Natura, kultura, nauka, przygoda... czyli o edukacji przyrodniczej w Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie Dr inż. Julia Dobrzańska Dział Edukacji Muzealnej, Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie
Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie – muzeum kultury i natury Punkt wyjścia: -Położenie -Historia -Różnorodność siedliskowa -Człowiek i przyroda -Człowiek obok przyrody
Położenie -Pałac króla Jana III został zbudowany w dolinie Wisły. -Nieopodal pałacu znajduje się starorzecze. -Pałac został wybudowany na naturalnym tarasie. Tematy: ochrona wód, wezbrania i powodzie, naturalne czynniki kształtujące krajobraz.
Historia W pamiętnikach Kazimierza Sarneckiego, rezydenta na dworze króla Jana III, znajdujemy fragmenty mówiące o tym jak wiele uwagi król poświęcał swoim ogrodom, jak cenił czas spędzany na łonie natury i jaką przyjemność sprawiał mu kontakt z przyrodą. 28 maja 1694 „Król jm. rano wstawszy zaraz do ogroda chodzić wyszedł i tam się z aptekarzem zabawiał pytaniem różnych ziół do apteki należących …” 28 marca 1695 „Po mszy rano wysłuchanej na obiad do Wilanowa król jm. pojachał i tam się łowieniem ryb zabawiał.” Tematy: oswojona wydra Robak, jabłoń kosztela.
Różnorodność siedliskowa Rezerwat przyrody Parki krajobrazowe Ogrody Tematy: kształtowanie środowiska, fauna i flora różnych siedlisk, style w ogrodach, bioróżnorodność, czynna i bierna ochrona przyrody.
Człowiek i przyroda Teren dawnej królewskiej rezydencji stwarza potencjał do omawiania bardzo różnorodnych tematów dotyczących relacji człowieka i przyrody. Tematy: dawne ogrody użytkowe – wykorzystanie roślin kulinarne, lecznicze, barwierskie itp., folwark królewski – hodowla zwierząt, ochrona starych ras, motywy przyrodnicze w sztuce – zajęcia przyrodniczo-plastyczne, mecenat naukowy króla – metody badania przyrody.
Człowiek obok przyrody Postępująca urbanizacja stwarza wiele zagrożeń dla ekosystemu parkowego. Tematy: współczesne problemy ochrony przyrody, zanieczyszczenia powietrza, wody, gleby, zmiany klimatu, urbanizacja, egzotyczne gatunki inwazyjne.
Oferta edukacyjna warsztaty rodzinne, rekonstrukcja zajęcia dla szkół, wydarzenia masowe
Przykład 1. Wilanowski Klub Przyrodniczy -Wspólne odkrywanie bogactwa przyrodniczego. -Nauka prowadzenia obserwacji przyrodniczych i notatek terenowych. -Duże zróżnicowanie tematyczne: rośliny zielne, ptaki, ważki, motyle, drzewa, bezkręgowce wodne, roztocza, nietoperze, plankton.
Przykład 2. Poznajemy sylwetki ptaków -Zajęcia przyrodniczo- plastyczne. -Bezpośrednie nawiązanie do zbiorów muzealnych. -Trening zdolności manualnych. -Nauka poprzez działanie.
Przykład 3. Cztery pory roku w ogrodach wilanowskich Spotkania dotyczące tego co aktualnie dzieje się ciekawego w przyrodzie. Formy pracy: punkty obserwacyjne, zajęcia przyrodniczo-plastyczne, pokaz eksponatów, gry terenowe.
Przykład 4. Nadworni przyrodnicy króla Jana III Natura i kultura w pałacu i w ogrodach. Tematyczne prace plastyczne. Gabinet kolekcjonera w wilanowskim pałacu. Pudełko osobliwości
Przykład 5. Badacze Przyrody -Obserwowanie przyrody w różnych porach roku. -Gry i zabawy służące przekazaniu wiedzy naukowej w przystępny dzieciom sposób.
Przykład 5. Badacze przyrody
Podsumowanie -Lokalne motywy, które stają się inspiracją do rozmowy o globalnych problemach. -Jak najbardziej bezpośredni i aktywny kontakt z przyrodą. -Rytm natury -Powrót do korzeni -Zespół -Doświadczenie i praktyka niewyczerpanym źródłem opowieści.
Podsumowanie – doświadczenie i praktyka czyli…
Dziękuję za uwagę