GRANICEZDRAZADYNARODOWEJ I PAŃSTWOWEJ – ROZBIORY POLSKI PRACE WYKONAŁY : MONIKA KRAJEWSKA URSZULA ASMAN
SPIS TREŚCI ROZBIORY POLSKI (3) POJĘCIE ROZBIORÓW (4) POJĘCIE ZDRADY (5) FAZY ROZBIOPRÓW(6) POSTAĆ KRÓLA (7) PRZYCZNY I ROZBIORU (8) I ROZBIÓR POLSKI (14) SKUTKI I ROZBIORU(16) PRÓBY REFORM PAŃSTWA (17) PRZYCZYNY II ROZBIORU(18) II ROZBIÓR(22) SKUTKI II ROZBIORU (23) PRZYCZYNY III ROZBIORU(27) III ROZBIÓR POLSKI (29) SKUTKI III ROZBIORU (30)
Rozbiory Polski Rozbiory Polski - okres w dziejach Polski od 1772 do 1795 roku, w czasie którego terytorium Rzeczpospolitej Obojga Narodów było stopniowo rozdzielane (na podstawie dyplomatycznych ustaleń, a bez wchodzenia w stan wojny z Polską) pomiędzy trzy lub dwa zaborcze państwa ościenne: Austrię, Królestwo Pruskie i Rosję.
Co znaczy rozbiór państwa? Pojęcie rozbiór państwa (zabór lub zabory) oznacza rozdzielenie terytorium suwerennego państwa pomiędzy inne na drodze wyłącznie dyplomatycznej. Zazwyczaj rozdzielenie takie odbywa się wbrew woli mieszkańców terytorium podlegającego zaborom , ale mimo to nie dochodzi do użycia siły zbrojnej .
Czym jest zdrada narodowa lub państwowa Zdrada oznacza jawne lub tajne przejście na stronę wroga, wydanie kogoś lub czegoś nieprzyjacielowi. Takich postaw w naszej historii można odnaleźć wiele, co świadczy o tym, że granice zdrady narodowej i państwowej były często naruszane.
GLÓWNE FAZY ROZBIORÓW: I ROZBIÓR POLSKI (Prusy, Rosja, Austria) II ROZBIOR POLSKI (Prusy, Rosja ) III ROZBIÓR POLSKI (Prusy, Rosja, Austria)
Kto rządził Polską kiedy miały miejsce rozbiory. Stanisław August Poniatowski (1764- 1795)Elekt, który zdobył poparcie u carycy Katarzyny II.Caryca Rosji uważała młodego króla za człowieka powolnego i użytecznego dla swoich interesów. Uczyniła go mimowolnym zakładnikiem Petersburga dowód wyznaczenie daty koronacji na listopad – w swoje imieniny.Młody król zafascynowany nowymi prądami oświecenia, pragnął zreformować pogrążający się w chaosie kraj. Ustanowił wiele reform dotyczących funkcjonowania gospodarki, uchwalił Konstytucję, za jego czasów powstały spółki akcyjne.Ustanowił order Virtuti Militari.Lecz niektóre z reform upadały z powodu wtrącającej się w nasze sprawy państw ościennych.
Przyczyny I rozbioru –jako granice zdrady Narodowej i Państwowej Polski Działania stronnictwa hetmańskiego Konfederacja radomska To działalność konfederacji barskiej 1768 – 1772. Nazwa pochodzi od miasteczka Bar na Podolu, gdzie została zawiązana ta konfederacja. Wojska konfederatów zostały pokonane przez Rosjan, ale Katarzyna II zrozumiała, że sama całej polski w posłuszeństwie nie utrzyma. Dopuściła więc do rozbioru jej ziem Prusy i Austrię.
