Regionalna Strategia Innowacji dla Mazowsza - INTELIGENTNE SPECJALIZACJE

RIS-Regionalna Strategia Innowacji Strategia na rzecz inteligentnej specjalizacji ma się przyczynić do zbudowania przewagi konkurencyjnej regionu w oparciu o potencjał naukowy i gospodarczy oraz stworzenia sieci współpracy pomiędzy sferami nauki i biznesu. Ma to zapewnić spójność podejmowanych działań oraz stworzyć właściwe ramy dla rozwoju innowacyjności w regionie. Filary Inteligentnej specjalizacji WM Procesy usługowe TechnologieSektory Regionalna Strategia Innowacji dla Mazowsza 2014 – 2020 jest strategicznym dokumentem horyzontalnym, który ma się przyczynić do budowy spójnego systemu wspierania innowacyjności na Mazowszu.

Dziękuję za uwagę Klaudiusz Ostrowski Wydział Informacji i Szkoleń Beneficjentów Mazowiecka Jednostka Wdrażania Programów Unijnych

Innowacyjność jest bardzo często mylnie utożsamiana z innowacjami. Mówiąc o innowacyjności polskich przedsiębiorstw ma się na myśli głównie wprowadzone przez nie innowacje. Jednak innowacyjność powinna być rozumiana szerzej, jako swego rodzaju postawa (cecha) ludzi, przejawiająca się w ich codziennym życiu, pracy zawodowej, prowadzeniu biznesu, polegająca na otwarciu na nowe idee i rozwiązania. Często stosowany system klasyfikacji identyfikuje cztery podstawowe typy innowacji, zależnie od rodzaju wprowadzanej zmiany: produktowe, procesowe, organizacyjne i marketingowe. Można rozróżnić innowacje absolutne, które są nowymi rozwiązaniami na skalę światową oraz rozwiązania nowe w skali przedsiębiorstwa. Część innowacji powstaje jako efekt pracy wynalazczej danej firmy (innowacje twórcze), inne z kolei są wynikiem procesów przenikania wiedzy i rozwiązań z jednych firm i instytucji do innych.

Dziękuję za uwagę Klaudiusz Ostrowski Wydział Informacji i Szkoleń Beneficjentów Mazowiecka Jednostka Wdrażania Programów Unijnych Pojęcie innowacji zawarte jest w podręczniku Oslo Manual – dokumencie wydanym przez Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD ), zawierającym omówienie metod zbierania oraz interpretacji wskaźników dotyczących innowacji. Zgodnie z omawianym podręcznikiem innowacja występuje, gdy „nowy lub ulepszony produkt zostaje wprowadzony na rynek albo nowy lub ulepszony proces zostaje zastosowany w produkcji, przy czym ów produkt lub proces są nowe przynajmniej z punktu widzenia wprowadzającego je przedsiębiorstwa”. Oslo Manual, Guidelines for Collecting and Interpreting Innovation Data, Third Edition, Organisation for Economic Cooperation and Development, Statistical Office of the European Communities, Paris Czym jest innowacja?

Dziękuję za uwagę Klaudiusz Ostrowski Wydział Informacji i Szkoleń Beneficjentów Mazowiecka Jednostka Wdrażania Programów Unijnych W latach 2007–2013 kluczowym programem operacyjnym ukierunkowanym na finansowanie innowacji był Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka (PO IG ) – wszystkie osie priorytetowe miały na celu wspieranie innowacyjności oraz działań, które wspomagają innowacyjność. W nim też zawarta została definicja innowacji, zgodnie z którą przez innowację rozumie się wprowadzenie do praktyki nowego lub znacząco ulepszonego rozwiązania w odniesieniu do produktu (towaru lub usługi), procesu, marketingu lub organizacji. Innowacyjność nie ma charakteru obiektywnego, lecz wymiar relatywny, w odniesieniu do konkretnego przedsiębiorstwa, które wdrażając u siebie innowację staje się – w danym czasokresie – przedsiębiorstwem innowacyjnym. W efekcie innowacyjność może występować na różnych poziomach – zarówno samego przedsiębiorstwa, jak i danego rynku, kraju czy świata.

