R A C H U N K O W O Ś Ć.

Prezentacja na temat: "R A C H U N K O W O Ś Ć."— Zapis prezentacji:

1 R A C H U N K O W O Ś Ć

2 Rachunkowość powstała po to, aby przedstawić wiarygodne odzwierciedlenie sytuacji majątkowej i finansowej jednostki gospodarczej tzn. ujawnia, grupuje, prezentuje i interpretuje wyrażone w pieniądzu dane liczbowe o działalności gospodarczej oraz majątku danej jednostki gospodarczej, które się bilansują. Jest to więc system informacyjny dzięki któremu podejmuje się decyzje gospodarcze oraz kontroluje się bieżącą działalność gospodarczą jednostki.

3 Transakcje gospodarcze w firmie ewidencjonowane są w sposób usystematyzowany chronologicznie i systematycznie tak aby można było okresowo wyliczyć wyniki gospodarcze firmy np. za miesiąc, kwartał czy rok, czy firma ma zysk czy tez stratę. Określone są również zasoby materialne, czyli zapasy np. surowce do produkcji, wyroby gotowe, materiały , towary, oszczędności oraz należności np. za wykonaną pracę, usługę jak i zobowiązania np. spłacane raty kredytu bankowego.

4 Rachunkowość posługuje się trzema odrębnymi metodami: metodą bilansową, podmiotową i grupowania.

5 Metoda bilansowa dotyczy ewidencjonowania i grupowania i przedstawiania majtku jednostki oraz wszelkich zjawisk gospodarczych jakie maja miejsce w jednostce gospodarczej w sposób dwustronny i równoważny. Mamy tu oczywiście na myśli księgowanie operacji gospodarczych na kontach księgowych, jak i ujmowaniu danych w bilansie. Metoda ta obejmuje również chronologiczne ewidencjonowanie operacji gospodarczych oraz ujmowaniu ich na właściwych kontach syntetycznych, czyli kontach, na których dokonuje się ewidencji zgodnie z zasada podwójnego zapisu.

6 Kolejna metoda to metoda podmiotowa, która mówi o tym , iż rachunkowość każdego podmiotu gospodarczego prowadzona jest odrębnie. Ujmuje się jedynie takie zasoby i kapitały, które dotyczą danego przedsiębiorstwa.

7 W metodzie grupowania należy ewidencjonować operacje gospodarcze o jednorodnej czy też zbliżonej treści ekonomicznej na odpowiednich kontach księgowych.

8 W Polsce prowadzenie rachunkowości reguluje w firmach Ustawa o Rachunkowości z 29-IX-1994 r. z późniejszymi zmianami a od momentu wejścia Polski do Unii Europejskiej towarzyszą tej ustawie (MSR)Międzynarodowe Standardy Rachunkowości jak również Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości finansowej. W literaturze wyodrębniona jest rachunkowość finansowa i zarządcza. Rachunkowość finansowa dostarcza informacji wewnętrznym i zewnętrznym użytkownikom oraz potrzebne są w rachunkowości zarządczej.

9 Użytkownicy zewnętrzni to : Inwestorzy, Kredytodawcy,
Dostawcy i inni wierzyciele, Rząd i jego agendy, Pracownicy, Konkurencja, Klienci, Społeczeństwo.

10 Użytkownicy wewnętrzni to : 1.Kierownictwojednostki czyli: -zarząd,
-dyrekcja, -kierownictwo niższych szczebli Każdy z tych użytkowników interesuje się czym innym.

11 Natomiast rachunkowość zarządcza skierowana jest do osób podejmujących decyzje wewnątrz jednostki. Dotyczy ona przyszłych planów jednostki. Rachunkowość jest więc przede wszystkim systemem informacyjnym, który służy użytkownikom jako cel do podejmowania trafnych decyzji.

12 W rachunkowości występują trzy podstawowe struktury funkcjonalne:
1.Księgowość. Jest ona częścią ewidencyjną czyli rejestracyjną rachunkowości. W praktyce oznacza to, że prowadzi się księgi rachunkowe. Księgowość zatem obejmuje m.in. ewidencję zdarzeń gospodarczych, wielkość majątku jak również sporządzanie dokumentacji księgowej. 2. Rachunek kosztów . Obejmuje on działania w procesie zaopatrzenia, produkcji, zbytu poprzez ujmowanie poniesionych kosztów w tych procesach. Rachunek kosztów służy wiec do oceny sytuacji, w której ponoszone są koszty , kontroluje je oraz wpływa na podejmowanie decyzji gospodarczych. 3. Sprawozdawczość finansowa – to zestawienie informacji, które opisują sytuację majątkową i finansową danej jednostki gospodarczej oraz efekty prowadzenia przez nią działalności gospodarczej.

