Pierwsi filozofowie

Filozofia i przyczyny jej powstania Filozofia = miłość mądrości; Byt, rzeczywistość – główne przedmioty badań filozofii i filozofów; Niepokój Greków wobec różnorodności odpowiedzi na te same pytania (jak powstał świat, czy istnieje Bóg, jak mamy żyć...); Intencja przejścia ze sfery mniemań do sfery wiedzy; Pierwsi filozofowie (zwani filozofami przyrody) – poszukiwanie praprzyczyny wszelkiego istnienia (arche);

Czym jest arche? Prasubstancja, praelement, z którego rozwinęła się przyroda; element rozpoczynający serię rzeczy albo zjawisk; (Kopaliński W., Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych, Wiedza Powszechna, Warszawa 1968) Pratworzywo; byt, który jest tworzywem, ale sam nie składa się z niczego; Siła kształtująca i zasada, wedle której działa ta siła; To, co powoduje, że w przyrodzie zachodzą określone zjawiska, musi mieć inne właściwości niż to, co z niego pochodzi; Pierwsi filozofowie – zakładali, że wszystkie przemiany w przyrodzie spowodowane są przez żywioły;

Tales z Miletu (prawdopodobnie od 624 do 547 r. p.n.e.) Głosił konieczność oparcia nauki na analizie i dowodzie; Twierdził, że świat powstał z wody: żywioł, z którego czerpie się życie jedyna substancja występująca w trzech stanach skupienia, bardzo łatwo przechodzi z jednego stanu w inny niezbędny czynnik życia – nie ma istoty żywej zupełnie suchej pozostaje taka sama, ale zmienia właściwości Nie negował istnienia bogów (uważał, że też powstali z wody)

Inni filozofowie z Miletu Anaksymander (prawdopodobnie od 610 do 545 r. p.n.e.) negował teorię Talesa uznawał, że świat nie mógł powstać z wody, gdyż jest jej na pewno ilość skończona początkiem istnienia wszelkich rzeczy był według niego bezkres – z połączenia bezkresu i ruchu wyłaniają się przeciwieństwa (ciepło i zimno, suchość i wilgotność...) Anaksymenes (prawdopodobnie od 585 do 525 r. p.n.e.) przyjmował powietrze za arche świat jest bezkresny, ruch wieczny, materia bardzo określona powietrze podlega sprzężaniu i rozprężaniu – może się rozcieńczać i przechodzić w ogień lub gęstnieć i stawać się wodą, ziemią, chmurą, a nawet kamieniem poprzez „wchłanianie” części zasady możemy żyć – „tchnienie” jest symbolem życia);

Heraklit z Efezu (544 – 484 p.n.e.) „Niepodobna wstąpić dwukrotnie do tej samej rzeki” – wszystko płynie; zmienność jako zasadnicza własność przyrody; Dowodził, że świat powstał z ognia: ogień jako siedlisko rozumu i symbol zmienności w nim spalają się rzeczy, wszystko powstaje z walki i z konieczności Natura rzeczy tkwi w przeciwieństwach; ścieranie się przeciwieństw – ich równowaga sprawia, że staje się jakaś rzecz

Demokryt z Abdery (między 460 a 360 r. p.n.e.) Spopularyzował doktrynę atomizmu: cały świat składa się z maleńkich cząsteczek poruszających się w nicości ciała nieożywione są złożone ze ściśle przylegających atomów, a żywe muszą zawierać atomy kuliste, które wprawiają pozostałe w ruch atomy różnią się kształtem, wielkością – z ich własności wynikają własności rzeczy, w których skład wchodzą atomy są w ruchu same z siebie, nie działa na nie żadna siła Dwa rodzaje wiedzy – „prawdziwa” (rozumowa) i „fałszywa” (zmysłowa) Rola doświadczenia w poznaniu – krytyka poznania za pomocą zmysłów i pochwała poznania rozumowego; łączenie empiryzmu z racjonalizmem

Podsumowanie Główne cechy filozofii starożytnej – prostota koncepcji, próba przedstawienia kosmogenezy, przekonanie, że świat ma jakąś przyczynę; Upatrywanie przyczyny wszelkich zjawisk w żywiołach; Uruchomienie przez Greków procesu tworzenia wiedzy; Ukierunkowanie naszych poglądów i poszukiwań.

Dziękuję za uwagę ;)