Postępowanie egzekucyjne w administracji Lidia Klat-Wertelecka
Obowiązek prawny Obowiązek prawny istnieje wówczas, gdy ustawy zawierają przepisy , które z jednej strony przewidują określone zachowanie się adresatów tych przepisów, a z drugiej – przewidują określone sankcje w razie ich niewykonania.
Podstawa prawna obowiązku Obowiązek wynika z przepisów prawa materialnego: wprost, bezpośrednio lub jest konkretyzowany (określany) w formie aktu administracyjnego, najczęściej – decyzji administracyjnej.
Przedmiot egzekucji administracyjnej Przedmiotem egzekucji administracyjnej są obowiązki pieniężne i niepieniężne określone w art. 2 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Droga egzekucji administracyjnej Wyrok z 14 czerwca 2006 r., WSA w Warszawie, I SA/Wa 400/06 O tym czy dany obowiązek podlega egzekucji administracyjnej, nie decyduje jego charakter prawny, ale ustalenie we właściwości jakich organów (sądów czy też organów administracji publicznej) obowiązek ten pozostaje. Przy czym chodzi tu o kompetencje do ustalenia obowiązku np. w postępowaniu administracyjnym, niezależnie od publicznoprawnego albo cywilnoprawnego charakteru tego obowiązku. Elementem przesądzającym o poddaniu danego obowiązku egzekucji administracyjnej jest zatem ustalenie, czy wynika on z decyzji administracyjnej lub postanowienia wydanego w trybie przepisów k.p.a. albo innej procedury administracyjnej.
Obowiązek jako przedmiot postępowania egzekucyjnego Wyrok z dnia 27 października 2005 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie III SA/Wa 656/05 Obowiązki pozostające w zakresie właściwości organów administracji publicznej, ale niewynikające bezpośrednio z przepisu prawa, decyzji lub postanowień właściwych organów albo innych dopuszczalnych dokumentów, nie mogą być przedmiotem postępowania egzekucyjnego.
Podmioty postępowania 1) wierzyciel 2) organ egzekucyjny 3) zobowiązany Podmioty na prawach strony (art. 18 u.p.e.a.): organizacja społeczna Prokurator Rzecznik Praw Obywatelskich
Postępowanie egzekucyjne a egzekucja - Postępowanie egzekucyjne to ciąg czynności procesowych podejmowanych przez organ egzekucyjny i inne podmioty w celu przymusowego wykonania obowiązku (przy zastosowaniu środków egzekucyjnych), - zaczyna się w chwili wpłynięcia wniosku wierzyciela wraz z tytułem wykonawczym
Egzekucja to czynności wykonawcze, czyli zastosowanie środka egzekucyjnego (środków egzekucyjnych). - zaczyna się w chwili doręczenia zobowiązanemu odpisu tytułu wykonawcvzego (od wszczęcia e.a. – 7 dni na złożenie zarzutu).
Środki prawne ochrony jednostki (czynności przewidziane w prawie, zawierające żądanie podjęcia pewnych działań lub stanowiące obowiązek ich podjęcia) prewencyjne (zapobiegawcze) – prawnie ustalona forma postępowania egzekucyjnego, zasady ogólne represyjne (stosowane po naruszeniu prawa) – instytucje procesowe dające możliwość weryfikacji czynności egzekucyjnych środki na drodze administracyjnej środki na drodze sądowej
środki na drodze administracyjnej - zarzut – art. 33-35, art. 96h § 3, art. 110 u - zażalenie – art. 17 u.p.e.a. i inne - skargi – art. 6 § 1a, art. 54, art. 99 § 2, art. 107 § 2a-2d, art. 110u § 1, art. 110z § 1, art. 111 l u.p.e.a. - wniosek osoby trzeciej o wyłączenie spod egzekucji prawa do rzeczy lub prawa majątkowego – art. 38-44 u.p.e.a. - postępowanie w trybach nadzwyczajnych – uchylenie, zmiana, stwierdzenie nieważności postanowienia na podstawie k.p.a. (art. 18 u.p.e.a. w zw. z art. 126 k.p.a.).
Inny podział administracyjnych środków prawnych - uregulowane w ustawie egzekucyjnej (zarzut, zażalenie, skargi, wniosek os. trzeciej) - uregulowane w kodeksie postępowania administracyjnego A) wznowienie postępowania B) stwierdzenie nieważności postanowienia C) skargi i wnioski z działu VIII k.p.a. (skarga powszechna)
Środki zaskarżenia na drodze sądowej I. Skarga do wojewódzkiego sądu administracyjnego na postanowienia – art. 3 § 2 pkt 3 p.p.s.a. na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania – art. 3 § 2 pkt 8 p.p.s.a. II. Przed sądem powszechnym: powództwo przeciwegzekucyjne zobowiązanego – art. 2 § 3, art. 35a u.p.e.a. powództwo przeciwegzekucyjne osoby trzeciej – art. 40 § 2 i 41 § 1 u.p.e.a., art. 842 k.p.c.
Środki nadzoru Organami nadzoru są organy wyższego stopnia (art. 18 u.p.e.a., art. 17 k.p.a.) Rodzaje środków nadzoru: - wszczęcie z urzędu postępowania w trybach nadzwyczajnych z k.p.a. – art. 145, art. 156 k.p.a. wstrzymanie czynności egzekucyjnych lub postępowania egzekucyjnego – art. 1a pkt. 15 i 16 u.p.e.a., art. 35, 35a, 54 § 6 u.p.e.a. Art. 23 u.p.e.a. W ustawie egzekucyjnej
Kompetencja wojewody, nie może jej zlecić Ustawa z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie art. 27 – kompetencja wojewody do wstrzymania egzekucji administracyjnej w szczególnie uzasadnionych przypadkach, na czas określony forma: decyzja administracyjna czas: do 30 dni, jednorazowo obowiązek informacyjny: wojewoda informuje właściwego ministra Kompetencja wojewody, nie może jej zlecić Środek nadzoru uregulowany w przepisach ustrojowych