Rachunkowość Międzynarodowa

Prezentacja na temat: "Rachunkowość Międzynarodowa"— Zapis prezentacji:

1

2 Rachunkowość Międzynarodowa
mgr Katarzyna Mokrzycka

3 Koncepcje rachunkowości na świecie
rachunkowość typu kontynentalnego (m.in. Niemcy, Francja, Austria, Belgia, Hiszpania, Włochy, Szwajcaria, kraje skandynawskie, Polska, Czechy, Węgry, Japonia) rachunkowość typu anglosaskiego (m.in. Wlk. Brytania, Stany Zjednoczone A.P., Kanada, Australia, Nowa Zelandia, a także po części, Holandia)

4 System kontynentalny Podejście prawne, bezpieczeństwo obrotu gospodarczego Duże znaczenie kredytodawców Duży wpływ prawa podatkowego Postawa konserwatywna, unikanie ryzyka Kodeks handlowy Plany kont Zasada ostrożności

5 System anglosaski Podejście ekonomiczne Orientacja na rynek kapitału
Duże znaczenie informacji dla inwestorów Postawa otwarta na ryzyko Common Law (prawo precedensowe) Założenia koncepcyjne Standardy rachunkowości Duże znaczenie środowiska ekspertów Przewaga zasady współmierności Przewaga treści nad formą True & Fair View (zasady rachunkowości)

6 Istnieją dwa podstawowe systemy rachunkowości o charakterze ponadnarodowym tj.:
międzynarodowe standardy rachunkowości standardy amerykańskie rachunkowości.

7 Międzynarodowe standardy rachunkowości, MSR (International Accounting Standards, IAS)
wspierają swoimi założeniami koncepcyjnymi system rachunkowości kontynentalnej, zorientowane na rynek i instytucje kredytowe, preferują stabilność działalności gospodarczej, bazują na szczegółowej kodyfikacji prawa bilansowego odnośnie zasad, metod i technik rachunkowości, struktur informacyjnych sprawozdań finansowych, zasadzie nadrzędności prawa nad faktami, konserwatyzmie i ostrożności, ścisłe powiązanie prawa bilansowego z prawem podatkowym itd.

8 Amerykańskie standardy rachunkowości (Generally Accepted Accounting Principles, US GAAP)
wspierają swoimi założeniami koncepcyjnymi rachunkowość typu anglosaskiego, przyjmują prawdziwy i wierny wizerunek finansowy firmy, jako nadrzędny cel rachunkowości, zorientowane na rynek kapitałowy i inwestorów, zakładają dominację treści nad formą i regulacjami prawa bilansowego, preferują ryzyko w działalności gospodarczej.

9 Porównanie koncepcji MSR i US GAAP
US GAAP są bardziej szczegółowe niż MSR, gdyż wchodzą znacznie głębiej w problemy interpretacyjne i kwestie dyskusyjne, czym w zasadzie nie zajmują się MSR (tylko wyjątkowo są dopuszczane rozwiązania wariantowe). Standardy amerykańskie, wzorem całego systemu prawnego w USA, bazują na zasadzie precedensów i rozmaitych szczegółowych wykładni i interpretacji, zaś MSR są oparte o opracowane standardy oraz wydawane do nich interpretacje.

10 Cele rachunkowości i sprawozdawczości finansowej wg US GAAP
Cel rachunkowości: pomiar zasobów będących własnością podmiotu i wyrażanie ich w jednostkach pieniężnych, rejestrowanie zmian wielkości tych zasobów dokonywane okresowo, a także odzwierciedlenie wierzytelności i roszczeń podmiotu w stosunku do otoczenia. Cel sprawozdawczości finansowej dostarczanie informacji dla teraźniejszych i potencjalnych inwestorów, wierzycieli oraz innych użytkowników podejmujących racjonalne decyzje inwestycyjne, kredytowe itp. Założenia koncepcyjne US GAAP dosyć szczegółowo interpretują cele rachunkowości, jak i sprawozdawczości finansowej i eksponują je od strony informacyjnej, Założenia przyjmują, że sprawozdawczość finansowa jest elementem rachunkowości, dostrzegają jednak różnice w tych celach (szerszy zakres informacji, jaki powinna dostarczać użytkownikom rachunkowość) Rachunkowość ma dostarczać informacji wszelkim użytkownikom, sprawozdawczość koncentruje się raczej na użytkownikach zewnętrznych.

