2 Główne cele Programu ramowego na rzecz konkurencyjności i innowacji (CIP): zwiększenie konkurencyjności przedsiębiorstw, szczególnie MŚP m.in. poprzez ułatwienie dostępu do finansowania zewnętrznego promowanie wszelkich form innowacji, w tym innowacji ekologicznych przyśpieszenie tworzenia społeczeństwa informacyjnego promowanie efektywności energetycznej oraz odnawialnych źródeł energii we wszystkich sektorach Program ramowy na rzecz konkurencyjności i innowacji Instrumenty finansowe dla MŚP

3 Program ramowy na rzecz konkurencyjności i innowacji 2007 – 2013 (CIP) Program Inteligentna Energia – Program dla Europy (IEE) Komponent Instrumenty finansowe dla MŚP Program na rzecz wspierania polityki w zakresie technologii informacyjnych i komunikacyjnych (ICT) Program na rzecz przedsiębiorczości i innowacji (EIP) Program ramowy na rzecz konkurencyjności i innowacji Instrumenty finansowe dla MŚP Budżet 1,13 mld EUR = ok. 30% całego CIP Budżet CIP 3,62 mld EUR Strona www Programu CIP:

4 Instrumenty finansowe dla MŚP – Beneficjenci: Pośrednicy finansowi CIP: Instytucje finansowe m.in. banki, fundusze pożyczkowe, poręczeniowe, firmy leasingowe, fundusze kapitałowe, itp. Beneficjenci końcowi: MŚP W rezultacie program ma umożliwić MŚP łatwiejsze pozyskanie środków finansowych na inwestycje (w sektorze B+R, innowacje i eko-innowacje, transfer technologii). Instrumenty mają zachęcić te instytucje do aktywniejszego i szerszego finansowania MŚP na różnych etapach rozwoju (na etapie zakładania, w fazie startu, ekspansji czy na etapie transferu firmy). Program ramowy na rzecz konkurencyjności i innowacji Instrumenty finansowe dla MŚP

5 CIP - Instrumenty finansowe – korzyści dla MŚP: stworzenie mechanizmów wspierających zakładanie i finansowanie MŚP we wszystkich fazach rozwoju, w szczególności na wczesnych etapach ułatwienie firmom pozyskania finansowania zewnętrznego na korzystnych warunkach zachęcanie i wspieranie instytucji finansowych w finansowaniu mikroprzedsiębiorstw, także produktami o niższych kwotach (mikrokredyty) zwiększanie podaży instrumentów dłużnych dla MŚP poprzez wspieranie instytucji finansowych w zakresie podziału ryzyka wynikającego z tego typu finansowania udostępnienie zabezpieczenia w formie gwarancji UE firmom znajdującym się w grupie podwyższonego ryzyka (start upy, B+R, ekoinnowacje) zmniejszenie luki kapitałowej na rynku inwestycji podwyższonego ryzyka Program ramowy na rzecz konkurencyjności i innowacji Instrumenty finansowe dla MŚP

6 Bank / Fundusz pożyczkowy/f. leasingowe Fundusz VC (w tym współprac. z sieciami BA) MSP inwestuje Europejski Fundusz Inwestycyjny Komisja Europejska inwestuje Fundusz poręczeniowy gwarantuje pożycza KPK CIP Instrumenty finansowe dla MŚP działania promocyjne, informacyjne, konsultacyjne zapewnia środki gwarantuje Program ramowy na rzecz konkurencyjności i innowacji Instrumenty finansowe dla MŚP

7 High Growth and Innovative SME Facility Instrument na rzecz wysokiego wzrostu i innowacji w MŚP (wsparcie kapitałowe) GIFCBSSMEG SME Guarantee Facility System poręczeń dla MŚP (wsparcie gwarancyjne) Capacity Building Scheme System rozwijania zdolności instytucji pośrednictwa finansowego ( wsparcie techniczne) Budżet 1,13 mld EUR 550 mln EUR Program ramowy na rzecz konkurencyjności i innowacji Instrumenty finansowe dla MŚP 506 mln EUR 73 mln EUR dla kredytów/pożyczek/leasingu dla mikrokredytów dla inwestycji kapitałowych dla sekurytyzacji dla instytucji wsparcia dłużnego GIF2 – inwestycje w spółki w fazie ekspansji rynkowej GIF1 - docelowe inwestycje w spółki na etapie zalążkowym i startu dla funduszy podwyższonego ryzyka

