Czyli chemiczne dodatki do żywności.

Prezentacja na temat: "Czyli chemiczne dodatki do żywności."— Zapis prezentacji:

1 Czyli chemiczne dodatki do żywności.
Czy wiesz co jesz ? Czyli chemiczne dodatki do żywności.

2 Dlaczego konserwujemy żywność ?
Głównym czynnikiem powodującym psucie się żywności są mikroorganizmy. Zabiegi konserwacyjne mają więc na celu uniemożliwienie im wzrostu i rozwoju w konserwowanym materiale oraz taką zmianę właściwości chemicznych żywności które ograniczyłoby ich przyszły rozwój.

3 dodatki do żywności Dodatkami do żywności nazywa się substancje, które same nie są środkami spożywczymi i najczęściej nie posiadają wartości odżywczej. Do żywności dodawane są celowo, aby oddziaływać na jej charakterystyczne cechy, np. konsystencję, smak, zapach, barwę, itp.

4 Chemiczne dodatki do żywności dzielimy na:
Konserwanty, przeciwutleniacze, stabilizatory jako związki przedłużające trwałość produktów Emulgatory, zagęszczacze, substancje żelujące, środki spulchniające i inne środki zmieniające konsystencje produktów Barwniki do żywności Kompozycje smakowo-zapachowe czyli aromaty, substancje aromatyczne i substancje wzmacniające smak i zapach

5 Chemiczne dodatki do żywności dzielimy na:
Skrobie modyfikowane Substancje słodzące Inne (substancje przeciwzbrylające, substancje do stosowania na powierzchnię, substancje utrzymujące wilgotność, substancje wiążące (teksturotwórcze), substancje wypełniające itp.)

6 Wszystkie te substancje możemy podzielić ze względu na pochodzenie :
Naturalne – pochodzące bezpośrednio z produktów naturalnych Identyczne z naturalnymi – tzn. syntezowane przez człowieka ale o identycznej strukturze chemicznej do związków naturalnych Sztuczne – syntezowane przez człowieka i o strukturze nie odpowiadającej związkom występującym naturalnie

7 syntezowany przez człowieka.
Podział na związki pochodzenia naturalnego lub sztucznego nie jest ścisły. Każdy związek chemiczny może być produkowany różnymi metodami może on być wyodrębniany z produktów naturalnych może być syntezowany przez człowieka. Jeśli struktura chemiczna i czystość związków z obu źródeł jest identyczna to również mają one identyczne własności jako dodatki do żywności.

8 Konserwant (środek konserwujący)
Substancje przedłużające trwałość środków spożywczych poprzez zabezpieczenie ich przed rozkładem spowodowanym przez drobnoustroje. Najczęściej spotykane konserwanty to : E 200 E 210 E 236

9 E 200 Kwas sorbowy (kwas sorbinowy)
Syntetycznie otrzymywany konserwant. Występuje również jako naturalny kwas w produktach spożywczych. Jest grzybo-, pleśnio- i drożdżobójczy. Stosuje się go tam, gdzie zachodzi niebezpieczeństwo rozwoju niekorzystnych mikroorganizmów, np. w marmoladach, margarynach i na powierzchni dojrzewających serów. Wykazuje słabe działanie alergenne, ale ogólnie uważany jest za nieszkodliwy.

10 E 210 Kwas benzoesowy Konserwant syntetyczny, występujący także jako naturalna substancja w artykułach spożywczych. Powstrzymuje rozwój wielu mikroorganizmów. Używany przede wszystkim w przetworach rybnych, sałatkach, majonezach, koncentracie pomidorowym, konserwach warzywnych i owocowych. Może zmieniać smak gotowych produktów. Po jego spożyciu osoby wrażliwe, chorujące na astmę, katar sienny lub alergie skórne, mogą odczuwać zaostrzenie stanów chorobowych. Ludzie uczuleni na kwas acetylosalicylowy, czyli aspirynę, reagują na ogół wysypką również na kwas benzoesowy, stąd odradza się jego częste spożywanie.

