Prawo egzekucyjne – część administracyjna

Prezentacja na temat: "Prawo egzekucyjne – część administracyjna"— Zapis prezentacji:

1 Prawo egzekucyjne – część administracyjna
Prowadząca: mgr Diana Szwejser

2 Zakres przedmiotowy ustawy
Zachowanie wierzycieli w sytuacji, kiedy zobowiązany nie wypełnia ciążących na nim obowiązków Postępowanie egzekucyjne prowadzone przez organy egzekucyjne Środki przymusu wykonania lub zabezpieczenia obowiązków pieniężnych lub niepieniężnych

3 Zakres przedmiotowy ustawy
Ustawa reguluje postępowanie , którego celem jest przymuszenie zobowiązanego do wykonania ciążących na nim obowiązków (postępowanie egzekucyjne). Drugim aspektem regulowanym przez u.p.e.a jest zabezpieczenie czyli ułatwienie przyszłej egzekucji (postępowanie zabezpieczające). Postępowanie egzekucyjne to szereg czynności faktycznych i proceduralnych wykonywanych przez organ egzekucyjny, zobowiązanego, inne podmioty podejmowanych w celu ostatecznego urzeczywistnienia normy prawa materialnego (P. Przybysz, Postępowanie egzekucyjne w administracji. Komentarz, Warszawa 2006) Jego zasadniczym celem, jak już było wspomniane, jest spowodowanie, by podmiot zobowiązany zachował się w sposób zgodny z treścią nałożonego na niego obowiązku. Organ egzekucyjny nie może w żaden sposób ingerować w treść decyzji poddanej przymusowemu wykonaniu, w szczególności niedopuszczalna jest jej zmiana lub uchylenie. W judykacie z 25 lutego 1998 r. NSA stwierdził, że ocena zgodności z prawem czynności egzekucyjnych nie może sprowadzać się do oceny legalności takiej decyzji (IV SA 2081/97, Lex nr 43846). Natomiast postępowanie zabezpieczające ma charakter akcesoryjny w stosunku do postępowania egzekucyjnego, może je poprzedzać

4 Sankcją egzekucji administracyjnej są obwarowane akty nakładające obowiązki na jednostki. Sankcji nie stosujemy do aktów negatywnych i ustanawiających uprawnienia. Akt negatywny- nie powoduje zmiany sytuacji jednostki gdyż nie przyznaje uprawnień ani nie nakłada obowiązków Akt dający uprawnienia – raczej logiczne jest to, że podmiot dobrowolnie wykona

5 Więc sankcja dotyczy aktów nakładających obowiązki –art. 1

6 Podmiotowe obowiązywanie
Zgodnie z art. 1 są to organy egzekucyjne, przez które rozumiemy, zgodnie z art. 1a pkt 7 organy uprawnione do stosowania w całości lub części określone w ustawie środki służące doprowadzeniu do wykonania przez zobowiązanych ich obowiązków o charakterze pieniężnym lub niepieniężnym oraz zabezpieczenia wykonania tych obowiązków

7 Podmiotowe obowiązywanie
Od strony podmiotów wobec których egzekucja może być prowadzona, zakres stosowania ustawy dotyczy wszystkich zobowiązanych. Wyjątki art. 14 § 1: Immunitet dyplomatyczny, umowy międzynarodowe, zwyczaje wykluczają w zakresie, w jakim podmioty z nich korzystające podlegają jurysdykcji innych krajów, chyba, że chodzi o sprawę w której osoby te podlegają orzecznictwu polskich organów administracyjnych W przypadku zrzeczenia się WYRAŹNEGO immunitetu egz. Może być prowadzona za wyjątkiem egzekucji z mienia używanego do celów służbowych oraz środków egzekucyjnych stosowanych do osób fizycznych.

8 Obowiązki o charakterze pieniężnym i niepieniężnym
Art. 2 § 1 –obowiązki o charakterze pieniężnym art.2 § 1 pkt – egzekucja obowiązków niepieniężnych Przedmiotem egzekucji jest wykonanie obowiązków administracyjnych.

