PODSTAWOWE INFORMACJE Transplantacje. Tx w liczbach Liczba pobrań narządów od osób zmarłych w latach 2005-2009; podział ze względu na województwa.

Prezentacja na temat: "PODSTAWOWE INFORMACJE Transplantacje. Tx w liczbach Liczba pobrań narządów od osób zmarłych w latach 2005-2009; podział ze względu na województwa."— Zapis prezentacji:

1 PODSTAWOWE INFORMACJE Transplantacje

2 Tx w liczbach Liczba pobrań narządów od osób zmarłych w latach 2005-2009; podział ze względu na województwa.

3 Tx w liczbach Aktywność transplantacyjna wg województw.

4 Tx w liczbach

5 Zmarli dawcy narządów w latach 2005-2009; podział ze względu na płec.

6 Tx w liczbach Możesz mieć własne zdanie! Zgłaszanie sprzeciwów do CRS w latach 2007-2009;miesiące.

7 Podział przeszczepów autogeniczny (autologiczny, inaczej autotransplantacja) – polega na przeniesieniu własnej tkanki lub narządu z jednego miejsca na drugie, np. przeszczep skóry izogeniczny (syngeniczny, izotransplantacja) – polega na przeniesieniu tkanki lub narządu między osobnikami identycznymi genetycznie np. bliźniętami jednojajowymi allogeniczny (także: alogeniczny, inaczej allotransplantacja) – polega na przeniesieniu tkanki lub narządu między osobnikami tego samego gatunku, o podobnym, ale nie jednakowym genotypie, np. człowiek → człowiek ksenogeniczny (heterologiczny, ksenogenny, ksenotransplantacja) – polega na przeniesieniu tkanki lub narządu między osobnikami różnego gatunku np. świnia → człowiek

8 Przygotowanie do przeszczepu -Kim jest dawca a kim biorca? -POLTRANSPLANT -Pojęcie śmierci mózgowej (1968) – trwałe ustanie czynności mózgu i brak reakcji na bodźce. -Śmierc zdysocjowana 2007r. - 3 etapy orzekania. -Kogo nie należy orzekac?

9 Sytuacja prawna w Polsce Ustawa z dn. 01.07.2005 a) ex morturo - dawca martwy b) ex vivo - dawca żywy Możliwośc przeszczepów rodzinnych czy od osoby bliskiej. Rada Europy (11.05.1978) zakaz, jeśli za życia dawca sprzeciwił się. Małoletni.

10 Tx nerki To najczęściej przeszczepiany narząd. Głównie narząd lewy, nie wymaga usunięcia całęgo narządu. Przechowywanie, cena. Powikłania. Ok. 7 lat funkcjonowania. Oczekiwanie.

11 Tx nerki Podstawowym wskazaniem do transplantacji jest przewlekła niewydolność nerek w krańcowym stadium; jest ona definiowana objawowo jako spadek wielkości przesączania kłębuszkowego poniżej poziomu 20-25% Trzy najczęściej spotykane choroby, które prowadzą do uszkodzenia nerek to cukrzyca typu II (nefropatia cukrzycowa), kłębuszkowe zapalenie nerek i nadciśnienie tętnicze (naczyniowe stwardnienie nerek). Do pozostałych znaczących przyczyn można zaliczyć: wielotorbielowatość nerek, chorobę Alporta, nefropatię immunoglobulinową, toczeń rumieniowaty, śródmiąższowe zapalenie nerek, odmiedniczkowe zapalenie nerek i uropatia zaporowa. Gorsze rokowania dają guzy nerki i niektóre stany nekrotyczne.

12 Tx nerek

13 Tx nerek i trzustki jednocześnie

14 Tx serca Alexis Carrel. Pierwszej udanej transplantacji serca dokonał zespół chirurga Christiaana Barnarda w 1967 roku; biorcą był Louis Washkansky. W klasycznej metodzie przeszczepiania serca pozostawia się część tylnej ściany prawego i lewego przedsionka dawcy. Aortę i pień płucny przeszczepianego serca łączy się z naczyniami biorcy, po wszyciu serca stosuje się do końca życia immunosupresję.

15 Tx serca Chorzy oczekujący na przeszczep serca w Polsce.

16 Tx serca Choroby stanowiące wskazanie do przeszczepienia serca.

17 Tx wątroby Pierwszej próby przeszczepienia wątroby podjął się prof. Thomas Starzl z Denver w 1963 roku. Zabieg dotyczył dziecka z niedrożnością dróg żółciowych. Zakończył się niepowodzeniem, podobnie jak siedem kolejnych prób. Wreszcie w 1967 roku w lipcu dokonano pierwszego udanego przeszczepienia wątroby. Operował również prof. Starzl, a pacjent przeżył rok. W Polsce początki transplantologii wątroby datuje się na rok 1987, kiedy dokonano pierwszej próby (nieudanej). Operował prof. Stanisław Zieliński z Kliniki AM w Szczecinie. Pierwsze udane przeszczepienie u dziecka to rok 1990, a u dorosłego rok 1994.