11 E 236 Kwas mrówkowy Syntetyczny, nieszkodliwy, mało toksyczny dodatek do różnych produktów. Zabezpiecza je przed bakteriami i grzybami. Dodawany do wędzonych ryb, surowych soków owocowych, soków owocowych o dużej zawartości cukru, żelatyny i podpuszczki w płynie.

12 Przeciwutleniacze (antyoksydanty, antyutleniacze)
Substancje przedłużające trwałość środków spożywczych poprzez zabezpieczenie ich przed rozkładem spowodowanym przez utlenianie, takim jak jełczenie tłuszczu i zmiany barwy. Najczęściej spotykane przeciwutleniacze to: E270 E280 E290

13 E270 Kwas mlekowy Znakomity konserwant. Łatwy i tani w produkcji metodą fermentacyjną z surowców bogatych w skrobię, także z cukrów, na przykład odpadowej melasy, przy udziale drobnoustrojów Lactobacillus. LD50 dla szczurów wynosi około 4 g na kilogram wagi ciała. W Polsce robiono wszystko, żeby go nie stosować, zamknięto m.in. wytwórnię w Łodzi. Niestety, jest droższy od octu! W naturalnych warunkach tworzy się podczas kiszenia ogórnków i kapusty. Proces ten trwa dość długo i dlatego nie wszedł do masowej praktyki przemysłu żywnościowego w USA. Kwaśne środowisko nie sprzyja występowaniu wielu drobroustrojów, miedzy innymi chorobotwórczej Salmonelli. Dlatego też w wędlinach typu salami, otrzymywanych w długim i kosztownym procesie fermentacji, nie ma tych bakterii.

14 E280 Kwas propionowy Jego działanie jest podobne do kwasu octowego, zapach jest jednak intensywniejszy. Czynnikiem łagodzącym jest jego mniejsza lotność niż kwasu octowego. Dawka śmiertelna LD50 dla szczurów wynosi 4,3 g na na kilogram wagi ciała. Otrzymywany różnymi metodami, między innymi podczas suchej destylacji drewna, a także w wyniku pełnej syntezy z etylenu i tlenku węgla. E280 występuje na liście MZiOS ze wskazaniem dodawania wolnego kwasu lub/oraz soli sodowej i wapniowej (E281 i E282) konkretnie do wypieków, takich jak chleb i wyroby ciastkarskie. Dodatek do chleba może być stosowany zawsze, natomiast do wyrobów ciastkarskich tylko w okresie letnim - od czerwca do września. W końcu lat osiemdziesiątych Niemcy zaprzestali dodawania tego konserwantu do pieczywa, zwłaszcza do chleba, ponieważ w doświadczeniach na zwierzętach stwierdzono, że powoduje raka żołądka. W Polsce nadal jest stosowany.

15 E290 Dwutlenek węgla CO2 Znakomity środek konserwujący, jednak kłopotliwy w stosowaniu. Zabezpiecza produkty chłodzone jednocześnie suchym lodem (zestalonym CO2). Niestety nie jest zbyt czynny w napojach gazowanych, chociaż przedłuża świeżość wód miernie skażonych, na przykład wody oligoceńskiej. "Mazowszanka" i podobne wody nie powinny stać zbyt długo w temperaturze pokojowej, gdyż E290 jako konserwant nie jest wówczas zbyt skuteczny. W każdym razie napoje prawidłowo nasycone CO2 i dobrze zamknięte są odcięte od dostępu tlenu i wówczas można mówić o dwutlenku węgla jako o przeciwutleniaczu. Zarządzenie MZiOS dopuszcza stosowanie dwutlenku węgla, lecz w części szczegółowej umieszcza go dopiero w grupie ekstrahentów. Dotyczy to nowoczesnej technologii ekstrahowania surowców, na przykład kawy, ciekłym podkrytycznym dwuktelnkiem węgla.

