PRZESZCZEPIENIE NERKI

Historia 1902 - Opracowanie techniki zespoleń naczyniowych i eksperymentalnego przeszczepiania nerek u zwierząt 1912 - Nagroda Nobla Alexis Carrel

Dr Alexis Carrel Nagroda Nobla, 1912

Kolff, 1945

Voronoy, 1933

Historia Jurij Voronoy 1933 – Pierwszy allogeniczny przeszczep nerki z zespoleniem do naczyń udowych

Historia 1953 - Pierwsze udane przeszczepienie nerki między dwoma jednojajowymi bliźniętami Peter Bend Brigham Hospital, Boston 1991 - Nagroda Nobla (wraz z J. Merrill) Joseph Murray

Pierwsze udane przeszczepienie nerki u monozygotycznych bliźniąt Boston, 1954

Historia Prof. Jan Nielubowicz Prof. Tadeusz Orłowski

Historia 26 styczeń 1966 – Pierwsza udana transplantacja nerki w Polsce Biorca: Danuta M. - 18-letnia uczennica szkoły pielęgniarskiej

WYNIKI TRANSPLANTACJI Najdłuższe odnotowane w świecie przeżycia przeszczepionych narządów Nerka - 33 lata Wątroba - 26 lat Serce - 22 lata Trzustka - 18 lat Płuco i serce - 13 lat Płuco (pojedyncze) - 5 lat Płuca (oba) - 9 lat

Przeszczepianie narządów w Polsce Szczecin 1987 - pierwsze przeszczepienie trzustki 1989 - pierwsze przeszczepienie wątroby Warszawa 1966 - pierwsze przeszczepienie nerki Zabrze 1985 - pierwsze przeszczepienie serca

Ośrodki przeszczepiające nerki Gdańsk Szczecin Białystok Bydgoszcz Łącznie w Polsce (‘2002) 8725 w świecie (‘98) 447 tys. Warszawa Poznań Łódź Lublin Wrocław Bytom Katowice Kraków

Technika pobrania wielonarządowego

Zmarli dawcy narządów 2 nerki serce trzustka wątroba 2 płuca jelito TKANKI: rogówki, powięzie, zastawki serca, kości, naczynia

Pobranie nerek

Przeszczepianie nerek w Europie w przeliczeniu na 1 mln mieszkańców

Liczba zmarłych dawców w Europie w przeliczeniu na 1 mln mieszkańców

JEDNOCZASOWE PRZESZCZEPIENIE NERKI I TRZUSTKI

CHORZY Z CUKRZYCĄ INSULINOZALEŻNĄ NASTĘPSTWA CUKRZYCY CHORZY Z CUKRZYCĄ INSULINOZALEŻNĄ 5 x CZĘŚCIEJ ŚLEPOTA 17 x CZĘŚCIEJ CHOROBY NEREK 5 x CZĘŚCIEJ ZMIANY MARTWICZE W OBRĘBIE KK DOLNYCH 2 x CZĘŚCIEJ CHOROBY UKŁADU KRĄŻENIA SPODZIEWANA DŁUGOŚĆ ŻYCIA O 30% KRÓTSZA W STOSUNKU DO OGÓLNEJ POPULACJI

PRZESZCZEPIENIE SAMEJ TRZUSTKI (PRZED LUB PO PRZESZCZEPIENIU NERKI) BARDZO RZADKO. NIEZWYKLE OSTROŻNE WSKAZANIA BARDZO ZNACZNEGO STOPNIA PROBLEMY TERAPEUTYCZNE CHWIEJNA CUKRZYCA NIESPODZIEWANE NAPADY HIPOGLIKEMII OPORNOŚĆ NA INSULINĘ 4

WYBÓR BIORCÓW 3 JEDNOCZASOWE PRZESZCZEPIENIE NERKI I TRZUSTKI SCHYŁKOWA NIEWYDOLNOŚĆ NEREK W PRZEBIEGU NEFROPATII CUKRZYCOWEJ Wahania stężenia cukru we krwi Postępujące powikłania cukrzycy 3

PIERWSZE W ŚWIECIE PRZESZCZEPIENIE TRZUSTKI UNIWERSYTET MINNESOTA 17 GRUDNIA 1966 W.D.KELLY, R.C. LILLEHEI UNIWERSYTET MINNESOTA

PRZESZCZEPIANIE TRZUSTKI dane z rejestru światowego 1

1987 – próba przeszczepienia trzustki w Szczecinie, prof.S Zieliński LUTY 1988 – PIERWSZE UDANE PRZESZCZEPIENIE TRZUSTKI W POLSCE, PROF. J. SZMIDT Z ZESPOŁEM, CSK Banacha Warszawa KWIECIEŃ 1988, PROF. W. ROWIŃSKI, PROF. J. WAŁASZEWSKI, PSK Nr 1 Warszawa ul. Nowogrodzka 59

KRYTERIA DOBORU DAWCÓW bez nzk w wywiadzie wiek do 40 rż czas pobytu w OIOT do 7 dni dawka dopaminy – ± 3 µg/kg/min wydzielanie moczu – ± 100 ml/h bez zaburzeń biochemicznych