Dziękuję za uwagę Klaudiusz Ostrowski Wydział Informacji i Szkoleń Beneficjentów Mazowiecka Jednostka Wdrażania Programów Unijnych USTAWAO ZASADACH FINANSOWANIA NAUKI a) badania podstawowe – oryginalne prace badawcze eksperymentalne lub teoretyczne podejmowane przede wszystkim w celu zdobywania nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne, b) badania stosowane – prace badawcze podejmowane w celu zdobycia nowej wiedzy, zorientowane przede wszystkim na zastosowanie w praktyce, c) badania przemysłowe – badania mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności w celu opracowywania nowych produktów, procesów i usług lub wprowadzania znaczących ulepszeń do istniejących produktów, procesów i usług; badania te uwzględniają tworzenie elementów składowych systemów złożonych, budowę prototypów w środowisku laboratoryjnym lub w środowisku symulującym istniejące systemy, szczególnie do oceny przydatności danych rodzajów technologii, a także budowę niezbędnych w tych badaniach linii pilotażowych, w tym do uzyskania dowodu w przypadku technologii generycznych

Dziękuję za uwagę Klaudiusz Ostrowski Wydział Informacji i Szkoleń Beneficjentów Mazowiecka Jednostka Wdrażania Programów Unijnych Prace rozwojowe – nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności z dziedziny nauki, technologii i działalności gospodarczej oraz innej wiedzy i umiejętności do planowania produkcji oraz tworzenia i projektowania nowych, zmienionych lub ulepszonych produktów, procesów i usług, z wyłączeniem prac obejmujących rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do produktów, linii produkcyjnych, procesów wytwórczych, istniejących usług oraz innych operacji w toku, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń, w szczególności: a) opracowywanie prototypów i projektów pilotażowych oraz demonstracje, testowanie i walidację nowych lub ulepszonych produktów, procesów lub usług w otoczeniu stanowiącym model warunków rzeczywistego funkcjonowania, których głównym celem jest dalsze udoskonalenie techniczne produktów, procesów lub usług, których ostateczny kształt nie został określony, b) opracowywanie prototypów i projektów pilotażowych, które można wykorzystać do celów komercyjnych, w przypadku gdy prototyp lub projekt pilotażowy stanowi produkt końcowy gotowy do wykorzystania komercyjnego, a jego produkcja wyłącznie do celów demonstracyjnych i walidacyjnych jest zbyt kosztowna;

Dziękuję za uwagę Klaudiusz Ostrowski Wydział Informacji i Szkoleń Beneficjentów Mazowiecka Jednostka Wdrażania Programów Unijnych Poziom Sumarycznego Wskaźnika Innowacyjności dla Polski jest niższy niż przeciętna dla wszystkich państw UE. W opublikowanym w 2014 r. rankingu Innovation Union Scoreboard Polska zajęła 4 miejsce od końca i w porównaniu z wynikami z poprzedniego roku pozwoliło to mimo wszystko na awans z grupy innowatorów słabych do grupy umiarkowanych. Należy również dodać, że w okresie 2007–2013 nakłady przedsiębiorstw na B+R w ujęciu nominalnym zwiększyły się o 138%. Istotny wzrost nakładów wewnętrznych na B+R w sektorze przedsiębiorstw widoczny jest w 2013 r. – wzrosły o 950 mln zł (wzrost o 17,8% w stosunku do roku poprzedniego). Mimo to wydatki polskich przedsiębiorstw na B+R są nadal niskie, zgodnie z Innovation Union Scoreboard stanowią one zaledwie 25% średniej dla UE. Co w porównaniu z innymi krajami UE (Szwecja – 176%, Dania – 150%) ukazuje dysproporcje w podejściu do tego zagadnienia pomiędzy nami, a czołówką Europy.