16 Stabilizatory Substancje umożliwiające utrzymanie odpowiednich fizycznych i/lub chemicznych właściwości środka spożywczego; obejmują substancje ułatwiające utrzymanie jednolitej masy dwóch lub więcej nie mieszających się substancji w środkach spożywczych. 

17 Emulgatory Substancje umożliwiające utworzenie lub utrzymanie jednolitej mieszaniny dwóch lub więcej wzajemnie nie mieszających się faz, takich jak olej i woda, w środkach spożywczych.

18 Najczęściej spotykane stabilizatory i emulgatory to:

19 E410 Mączka chleba świętojańskiego
Wyciąg z nasion "chleba św. Jana", rośliny występującej w rejonie Morza Śródziemnego. Należy do grupy pektyn, jest polisacharydem. W gotującej wodzie pęcznieje. Zagęszczacz do różnych produktów żywnościowych. Ma takie samo zastosowanie jak agar, alginian sodu i karagen (lody, sosy sałatkowe, desery, majonezy, dżemy, napoje mleczne, keczupy), a ponadto jest dodawany do konserw rybnych w sosie pomidorowym (do 20 g/kg).

20 E412 Guma guar (guaran) Pochodzi z nasion Cyamopsis tetragonolobus L., rośliny uprawianej w Indiach na pasze dla zwierząt. W USA wprowadzony także do rolnictwa. Należy do grupy pektyn, jest polisacharydem. Lepszy zagęszczacz niż skrobia, szczególnie do sałatek, majonezów, lodów, zup i leków. Spożycie dużych ilości może spowodować wzdęcie i bóle brzucha. Występuje w handlu również jako "mączka guar". Zastosowanie podobne do agaru, alginianu sodu, karagenu i mączki chleba świętojańskiego. Dodatek tolerowany przez diabetyków.

21 E414 Guma arabska Wysuszony sok z pni niektórych gatunków akacji. Stosowana jako zagęszczacz w różnych środkach spożywczych. U niektórych osób może powodować uczulenia. Zgodnie z Zarządzeniem MZiOS z 1993 roku dozwolona w napojach bezalkoholowych d0 0,1 g/l) i zaprawach do napojów bezalkoholowych.

22 Zagęszczacze To grupa dodatków, bez których nie można wyobrazić sobie lodów, sosów i podobnych produktów. Do tej grupy zalicza się też substancje emulgujące i regulatory kwasowości.

23 Regulatory kwasowości
Kwasy Substancje zwiększające kwasowość środków spożywczych i/lub wnoszące do nich kwaśny smak. Regulatory kwasowości Substancje zmieniające lub ustalające kwasowość środków spożywczych.

24 Najczęściej spotykane kwasy i regulatory kwasowości to :

25 E330 Kwas cytrynowy Jest otrzymywany z melasy w procesie fermentacji i z odpadów przy produkcji cukru, przy udziale bakterii Aspergillus niger. Pozyskiwany też z odpadów przy przerobie cytrusów i ananasów. Doskonały przeciwutleniacz jak i regulator kwasowości. Trudno wyliczyć wszystkie produkty, w których kwas cytrynowy spełnia pożyteczną rolę. Dopuszcza się stosowanie jego w ilośi 0,3 g/kg w wyrobach mięsnych. Zniesławiony przez nieodpowiedzialnych dziennikarzy, którzy - powołując się na anonimowe źródła zachodnie - twierdzą, że działa rakotwórczo.

26 E355 Kwas adypinowy Wykorzystywany w przemyśle polimerowym (nylon, pianki poliuretanowe itp.). Nie ma go na listach europejskich dodatków do żywności. Dopuszczony do stosowania w Polsce jako składnik proszków do pieczenia w ilości 187 g/kg, obok E500b, E339 i E450a, c. Niejasna jest przyczyna jego nieobecności na europejskiej liście dozwolonych dodatków, przy jednoczesnym dopuszczeniu w Polsce.