9 Wyjątki: Gdy egz. Administracyjnej poddano inny obowiązek np. egzekucja środka karnego przepadku, nawiązki na rzecz Skarbu Państwa prowadzona przez urząd skarbowy. Gdy obowiązek administracyjnoprawny jest egzekwowany w trybie egzekucji sądowej (art. 3 § 1)- np. egzeukcja kar za naruszenie przez przewoźnika lotniczego przepisów prawa – art. 205b ust. 6 Prawa lotniczego.

10 Zasady postępowania egzekucyjnego
Należy ich poszukiwać w rozdziale 1 oraz rozdziale 3: Zasada prawnego obowiązku prowadzenia egzekucji administracyjnej – art. 6 Zasada stosowania środków egzekucyjnych przewidzianych w ustawie – art. 7 § 1 Zasada celowości – art. 7 § 2 Zasada stosowania środka egzekucyjnego najmniej uciążliwego dla zobowiązanego – art. 7 § 2 in fine Zasada niezbędności postępowania egzekucyjnego – art. 7 § 3 Zasada poszanowania minimum egzystencji – art. 8-10 Zasada zagrożenia – art. 15 Zasada niekonkurencyjności form przymusu państwowego – art. 16 Zasada prawdy obiektywnej Zasada zachowania pewnych względów wobec zobowiązanego

11 Zasada prawnego obowiązku prowadzenia egzekucji administracyjnej
Na wierzycielu ciąży obowiązek doprowadzenia do wszczęcia postępowania egzekucyjnego. Wierzyciel od tego obowiązku nie może odstąpić bez powołania się na ważne powody dotyczące interesu ogólnego lub interesu zobowiązanego, np. w przypadku prowadzenia negocjacji przez wierzyciela i dłużnika co do wstrzymania wykonania obowiązku. Zobowiązany uchyla się od wykonania obowiązku jeżeli obowiązek stał się wymagalny, a zobowiązany nie podjął działań zmierzających do jego wykonania. Wierzyciel musi upomnieć zobowiązanego, wystawić tytuł wykonawczy i złożyć wniosek o wszczęcie egzekucji.

12 Wierzyciel jest bezczynny gdy nie podejmuje kroków w celu wszczęcia egz. bądź nie podejmuje działań w toku postępowania. Na bezczynność-skarga. Przysługuje każdemu, kto wykaże, że na skutek niewykonania obowiązku doszło do naruszenia jego praw lub obowiązków o jakimkolwiek charakterze. Czy zobowiązany ma prawo złożyć taką skargę? Tak, gdyż jego celem również może być szybkie zakończenie postępowania egzekucyjnego Skargę rozpoznaje organ wyższego stopnia. Jeśli uwzględni wyznacza dodatkowy termin oraz zarządza wyjaśnienie przyczyn i ustalenie osób odpowiedzialnych za bezczynność

13 Zasada stosowania środków egzekucyjnych przewidzianych w ustawie
art. 7 u.p.e.a. Ustawa wyznacza granice wyboru przez organ egzekucyjny środków egzekucyjnych, ograniczając je wyłącznie do środków wyliczonych i uregulowanych w ustawie. Realizacja konstytucyjnej zasady praworządności Mamy środki egz zarówno dla obowiązków o charakterze pieniężnym jak i niepieniężnym, nie wolno ich zamieniać

14 Zasada celowości Art. 7§ 2 Zasada, że organ ma stosować takie środki, które będą bezpośrednio zmierzać do wykonania obowiązku. Mamy kilka sposobów egzekwowania – art. 1a pkt 12. organ, kiedy wybiera środek musi mieć na względzie efektywność oraz skuteczność Pierwotnie chciano by organ miał swobodę w stosowaniu środków egzekucyjnych. Została ona jednak zachowana tylko w przypadku środków o charakterze niepieniężnym. W tytule wykonawczym podaje się środek co do obowiązków pieniężnych, którym organ jest związany.