11 Cele sprawozdawczości finansowej według MSR
Założenia koncepcyjne MSR zawężają swoje cele jedynie do sprawozdawczości finansowej. Sprawozdania finansowe sporządzone w takim celu spełniają podstawowe potrzeby większości użytkowników, ponieważ prawie wszyscy użytkownicy sprawozdań podejmują decyzje gospodarcze, dotyczące na przykład: tego, czy kupić, utrzymać, czy też zbyć inwestycję, oceny sposobu zarządzania i ochrony majątku przez kierownictwo jednostki oraz jego odpowiedzialność, oceny zdolności jednostki do wypłacania wynagrodzeń oraz realizacji innych świadczeń na rzecz pracowników, oceny zabezpieczenia udzielonych kredytów i pożyczek, określenia polityki podatkowej itd. Sprawozdanie finansowe sporządza się zgodnie z modelem rachunkowości opartym na zasadzie kosztu historycznego i na koncepcji zachowania kapitału nominalnego. Użytkownicy MSR nie mają możliwości swobodnego doboru koncepcji, zasad i metod rachunkowości, innych niż bazujące na koszcie historycznym i koncepcji kapitału nominalnego: takich ograniczeń nie ma w US GAAP.

12 KONCEPCJE I ZASADY WSPÓŁCZESNEJ RACHUNKOWOŚCI
Teoria transakcyjna kładzie nacisk na prezentację w sprawozdaniu finansowym problematyki pomiaru osiągniętej rentowności w danym okresie obrachunkowym. tworzony wizerunek finansowy obejmuje tylko transakcje zrealizowane, które należy rozliczyć z zachowaniem współmierności przychodów i kosztów oraz ostrożnej wyceny. wycena kategorii bilansowych ma drugorzędne znaczenie i jest podporządkowana zasadom pomiaru przychodów i kosztów, podstawowe znaczenie ma rachunek zysków i strat.

13 Teoria wartości ma na celu głównie ustalenie na dzień bilansowy prawidłowej wartości kapitału własnego (aktywów netto), kluczowe znaczenie ma bilans, który jest budowany w oparciu o zasadę wyższości treści nad formą oraz o wycenę na podstawie wartości godziwej bilans powinien wiernie odzwierciedlać operacje, które spowodowały powstanie aktywów, zobowiązań lub kapitału własnego jednostki. jest preferowana przez kraje anglosaskie, z tradycją rozwiniętych rynków kapitałowych. jest też zalecana przez MSSF.

14 True &fair view według MSSF
musi zaistnieć przewaga treści nad formą dane należy ujmować w księgach rachunkowych zgodnie z ich treścią ekonomiczną i rzeczywistością gospodarczą, treść ekonomiczna transakcji nie zawsze jest zgodna z tym, co wynikałoby z ich formy prawnej lub innej formy informacje pochodzące z rachunkowości muszą wiernie odzwierciedlać transakcje i inne zdarzenia gospodarcze. bilans powinien wiernie ilustrować te transakcje, które powodują powstanie aktywów, zobowiązań lub kapitału własnego jednostki, w wypadku większości informacji istnieje pewne ryzyko nie dość wiernego odzwierciedlenia rzeczywistości. wynika to głównie z trudności związanych z identyfikacją transakcji i innych zdarzeń gospodarczych, których wyceny należy dokonać.