27 Sole emulgujące Substancje, które zmieniają białka zawarte w serze w formę zdyspergowaną i w związku z tym powodują jednorodne rozmieszczenie tłuszczu i innych składników. 

28 Przykładem soli emulgujących jest :
E509 Chlorek wapnia CaCl2 Zarządzenie MZiOS dopuszcza jego dodatek do wody przy produkcji (0,1 g/l), słodu browarnianego (3 g/kg jęczmienia), białczanów (0,4 g/kg) i serów podpuszczkowych dojrzewających (do 0,2 g/l mleka).

29 Zagęstniki Substancje żelujące
Substancje zwiększające lepkość środka spożywczego. Substancje nadające środkom spożywczym konsystencję przez tworzenie żelu.  Substancje żelujące

30 Najczęściej spotykanymi zagęstnikami i substancjami żelującymi są :

31 E400 Kwas alginowy Jest to polisacharyd, kwas polimannuronowy, otrzymywany z alg morskich, które występują również w Bałtyku. Jednak znikoma ich ilość nie wystarczyłaby do rozpoczęcia produkcji na skalę przemysłowa. Znacznie więcej jest ich u wybrzeży oceanów, skąd pozyskuje się inne odmiany alg w ilościach dowolnych. Wolny kwas alginowy jest nierozpuszczalny, znacznie większe zastosowanie mają więc jego sole. E400 jest związkiem o dość dużym ciężarze cząsteczkowym, stąd daje gęste i lepkie roztwory koloidowe soli. Wolny kwas alginowy nie występuje na listach MZiOS, jedynie w psotaci soli.

32 E405 Alignian propylenowo-glikolowy
Pochodna E400 o lepszych właściwościach technologicznych. W Stanach Zjednoczonych stosowany do zagęszczania sosów do sałaty typu dressing. Zarządzenie MZiOS dopuszcza jego użycie także do zagęszczania majonezu o obniżonej zawartości tłuszczu (poniżej 50%) w ilości do 4 g/kg produktu.

33 E406 Agar (isinglass) Polisacharyd pochodzenia roślinnego. Podobnie jak alginowy otrzymywany z alg, w tym przypadku czerwonych, głównie z Oceanu Spokojnego, Indyjskiego i Morza Japońskiego. Już jednoprocentowy roztwór daje sztywną galaretkę. Pod wieloma względami lepszy od galaretek żelatynowych. Niestety importowany. Bardzo popularny składnik galaretek, lodów i wielu leków. W praktyce weterynaryjnej agar jest środkiem przeczyszczającym dla psów i kotów. Nie ma żadnych ograniczeń w spożyciu wyrobów z E406 przez człowieka. Zarządzenie MZiOS wymienia bardzo wiele zastosowań E406, bardzo podobnych do E401 i jego soli, między innymi lodów, galaretek niskosłodzonych (do 10 g/kg), przetworów rybnych, napojów mlecznych i śmietanki UHT (do 5g/kg), margaryny o obniżonej kaloryczności (do 10 g/kg) i konserw mięsnych (bez ograniczeń).

34 E415 Ksantan (guma ksantanowa)
Produkt fermentacji węglowodanów przy udziale bakterii Xantomononas campestris. Zgodnie z Zarządzeniem MZiOS z roku 1993 stosowany podobnie jak E410, E412, E413 i E414.

35 Substancje spulchniające (zwiększające objętość)
Substancje lub mieszaniny substancji uwalniające gaz, a tym samym zwiększające objętość ciasta. Przykładem jest : E504 Węglan magnezu - dodatek spulchniający. Nie figuruje na listach MZiOS.

36 Aromaty Substancje użyte albo przeznaczone do użycia w lub na środkach spożywczych do nadania zapachu i/albo smaku. Definicja obejmuje również surowce stosowane do ich produkcji. Aromatem określa się substancje aromatyczne, preparaty aromatyczne, aromaty przetworzone, aromaty dymu wędzarniczego oraz ich mieszaniny.