15 Zasada stosowania środka egzekucyjnego najmniej uciążliwego dla zobowiązanego
Art. 7 § 2 in fine NSA w wyroku z 9 lutego 2000 r. stwierdził, że wybór środków egz powinien być zastosowany tak, aby doprowadzić do wykonania obowiązku bez potrzeby stosowania kolejnych środków egzekucyjnych. Organ powinien zrezygnować ze stosowania tych środków, które są bardziej uciążliwe, jedynie wtedy, gdy osiągnięcie celu egzekucji jest możliwe przy wykorzystaniu niektórych środków egz

16 Zasada ta nakazuje szukanie sposobu wykonania obowiązku respektującego interesy zobowiązanego.
Ocena stopnia dolegliwości środków egz nie może być oparta wyłącznie na kryterium kolejności wyliczenia ich w ustawie. Zasady wyboru środka: Art. 119 § 1 i § 2 – grzywna w celu przymuszenia Art – przymus bezpośredni stosuje się gdy nie jest możliwe stosowanie innego środka ze względu na charakter obowiązku. Art.. 81 § 3 – kolejność realizowania wierzytelności z zajętych rachunków bankowych

17 Zasada niezbędności Art. 7 § 3
Nie można prowadzić postępowania egzekucyjnego gdy obowiązek został: Wykonany Stał się bezprzedmiotowy np. zniszczeniu uległą rzecz, która miała być wydana przez zobowiązanego Ustał opór zobowiązanego W tych wypadkach bezcelowe jest prowadzenie post. egz. W takim wypadku się je umarza

18 Zasada poszanowania minimum egzystencji
art. 8-10 Istota zasady opiewa się na tym, że dopuszczalne jest prowadzenie egzekucji na majątku tylko o tyle, o ile przez to nie będą zagrożone minimum utrzymania osoby zobowiązanej oraz tych osób, które ona utrzymuje w wykonaniu ustawowego obowiązku. Zasada oznacza też, że na skutek egz zobowiązany nie może zosać pozbawiony środków do życia- odnosi się tylko do os. fiz.

19 Ustawa wskazuje co nie podlega egz
Ustawa wskazuje co nie podlega egz. Jest to takie zabezpieczenie by zobowiązany nie musiał korzystać z pomocy społecznej. Dlatego lepiej tę zasadę nazywać zasadą poszanowania godności zobowiązanego. Zasadą jest, że zobowiązany odpowiada całym swym majątkiem. art i to wyjątki, nie należy ich interpretować rozszerzająco (wyrok NSA z 7 marca 1997 r., I SA/Gd 1180/96).

20 Co warto zapamiętać, w sądowym tytule egz oraz sądowej klauzuli wykonalności może znajdować się zastrzeżenie o prawie zobowiązanego do powoływania się w toku post egz na ograniczenie odp do określonych przedmiotów albo do wysokości ich wartości (art. 792 k.p.c.). Może to zob podnosić w u.p.e.a. Nie tylko w art mamy wyłączenia, także 96 g§ 3, inne odrębne Samochód do wykonywania pracy nie jest zwolniony spod egz.

21 Zasada zagrożenia Zanim rozpocznie się post egz należy wpierw zagrozić zobowiązanemu sankcjami egz adm, jeżeli dobrowolnie nie wykona on obowiązku. Kiedy minął termin, wierzyciel przesyła pisemne upomnienie w którym zawiera to zagrożenie. Post egz może być wszczęte dopiero po upływie 7 dni bod doręczenia upomnienia. Wyjątek od tej zasady to art. 150 § 3 u.p.e.a – przymus natychmiastowy, czyli zastosowanie przymusu bezpośredniego bezpośrednio po ustnym wezwaniu do wykonania obowiązku Wyjątkiem są też egzekucje należności pieniężnych państwa członkowskiego lub państwa trzeciego 15 § 3a

22 Co jeśli nie doręczono upomnienia
Co jeśli nie doręczono upomnienia? Umorzenie post egz, jeśli upomnienie takie było obligatoryjne- art. 59 § 1 pkt 7 Termin do wykonania obowiązku wynika z przepisów prawa materialnego, gdy go brak niezwłocznie po tym, jak obowiązek stał się wymagalny.

