Rola wychowania jako czynnika rozwoju A. Brzezińska, Społeczna psychologia rozwoju. Warszawa 2000
OBSZAR DZIAŁAŃ WSPOMAGAJĄCYCH ROZWÓJ NACZELNA WARTOŚĆ ROLA WYCHOWANIA JAKO CZYNNIKA ROZWOJU - OCZEKIWANE EFEKTY (cele wychowania) zmiana relacji osoba- otoczenie MIEJSCE W SPOŁECZEŃSTWIE Wspieranie poszukiwania i tworzenia swego miejsca w społeczeństwie: poszanowanie godności człowieka, akceptacja idei pluralizmu, poczucie przynależności do diad, grup i wspólnot, poczucie solidarności z innymi, gotowość do podejmowania wyzwań ze strony społeczeństwa, różne kompetencje społeczne interpersonalne, organizacyjne), wiedza o funkcjonowaniu społeczeństwa.
OBSZAR DZIAŁAŃ WSPOMAGAJĄCYCH ROZWÓJ NACZELNA WARTOŚĆ ROLA WYCHOWANIA JAKO CZYNNIKA ROZWOJU - OCZEKIWANE EFEKTY (cele wychowania) zmiana osobowościZDROWIE PSYCHICZNE Tworzenie kontekstu dla zdrowia psychicznego oraz wspieranie u osoby gotowości i umiejętności samorealizacji: realistyczna orientacja w otoczeniu, adekwatne pojęcie samego siebie, samoświadomość, integracja osobowa, zaufanie do siebie i innych, odpowiedzialność, umiejętność dokonywania wyborów i podejmowania decyzji, oparte na sympatii i empatii relacje z innymi.
OBSZAR DZIAŁAŃ WSPOMAGAJĄCYCH ROZWÓJ NACZELNA WARTOŚĆ ROLA WYCHOWANIA JAKO CZYNNIKA ROZWOJU - OCZEKIWANE EFEKTY (cele wychowania) zmiana struktur poznawczych KRYTYCZNY UMYSŁ Wzbogacanie wiedzy o sobie i otoczeniu, kształtowanie i doskonalenie kompetencji poznawczych: zdobycie i uporządkowanie informacji o świecie i sobie, tak by umieć czynić świat sensownym i przewidywalnym, wrażliwość na problemy i umiejętność ich rozwiązywania, rozwinięcie systemu pojęć i opanowanie odpowiedniego języka, rozwinięcie rozumowania indukcyjnego i dedukcyjnego, rozwinięcie myślenia twórczego, rozwinięcie postawy badawczej.
OBSZAR DZIAŁAŃ WSPOMAGAJĄCYCH ROZWÓJ NACZELNA WARTOŚĆ ROLA WYCHOWANIA JAKO CZYNNIKA ROZWOJU – OCZEKIWANE EFEKTY (cele wychowania) zmiana systemu zachowania ADEKWATNE ZACHOWANIE Kształtowanie i doskonalenie umiejętności, kształtowanie nawyków, rozwijanie samokontroli: mistrzowskie opanowanie różnorodnych umiejętności i sprawności szkolnych oraz życiowych, umiejętność realizacji zadań (wytrwałość), motywacja uczenia się, samokontrola, samoobserwacja - self-monitoring, umiejętność zachowywania się w nowych sytuacjach (transfer), umiejętności organizacyjne związane z zarządzaniem sytuacją uczenia się.