37 Substancje aromatyczne
To substancje chemicznie zdefiniowane (zidentyfikowane) o właściwościach aromatyzujących. Substancje wzmacniające smak i zapach Substancje uwydatniające istniejący smak i/lub zapach środków spożywczych. 

38 Barwniki Substancje dodatkowe nadające barwę środkom spożywczym.
Barwniki obejmują naturalne składniki żywności oraz naturalne źródła surowców, normalnie same nie spożywane jako żywność i nieużywane jako charakterystyczne jej składniki; barwnikami są również preparaty otrzymane ze środków spożywczych i innych naturalnych źródeł surowcowych, uzyskane w procesie fizycznej lub chemicznej ekstrakcji, w której ekstrahuje się selektywnie pigmenty względem składników odżywczych albo aromatycznych.

39 Najczęściej spotykane barwniki to :
E160c

40 E150 Karmel (podpalany cukier)
Nadaje wyrobom barwę brunatną (napoje) aż do czarnej (wypieki). Podstawowy barwnik coca-coli i podobnych napojów. Występuje w dużych ilościach w każdym pieczonym słodkim cieście. Od lat stosowany w gospodarstwie domowym. Nie znaleziono dowodów na rakotwórczość karmelu, podobnie jak przypalonego cukru, na przykład w prażonych burakach cukrowych - głównym składniku polskiej namiastki rozpuszczalnej kawy Inka. Nie zauważono żadnych skutków ubocznych spożywania karmelu w produktach spożywczych, toteż nie ogranicza się jego dodatku. IL-PZH. W załączniku do Zarządzenia MZiOS dopuszcza się dodatek karmelu, jednak z wyjątkiem takiego, który był pozyskany metodą amoniakalną.

41 E153 Węgiel roślinny Znalazł zastosowanie na liście barwników, ponieważ w niektórych krajach stosowany jest do produkcji słodyczy i wypieków. Ujawnienie tego dodatku uspokaja konsumenta, że nie zastosowano barwnika, lecz bezpieczny pigment. Z drugiej strony należy zwrócić uwagę, że węgiel dodany do skórki niektórych rodzajów sera może zawierać benzopyren. Skórki nie należy jeść, gdyż mogą się w niej znaleźć różne niepożądane substancje. IL-PZH. E153 nie figuruje na liście Zarządzenia MZiOS. Z powodu własności sorpcyjnych węgiel aktywny absorbuje różne zanieczyszczenia, toksyny itp. Do celów spożywczych musi być od nich wolny. Zaraz po wyprodukowaniu metodą suchej destylacji powinien więc być szczelnie zapakowany, podobnie jak robią to firmy wytwarzające węgiel aktywny do oczyszczania wody w filtrach domowych.

42 E160b (Annato) Ekstrakt z nasion Bixa orellana L. (nazywany też anato lub biksyną). Barwnik żółty, choć jest mieszaniną kilku barwników. Często stosowany przez producentów margaryny, olejów roślinnych, żółtych serów. W Niemczech ostrzega się konsumentów przed możliwością reakcji alergicznych i ogranicza dzienne spożycie do 0,065 mg na kilogram wagi ciała. IL-PZH. Załącznik do Zarządzenia MZiOS dopuszcza ten barwnik pod nazwą annato.

43 E160c Kapsantyna (kapsorubina)
Barwnik czerwony karotenoidowy występujący w papryce. Wzór chemiczny poznano ostatecznie dopiero w 1971 roku. IL-PZH. Zarządzenie MZiOS z roku 1993 dopuszcza stosowanie pod nazwą ekstraktu papryki w dawce dziennej do 250 mg/kg produktu.

