CENY, DEFINICJA RYNKU ORAZ EFEKTY FUZJI STAPLES – OFFICE DEPOT (1997) Czekaj Wojciech Jankowska Nina Kulesza Karolina Poszwiński Hubert Szałkowska Joanna Trzciński Piotr

STAPLES, OFFICE DEPOT StaplesOffice Depot Od 1986 r. Pionier w dziedzinie marketów z artykułami biurowymi W 1997 r. obsługiwał ok. 550 sklepów w 28 stanach W 1996 r. oszacowano jego dochód na 4 mld USD Obecna kapitalizacja kształtuje się na poziomie 12,2 mld USD W przeciągu kilku miesięcy przejął koncepcję Staples ponad 500 sklepów w 38 stanach dochód oszacowano na 6,4 mld USD Obecna wartość to 5 mld USA Office Depot i Staples to dwa największe przedsiębiorstwa oferujące materiały biurowe działające w USA.

 4 sierpnia 1996 r. Staples i Office Depot ogłosili porozumienie – fuzję;  Po 7 miesięcznym dochodzeniu, Federalna Komisja Handlu zadecydowała zakwestionować fuzję;  30 Czerwca 1997 r. sąd wydał wstępny zakaz sądowy fuzji tych przedsiębiorstw (wszystkie dowody wskazywały na duży i długotrwały wzrost cenowy co przyniosłoby znaczne szkody dla konsumenta);  wrzesień 2014 r. planowana jest ponowna próba fuzji;  6,3 mld dolarów – tyle kosztować będzie amerykański koncern Staples przejęcie swojego odwiecznego rywala, firmy Office Depot.

Mega fuzja dwóch amerykańskich gigantów diametralnie zmieni układ sił na rynku dystrybucji sprzętu i materiałów biurowych. Po połączeniu sieć będzie posiadać ok. 4 tys. sklepów stacjonarnych oraz potężny sklep online. Szacuje się, że łączne przychody obu firm mogą wynieść ponad 39 mld dolarów rocznie.

ZDEFINIOWANIE WŁAŚCIWEGO RYNKU „sprzedaż zużywających się artykułów biurowych przez supermarkety z artykułami biurowymi„ ?

DOWÓD 1 1. Supermarkety z artykułami biurowymi oferują odrębny zestaw produktów i usług. - supermarkety te, utrzymują duży stan zapasów; - sprzedają w głównej mierze artykuły zużywające się; - tzw. wygoda zakupów jednego zatrzymania się;

DOWÓD 2 2. Supermarkety z artykułami biurowymi traktują siebie nawzajem jako podstawową konkurencję.

DOWÓD 3 3. Nie-supermarkety z artykułami biurowymi muszą mieć mały wpływ na zmianę cen supermarketów a artykułami biurowymi. Co oznacza, że obecność nie-supermarketów nie chroni przed wzrostem cen, przy fuzji supermarketów z art. biurowymi.

DOWÓD 4 4. Ekonometryczne dowody wspierania rynku supermarketów z artykułami biurowymi. „Czy fuzja prowadząca do monopolu wśród supermarketów z artykułami biurowymi pozwoliłaby temu podmiotowi na podwyżkę cen o 5% lub większą?” Jeżeli odpowiedź na to pytanie jest twierdząca wtedy rynek artykułów biurowych zużywających się sprzedawanych przez supermarkety jest właściwym rynkiem według wytycznych.

Prawdopodobne konsekwencje antykonkurencyjne fuzji Empiryczne dowody i szacowania zebrane przez FTC wskazujące na możliwe podwyżki cen w przypadku fuzji a) przewidywania zarządu Staples

Prawdopodobne konsekwencje antykonkurencyjne fuzji b) bezpośrednie porównanie cen na lokalnych rynkach

Prawdopodobne konsekwencje antykonkurencyjne fuzji c) szacowania z analiz ekometrycznych d) szacunkowe dane z badań ostrożnościowych e) szacunkowe badania teorii prawdopodobieństwa - rynek papierów wartościowych

WEJŚCIE NA RYNEK - pojawienie się na rynku nowego przedsiębiorstwa z branży nie wpływa (z reguły) na poziom cen; - ekonomia skali; przedsiębiorstwom, które są dłużej na rynku i tworzą sieci sklepów znacznie łatwiej sięgnąć po korzyści skali, które pojawiają się w danej branży; - sieci sklepów zdobywają konsumenta, który jest bardziej lojalny (nowym przedsiębiorstwom jest znacznie trudniej zdobyć klienta); - duże nasycenie rynku (szczególnie ośrodków miejskich)

FEDERALNA KOMISJA HANDLU STWIERDZA, ŻE… - Staples i Office Depot osiągają świetne wyniki działając samodzielnie; - przedsiębiorstwa powinny postawić na rozwój wewnętrzny, nie jest im potrzebna fuzja, żeby osiągać większe zyski; - Staples i Office Depot nie przedstawiają prawdziwych sprawozdań co budzi niepokój FTC;

Argumenty obronców fuzji(Staples i Office Depot) a) definicja rynku b) wydajność i efekt cenowy c) brak barier wejścia i łatwość ekspansji d) publiczne i prywatne akcje

DECYZJA SĘDZIEGO HOGAN’A - Sąd zgodził się z Federalną Komisją Handlu i wydał wstępny zakaz sądowy. - Sędzia zaznaczył, że prawo wymaga aby FTC podała prawdopodobne i realistyczne zagrożenie dla konkurencji, by wydać wstępny zakaz. - Hogan stwierdził, że na rynku supermarketów z artykułami biurowymi Staples i Office Depot razem stanowią od 45 do 100% całości w zależności od regionu. Co jest dominującym fragmentem rynku. - Statystyki cenowe przytoczone przez FTC zostały uznane jako prawdopodobne następstwa efektu anty-konkurencyjnego - Stwierdzono, że publiczne i prywatne akcje obu firm przytoczone przez obrońców, nie są wystarczające by pokryć następstwa efektu anty-konkurencyjnego.