Dziękuję za uwagę Klaudiusz Ostrowski Wydział Informacji i Szkoleń Beneficjentów Mazowiecka Jednostka Wdrażania Programów Unijnych Według statystyk na Mazowszu koncentruje się 38,6% wszystkich nakładów na działalność B+R w kraju (zgodnie z diagnozą zawartą w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Mazowieckiego 2014–2020) i ich wielkość w relacji do PKB jest dwukrotnie wyższa niż średnia dla Polski. Projekty badawczo-rozwojowe będą stanowić podstawowy element systemu dotacyjnego skierowanego do przedsiębiorstw w latach 2014–2020. Pośrednimi beneficjentami będą też jednostki naukowe, które mogą zaoferować firmom nowoczesną infrastrukturę badawczą oraz doświadczoną kadrę pracowników. Należy podkreślić fakt, że nowe zasady mają stawiać przede wszystkim na praktyczne zastosowanie wyników badań. Inicjatywa realizacji przedsięwzięć badawczych powinna więc wychodzić przede wszystkim od przedsiębiorstw, które kooperują zarówno z jednostkami naukowymi, jak również z innymi firmami.

Inteligentna specjalizacja Strategia inteligentnej specjalizacji polega na określeniu priorytetów gospodarczych w obszarze B+R+I oraz skupieniu inwestycji na obszarach zapewniających zwiększenie wartości dodanej gospodarki i jej konkurencyjności na rynkach zagranicznych. Inteligentna specjalizacja jest instrumentem wspomagającym osiągnięcie celów Regionalnej Strategii Innowacji. Zadaniem inteligentnej specjalizacji jest koncentracja przedsięwzięć wzmacniających innowacyjność, która wraz z hierarchizacją i integracją proinnowacyjnych działań będzie sprzyjała spójności i efektywności w tworzeniu regionalnego systemu innowacji.

Strategie innowacji na rzecz inteligentnych specjalizacji tworzy się w oparciu o proces, na który składają się następujące etapy: 1. Analiza regionalnych uwarunkowań i potencjału innowacji; 2. Zarządzanie z udziałem wielu interesariuszy z różnych środowisk oraz szczebli; 3. Stworzenie wspólnej dla wszystkich zaangażowanych w strategię rozwoju regionu wizji jego przyszłości, 4. Określenie kilku kluczowych priorytetów, które mogą przyczynić się do osiągnięcia sukcesu regionu w przyszłości, 5. Sformułowanie właściwego planu działań, 6. Stosowanie narzędzi monitorowania i oceny.

Filarami inteligentnej specjalizacji są obszary gospodarcze o największym potencjale rozwojowym, kluczowe technologie oraz procesy usługowe, które stymulują i warunkują innowacyjność i konkurencyjność regionu. Istotę określenia inteligentnej specjalizacji stanowią łańcuchy powiązań i sprzężeń zwrotnych między: Poszczególnymi obszarami gospodarczymi Poszczególnymi technologiami wiodącymi Obszarami gospodarczymi a technologiami

Obszary o największych możliwościach rozwojowych Obszary gospodarcze (o profilu przemysłowym) sektor chemiczny, sektor medyczny, sektor rolno- spożywczy, sektor energetyczny, sektor IT Technologie wiodące biotechnologia, technologie informacyjno- komunikacyjne, nanotechnologie, fotonika elektronika Procesy usługowe usługi B2B, usługi B+R

Cztery obszary specjalizacji regionalnej Mazowsza bezpieczna żywność wysoka jakość życia inteligentne systemy zarządzania nowoczesne usługi dla biznesu Inteligentna specjalizacja województwa mazowieckiego

