SERCE SPORTOWCA Zespół objawów fizjologicznej, odwracalnej adaptacji u trenujących sporty wytrzymałościowe

Zespół zmian które u osoby nie wytrenowanej uznaje się za nieprawidłowe u sportowca wykonującego długotrwałe, wytrzymałościowe treningi należy uznać za fizjologiczny proces przystosowania się Charakterystyczne jest cofanie się zmian po zaprzestaniu treningu kondycyjnego

Wszystkie zmiany w organizmie mają na celu usprawnienie dostarczania tlenu do tkanek i polegają one na: Wzroście objętości wszystkich jam serca Wzroście masy serca Zwolnieniu pracy serca (bradykardia) Wzroście objętości wyrzucanej z serca krwi podczas jego jednego skurczu

Akcja serca ulega zwolnieniu nie tylko w spoczynku, również w czasie wysiłku obserwuje się względną bradykardię Jest to efektem wzmożonego przywspółczulnego napięcia nerwu błędnego – a z drugiej strony osłabienie współczulnego napięcia układu adrenergicznego (pośrednikiem jest między innymi adrenalina)

Dla porównania należy stwierdzić, iż inaczej to wygląda u osób trenujących dyscypliny szybkościowe i siłowe

U takich osób dochodzi jedynie do przerostu mięśni co niesie za sobą przerost mięśnia sercowego – jednak bez zwiększenia jego objętości wyrzutowej W tym przypadku wzrost przepływu krwi w układzie krążenia uzyskany zostaje głównie przez wzrost częstości akcji serca czyli tętna, a nie pojedynczej objętości wyrzutowej

W elektrokardiogramie spoczynkowym sportowca spotkać można rozmaite odchylenia spowodowane: Wzmożonym napięciem nerwu błędnego Wzrostem masy mięśnia sercowego

Uderzenie koniuszkowe serca staje się energiczniejsze, rozlane Nad sercem, w lewym brzegu mostka lekarz może wysłuchać szmer skurczowy wyrzutu krwi z komór; mogący cichnąć przy zmianie z pozycji leżącej na stojącą Odnajduje się również czasami dodatkowe tony serca – trzeci, niekiedy czwarty

Stopień fizjologicznego przystosowania serca do treningu wytrzymałościowego jest osobniczo zmienny. Dlatego należy zachować dużą ostrożność podczas określania zmian zachodzących w sercu sportowca jako typowe, fizjologiczne, odwracalne i niegroźne dla zdrowia.

Z drugiej strony nie ma dowodów na szkodliwe działanie wytężonego wysiłku fizycznego na układ krążenia osoby z prawidłowym sercem. Ponadto wiadomo, że nagłe zgony, zdarzające się sporadycznie u sportowców, są wynikiem nie rozpoznanej za życia choroby serca.