44 Skrobie modyfikowane Substancje otrzymane ze skrobi spożywczych w wyniku działania czynników chemicznych lub enzymatycznych. Przykładami skrobi modyfikowanych są : -E967 -E1420

45 E967 Ksylitol (Xylite, Eutrit, Kannit, Klinit, Kylik, Torch, Xyliton)
Dopuszczony do stosowania przez MZiOS w gumie do żucia, lodach i koncentratach lodów, w ciastach przemysłowych oraz trwałych wyrobach cukierniczych.

46 E1420 Wodzian skrobi estrowany bezwodnikiem kwasu octowego. Jeszcze jedna modyfikacja skrobi w celu uzyskania potrzebnych właściwości dodatku do żywności.

47 Substancje słodzące Substancje, które są stosowane:
do nadania słodkiego smaku środkom spożywczym, takiego jak przy zastosowaniu cukrów, do nadania słodkiego smaku środkom spożywczym o zredukowanej o co najmniej 30% wartości energetycznej w porównaniu z oryginalnymi lub podobnymi środkami spożywczymi, do nadania słodkiego smaku środkom spożywczym bez dodatku cukru, tzn. bez żadnego dodatku mono- lub dicukrów lub jakichkolwiek środków spożywczych o właściwościach słodzących, jako słodziki stołowe.

48 "Identyczny z naturalnym"
Gdy na opakowaniu żywności spotykamy napis sztucznie barwione i aromatyzowane – oznacza to, że do zabarwienia i aromatyzacji produktu zostały użyte związki otrzymane na drodze syntetycznej i że związki te mogą posiadać inną strukturę niż te występujące naturalnie. W przypadku kompozycji smakowo-zapachowych fakt ich zastosowania zamiast lub obok smaków prawdziwych sygnalizowany jest napisem smak identyczny z naturalnym na opakowaniu produktu. Dokładnie oznacza to, że wszystkie użyte związki chemiczne do wytworzenia danego wrażenia smakowego w produkcie występują w jakichś produktach naturalnych spożywanych przez ludzi.

49 "Identyczny z naturalnym"
W aromacie "identycznym z naturalnym" nie ma związków chemicznych, których normalnie nie spożywa się jedząc różne owoce, warzywa, przyprawy, produkty mleczne i zbożowe. Stężenie i proporcje tych związków mogą być jednak znacząco różne od tych występujących oryginalnie w produkcie naturalnym, którego smak jest "udawany" przez daną kompozycję smakową. Związki użyte do uzyskania wrażenia smakowo-zapachowego mogą przy takim jego opisie być otrzymywane przez wyodrębnianie z produktów naturalnych jak i być syntezowane sztucznie. Struktura chemiczna tych wyprodukowanych sztucznie jest jednak identyczna ze związkami obecnymi w jakichś produktach naturalnych.

50 "Identyczny z naturalnym"
Mieszanina związków zwana "smakiem identycznym z naturalnym" jest zwykle komponowana przez wyspecjalizowane laboratoria, zatrudniające ludzi posiadających tzw. "wyobraźnię smakowo-zapachową", zwanych popularnie "nosami". Komponują oni te mieszaniny, korzystając z obszernych baz danych związków smakowo-zapachowych, ograniczając się jednak tylko do tych występujących naturalnie. Końcowa kompozycja nie ma jednak zwykle identycznego składu jak smak który "udaje" - jej zadaniem jest tylko wywołanie podobnego wrażenia z użyciem jak najmniejszej liczby jak najtańszych w produkcji związków chemicznych, występujących naturalnie

51 Potencjalna szkodliwość
Wbrew rozpowszechnionym opiniom, syntetyczne dodatki do żywności są często bezpieczniejsze w użyciu od tych wyodrębnianych z produktów naturalnych. Łatwiej jest je bowiem oczyścić i kontrolować przebieg ich produkcji. W ciągu roku, przeciętny człowiek z kraju wysoko uprzemysłowionego spożywa ok. 2 kg tych dodatków. Zagrożenia jakie to powoduje są sprawą dyskusyjną. W zasadzie wszystkie dodatki znajdujące się na liście "E" są przebadane i uważane za względnie bezpieczne w użyciu, przynajmniej przez wyspecjalizowane instytucje normalizacyjne Unii Europejskiej.