Bezpieczna żywność Bezpieczna żywność to produkty spożywcze wysokiej jakości, wytworzone zgodnie z ideą zrównoważonego rozwoju, bezpieczne zarówno dla końcowego odbiorcy, jak i dla środowiska w całym cyklu produkcji i dystrybucji. Wdrożenie i utrwalenie standardów produkcji i przetwórstwa zgodnych z ideą zrównoważonego rozwoju i wysokiej efektywności energetycznej, w trosce. Wzmocnienie pozycji konkurencyjnej regionu i regionalnych marek sektora rolno-spożywczego na rynku krajowym i za granicą. Modernizacja poprzez wsparcie innowacji i wdrożenie kluczowych technologii wspomagających w sektorze funkcjonującym w regionie Silna konkurencja ze strony zagranicznych zakładów przetwórstwa rolno-spożywczego, dominacja podstawowej produkcji rolnej. Rozwinięta baza produkcyjna w zakresie podstawowych produktów rolnych, a w szczególności owoców, warzyw, mięsa oraz mleka. Znaczna liczba zakładów przetwórstwa rolno- spożywczego. Zaplecze naukowe (m.in. SGGW) Potencjał Specyficzne wyzwania regionalne Cel Proces zmiany

Bezpieczna żywność – przykłady powiązań żywność wysokiej jakości opakowania (sektor rolno-spożywczy, sektor chemiczny, nanotechnologie), oprzyrządowanie do zapewniania i weryfikacji jakości (sektor rolno- spożywczy, sektor chemiczny, sektor medyczny, nanotechnologie, fotonika, elektronika), organizmy żywe wykorzystywane w procesie produkcji (sektor rolno- spożywczy, biotechnologia), minimalizowanie wpływu na środowisko (zrównoważony rozwój) środki i techniki ochrony upraw, środki weterynaryjne (sektor rolno-spożywczy, sektor chemiczny, sektor medyczny, biotechnologia), zagospodarowanie produktów ubocznych produkcji i przetwórstwa rolno-spożywczego (sektor rolno- spożywczy, sektor energetyczny, sektor chemiczny, biotechnologia, nanotechnologie, usługi B2B), bezpieczeństwo odbiorcy substancje aktywne biologicznie, żywność funkcjonalna (sektor rolno-spożywczy, sektor medyczny, sektor chemiczny, biotechnologia), Cykl produkcji systemy monitorowania upraw/hodowli (sektor rolno-spożywczy, sektor IT, technologie informacyjno- komunikacyjne, fotonika, elektronika, chemia), automatyzacja produkcji (sektor rolno- spożywczy, sektor IT, technologie informacyjno- komunikacyjne, fotonika, elektronika), dystrybucja logistyka, zarządzanie cyklem dostaw (sektor rolnos pożywczy, sektor IT, technologie informacyjno- komunikacyjne, usługi B2B).

Inteligentne systemy zarządzania Zarządzanie jest procesem gromadzenia, dystrybucji i wykorzystania zasobów dla realizacji założonych celów. Budowanie inteligentnych systemów zarządzania opiera się na zapewnieniu ich adaptacyjności i może być wsparte poprzez udostępnienie zaawansowanych rozwiązań infrastrukturalnych oraz narzędzi wspomagających proces decyzyjny, umożliwiających w szczególności zwiększanie efektywności surowcowej i energetycznej.

Potencjał Siedziby i przedstawicielstwa firm o zasięgu krajowym i międzynarodowym. Specyficzne wyzwania regionalne Obszar Metropolitalny Warszawy jako teren wysokiej koncentracji zapotrzebowania na produkty i energię. Niski poziom rozwoju i stan techniczny infrastruktury (w szczególności transportowej) na obszarach oddalonych od centrum województwa. Proces zmiany Modernizacja poprzez wsparcie innowacji i wdrożenie kluczowych technologii wspomagających w sektorze funkcjonującym w regionie. Cele Upowszechnienie stylu zarządzania ukierunkowanego na wysoką innowacyjność i adaptacyjność, zwiększanie efektywności kosztowej i materiałowej.