18 Tx wątroby Przyczyny przeszczepiania wątroby u dorosłych wirusowe zapalenie wątroby typu B wirusowe zapalenie wątroby typu C pierwotna marskość żółciowa wątroby zatrucia (np. muchomorem sromotnikowym) wypadki komunikacyjne prowadzące do oderwania łożyska naczyniowego narządu bez możliwości korekty chirurgicznej poalkoholowa marskość wątroby ostra niewydolność wątroby choroby wątroby nieznanego pochodzenia nowotwory wątroby (głównie rak wątrobowo komórkowy) pierwotne stwardniające zapalenie dróg żółciowych choroby metaboliczne (choroba Wilsona, hemochromatoza, skrobiawica) autoimmunologiczne zapalenie wątroby zespół Budda-Chiariego wtórna żółciowa marskość wątroby torbielowatość wątroby mukowiscydoza W ponad 3/4 przypadków główną przyczyną przeszczepienia wątroby jest marskość wątroby wywołana różnymi czynnikami.

19 Tx wątroby Rokowania. 1 rok przeżywa ok. 90 % biorców. Immunosupresja jest dośc łatwa, gdyż nie ma wpływu na przeszczep zgodnośc tkankowa a jedynie grupa krwi. Zmniejszanie organu! Cena 100 tys. Zł Powikłania u dawcy żywego : śmierc 1:2oo, chorobowe powikłania 3-17 %.

20 Tx wątroby

21 Tx płuc Powierzchnia obu płuc człowieka, dzięki ich pęcherzykowatej budowie wynosi około 100 m² i jest porównywalna z powierzchnią kortu tenisowego. Najwięcej powikłań, gdyż jest to układ otwarty, mający ciagły kontakt z zanieczyszczeniami. Cyklosporyna. Śmiertelnośc to ok. 10-25 % w ciągu 30-40 dni. Ciężka rehabilitacja dlatego osoby ze słabą psychiką są dyskwalifikowane (schizofrenia, psychoza maniakalno- depresyjna). Ok. 60% biorców w ciągu 1 roku ma powikłania i co najmniej 1 hospitalizacje.

22 Tx szpiku kostnego Podział szpiku (żółty i czerwony). Wskazania: białaczki, chłonniaki i aniemia aplastyczna. To zastapienie komórek macieżystych hematopoezy (krwiotworzenia), które są w stanie odtworzyć układ krwiotwórczy pacjenta. Prócz przeszczepiania szpiku możliwe jest jeszcze przeszczepienie komórek macierzystych izolowanych z krwi obwodowej (ang. PBSC – Peripheral Blood Stem Cells) oraz przeszczepienie komórek macierzystych izolowanych z krwi pępowinowej (Cord Blood Stem Cells).

23 Ośrodki w Polsce dokonujące przeszczepień szpiku: Gdańsk, Katowice, Poznań, Wrocław, Kraków, Lublin, Warszawa. W stolicy działa obecnie 5 ośrodków transplantacyjnych. Przeszczepienia szpiku na dużą skalę zaczęto u nas wykonywać około 11 lat temu w Katowicach, choć pionierami w tej dziedzinie byli prof. Wiesław Jędrzejczak i prof. Kazimierz Sułek z Warszawy. W 1999 r. wykonano około 500 przeszczepień tego typu. Dawcy.

24 Maksymalny czas przechowywania narządów: Serce: 4 godziny Płuca 4-6 godzin Wątroba 12-24 godzin Nerki 36-48 godzin.

25 Immunosupresja to hamowanie procesu wytwarzania przeciwciał i komórek odpornościowych przez różne czynniki zwane immunosupresorami, najczęściej farmakologicznie przez leki immunosupresyjne (w przeszłości przez promieniowanie rentgenowskie). Najczęściej stosowane leki: - glikokortykosteriody (od lat 50) - inhibitory klacineuryny (cykolsporyna) - antymetabolity ( azatropina, mykofenolan mofetylu) - czynniki antyproliferacyjne - czynniki biologiczne czyli przeciwciała.

26 Łączna liczba narządów pobranych ze zwłok.

27 Stosunek religii do tx Żadna z wielkich religii czy związków wyznaniowych nie sprzeciwia się przeszczepom, niektóre nawet do tego zachęcają. Świadkowie Jehowy –zakaz transfuzji. Sunnici – skazańcy nie są w stanie wyrazic własnej woli. Szyici zakazują pobierania organów od zmarłych muzułmanów, chyba że jest to konieczne dla ratowania życia innego muzułmanina. Katolicy – legenda o Kosmie i Damianie. Podział na zgodę domniemaną (gdy za życia nie wyraził sprzeciwu) i pozytywną (wpisał się do rejestru).

28 Aspekty społeczne Przyczyny zbyt małej ilości przeszczepów: - brak zaufania do lekarzy -podejrzliwośc społeczeństwa - strach przed handlem narządami.

29 Oświadczenie woli Dane z 2009 roku: (ilośc przeszczepów - ilośc oczekujących na narząd) Nerki 800-2 tys. Wątroba 220-800 Serce 100-400

30 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ.