MYDŁA
Co to jest mydło? Mydło jest mieszaniną soli sodowych i długołańcuchowych kwasów tłuszczowych. Zostało wynalezione przez Fenicjan.
Historia mydła Wynalezienie mydła przypisuje się Fenicjanom. Ponieważ żyli oni głównie z kupiectwa międzynarodowego, wynalazek ten szybko rozpowszechnił się w całym świecie ówczesnej cywilizacji. Ówczesne mydło robiono z roślin wydzielających pianę np. mydlnicy i tłuszczów zwierzęcych.
Pierwsze „twarde” mydła zostały stworzone na Środkowym Wschodzie ok Pierwsze „twarde” mydła zostały stworzone na Środkowym Wschodzie ok. 800 r. n.e. Następnie Arabowie rozwinęli jego produkcję w basenie Morza Śródziemnego. Surowcami do jego tworzenia były: woda, substancje tłuszczowe zwierzęce i roślinne oraz soda, a także sól morska i wapno. W średniowiecznej Europie powstały pierwsze mydlarnie. Najsłynniejsi mydlarze pochodzili z Marsylii i Wenecji.
Jednak w XII w. w produkcji mydła najbardziej zasłynęła Hiszpania ze względu na to, że dysponowała zarazem oliwą z oliwek jak i sodą. W Polsce pierwsze mydlarnie powstały dopiero w XIV w. Mydło wyrabiano je z różnych materiałów tj. glinki, ługu, kwasu z kiszonej kapusty. Stosowano je głównie do pielęgnacji skóry małych dzieci.
W czasie Rewolucji Francuskiej Nicolas Leblanc opracował metodę produkcji sody „sztucznej” i „naturalnej”. Od tej pory warsztaty mydlarskie rozwijały się bardzo szybko.
Mechanizm mycia Najczęściej mydło wykorzystuje się do mycia. Mydło w procesie usuwania brudu, który zawiera tłuszcz i smar, tworzy z anionu kwasu tłuszczowego otoczkę wokół kropelki oleju (smaru). Otoczka powstaje w wyniku silniejszego oddziaływania a tym samym wnikania do kropelki oleju części węglowodorowej łańcucha anionu kwasu tłuszczowego. Powstaje wtedy warstwa graniczna od strony oleju. Na powierzchni zgromadzony ładunek jednoimienny zapobiega zlewaniu się kropelek oleju, tworzy się trwała emulsja oleju i wody, którą można usunąć z oczyszczanej powierzchni.
Ujemne skutki stosowania mydeł i jak im przeciwdziałać Fosforany zawarte w środkach piorących wywołują wzbogacenie wód się w substancje odżywcze – pierwiastki biogenne (głównie azot i fosfor, a także potas i sód). Powoduje to nadmierną produkcję glonów, co prowadzi do gromadzenia się mułów. Przez co zaczynają dominować organizmy beztlenowe. W konsekwencji jezioro może przekształcić się w staw, bagno lub torfowisko. Przełomem było odkrycie zeolitu A (sodowy krzemian glinu), przez co zapoczątkowano produkcję bezfosforanowych, czyli ekologicznych proszków do prania.
Nie wszystkie składniki proszków do prania ulegają biodegradacji, czyli ich rozkładowi pod wpływem czynników środowiska. Wpływa to niekorzystnie na czystość wód powierzchniowych i głębinowych.
Niektóre proszki do prania, a także szampony mogą wywoływać uczulenia Niektóre proszki do prania, a także szampony mogą wywoływać uczulenia. Poza tym w wyniku spożycia lub oblania skóry czy innej części ciała detergentem może dojść do poparzeń.
Stosowanie mydeł produkowanych na podstawie soli sodowych przez osoby o skórze wrażliwej może doprowadzić do wysuszenia skóry, podrażnień i alergii. W tym celu do mydeł dodaje się detergenty o odczynie obojętnym lub lekko kwaśnym. Dzięki temu mydła mają odczyn zbliżony do obojętnego. Mydła takie znaczniej lepiej usuwają brud, lecz przy tym także powłokę tłuszczowo-woskową, chroniącą skórę przed wysuszeniem, łuszczeniem i wyjałowieniem.
Ciekawostki 1. Rzymianie moczyli się w mydlinach, aby pozbyć się chorób, które wywołują pasożyty żyjące pod skórą. Mydła oczywiście tego nie leczyły. 2. Pierwsze mydło robiono z tłuszczu zmieszanego z popiołem drzewnym. 3. W XVIII wieku mydło produkowano, mieszając wrzący tłuszcz i sodę. Jeśli soda była zbyt mocna, brud schodził razem ze skórą.
4. W roku 1900 ubrania prano mydłem 4. W roku 1900 ubrania prano mydłem. Jednak po takim praniu ubiory żółkły. Aby przywrócić im biel, dodawano niebieskiej farbki. 5.Ze względu na łatwość obróbki i niską cenę tego materiału, szare mydło jest chętnie wykorzystywane jako tworzywo rzeźbiarskie. Na stomatologii studenci wykonują z niego powiększone modele zębów i nabierają umiejętności manualnych.
Przygotowała Natalia Mackiewicz Klasa III gimnazjum Kwiecień 2009