23 Zasada niekonkurencyjności form przymusu
Art.16 Jeśli czyn ma charakter przestępstwa, wykroczenia, przewinienia dyscyplinarnego, stosujemy odpowiednio przepisy karne, bez względu na stosowanie przepisów u.p.e.a.- środki z tej ustawy są bowiem niezależne, nie mają charakteru represji

24 Zasada prawdy obiektywnej
Jej istota polega na tym, że organ powinien ustalić wszystkie niezbędne dane do prowadzenia egzekucji. Ma on prawo: Żądać wyjaśnień (uchylić się od odp można na podst art. 83 § 1 i 2 k.p.a.). Jak bezprawnie odmawia to grzywna, w przypadku os. prawnej- na pracownika odpowiedzialnego za udzielanie inf Zasięgać inf od organów adm publicznej i innych instytucji

25 Zasada zachowania pewnych względów wobec zobowiązanego
Należy unikać sprawiania zobowiązanemu niepotrzebnych dolegliwości i szkód, np. dokonywanie czynności w dni wolne lub w porze nocnej (21-7)- tylko jeśli cel egz tego wymaga, tzn. gdy stwierdzenie, że dokonanie czynności egz w porze dziennej lub w dni robocze nie doprowadziłoby do wyegzekwowania obowiązku lub nie byłoby celowe. Należy przy tym wziąć pod uwagę czy nie jest to zbyt uciążliwe dla zobowiązanego.

26 Zobowiązany nie powinien przez czynności egz ponosić szkody – inaczej przysługuje mu odszkodowanie od wierzyciela lub organów egz na podstawie k.c. – stanowi o tym art. 168a § 1, 168b.

27 Podstawy egzekucji Podstawą prawną do prowadzenia egzekucji adm jest tytuł egzekucyjny. Brak jest w ustawie def legalnej, wymienia się tylko akty, z których wynikają obowiązki podlegające egz adm: Akty indywidualne właściwych organów Akty generalne Obowiązki pieniężne wynikające z orzeczeń lub innych aktów prawnych organów państwa członkowskiego UE oraz organów państwa trzeciego

28 Akty indywidualne decyzje, postanowienia oraz orzeczenia sądów – przez dec rozumie się akt indywidualny z którego wynikają obowiązki podlegające egz administracyjnej. Może mieć różne nazwy. Podlegają wykonaniu decyzje nieostateczne jeśli nadano im rygor natychmiastowej wykonalności albo gdy dec podlega wykonaniu z mocy ustawy. Ale zasadą jest wykonalność dopiero ostatecznych Postanowienie – wydane w toku postępowania orzekającego przez organy adm publ np. o ukaraniu karą porządkową, oraz postanowienia wydawane w post egz. Te mogą być wykonalne nawet jak są nieostateczne, bowiem wniesienie zażalenia nie skutkuje wstrzymaniem wykonania. organ., który je wydał może wtrzymać jego wykonanie

29 Akty indywidualne 3. Ugoda w post orzekającym – staje się ona wykonalna zgodnie z art. 120 k.p.a z dniem, w którym postanowienie o jej zatwierdzeniu stało się ostateczne. 4. Orzeczenia sądowe- jeśli przepis przewiduje ich wykonalność na gruncie u.p.e.a

30 Egzekucję adm stosuje się do obowiązków z zakresu spraw objętych właściwością organów adm rządowej oraz jst, wynikających bezpośrednio z przepisów prawa, przy czym zakres art. 3 należy interpretować zgodnie z art. 87 Konstytucji oraz prawem unijnym Czyli: przpisy takie będą podstawą egz, jeśli mieszczą się w zakresie adm rządowej i samorządu terytrialnego, oraz przepisy ustanawiają obowiązki bezpośrednio, czyli bez potrzeby ich konkretyzacji w drodze dec lub post

31 Tytuł wykonawczy Sam obowiązek w akcie gen lub indywidualnym nie jest jeszcze podstawą do rozpoczęcia post egzekucyjnego. Wymagany jest bowiem tytuł wykonawczy czyli dokument urzędowy, wystawiony przez wierzyciela, stwierdza się w nim, że obowiązek istnieje i jest wymagalny. Tytułem wykonawczym może też być jednolity tytuł wykonawczy oraz zagraniczny tytuł wykonawczy.