52 Potencjalna szkodliwość
Podstawowym zagrożeniem ich masowego stosowania jest fakt, że codzienny kontakt z wieloma setkami różnych związków chemicznych, w stężeniach większych niż w naturalnych produktach, wywołuje u coraz większej liczby osób (szczególnie dzieci) alergie. Nawet jeśli żaden z tych związków osobno nie jest szkodliwy, ciągłe ich spożywanie w dużych ilościach w produktach żywnościowych radykalnie zwiększa ryzyko nabycia różnego rodzaju alergii.

53 Potencjalna szkodliwość
Z drugiej jednak strony, masowa produkcja pakowanej żywności, która jest dystrybuowana przez sieci sklepowe nie jest właściwie możliwa bez stosowania dodatków chemicznych, zwłaszcza konserwantów. Np: spożycie zepsutego masła lub jogurtu jest znacznie bardziej niebezpieczne dla zdrowia niż spożycie nie zepsutego produktu, zawierającego konserwanty. Praktyka handlowa pokazuje, że klienci na ogół wybierają produkty o dłuższym okresie trwałości, ładniejszym wyglądzie i lepszym smaku, mimo że jest to osiągane przez stosowanie chemicznych dodatków do żywności. Zjawisko to powoduje, że producenci, aby przetrwać na rynku, muszą masowo te dodatki stosować.

54 Potencjalna szkodliwość
Na całym świecie narasta jednak coraz silniejsza tendencja do produkowania tzw. zdrowej żywności, która z definicji nie powinna posiadać w swoim składzie żadnych chemicznych dodatków. W niektórych krajach (np: w Wielkiej Brytanii) istnieją specjalne organizacje, które kontrolują produkcję tego rodzaju żywności i dają uczciwym producentom prawo do umieszczania odpowiedniego znaku na opakowaniu. W Polsce wciąż nie istnieje żadna, powszechnie szanowana instytucja, która by kontrolowała produkcję tego rodzaju żywności, stąd kupując tego rodzaju żywność nie ma się pewności czy rzeczywiście nie zawiera ona żadnych chemicznych dodatków.

55 Konserwanty naturalne
Alternatywą dla chemicznych konserwantów są konserwanty naturalne. Konserwanty naturalne składają się z kompozycji ekstraktów roślinnych mających działanie przeciw-drobnoustrojowe i bakteriobójcze. W  porównaniu z konserwantami syntetycznymi konserwanty  naturalne mają krótszy okres działania. Wynosi on, w zależności od preparatu w jakim zostały zastosowane, od kilku miesięcy do pół roku. Okres trwałości samych konserwantów wynosi ok. 2 lat. W produkcji na skalę komercyjną (handlową) konieczne jest wcześniejsze przeprowadzenie badań laboratoryjnych potwierdzających działanie konserwantu w danym produkcie.

56 Prawodawstwo polskie o dodatkach do żywności
Aktem prawnym regulującym stosowanie dodatków do żywności jest Ustawa z dnia 11 maja r. o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia. Podstawowe jej definicje to dozwolone substancje dodatkowe suplementy diety substancje pomagające w przetwarzaniu

57 Zakazane „E” E103 E105 E111 E121 E125 E126 E130 E152 E181 E222 E223 E224 E232 E241 E252 E407

58 Niebezpieczne E102 E110 E120 E123 E124 E127 E226 E231 E251

59 Rakotwórcze E131 E142 E210 E211 E212 E213 E214 E215 E217 E239 E450 E461 E462 E463 E465 E466

60 Podejrzane E180 E173 E171 E151 E150 E141 E122 E104 E471 E341 E340 E339 E321 E312 E240 E233

61 Przygotowała Agata Wylandowska

62 Bibliografia