UNACZYNIENIE TĘTNICZE TRZUSTKI 7

UNACZYNIENIE TĘTNICZE TRZUSTKI 8

UNACZYNIENIE ŻYLNE TRZUSTKI 9

UNACZYNIENIE ŻYLNE TRZUSTKI 10

POBRANIE TRZUSTKI 11

REKONSTRUKCJA NACZYŃ 12

RODZAJE PRZESZCZEPIENIA TRZUSTKI 13

RODZAJE PRZESZCZEPIENIA TRZUSTKI 14

RODZAJE PRZESZCZEPIENIA TRZUSTKI 15

RODZAJE PRZESZCZEPIENIA TRZUSTKI 16

ZESPOLENIE DWUNASTNICZO- POWIKŁANIA około 35-40% ZAKRZEPICA NACZYŃ ZAKAŻENIE PRZECIEK ( WCZESNY / PÓŹNY) ZESPOLENIE DWUNASTNICZO- PĘCHERZOWE ZUM URETHRITIS KRWIOMOCZ JELITOWE KRWAWIENIE Z P.P. 24

CZĘSTOŚĆ KONWERSJI ZESPOLENIA PĘCHERZOWEGO NA JELITOWE 28

Powikłania chirurgiczne Zakrzepica naczyń Krwawienie Przetoka moczowa Przetoka jelitowa Ropień wewnątrzotrzewnowy Ropień trzustki Zapalenie trzustki

IMMUNOSUPRESJA 17 Trójlekowa - sekwencyjna Trójlekowa Czterolekowa Przeciwciała / CyA + AZA + sterydy Przeciwciała / CyA + MMF + sterydy Trójlekowa FK506 + MMF + sterydy FK506 + MMF + sterydy + BM- 3-6x108/Kg iv Czterolekowa Przeciwciała + CyA + AZA + sterydy 17

CZĘSTOŚĆ ODRZUCANIA PRZESZCZEPU TRZUSTKI 23

Wyniki przeszczepiania   Przeżycie przeszczep / biorca 1 miesiąc 1 rok 3 lata NERKI 96/99% 90.5/95% 79/90.5% WĄTROBY 90/94% 79.8/85.5% 69/76% SERCA 92/92% 84.0/84% 77/77% TRZUSTKI I NERKI PŁUCA JELITA 90/98% 96/98% 89/90% 87/87% 82/94% 91/94% 75/76% 46/82% 75/90% 82/90% 54/54% 45/50% (UNOS 2000)

WPŁYW PRZESZCZEPIENIA TRZUSTKI NA POWIKŁANIA CUKRZYCY RETINOPATIA PTx > 4 lat stabilizacja (to samo DCCT) MIKROANGIOPATIA PTx  przepływ skórny i termoregulacja NEFROPATIA PTx zapobiega nawrotowi nefropatii cukrzycowej w nerce przeszczepionej NEUROPATIA SOMATYCZNA PTx - poprawa (czuciowe i ruchowe przewodnictwo nerwowe) 29

WPŁYW PRZESZCZEPIENIA TRZUSTKI NA POWIKŁANIA CUKRZYCY NEUROPATIA AUTONOMICZNA PTx – poprawa CZYNNOŚĆ UKŁADU KRĄŻENIA PTx – poprawa echokardiograficzna MAKROANGIOPATIA Ryzyko chorób układu krążenia Metabolizm lipidów  HDL ( LDL HDL ) JAKOŚĆ ŻYCIA  30

DIAGNOSTYKA ODRZUCANIA 1. CZYNNOŚĆ NERKI 2. AMYLAZA W MOCZU  3. BIOPSJA ODRZUCANIE PRZEWLEKŁE 0 Prawidłowa trzustka C I Nieznaczne odrzucanie przewlekłe C II Minimalne CIII Umiarkowane (atrofia >50%) CIV Ciężkie (włóknienie) 21

Jedynie niewielki wzrost NIEZALEŻNE WSKAŹNIKI ODRZUCANIA TRZUSTKI WSKAŹNIK CZUŁOŚĆ SWOISTOŚĆ PROBLEM Zawartość Nie Tak Objaw późny cukru we krwi Wydzielanie Rzadko wykonywane Tak Tak insuliny codziennie Peptyd C Nie Tak Objaw późny Amylaza w Nie Nie Jedynie niewielki wzrost surowicy Wpływ gło dzenia i Amylaza w Nie Tak objętości wydalanego moczu moczu 22

POWIKŁANIA CHIRURGICZNE CZAS PO POWIK ŁANIE OBJAWY PRZESZCZEPIENIU cukru ZAKRZEP T ĘTNICZY 1 dzie ń - tydzień amylazy w surowicy cukru ZAKRZEP ŻYLNY 1 dzie ń - tydzień amylazy w surowicy bolesno ść przeszczepu amylazy w surowicy ZAPALENIE TRZUSTKI Bolesno ść przeszczepu 1-2 tygodnie czynno ść endokrynna b.z. gor ączka, leukocytoza, PRZECIEK Z ZESPOLENIA 2 – 6 tygodni bolesno ść przeszczepu PRZETOKA MOCZOWA gor ączka, leukocytoza bolesno ść przeszczepu ROPIE Ń 6 – 10 tygodni WEWN ĄTRZOTRZEWNOWY ? Objawy brzuszne ROPIE Ń TRZUSTKI 25

ZESPOLENIA NACZYNIOWE ZAPOBIEGANIE ZAKRZEPICY Przetoka a-v Calne (1980) “Podwójne” Merkel (1967) a-a v-v Dickerman (1975) v-v Collin (1978) a-a Vanek (1984) a-a Agnes (1986) a-a Szmidt (1987) a-a 26