8 Obejmuje inwestycje w wyspecjalizowane fundusze podwyższonego ryzyka, w tym: fundusze finansujące wczesne stadium rozwoju firmy (seed capital), fundusze działające w skali regionu lub skupione na określonych sektorach/ technologiach, fundusze typu venture capital finansujące działania badawczo- rozwojowe itp. Wsparte fundusze, udostępniają następnie kapitał innowacyjnym MŚP, umożliwiając im rozpoczęcie i rozwój działalności, wprowadzenie produktów i usług na rynek, transfer technologii czy prowadzenie działalności B+R. GIF - Instrument na rzecz wysokiego wzrostu i innowacji w MŚP Program ramowy na rzecz konkurencyjności i innowacji Instrumenty finansowe dla MŚP

Inwestycje kapitałowe GIF GIF1 Inwestycje w spółki na etapie zalążkowym i startu GIF2 Inwestycje w spółki w fazie ekspansji rynkowej 9

Warunki działania instrumentu GIF o Instrument GIF może inwestować w Fundusze Pośredniczące (FP) współdziałając, o ile to możliwe, z krajowymi lub regionalnymi programami mającymi na celu tworzenie małych firm inwestycyjnych. o Oprócz finansowania GIF, większość kapitału zainwestowanego w FP musi pochodzić od inwestorów rynkowych. Inwestor pozarynkowy (publiczny) – max. do 50% kapitału FP. o Pojedynczy inwestor – max. do 50% kapitału Funduszu Pośredniczącego. Bardzo ważne, by fundusze skupiały szeroki wachlarz INWESTORÓW PRYWATNYCH Program ramowy na rzecz konkurencyjności i innowacji Instrumenty finansowe dla MŚP 10

Warunki działania instrumentu GIF cd. o Warunki inwestycji: klauzula pari passu – oznacza, że EFI (inwestując w ramach GIF) będzie traktowany na równi z innymi inwestorami rynkowymi; o Kluczowa rola EFI (cornerstone investor) – możliwa, w przypadku nowych Funduszy Pośredniczących, mogących odegrać rolę katalizatora w rozwoju rynków kapitału podwyższonego ryzyka dla danej technologii lub w danym regionie. Program ramowy na rzecz konkurencyjności i innowacji Instrumenty finansowe dla MŚP 11

Warunki brzegowe instrumentu GIF1 o Okres finansowania: inwestycje kapitałowe UE zazwyczaj 5-12 letnie o Kwota udziału GIF1: powinna osiągnąć masę krytyczną, ale nie może przekroczyć 30 mln EUR o Udział % w funduszu: 10% - 25%, lub do 50% w przypadku nowego funduszu, który może odegrać rolę silnego katalizatora o Udział w funduszach inwestujących w eko-innowacje – max do 50% o Ważne ! – możliwy oddzielny wkład kapitałowy w fundusze współinwestujące ze zorganizowanymi Sieciami Aniołów Biznesu Program ramowy na rzecz konkurencyjności i innowacji Instrumenty finansowe dla MŚP 12

Warunki brzegowe instrumentu GIF2 o Okres finansowania: inwestycje kapitałowe UE zazwyczaj 5-12 letnie o Kwota udziału GIF2: powinna osiągnąć masę krytyczną, ale nie może przekroczyć 30 mln EUR o Udział % w funduszu: 7,5% - 15%, lub do 25% w przypadku nowego funduszu, który może odegrać rolę silnego katalizatora lub funduszy utworzonych przez początkujące zespoły zarządzające o Udział w funduszach inwestujących w eko-innowacje – max do 25% Program ramowy na rzecz konkurencyjności i innowacji Instrumenty finansowe dla MŚP 13