13 Przedmiotem rachunkowości są procesy gospodarcze występujące w podmiotach gospodarczych. Rachunkowość interesuje się więc zasadami rzeczowymi, finansowymi, kosztami, przychodami oraz wynikiem prowadzonej działalności gospodarczej. Podmiotami rachunkowości jednostki prowadzącej działalność gospodarczą to: osoby prawne, jednostki nie posiadające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne. Jednostki takie prowadzą rachunkowość czyli księgi rachunkowe z formalnego obowiązku zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości lub z wyboru.

14 Główne funkcje rachunkowości to:
1. Funkcja informacyjna, w której przekazuje się kierownictwu jednostki gospodarczej określone informacje służące podejmowaniu decyzji i oceny działalności firmy. 2. Funkcja kontrolna polega na tym, że za pomocą różnych środków istnieje obowiązek dokumentowania każdej operacji gospodarczej zarówno w trakcie jak i po jej dokonaniu i jest realizowana za pomocą inwentaryzacji. 3. W funkcji sprawozdawczo – analitycznej sporządza się zestawienia analityczne ( sprawozdania ) , które przekazuje się urzędom, izbom skarbowym, jednostkom nadrzędnym, akcjonariuszom czy udziałowcom czy bankom. Są to informacje księgowe. 4. Następną ważna funkcją jest funkcja dowodowa. Polega ona na prowadzeniu rachunkowości i archiwizowaniu jej na urządzeniach, w sposób który umożliwia przedstawienie dokumentów księgowych takich jak sprawozdania finansowe, księgi rachunkowe na żądanie organów ścigania, sądów czy urzędów kontroli skarbowej.

15 Cechy rachunkowości można przedstawić następująco:
Zdarzenia gospodarcze które są przedmiotem ewidencji wymagają udokumentowania tj. ujęcie w formie prawidłowo sporządzonych pisemnych dowodów źródłowych. Nie można posługiwać się nieudokumentowanymi dokumentami. Dokumenty źródłowe to np. oryginalne faktury, które stwierdzają wystąpienie danej operacji gospodarczej Miernikiem naturalnym rachunkowość posługuje się w kalkulacjach. W rachunkowości w rozumieniu księgowym nie wszystkie zdarzenia gospodarcze podlegają rejestracji księgowej. Umowa z klientem nie jest rejestrowana, natomiast sprzedaż usługi lub towaru wynikająca z tej umowy podlega rejestracji księgowej. To samo jest, gdy zatrudniamy pracownika. Samo zatrudnienie nie jest zdarzenie gospodarczy, natomiast jego pierwsza wypłata tak.

16 2. Rachunkowość do mierzenia zdarzeń gospodarczych i majątku posługując się w tym celu głównie miernikiem pieniężnym. Miernikiem naturalnym rachunkowość posługuje się w kalkulacjach. 3. Bieżące zdarzenia gospodarcze są ujmowane na odpowiednich urządzeniach zwanych kontami. 4. Ewidencja zdarzeń gosp. w systemie kont jest dokonywana przy zastosowaniu metody bilansowej czyli od bilansu do bilansu i wszystkie zdarzenia muszą się bilansować czyli równać sobie.

17 5. Rachunkowość cechuje kompletność i ciągłość ewidencji
6. Rachunkowość odznacza się dużą rzetelnością dostarczanych danych liczbowych 7. Cechą szczególną rachunkowości jest to, że zarówno zasady dokumentacji i sprawozdawczości są regulowane odpowiednimi aktami normatywnymi (ustawa o rachunkowości). W myśl ustawy o rachunkowości głównym zadaniem rachunkowości jest stosowanie zasad rachunkowości tak, aby w sposób prawidłowy, rzetelny i jasny przedstawiała ona księgi rachunkowe i sporządzane na podstawie ksiąg sprawozdania finansowe, które prezentują sytuację majątkową, finansową oraz wynik finansowy jednostki gospodarczej.