15 True &fair view według US GAAP
US GAAP także kładą silny nacisk na konieczność wiernego przedstawiania zjawisk przez rachunkowość, wierność prezentacji zjawisk gospodarczych to odpowiedniość lub zgodność między miarą bądź opisem a zjawiskiem, które zamierzano przedstawić. w praktyce definicja ta nie spełnia oczekiwań, gdyż wiele miar wykorzystywanych w rachunkowości nie ma żadnych interpretacji ekonomicznych. można raczej mówić o sprawdzalności, a nie wierności prezentacji.

16 STRUKTURA BILANSU wg US GAAP
W US GAAP brak kategoryzacji aktywów, zobowiązań lub kapitałów własnych => brak ujednoliconej klasyfikacji bilansowej. prezentacja aktywów w podziale na krótkoterminowe (obrotowe) i długoterminowe (trwałe), aktywa obrotowe - składniki majątku, co do których oczekuje się, że zostaną zamienione na środki pieniężne lub sprzedane bądź skonsumowane w ciągu najbliższego roku lub w okresie dłuższym, jeżeli cykl operacyjny jest dłuższy niż rok, aktywa (środki) pieniężne (cash) interpretowane, jako gotówka w posiadaniu jednostki, depozyty na żądanie, rachunki bankowe, gdzie klient może ulokować lub wybrać środki bez wypowiedzenia i opłat karnych, należności (receivables), zazwyczaj w podziale na należności: z tytułu dostaw i usług (fakturowe), wekslowe, od instytucji państwowych i od pracowników; są wykazywane w bilansie według wartości netto, możliwej do zrealizowania, po potrąceniu kwoty należności nieściągalnych, zapasy (inventories) oznaczają sumę materialnych pozycji posiadanych przez jednostkę w celu sprzedaży w toku zwykłej działalności, będących w trakcie produkcji przeznaczonej na sprzedaż lub używanych w bieżącej produkcji wyrobów lub świadczenia usług; zapasy występują zwykle w podziale na towary, materiały, produkty w toku oraz produkty gotowe,

17 koszty przyszłych okresów (prepaid expenses), w tym zwykle wcześniej opłacone ubezpieczenia, reklama, odsetki, podatki lub dostawy dla działalności operacyjnej. w US GAAP brak jest jednoznacznych definicji poszczególnych elementów aktywów trwałych; zwykle stosowany bilansowy podział tej grupy na: rzeczowe aktywa trwałe, wartości niematerialne, instrumenty finansowe oraz inwestycje wykazywane zgodnie z metodą praw własności. zobowiązania stanowią bieżący obowiązek lub odpowiedzialność wobec innego lub innych podmiotów, wyrażający się prawdopodobnym, przyszłym transferem lub zużyciem aktywów na ich rzecz w określonym terminie, kapitał pracujący to nadwyżka aktywów krótkoterminowych nad zobowiązaniami krótkoterminowymi, stosowany jako miernik płynności finansowej podmiotu gospodarczego. kapitał własny jednostki jest dzielony na część pochodzącą z transakcji z właścicielami oraz część pochodzącą z pozostałych transakcji.

18 STRUKTURA BILANSU WEDŁUG MSSF
W przeciwieństwie do US GAAP, międzynarodowe standardy rachunkowości przyjmują i zalecają tradycyjny podział pozycji bilansowych na krótko- i długoterminowe (obrotowe i trwałe) MSR nr 1 zakłada roczny cykl opracowywania bilansu. MSR nr 1, definiuje bezpośrednio aktywa obrotowe i zobowiązania krótkoterminowe, zaś pośrednio – aktywa trwałe i zobowiązania długoterminowe. Składnik aktywów obrotowych to taki, który zostanie zrealizowany, jest przeznaczony do sprzedaży bądź zużycia w toku normalnego cyklu działalności operacyjnej, jest w posiadaniu jednostki z przeznaczeniem do obrotu lub na krótki okres, w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego bądź też stanowi składnik środków pieniężnych lub ich ekwiwalentów, co do wykorzystania których nie ma żadnych ograniczeń. Zobowiązanie jest obecnym, wynikającym ze zdarzeń przeszłych obowiązkiem jednostki gospodarczej, którego wypełnienie – jak się oczekuje – spowoduje wypływ z jednostki środków zawierających w sobie korzyści ekonomiczne (MSR nr 37, par. 10). Zobowiązanie krótkoterminowe to takie, które zostanie uregulowane w toku normalnego cyklu operacyjnego jednostki lub jest wymagalne w ciągu 12 miesięcy od dania bilansowego.

