została wydana podatkowa decyzja ostateczna przez organ drugiej instancji ( najczęściej izba Skarbowa). Podatnik ma 30 dni od dnia doręczenia decyzji ostatecznej. Zaskarżeniu do sądu administracyjnego podlegają również postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym, na które służy zażalenie, albo kończące postępowania, a także postanowienia rozstrzygające sprawę co do istoty.

21 Postępowanie przed sądami administracyjnymi:
Co do zasady pisma w postępowaniu przed sądami administracyjnymi kierowane są bezpośrednio do sądu. Ważnym wyjątkiem od tej zasady jest postanowienie zawarte w art. 54 p.p.s.a. który stanowi, że skargę do sądu administracyjnego wnosi się za pośrednictwem organu , którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania są przedmiotem skargi. Dotyczy to m.in. Odwołania od decyzji podatkowej ,z godnie z art. 233 o.p.

22 Przepisy dotyczące skargi:
1. Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi -Art. 3, 50-62;

23 Skarga: Wymogi formalne:
Oznaczenie sądu, do którego skarga jest kierowana, Oznaczenie stron, Oznaczenie rodzaju pisma, Osnowa wniosku lub oświadczenia, Podpis strony albo jej przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika, Wymienienie załączników,

24 - Uprawnionym do wniesienia skargi jest każdy , kto ma w tym interes prawny, prokurator , RPO, RPD oraz organizacja społeczna w zakresie jej statutowej działalności, w sprawach dotyczących interesów prawnych innych osób, jeżeli brała udział w postępowaniu administracyjnym, - O interesie prawnym mówimy wówczas, gdy zachodzi obiektywna ( nie tylko w przekonaniu strony) niepewność co do stosunku prawnego lub prawa. Interes prawny musi wynikać z konkretnego przepisu prawnego. - Skargę można wnieść po wyczerpaniu środków zaskarżenia, jeżeli służyły one skarżącemu w postępowaniu przed organem właściwym w sprawie. Warunek ten nie dotyczy prokuratora, RPO, RPD - Przez wyczerpanie środków zaskarżenia należy rozumieć sytuację, w której stronie nie przysługuje żaden środek zaskarżenia, taki jak zażalenie, odwołanie lub wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, przewidziany w ustawie ( art. 52 p.p.s.a.)

25 - Skargę wnosi się w terminie 30 dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie. ( Prokurator, RPO, RPD mogą wnieść skargę w terminie 6 miesięcy od dnia doręczenia stronie rozstrzygnięcia w sprawie indywidualnej, a w pozostałych przypadkach w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie aktu lub podjęcia innej czynności uzasadniającej wniesienie skargi. - Odmiennie niż wprawie cywilnym dla potrzeb obliczania terminu, sobota została zrównana z dniem ustawowo wolnym od pracy, jeśli więc ostatni dzień przypadnie właśnie na sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy, w takim przypadku ostatnim dniem terminu będzie dzień następujący po dniu lub dniach wolnych od pracy

26 Co podlega ocenie Sądu:
! Sąd bada legalność rozstrzygnięcia organów podatkowych na podstawie zebranego przez nie materiału dowodowego. Sad może jedynie z urzędu lub na wniosek stron przeprowadzić dowody uzupełniające z dokumentów ( art. 106 p.p.s.a.) Nie mogą być przedmiotem postępowania uzupełniającego dowody inne niż dokumenty ( np. zeznania świadków, opinia biegłego) Przeprowadzenie postępowania uzupełniającego z innych źródeł niż dokumenty jest niedopuszczalne. Co więcej, badanie nowych dowodów może się odbyć, jeżeli jest to niezbędne do wyjaśnienia istotnych wątpliwości i nie spowoduje to nadmiernego przedłużenia postępowania w sprawie.

27 Zarzuty i wnioski procesowe w skardze
Co do zasady każdy zarzut zawarty w skardze powinien składać się z trzech podstawowych elementów: - konkretnego przepisu, który został naruszony, - sposobu w jaki doszło do tego naruszenia 9 działanie lub zaniechanie organu) - skutku , jaki wywołuje to naruszenie w rozumieniu art. 145 p.p.s.a. ( który umożliwi sądowi administracyjnemu uwzględnić skargę)

28 W jednej skardze można stawiać, zarzuty o charakterze materialnoprawnym jak i procesowym. Istotne jednak jest aby nie dotyczyły one tej samej okoliczności faktycznej. W przypadku wystąpienia przesłanek nieważnościowych, ze względu na ich kwalifikowany charakter, pozostałe zarzuty o charakterze materialnym lub procesowym mogą mieć co najwyżej znaczenie posiłkowe.

29 Zarzut nieważności z powodu wystąpienia przesłanki o której mowa w art
Zarzut nieważności z powodu wystąpienia przesłanki o której mowa w art. 247 o.p. Najdalej idącym zarzutem występującym w skardze jest zarzut wystąpienia przesłanki kwalifikowanej powodującej konieczność stwierdzenia nieważności decyzji lub postanowienia. Z tego względu analizę postępowania administracyjnego należy rozpocząć od poszukiwania wystąpienia ewentualnych przesłanek nieważnościowych, - Zgodnie bowiem z art. 145 par 1 pkt 2 p.p.s.a. sąd uwzględniając skargę na decyzję lub postanowienie stwierdza nieważność decyzji lub postanowienia w całości lub w części jeżeli zachodzą przyczyny określone w art. 247 o.p. W każdym zatem przypadku należy zatem stwierdzić, czy decyzję wydał organ właściwy w sprawie ( skutek z art. 247 par 1 pkt. 1 o.p.c), czy istniała podstawa prawna do wydania decyzji ( skutek art par.1 pkt. 2 o.p.), czy dotyczy sprawy już poprzednio rozstrzygniętej inną decyzją ostateczną ( skutek art. 247 par 1 pkt. 4 o.p.) itd..