RYNEK ARTYKUŁÓW BIUROWYCH - Sędzia uznał, że zarówno Staples jak i Office Depot działają na rynku zużywających się artykułów biurowych sprzedawanych w supermarketach z artykułami biurowymi. Jest to mniejszy „podrynek” w rynku wszystkich artykułów biurowych. - Firmy z tego rynku głównie konkurują między sobą, oraz w niewielkim stopniu z innymi dostawcami sprzętu biurowego, nie będącymi supermarketami. - Supermarkety z artykułami biurowymi wyróżniają się: Wyglądem, wielkością, ilością i różnorodnością oferowanych materiałów oraz typem klientów do którego są kierowane od sprzedawców nie będących supermarketami.

PRAWDOPODOBNE EFEKTY DLA KONKURENCJI - Sędzia uznał, że proponowana fuzja będzie miała efekty anty- konkurencyjne. - Po zaakceptowaniu definicji rynku na którym działają obie firmy i przeanalizowaniu statystyk skoncentrowania oddziałów, stwierdzono że po fuzji Staples i Office Depot będą miały dominującą większość na wielu lokalnych rynkach na świecie. - Analizując dane stwierdzono, że supermarkety chętnie podnoszą swoje ceny, gdy mają mniejszą konkurencję. Gdy pozostaną one rozdzielone prawdopodobnie mogą próbować zajmować swoje wzajemne rynki i konkurować cenami, co w rezultacie może doprowadzić do ich obniżenia.

ZAŁOŻENIA - Przy analizie rynku supermarketów z artykułami biurowymi skupiono się, nie na efektach dla istniejących detalistów, lecz dla chętnych do wejścia na ten rynek. - Nowy gracz na rynku supermarketów musiałby ponieść ogromne koszty (w dużej mierze „utopione”) i otworzyć dużo sklepów, by osiągnąć korzyści skali i zyski. - Nowemu graczowi ciężko byłoby osiągnąć to nawet na lokalnym rynku ze względu na istniejące już tam firmy. - Uznano, że to bardzo mało prawdopodobne, by nowa firma pojawiła się na tym rynku, aby zmniejszyć anty-konkurencyjne efekty fuzji.

WYDAJNOŚĆ - W świetle prawa zwiększona wydajność w tym wypadku nie jest wystarczającym argumentem broniącym fuzję. - Obrońcy nie przedstawili efektywności, które mogłyby przewyższyć, czy też obalić problemy płynące z efektu anty-konkurencyjnego. - Stwierdzono, że przewidywania obrońców, co do wzrostu wydajności były niepewne, nieprawdziwe i niezweryfikowane. - Obrońcy nie oddzielili wzrostu efektywności płynącego z fuzji, od tego spowodowanego innymi czynnikami. - Uznano, że założenie że 2/3 oszczędności wykreowanych poprzez fuzję przejdzie na klientów, jest nierealne.

WNIOSKI - Staples i Office Depot stanowią razem tylko nieduży wycinek rynku zaopatrzenia biurowego, wiec nawet po fuzji nie byliby zagrożeniem dla konkurencji. - FTC stwierdza jednak, że firmy te działają w oddzielnym mniejszym fragmencie rynku (supermarketów z artykułami biurowymi), gdzie stanowią większość. Razem stanowiły by zagrożenie dla konkurencji. - Od tamtej pory, przy analizie spodziewanych efektów fuzji, bierze się pod uwagę czynniki, które zostały wybadane podczas sprawy „Staples”. Dzięki temu można lepiej przewidzieć efekty fuzji, takie jak zmiana cen, wydajności, czy zagrożenie dla konkurencji.

CO DALEJ? - Obie firmy w ciągu 3 lat osiągnęły wielkość, którą miałyby razem po fuzji (ok sklepów). - Wiele nowych sklepów powstało na już zajętych rynkach. - Korzyści związane z efektem skali oraz zwiększeniem wydajności zostały osiągnięte bez zbędnego opóźnienia, jednocześnie bez negatywnego efektu cenowego wynikającego z fuzji. - W tej chwili obie firmy posiadają również potężne sklepy internetowe. - W 2010 Staples posiadało 3856 sklepów na całym świecie, a Office Depot w 2013 roku 1912 sklepów - Obecnie Staples warte jest około 12.2 mld $, a Office Depot ok 5 mld $ - 7 grudnia 2015 FTC znów nie wydało zgody na fuzję.

JAK TO WYGLĄDA NA POLSKIM RYNKU? - Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów z 2007 r.; - decyzja Prezesa UOKiK – zgoda na dokonanie koncentracji lub decyzja zakazująca; - zgoda wymagana gdy łączny obrót w roku poprzedzającym zgłoszenie przekroczył 1 mld euro na świecie lub 50 mln euro w Polsce; - decyzja może określać warunki zgody - wyjątki zgody na koncentrację, jeśli zagraża konkurencji: rozwój ekonomiczny, postęp techniczny, wpływ na gospodarkę narodową;

ZAKAZ KONCENTRACJI - EMPIK I MERLIN

ZAKAZ DLA SPÓŁEK PGE I ENERGA

DECYZJA WARUNKOWA - UPC I ASTER