19 MSR nr 1określa informacje zawarte w bilansie jednostki
rzeczowe aktywa trwałe, nieruchomości inwestycyjne, wartości niematerialne, aktywa finansowe, inwestycje rozliczane zgodnie z metodą praw własności, aktywa biologiczne, zapasy, należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności, środki pieniężne i ich ekwiwalenty, zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania, rezerwy, zobowiązania finansowe, zobowiązania i aktywa dotyczące podatku bieżącego, rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego oraz aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego, udziały mniejszości zaprezentowane w kapitale własnym, wyemitowany kapitał podstawowy i kapitał rezerwowy, przypadający udziałowcom jednostki dominującej

20 STRUKTURA BILANSU WEDŁUG UoR
Każde przedsiębiorstwo, prowadząc działalność gospodarczą, powinno dysponować niezbędnymi do tego zasobami majątkowymi, takimi jak: budynki, maszyny itp. Zasoby majątkowe w systemie rachunkowości, zgodnie z zasadą bilansową, należy rozpatrzeć według: A) postaci występowania i funkcji, jaką pełnią w realizacji zadań przedsiębiorstwa, np. grunty, budynki, środki pieniężne; są to aktywa, B) źródeł pochodzenia tych zasobów; z tego punktu wyróżnimy własne źródła finansowania (kapitał własny) oraz obce źródła finansowania (kapitał obcy) np. wobec dostawców, banków; są to pasywa

21 Należne wpłaty na kapitał (fundusz ) podstawowy
Aktywa - to kontrolowane przez przedsiębiorstwo zasoby majątkowe o wiarygodnie określonej wartości, powstałe w wyniku przeszłych zdarzeń, które spowodują w przyszłości wpływ do przedsiębiorstwa korzyści ekonomicznych. AKTYWA Aktywa trwałe Aktywa obrotowe Należne wpłaty na kapitał (fundusz ) podstawowy Udział (akcje) własne

22 Aktywa trwałe - mają długi okres użytkowania oraz stosunkowo wysoką wartość. Zasoby te wykorzystywane są w przedsiębiorstwie przez wiele okresów sprawozdawczych, zużywają się stopniowo, sukcesywnie „przekazując” swoją wartość wytwarzanym produktom i usługom, a w konsekwencji zużycia wartość tych zasobów jest zaliczana do kosztów produkcji wyrobów, usług lub kosztów handlowych.

23 Wartości niematerialne i prawne
AKTYWA TRWAŁE Wartości niematerialne i prawne Rzeczowe aktywa trwałe Należności długoterminowe Inwestycje długoterminowe Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe

24 Do aktywów trwałych zaliczamy:
Wartości niematerialne i prawne Nabyte oprogramowania, prawa autorskie, patenty i licencje, Wartość firmy, Koszty zakończonych prac rozwojowych, Rzeczowe aktywa trwałe: Środki trwałe takie jak: grunty i prawa wieczystego użytkowania, budynki, lokale i budowle, środki transportu, urządzenia techniczne i maszyny, Środki trwałe w budowie Należności długoterminowe, np. z tytułu udzielonych pożyczek, umów leasingu o terminie spłaty przekraczającym rok, licząc od dnia bilansowego, Inwestycje długoterminowe, w tym: Nieruchomości, WNIP, Długoterminowe aktywa finansowe Inne inwestycje długoterminowe Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe

25 Aktywa obrotowe - różnią się od aktywów trwałych przede wszystkim tym, że w stosunkowo w krótkim czasie następuje zmiana ich postaci naturalnej. Przyjmuje się, że przyniosą one korzyści ekonomiczne w ciągu najbliższych 12 miesięcy.