18 Cechy rachunkowości można przedstawić następująco:
Zdarzenia gospodarcze które są przedmiotem ewidencji wymagają udokumentowania tj. ujęcie w formie prawidłowo sporządzonych pisemnych dowodów źródłowych. Nie można posługiwać się nieudokumentowanymi dokumentami. Dokumenty źródłowe to np. oryginalne faktury, które stwierdzają wystąpienie danej operacji gospodarczej Miernikiem naturalnym rachunkowość posługuje się w kalkulacjach. W rachunkowości w rozumieniu księgowym nie wszystkie zdarzenia gospodarcze podlegają rejestracji księgowej. Umowa z klientem nie jest rejestrowana, natomiast sprzedaż usługi lub towaru wynikająca z tej umowy podlega rejestracji księgowej. To samo jest, gdy zatrudniamy pracownika. Samo zatrudnienie nie jest zdarzenie gospodarczy, natomiast jego pierwsza wypłata tak.

19 Najistotniejsze zasady rachunkowości to:
Najistotniejsze zasady rachunkowości to: 1. Zasada ciągłości stosowanych rozwiązań. W myśl ustawy o rachunkowości art.5 ust. 1 przyjęte zasady polityki rachunkowości należy stosować w sposób ciągły, gdzie będzie grupowała operacje gospodarcze w kolejnych latach jednakowo, wyceniała aktywa i pasywa, dokonywała odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych, oraz ustalała wynik finansowy i sprawozdanie tak aby można było porównać kolejne lata oraz będzie kontynuować działalność w dającej się przewidzieć przyszłości.

20 Najistotniejsze zasady rachunkowości to:
Najistotniejsze zasady rachunkowości to: 1. Zasada ciągłości stosowanych rozwiązań. W myśl ustawy o rachunkowości art.5 ust. 1 przyjęte zasady polityki rachunkowości należy stosować w sposób ciągły, gdzie będzie grupowała operacje gospodarcze w kolejnych latach jednakowo, wyceniała aktywa i pasywa, dokonywała odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych, oraz ustalała wynik finansowy i sprawozdanie tak aby można było porównać kolejne lata oraz będzie kontynuować działalność w dającej się przewidzieć przyszłości.

21 2. Zasada kontynuacji działalności.
W myśl tej zasady jak również ustawy o rachunkowości art.5 ust 2 przyjmuje się, że jednostka gospodarcza zakłada, że będzie kontynuowała działalność w dającej przewidzieć się przyszłości nie zmieniając istotnie zakresu, bez postawienie jej w stan upadłości lub likwidacji. Kierownik jednostki przewiduje na dzień sporządzenia sprawozdania finansowego przy uwzględnieniu wszystkich informacji dającą przewidzieć się przyszłość na okres nie krótszy jak rok.

22 3. Zasada memoriału. Polega na tym, ze w księgach rachunkowych danej jednostki należy ująć wszystkie osiągnięte przez nią przychody, obciążające ją koszty które związane są z tymi przychodami, dotyczące danego roku obrotowego bez względu na termin ich zapłaty. 4. Zasada współmierności Dla zapewnienia współmierności przychodów jak i kosztów z nimi związanych do aktywów i pasywów danego roku obrotowego zalicza się koszty lub przychody przyszłych okresów , które jeszcze nie zostały poniesione ale dotyczą danego roku.

23 4. Zasada ostrożnej wyceny.
Dotyczy ona jak sama nazwa wskazuje realnej wyceny składników majątkowych. Uznaje ona przychody za zrealizowane, wtedy kiedy są pewne, natomiast koszty z chwilą ich poniesienia. W prezentacji sprawozdania finansowego musi być to ujęte, by ocenić pozycję na rynku jednostki gospodarczej. 5. Zasada istotności. Zasada ta polega na wyodrębnieniu tych zdarzeń gospodarczych oraz składników majątku jednostki, które są ważne dla oceny sytuacji majątkowej i finansowej, wyniku finansowego oraz rentowności jednostki gospodarczej.