Przykłady rozwiązania infrastrukturalne sieci inteligentne systemy zarządzania i sterowania infrastrukturą narzędzia wspomagające proces decyzyjny systemy ERP, CRMinternet obiektów efektywność surowcowa systemy utylizacji odpadów przemysłowych i recyklingu efektywność energetyczna magazynowanie energii sektor energetyczny, sektor IT, sektor IT, technologie informacyjno- komunikacyjne sektor chemiczny, biotechnologia sektor energetyczny sektor IT, technologie informacyjno- komunikacyjne fotonika, technologie informacyjno- komunikacyjne Inteligentne systemy zarządzania

Nowoczesne usługi dla biznesu Specjalizacja usługowa Warszawy skłania do koncentracji wsparcia na obszarach działalności zapewniających kapitał, infrastrukturę i zasoby wiedzy dla usprawniania procesów realizowanych przez podmioty funkcjonujące na terenie województwa Potencjał Wysoka koncentracja podmiotów wyspecjalizowanych we wsparciu działalności gospodarczej i outsourcingu, w tym m.in.: instytucji finansowych, centrów usług, centrów logistycznych, jednostek naukowych. Duży, stale rosnący zasób powierzchni biurowej. Ugruntowana pozycja Warszawy jako znaczącego ośrodka biznesowego Europy Środkowo-Wschodniej. Specyficzne wyzwania regionalne Rosnąca konkurencja ze strony innych ośrodków w kraju (w szczególności Kraków i Wrocław). Koncentracja usług w centralnej części województwa – niska dostępność na obszarach peryferyjnych. Niedobór kadry technicznej. Proces zmiany Modernizacja poprzez wsparcie innowacji i wdrożenie kluczowych technologii wspomagających w sektorze funkcjonującym w regionie. Cele Kształtowanie otoczenia sprzyjającego przedsiębiorczości poprzez rozwój rynku nowoczesnych usług biznesowych. Wzmocnienie i utrwalenie statusu Warszawy jako ważnego ośrodka outsourcingowego w Europie Środkowo-Wschodniej.

Przykłady powiązań – nowoczesne usługi dla biznesu:

Wysoka jakość życia Polaryzacja rozwojowa województwa oraz zdiagnozowany niski potencjał kapitału społecznego wymaga interwencji systemowej zorientowanej na podniesienie jakości życia i aktywności społecznej mieszkańców województwa. Wykorzystanie potencjału sektora usług w połączeniu z instrumentami stymulowania innowacji społecznych umożliwi działania zwiększające dostępność i adekwatność specyficznej grupy usług społecznych, w szczególności w zakresie edukacji, zdrowia, bezpieczeństwa, pracy i spędzania czasu Potencjał -Zasoby kapitałowe, infrastrukturalne i intelektualne Warszawy. Specyficzne wyzwania regionalne Polaryzacja regionu, rozwarstwienie pomiędzy obszarem centralnym o wysokiej dostępności infrastruktury i usług dla mieszkańców, a terenami peryferyjnymi. Proces zmiany -Dywersyfikacja rozumiana jako rozszerzenie oferty usług tworzących powiązania synergiczne z różnymi sektorami działalności gospodarczej. Cel -Wzrost atrakcyjności województwa jako miejsca do życia i rozwoju mieszkańców. Zmniejszenie dysproporcji społecznych. Rozwój kapitału społecznego

Przykłady powiązań – wysoka jakość życia: Edukacja programy kształcenia i rozwoju umiejętności stymulujące kreatywność oraz przedsiębiorczość otwarty dostęp do wiedzy Zdrowie telemedycyna tworzywa specjalne farby hipoalergiczne i inne substancje obojętne dla na organizmów żywych i środowiska zaawansowana dietetyka Bezpieczeństwo systemy monitoringu i ochrony bezpieczeństwo cyfrowe

Praca Telepraca rozwiązania organizacyjne zmniejszające pozasłużbowe obciążenia pracowników Czas wolny zaawansowane systemy rozrywki rozwój i zwiększanie dostępności usług świadczonych za pośrednictwem elektronicznych kanałów transmisji

Dziękuję za uwagę Klaudiusz Ostrowski Wydział Informacji i Szkoleń Beneficjentów Mazowiecka Jednostka Wdrażania Programów Unijnych Dziękuję za uwagę Bogdan Buczyński Wydział Informacji i Szkoleń Beneficjentów Mazowiecka Jednostka Wdrażania Programów Unijnych