32 Tytuł wykonawczy Sporządza się według wzoru, określanego przez ministra finansów. Zawiera: oznaczenie wierzyciela skazanie imienia i nazwiska lub firmy zobowiązanego i jego adresu, a także numeru identyfikacji podatkowej (NIP) lub numeru Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności (PESEL), jeżeli zobowiązany taki numer posiada treść podlegającego egzekucji obowiązku, podstawę prawną tego obowiązku oraz stwierdzenie, że obowiązek jest wymagalny, a w przypadku egzekucji należności pieniężnej - także określenie jej wysokości, terminu, od którego nalicza się odsetki z tytułu niezapłacenia należności w terminie, oraz rodzaju i stawki tych odsetek; Itd.. Art.. 27 Wzór ma ponadto umożliwiać elektroniczne przetwarzanie danych zawartych w tytule wykonawczym.

33 Jednolity tytuł wykonawczy
Dokument wystawiony przez państwo członkowskie dochodzące należności z art. 2 parag. 1 pkt 8 Dokument ten wystawia organ egz lub państwo członkowskie gdy występuje o udzielenie pomocy w zakresie należności pieniężnych

34 Zagraniczny tytuł wykonawczy
Sporządza centralne biuro łącznikowe przy dochodzeniu należności pieniężnych przez państwo członkowskie UE oraz państwa trzecie przekazanych do egzekucji adm na podstawie ratyfikowanych umów międzynarodowych, których Polska jest stroną. Zmiana tytułu wykonawczego dokonuje się wtedy jeśli w trakcie post egz powstanie zmiana np. zostanie wydana dec, ustalająca w inny sposób wysokość należności pieniężnej niż objęta tytułem wykonawczym. Dalszy tytuł wykonawczy – gdy więcej niż jeden musi prowadzić

35 Podmioty i uczestnicy Podmioty: Organ egzekucyjny Wierzyciel
Zobowiązany Osoba trzecia broniąca intersu prawnego lub faktycznego Prokurator PRO, RPD, org społeczna

36 Organ egzekucyjny Def legalna – art. 1a pkt 7 - organ uprawniony do stosowania w całości lub w części określonych w ustawie środków służących doprowadzeniu do wykonania przez zobowiązanych ich obowiązków o charakterze pieniężnym lub obowiązków o charakterze niepieniężnym oraz zabezpieczania wykonania tych obowiązków.

37 Właściwość rzeczowa Do prowadzenia egzekucji obowiązków pieniężnych – może mieć organ pełną zdolność do prowadzenia egz co do całości środków egz lub zdolność może być ograniczona tylko do części środków określonych ustawą Do stosowania wszystkich środków – naczelnik urzędu skarbowego- art. 19 § 1 Ograniczoną- pozostałe paragrafy, np. właściwy organ gminy o statusie miasta, dyrektor izby celnej Odrębne ustawy mogą przyznawać innym podmiotom uprawnienie do prowadzenia egzekucji

38 A co jeśli organ jest niewłaściwy - co stosować, część mówi, że 156 § 1 pkt. 1 k.p.a , ale chyba nie bo on jest stosowany po zakończeniu postępowania, bardziej przepis 65 § 1 k.p.a o uznaniu się za niewłaściwy i przekazaniu organowi właściwemu. Tak też NSA w wyroku z 24 listopada 1998 r.

39 Właściwość miejscowa obowiązków pieniężnych
Z nieruchomości –według miejsca jej położenia. Jeśli jednak nieruchomość położona jest na obszarze właściwości dwóch lub większej liczby organów - egzekucję prowadzi organ, na którego obszarze znajduje się większa część nieruchomości, a jeżeli nie można w powyższy sposób ustalić właściwości, egzekucję z nieruchomości prowadzi organ wyznaczony przez ministra finansów Z praw majątkowych lub ruchomości - ustala się według miejsca zamieszkania lub siedziby zobowiązanego. Wyjątki: a) jeśli zobowiązany mieszka poza ternem Polski, to organem egz jest organ, który jest jednocześnie wierzycielem. Jeśli nim nie jest, ze wzgl na miejsce siedzibę wierzyciela. b) Jeśli majatek nie leży na terenie właściwości organu, to właściwy jest organ ze względu na położenie majątku c) Jeżeli nie jest możliwe ustalenie organu egzekucyjnego w ten sposób, właściwość tego organu ustala się według siedziby lub miejsca zamieszkania dłużnika zobowiązanego, który jest obciążony prawem majątkowym względem zobowiązanego