24 Czołowa zasada rachunkowości to zasada podwójnego zapisu, która polega na tym, że obowiązkowo księguje się na dwóch kontach po dwóch stronach konta. Wymienione zasady pozwalają dostarczyć pełnych, jasnych i rzetelnym informacji o sytuacji majątkowej jednostki. Co to są aktywa? W rachunkowości ogół majątku jednostki zarówno w postaci majątku trwałego, jak i majątku obrotowego nosi miano aktywów. Aktywa, to kontrolowane przez daną firmę zasoby majątkowe o wiarygodnie określonej wartości, powstałe w wyniku przeszłych zdarzeń, które spowodują w przyszłości wpływ do firmy określonych korzyści ekonomicznych. Każda jednostka, aby mogła prowadzić działalność gospodarczą musi posiadać określone zasoby majątkowe, czyli środki gospodarcze. Są nimi budynki, maszyny, środki transportowe, zapasy materiałów, towarów, produktów, środki pieniężne, środki w rozrachunkach itp. Całość majątku, którym dysponuje jednostka gospodarcza dzielony jest na majątek trwały i majątek obrotowy. Majątek trwały (długoterminowy) stanowią składniki majątkowe o długotrwałym okresie użytkowania oraz związane z jednostką.

25 Składniki majątkowe długotrwale użytkowane w procesie gospodarczym jednostki zużywają się stopniowo, tracąc swoją przydatność oraz wartość. Chodzi tu o środki trwałe. Do środków trwałych zaliczamy grunty, budynki i budowle, urządzenia techniczne i maszyny, środki transportu, środki trwałe w budowie, itp. Na majątek trwały składają się w szczególności rzeczowy majątek trwały, wartości niematerialne i prawne, inwestycje długoterminowe, należności długoterminowe.

26 Każdy środek trwał posiada:
Wartość początkową – cena nabycia Stanowi rzeczywistą cenę zakupu, która powiększa się o koszty bezpośrednie związane z zakupem i przystosowaniem składnika aktywów trwałych do stanu zdalnego do użycia. Do wartości tej wlicza się ponadto naliczony podatek od towarów i usług VAT, ale tylko w tej części, która nie podlega odliczeniu od podatku należnego lub zwrotowi. Koszt wytworzenia środków trwałych we własnym zakresie obejmuje koszty bezpośrednie produkcji tego środka oraz przypadający na okres jego wytwarzania uzasadnioną część kosztów produkcji (zmienne pośrednie koszty produkcji) oraz tą część stałych, pośrednich kosztów produkcji, które odpowiadają poziomowi tych kosztów przy normalnym wykorzystaniu zdolności produkcyjnych. Cena sprzedaży jest przeciętną ceną takiego samego rodzaju i gatunku majątku występującego w danej miejscowości.

27 Każdy środek trwały ma inny stopień amortyzacji.
Wartość początkową środków trwałych zmniejszają odpisy amortyzacyjne (umorzeniowe). Każdy środek trwały ma inny stopień amortyzacji. Amortyzacja i umorzenie środków trwałych oblicza się zwykle w tabeli amortyzacji (umorzenia). Określa ona stawki i kwotę rocznego odpisu amortyzacyjnego poszczególnych środków trwałych.

28 Środki Trwałe Na koncie „Środki trwałe” jednostka będzie ujmować wszystkie zwiększenia i zmniejszenia środków trwałych. Jego saldo będzie wykazywało wartość brutto środków trwałych posiadanych przez przedsiębiorstwo. Konto to może być w zależności od potrzeb podzielone na konta „Grunty”, „Budynki i budowle”, „Maszyny” itd. Konta te będą zestawione w bilansie odpowiednio z kontami „Umorzenie środków trwałych”, „Umorzenie budynków i budowli” „Umorzenie maszyn” itp., na których księgowana będzie amortyzacja odzwierciedlająca systematyczne zużywanie się środków trwałych (grunty nie podlegają amortyzacji).

29

30 Oprócz majątku trwałego do majątku jednostki zalicza się majątek obrotowy w postaci rzeczowej, finansowej oraz należności. Do majątku obrotowego zaliczane są zasoby, które w przypadku zasobów rzeczowych są przeznaczone do zbycia lub zużycia w okresie do 1 roku. Do rzeczowego majątku obrotowego zalicza się zapasy, które ze względu na przeznaczenie w danej jednostce gospodarczej dzieli się na materiały, półprodukty i produkty w toku, produkty gotowe, towary. Materiały są nabywane w celu zużycia na własne potrzeby jednostki lub do odsprzedaży. Półprodukty i produkty w toku to nie zakończone jeszcze na dany moment wyroby własnej produkcji oraz nie zakończone jeszcze roboty i usługi.