Program ramowy na rzecz konkurencyjności i innowacji Instrumenty finansowe dla MŚP System gwarancji SMEG Portfel kredytów/ leasingu Portfel mikrokredytów (dla mikroprzedsiębiorców) Portfel inwestycji kapitałowych/ quasi- kapitałowych Transakcje sekurytyzacyjne 14

Warunek aplikowania do EFI o instrument gwarancyjny SMEG Zapewnienie MŚP rozszerzonego dostępu do finansowania tj. finansowania na warunkach bardziej dostępnych niż dotychczasowy standard dla tej grupy klientów np.: mniej wymagające kryteria akceptacji (np.: w odniesieniu do podmiotów o krótkiej historii działalności lub rozpoczynających działalność, inwestycji w wartości niematerialne i prawne itp.) niższy wymagany udział przedsiębiorcy w finansowaniu inwestycji wydłużone terminy spłaty akceptacja wyższego ryzyka (np.: bardziej ograniczone wymagania dotyczące zabezpieczeń, wyższy udział strat pokrywanych przez instytucję finansową) + szeroki zasięg geograficzny oferowanych produktów finansowych Program ramowy na rzecz konkurencyjności i innowacji Instrumenty finansowe dla MŚP 15

Warunki brzegowe instrumentu gwarancyjnego SMEG Okres gwarancji – dla mikrokredytów udzielanych mikroprzedsiębiorcom - do 5 lat, dla innych opcji SMEG – do 10 lat Współczynnik gwarancji – dla mikrokredytów max do 75%, pozostałe opcje SMEG – do 50%), dla transakcji sekurytyzacji portfeli dłużnych – szczególne warunki gwarancji Współczynnik pułapu gwarancji - do 20% Do gwarancji mikrokredytów – pomoc techniczna dla instytucji kredytowej/ poręczeniowej w wysokości 200/mikrokredyt (tylko raz dla 1 mikroprzedsiębiorcy) – max. kwota pomocy Gwarancje UE – w zasadzie bezkosztowe dla instytucji finansowej i dla MŚP (tj. właściwie nie jest pobierana prowizja za udzielenie gwarancji UE) Program ramowy na rzecz konkurencyjności i innowacji Instrumenty finansowe dla MŚP 16

17 Nabór wniosków w imieniu Komisji Europejskiej: Prowadzi Europejski Fundusz Inwestycyjny (EFI), European Investment Fund, 96, boulevard Konrad Adenauer L-2968 Luxembourg kontakt mailowy z EFI: GIF SMEG Nabór wniosków jest ciągły, aż do wyczerpania środków UE SMEG - Procedura oceny wniosku w EFI/ KE = 6-9 miesięcy GIF - Wybór wniosków na podstawie oceny i analizy kryteriów opisanych w Wytycznych wdrożeniowych. Program ramowy na rzecz konkurencyjności i innowacji Instrumenty finansowe dla MŚP

18 Stan wdrożenia instrumentu GIF ( na ) Liczba zaakceptowanych transakcji z VC – 15 (13 umów podpisanych) Liczba krajów pochodzenia wspartych funduszy- 11 Kwota zawartych transakcji ze środków UE- 173,2 mln EUR Liczba wspartych MŚP- 27 Stan wdrożenia instrumentu SMEG ( na ) Liczba zaakceptowanych transakcji gwarancji/ regwarancji – 17 (9 umów podpisanych) Liczba krajów pochodzenia wspartych instytucji- 11 Kwota zawartych umów ze środków UE- 112,3 mln EUR Liczba wspartych MŚP Program ramowy na rzecz konkurencyjności i innowacji Instrumenty finansowe dla MŚP