40 Właściwość rzeczowa do prowadzenia obowiązków niepieniężnych
Wojewoda – także do egz obowiązków niepienieżnych wynikających z decyzji z zakresu adm rządowej wydanych przez przedsiębiorstwa państwowe, inne państwowe jedn organizacyjne, spółdzielnie, stowarzyszenia inne org społeczne Właściwy organ jst – w zakresie zadań własnych, zleconych i zadań z zakresu adm rządowej kierownik wojewódzkiej służby, inspekcji lub straży w odniesieniu do obowiązków wynikających z wydawanych w imieniu własnym lub wojewody decyzji i postanowień; kierownik powiatowej służby, inspekcji lub straży w odniesieniu do obowiązków wynikających z wydawanych w zakresie swojej właściwości decyzji i postanowień. W przypadkach określonych przez przepisy szczególne organem egz może być organ Policji, ABW, AW, SG, GIODO, PIP Inne organy na podstawie ustaw szczególnych

41 Właściwość miejscowa do prowadzenia obowiązków niepieniężnych
Właściwość miejscową organu egzekucyjnego w egzekucji obowiązków o charakterze niepieniężnym ustala się: 1) w sprawach o odebranie rzeczy lub opróżnienie budynków i pomieszczeń - według miejsca wykonania obowiązku; 2) w sprawach dotyczących nieruchomości oraz obiektów budowlanych - według miejsca położenia tej nieruchomości lub obiektu budowlanego, z tym że jeżeli nieruchomość lub obiekt budowlany są położone na obszarze właściwości dwóch lub większej liczby organów - egzekucję prowadzi organ, na którego obszarze znajduje się większa część nieruchomości lub obiektu budowlanego, a jeżeli nie można w powyższy sposób ustalić właściwości, egzekucję z nieruchomości prowadzi organ wyznaczony przez organ, o którym mowa w art. 23 § 1; 3) w sprawach dotyczących wykonywanej działalności gospodarczej, jeżeli stałe miejsce wykonywania tej działalności znajduje się poza miejscem zamieszkania lub siedziby zobowiązanego - według stałego miejsca wykonywania działalności gospodarczej.

42 Egzekutor i poborca skarbowy
Egzekutor- wykonawca czynności organu egzekucyjnego co do obowiązków niepieniężnych, zgodnie z art. 1a to pracownik obsługujący organ egzekucyjny, uprawniony do dokonywania czynności egzekucyjnych. Poborca skarbowy - pracownik obsługujący organ egzekucyjny, uprawniony do dokonywania czynności egzekucyjnych w egzekucji obowiązku o charakterze pieniężnym

43 Organ rekwizycyjny i dłużnik zajętej wierzytelności
Organ rekwizycyjny- to również organ egzekucyjny, mający tą samą właściwość rzeczową, co organ prowadzący egz, któremu zostało zlecone wykonanie czynności egzekucyjnych, bo np. na jego terenie leży majątek zobowiązanego. Organowi temu przysługują prawa i obowiązki organu egz w zakresie zleconych czynności Dłużnik zajętej wierzytelności- np. pracodawca, bank, do niego organ egz zwraca się, ażeby ten bezpośrednio na wezwanie dokonał zajęcia wierzytelności przysługującej zobowiązanemu

44 Organy pomocnicze i asystujące
Organy pomocnicze- pomagają na wezwanie ezgekutora lub organu egz- są to Policja, ABW, AW, SG – art. 46 § 1. mogą oni interweniować tylko w razie oporu, który udaremnia lub utrudnia przeproawdzenie egz, albo istniej uzasadnione przypuszczenie, że na taki opór się trafi. organy te nie mogą odmówić pomocy, działają na pisemne wezwanie, lub w sprawach pilnych- na ustne Organy asystujące – organy wojskowe, Policji, ABW, AW, CBA itp. To organy które muszą być obecne przy przeprowadzeniu czynności egz w np. jednostce Policji. Asyta to obecnośc i gotowość do udzielenia pomocy