31 Produkty gotowe to wykonane we własnym zakresie i przeznaczone do sprzedaży innym jednostkom zakończone produkty i usługi. Towary to rzeczowe składniki majątku obrotowego nabyte w celu sprzedaży w stanie przetworzonym. Do majątku obrotowego zalicza się także należności krótkoterminowe – to środki pieniężne należne od odbiorców, inwestycje krótkoterminowe – np. udziały w innych jednostkach, papiery wartościowe, udzielone pożyczki, środki pieniężne w kasie i na rachunkach bankowych, itp. Majątek trwały podlega zużyciu, czyli amortyzowaniu, co prowadzi do wyznaczenia wartości bieżącej środków trwałych. Nie amortyzuję się gruntów dzieł sztuki a majątek obrotowy to środki, które podlegają obrotowi np. akcje, obligacje, bony skarbowe przeznaczone do obrotu, czyli zakupione celem odsprzedaży i zysków.

32 Produkty gotowe to wykonane we własnym zakresie i przeznaczone do sprzedaży innym jednostkom zakończone produkty i usługi. Towary to rzeczowe składniki majątku obrotowego nabyte w celu sprzedaży w stanie przetworzonym. Do majątku obrotowego zalicza się także należności krótkoterminowe – to środki pieniężne należne od odbiorców, inwestycje krótkoterminowe – np. udziały w innych jednostkach, papiery wartościowe, udzielone pożyczki, środki pieniężne w kasie i na rachunkach bankowych, itp. Majątek trwały podlega zużyciu, czyli amortyzowaniu, co prowadzi do wyznaczenia wartości bieżącej środków trwałych. Nie amortyzuję się gruntów dzieł sztuki a majątek obrotowy to środki, które podlegają obrotowi np. akcje, obligacje, bony skarbowe przeznaczone do obrotu, czyli zakupione celem odsprzedaży i zysków.

33 Pasywa są to źródła pochodzenia środków gospodarczych, które obejmują źródła własne i źródła obce. Są przeciwieństwem aktywów i są źródłem finansowania aktywów. Podobnie jak aktywa dzieli się je na : Fundusze(kapitały) własne- to te składniki majątku, w stosunku do których jednostce gospodarczej przysługuje prawo własności. Wartość została wniesiona przez założycieli w formie pieniężnej lub rzeczowej w zależności od formy organizacyjno-prawnej jednostki oraz wygospodarowane przez jednostkę w ramach prowadzonej działalności wyniku finansowego. Tworzone są zgodnie z regulacjami zawartymi w Kodeksie Spółek Handlowych (KSH ).

34 fundusz(kapitał) podstawowy - to zasoby majątkowe wniesione do jednostki gospodarczej prze jej właścicieli. Są to udziały wspólników lub właścicieli. Kapitał ten powinien często nazywany jest kapitałem wniesionym. Kapitał podstawowy może być podwyższany lub obniżany. W spółkach z o.o. i spółkach akcyjnych kapitał podstawowy jest kapitałem zakładowym. Fundusz(kapitał) zapasowy i kapitał rezerwowy - nazywane są kapitałami samofinansowania, ponieważ tworzone są z zysku netto. Zysk ten jest rezultatem prowadzonej działalności gospodarczej przez jednostkę. Kapitały te tworzone są oprócz (KSH) również na podstawie umowy spółki i uchwał zgromadzenia wspólników. Z kapitału zapasowego pokrywa się głównie straty neto. Może on być również przeznaczony na wypłaty dywidendy, umorzenie akcji czy tez podwyższenie kapitału podstawowego.

35 Zysk lub strata z lat ubiegłych – jest to wynik finansowy z lat ubiegłych.
Występuje on wtedy, gdy organ statutowy danej spółki nie podjął jeszcze decyzji co do przeznaczenia zysku lub straty netto. Zysk (strata) netto - to wynik finansowy jaki jednostka wypracowała w roku bieżącym i wykazała go w rachunku zysków i strat oraz w bilansie.