IMPUTACJA WARTOŚCI Wartość w ekonomii ma związek z zaspokajaniem potrzeb (dobra konsumpcyjne). Dobra kapitałowe są wykorzystywane do wytwarzania dóbr konsumpcyjnych. Ich wartość jest imputowana wstecz. Oznacza to, że mają one wartość tylko i wyłącznie dlatego, że służą wytworzeniu tychże dóbr. „Prawo malejącej użyteczności krańcowej” tłumaczy wartość jednych i drugich.

IMPUTACJA WARTOŚCI CZY CEN Wartość bywała w ekonomii traktowana jak „ekonomiczna energia”. Równania fizyczne były zastąpione przez ekonomiczne. W rzeczywistości nie istnieją utilsy. Istnieją tylko ceny pieniężne, które mogą być imputowane wstecz. Dlatego kluczem dla przedsiębiorców jest kalkulacja pieniężna.

OPIS MATEMATYCZNY A WERBALNY Użyteczność krańcowa maleje. Lub U = f(q), dU/dq = f’(q) > 0 oraz f’’(q) < 0. Czy „ilości” oznaczają, że w ekonomii powinniśmy rozlegle stosować matematykę? Ilość kontra jakość na przykładzie dóbr kapitałowych. W wypadku mikroekonomii różniczki oznaczały w zasadzie automatyczność decyzji alokacyjnych. Ponieważ jednostka marginalna była nieskończenie mała.

KONSEKWENCJE Marginalne jednostki nie są dyskretne, więc „nie robią różnicy”. Wszystko jest i tak zapisane w granicy. Przykład wypaczenia: teoria konkurencji doskonałej. Tymczasem faktyczne zmiany marginalne są skokowe i zauważalne. Dlatego rolę odgrywają poszczególne jednostki, ich wiedza, informacja oraz oczekiwania.

MATEMATYZACJA A DEMON LAPLACE Hipoteza Laplace’a o doskonałej wiedzy. Znajomość położeń wszystkich cząstek wraz ze znajomością ich parametrów pozwoliłaby przewidzieć idealnie przyszłość. Wobec czego możliwe byłoby idealne rozpoznanie świata obecnego i przyszłego. Pełny determinizm miałby sens. Dziś wiemy, że nie jest to możliwe nawet w fizyce.

DEMON LAPLACE A SPOŁECZEŃSTWO W fizyce istnieją ograniczenia poznawcze i pomiarowe. Jeszcze większe ograniczenia istnieją w ekonomii. Nie da się rozpoznać dokładnej natury „społecznych molekuł”. Obiekty badań w ekonomii są różnorodne. Nie da się ich prosto zufinifikować. W zasadzie można założyć, że ludzie są „wolni” od tego (w przeciwieństwie do kamieni).

MATEMATYCZNOŚĆ ŚWIATA? Matematyczność oznacza uporządkowanie. Świat nie jawi się jako chaos. A zatem istnienie przyczynowości i uniwersalnych praw oznacza, że nauki są „matematyczne”. Nie oznacza to jednak dużej „dokładności” ekonomii w opisie świata. „Prawda kontra precyzja” w ekonomii.

MATEMATYKA A ZŁOŻONOŚĆ Matematyka w ekonomii wbrew pozorom potrafi upraszczać zagadnienia. Przykład krzywe obojętności (zazwyczaj rysowane dla dwóch dóbr). Przy stu towarach kombinacji jest dużo więcej. Optymalizacja zajęłaby biliony lat.

PRZYKŁAD PRODUKCYJNY Tak zwana „funkcja produkcji” Cobba Douglassa. F = (K, L, A). W praktyce funkcje są bardziej złożone. Stół = (drewno, lakier, maszyna 1, maszyna 2…, praca 1, praca 2…). Podobnie z próbą wyjaśnienia sytuacji gospodarczej makroekonomicznej.

EKONOMIA RÓWNOWAGI Jest owocem matematyzacji w ekonomii (symbolem Leon Walras). Zakłada dwie rzeczy: stałość czynników ekonomicznych oraz ich pewną znajomość. Brak zmian w surowcach, brak zmian w liczbie ludności, brak zmian w preferencjach, brak zmian w wiedzy… Wszystko w celu konceptualizacji świata bez nieprzewidywalnych zmian. Gospodarka „Dnia świstaka”. Stopy zwrotu wszędzie takie same. Możliwość rozważań o zyskach i stratach, oraz adaptacji do zmian.

ALOKACJA W RÓWNOWADZE Problem alokacji rozwiązuje się sam. Dobra są wycenione właściwie, ponieważ wszystko jest znane i wiadome. „Marginalne stopy substytucji”. Nie ma różnic w wiedzy i informacji, ponieważ wszystko jest dane obiektywnie każdemu tak samo. Nie musiałby istnieć pieniądz. Ani mechanizm zysków i strat.

W PRAKTYCE… Gospodarka jest w stanie ciągłej nierównowagi. Wszystko ulega nieprzewidywalnym zmianom. Mimo tego nie otacza nas nieprzewidywalna anarchia produkcji. Procesy wydaję się być generalnie systematycznie uporządkowywane. Dzieję się tak dzięki kalkulacji pieniężnej.

PRZEDSIĘBIORCZY PODZIAŁ PRACY Przedsiębiorcy są podzieleni w zadaniach w ramach własności prywatnej. Ja, Ołówek i podział zadań. Nikt nie ogarnia, ani nie organizuje ogółu gospodarczych działań. Wiedza i informacje mają charakter nie tylko obiektywny, ale subiektywny.