19 SMEG w praktyce Przykłady wspartych instytucji oferujących MŚP usługi finansowe Fonds de Participation (Belgia) Instytucja oferuje kredyty dla mikroprzedsiębiorstw i firm z sektora MŚP, które nie są w stanie pozyskać kredytów komercyjnych w ramach systemu bankowego. Wspiera także osoby pracujące na własny rachunek, przedstawicieli wolnych zawodów, nowopowstałe firmy oraz osoby bezrobotne, które chcą rozpocząć własną działalność gospodarczą. Kreditanstalt für Wiederaufbau (Niemcy) Bank Kreditanstalt für Wiederaufbau (KfW) stworzył nowy produkt finansowy, którego celem jest zachęcenie niemieckich banków do poszerzenia i rozwoju oferty małych kredytów dla firm rozpoczynających działalność (start-up) i mikroprzedsiębiorstw oraz oferowanie korzystnych warunków finansowania MŚP. Skorzystanie z instrumentu pozwoli KfW na obniżenie oprocentowania oraz umożliwi zapewnienie wyższego wolumenu kredytowego dla nowopowstałych firm. Polska Cztery pierwsze wnioski aplikacyjne już zostały złożone (sektor bankowy, sektor leasingowy) Trzy kolejne wnioski aplikacyjne są w przygotowaniu (sektor bankowy, fundusze pożyczkowe i poręczeniowe) Program ramowy na rzecz konkurencyjności i innowacji Instrumenty finansowe dla MŚP

20 GIF w praktyce Przykłady wspartych instytucji inwestujących w MŚP Serena Capital jest funduszem z siedzibą w Paryżu, skierowanym na inwestycje w dziedzinie ICT we Francji i innych krajach Europy. Fundusz inwestuje w spółki znajdujące się we wczesnych fazach rozwoju, na etapie poprzedzającym wejście na rynek ich produktów/ usług – spółek, które mają uznaną technologie i robią pierwsze kroki w kierunku rynku. Początkowa kapitalizacja funduszu wyniosła 90 mln EUR. Inwestycja EFI została dokonana w ramach instrumentu GIF1. Chalmers Innovation Fund – jest to fundusz partnerski Uniwersytetu Technologicznego Chalmers w Goeteborgu (Szwecja) oraz inkubatora Chalmers Innovation. Początkowa kapitalizacja funduszu wyniosła ok. 12 mln EUR, z prognozowaną końcową kapitalizacją na poziomie ok. 27 mln EUR. Fundusz stanowi wehikuł transferu technologii opracowanych na Uniwersytecie Technologicznym i będzie inwestował głównie w spółki technologiczne, dla których Chalmers Innovation stanowi inkubator przedsiębiorczości. EFI dokonał inwestycji w ramach GIF1 jako inwestor kluczowy (cornerstone investor) Program ramowy na rzecz konkurencyjności i innowacji Instrumenty finansowe dla MŚP

GIF w praktyce cd. Przykłady wspartych instytucji inwestujących w MŚP BaltCap Private Equity Fund – fundusz skierowany na inwestycje w MŚP w Estonii, Łotwie i Litwie. Sektorami będącymi w polu zainteresowania tego funduszu są: handel detaliczny, firmy produkcyjne nastawione na rozwój eksportu, turystyka i wypoczynek, ochrona środowiska, łączność, transport i budownictwo. Transakcja została zawarta w ramach instrumentu GIF2. Polska Dwa pierwsze wnioski aplikacyjne już zostały złożone (fundusze vc) Dwa kolejne są w przygotowaniu (w tym jeden fundusz współpracujący z siecią BA) 21 Program ramowy na rzecz konkurencyjności i innowacji Instrumenty finansowe dla MŚP

22 Informacja dla MŚP o dostępnych w Polsce instrumentach finansowych wspieranych ze środków UE:

Krajowy Punkt Kontaktowy Programu ramowego na rzecz konkurencyjności i innowacji 2007 – 2013 Komponent Instrumenty finansowe dla MŚP Związek Banków Polskich ul. Kruczkowskiego 8 00 – 380 Warszawa tel/fax Strona internetowa: Infolinia mailowa: 23 Niniejsza prezentacja służy wyłącznie celom informacyjnym. KPK nie ponosi jakiejkolwiek odpowiedzialności za wykorzystywanie informacji zawartych w niniejszym dokumencie w celach prowadzonej działalności gospodarczej przez osoby trzecie. Ponadto, dokument ten nie może stanowić podstawy do zgłaszania roszczeń wobec KPK. Program ramowy na rzecz konkurencyjności i innowacji Instrumenty finansowe dla MŚP