26 Należności krótkoterminowe
AKTYWA OBROTOWE Zapasy Należności krótkoterminowe Inwestycje krótkoterminowe Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe

27 Do aktywów obrotowych zaliczamy:
Zapasy Materiały, Towary, Produkty gotowe, Półprodukty i produkty w toku, Należności krótkoterminowe Z tytułu dostaw i usług, Z tytułu podatków, dotacji, ceł, ubezpieczeń społecznych Inwestycje krótkoterminowe: Udziały i akcje, Inne papiery wartościowe, Udzielone pożyczki, Inne środki pieniężne Środki pieniężne w kasie i na rachunku bankowym, Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe

28 Kapitał - jest wartościowym odzwierciedleniem posiadanych zasobów majątkowych (aktywów) z uwzględnieniem prawa własności. Stąd można wyróżnić kapitały własne i obce. PASYWA Kapitał (fundusz) własny Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania

29 Kapitał własny - jest wyrazem wartości zasobów majątkowych oddanych do dyspozycji konkretnego podmiotu gospodarczego przez jego właścicieli. Kapitał własny dzielimy na: Kapitał podstawowy, Kapitały rezerwowe (zapasowy, rezerwowy), Zysk (lub strata)

30 KAPITAŁ WŁASNY Kapitał podstawowy Kapitał zapasowy
Kapitał z aktualizacji wyceny Pozostałe kapitały rezerwowe Zysk (strata) z lat ubiegłych Zysk (starta) netto Odpisy z zysku netto w ciągu roku obrotowego (wielkość ujemna)

31 ZOBOWIĄZANIA I REZERWY NA ZOBOWIĄZANIA
Kapitał obcy- wyrażają te część aktywów, która jest finansowana obcymi źródłami, a tylko pozostaje do dyspozycji danego przedsiębiorstwa. Obce źródła finansowania podlegają zwrotowi w określonym czasie. Do czasu zwrotu stanowią zobowiązania. ZOBOWIĄZANIA I REZERWY NA ZOBOWIĄZANIA Rezerwy na zobowiązania Zobowiązania długoterminowe Zobowiązania krótkoterminowe Rozliczenia międzyokresowe

32 Wśród zobowiązań możemy wymienić:
Kredyty bankowe, Zobowiązania wobec dostawców materiałów, towarów lub usług, Zobowiązania z tytułu zaciągniętych pożyczek od różnych osób prawnych lub fizycznych, Zobowiązania publicznoprawne z tyt. podatków, ubezpieczeń społecznych, Zobowiązania wobec pracowników.

33 Podział zobowiązań: Zobowiązania długoterminowe - do których zaliczamy długoterminowe pożyczki i obligacje, długoterminowe kredyty bankowe i inne zobowiązania, o terminie spłaty powyżej 1 roku, licząc od dnia bilansowego, Zobowiązania krótkoterminowe - zaliczymy pożyczki, obligacje, kredyty bankowe, zobowiązania z tytułu dostaw, podatków i wynagrodzeń, o terminie spłaty do 1 roku, licząc od dnia bilansowego, Rozliczenia

34 Równowaga bilansowa SUMA AKTYWA PASYWA

35 Równanie bilansowe w innej postaci
AKTYWA = KAPITAŁ WŁASNY + ZOBOWIAZANIA KAPITAŁ WŁASNY = AKTYWA- ZOBOWIĄZANIA AKTYWA NETTO= AKTYWA – ZOBOWIĄZANIA = KAPITAŁ WŁASNY

36