45 Wierzyciel Art. 1a pkt 13 - podmiot uprawniony do żądania wykonania obowiązku lub jego zabezpieczenia w administracyjnym postępowaniu egzekucyjnym lub zabezpieczającym. Uprawnionym do żądania wykonania obowiązków jest: 1) w odniesieniu do obowiązków wynikających z decyzji lub postanowień organów administracji rządowej i organów jednostek samorządu terytorialnego - właściwy do orzekania organ I instancji, z zastrzeżeniem pkt 4; 2) dla obowiązków wynikających z orzeczeń sądów lub innych organów albo bezpośrednio z przepisów prawa - organ lub instytucja bezpośrednio zainteresowana w wykonaniu przez zobowiązanego obowiązku albo powołana do czuwania nad wykonaniem obowiązku, a w przypadku braku takiej jednostki lub jej bezczynności - podmiot, na którego rzecz wydane zostało orzeczenie lub którego interesy prawne zostały naruszone w wyniku niewykonania obowiązku; 3) dla obowiązków wynikających z tytułów wykonawczych wystawionych przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych na podstawie art. 44 ustawy o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Państwa oraz art. 16 ustawy o udzielaniu przez Skarb Państwa wsparcia instytucjom finansowym - minister właściwy do spraw finansów publicznych; 4) w odniesieniu do obowiązków wynikających z wydanych przez naczelnika urzędu celnego decyzji, postanowień lub mandatów karnych, z przyjętych przez naczelnika urzędu celnego zgłoszeń celnych, deklaracji, informacji o opłacie paliwowej albo informacji o dopłatach, z wydanych przez dyrektora urzędu kontroli skarbowej decyzji w zakresie podatku akcyzowego oraz podatku od wydobycia niektórych kopalin - właściwy dyrektor izby celnej; 5) w odniesieniu do grzywien nałożonych w drodze mandatu karnego w postępowaniu w sprawach o wykroczenia, stanowiących dochód budżetu państwa, z wyłączeniem grzywien nakładanych przez organy Inspekcji Transportu Drogowego - właściwy naczelnik urzędu skarbowego.

46 W wielu typowych przypadkach organ egz i wierzyciel będą jednym i tym samym podmiotem.
Jeśli wierzyciel jest odrębny, będzie on miał także prawa procesowe tj. możliwość zażalenia, skargi na opieszałość, skargi do sądu adm (jeśli jest jednoczenie organem egz to te uprawnienia są bezprzedmiotwe)

47 Zobowiązany Art.. 1a pkt 20 - osoba prawna albo jednostka organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej albo osoba fizyczna, która nie wykonała w terminie obowiązku o charakterze pieniężnym lub obowiązku o charakterze niepieniężnym, a w postępowaniu zabezpieczającym - również osoba lub jednostka, której zobowiązanie nie jest wymagalne albo jej obowiązek nie został ustalony lub określony, ale zachodzi obawa, że brak zabezpieczenia mógłby utrudnić lub udaremnić skuteczne przeprowadzenie egzekucji, a odrębne przepisy na to zezwalają. Zdolność prawną i do czynności prawnych określa się według przepisów k.p.a Skutki następstwa prawnego- art. 28a -przypadku przejścia obowiązku objętego tytułem wykonawczym na następcę prawnego zobowiązanego, postępowanie egzekucyjne jest kontynuowane, a dokonane czynności egzekucyjne pozostają w mocy. Zastosowanie dalszych środków egzekucyjnych może jednak nastąpić po wystawieniu przez wierzyciela nowego tytułu wykonawczego i skierowaniu go do organu egzekucyjnego wraz z urzędowym dokumentem wykazującym przejście dochodzonego obowiązku na następcę prawnego.

48 Osoba trzecia Może być zainteresowana wszczęciem postępowania niepodjętego np. gdy obowiązek wynika z orzeczenia sądowego, bezpośrednio z przepisu prawa a podmiot uprawniony nie podejmuje czynności w celu rozpoczęcia post egz- osobie trzeciej przysługują prawa wierzyciela. Jeśli wynikają z decyzji, to osobie przysługuje prawo do wniesienia skargi na bezczynność wierzyciela do organu wyższego stopnia. W toku postępowania- skarga na przewlekłość Obrona osoby trzeciej przed egzekucją skierowaną do rzeczy lub prawa majątkowego, do którego rości sobie prawa

49 Inne podmioty oraz uczestnicy
PRO, RPD, ORGANIZACJA SPOŁECZNA Uczestnicy: Świadkowie Biegły skarbowy Dozorca Zarządca nieruchomości