Działania stronnictwa hetmańskiego Stronnictwo hetmanów na czele którego stał Karol Radziwiłł, Jan Klemens Branicki. Walczyli oni o zachowanie praw szlacheckich co było powodem słabości kraju.Hetman ten prosił carycę Rosji –Katarzynę II aby pomogła zagwarantować im niezmienność ustroju państwa, tj. złotą wolność – zachowanie takie powinno być odbierane jako zdrada państwa.Osoby tego stronnictwa dbały o interesy prywatne a nie o dobro państwa. Skutkiem była konfederacja radomska (prawa kardynalne).
Konfederacja Radomska Radomska konfederacja, konfederacja generalna zawiązana w 1767 w Radomiu z inicjatywy ambasadora rosyjskiego N.W. Repnina pod przewodnictwem przywołanego z zagranicy K.S. Radziwiłła. Na sejmie 1767-1768 uchwaliła tzw. prawa kardynalne. Występowała przeciwko reformom sejmu konwokacyjnego (1764), w obronie "wolności" szlacheckich. Domagała się detronizacji Stanisława Augusta Poniatowskiego, szukała oparcia przeciwko Familii i Czartoryskim w Rosji. Repnin wymógł na skonfederowanej szlachcie podpisanie manifestacji uznającej króla, w zamian król zobowiązał się przystąpić do konfederacji. Manifestacja zawierała deklarację oddającą Polskę pod opiekę Katarzyny II. Oburzona takim rozwiązaniem szlachta zawiązała konfederację w Barze (1768-1772).
Reformy Konfederacji Radomskiej Kardynalne prawa, podstawowe zasady ustrojowe Polski XVII i XVIII w. Do praw kardynalnych należały: wolna elekcja, liberum veto, prawo do wypowiadania posłuszeństwa królowi, szlacheckie przywileje wyłączności sprawowania urzędów, posiadania ziemi i władzy nad chłopami. Kardynalne prawa jako odrębną ustawę uchwalił w 1768 tzw. 9 sejm delegacyjny. W ustawie obok praw kardynalnych znalazł się także zbiór praw nazwany Materiae Status, dotyczący zagadnień polityki międzynarodowej, podatków, funkcjonowania urzędów, polityki monetarnej, wymiaru sprawiedliwości.
Konfederacja barska Barska konfederacja, zawiązany w Barze na Podolu 29 II 1768 zbrojny związek szlachty, skierowany przeciwko umacnianiu się rosyjskich wpływów w Polsce, reformom ustrojowym i królowi Stanisławowi Augustowi. Inicjatorami konfederacji barskiej byli m.in.: A. i M. Krasińscy, K. Pułaski, J. Pac, J. Potocki, J. Sapieha i K. Radziwiłł. Dowódcą wojsk konfederackich został K. Pułaski. Uczestnicy konfederacji liczyli na pomoc militarną Turcji, Francji, Saksonii, a nawet Prus, jednak w trakcie walk tylko Turcja wypowiedziała wojnę Rosji, a pomoc francuska ograniczyła się do przysłania instruktorów wojskowych. Konfederaci podjęli nieudaną próbę porwania króla Stanisława Augusta. Oddziały konfederackie rozbijane były kolejno przez wojska rosyjskie, m.in. pod Lanc koroną. Jedną z ostatnich walk stoczonych przez konfederatów była obrona Częstochowy w sierpniu 1772. Konfederacja barska stała się pretekstem do dokonania I rozbioru Polski.
Co spowodowała konfederacja barska? Konfederacja stawała się ruchem patriotycznym skierowanym przeciwko Rosji. Przeciwko konfederatom na Ukrainie wystąpili chłopi prawosławni podburzeni przez Rosję. Powstanie to zwane koliwszczyzną doprowadziło do rzezi w Humaniu ludności polskiej, głównie szlachty która walczyła o dobro Polski. Konfederacja barska stała się pretekstem do dokonania I rozbioru Polski. KOLISZCZYZNA, powstanie chłopsko-kozackie 1768 na Ukrainie przeciwko szlachcie, mieszczanom i Żydom (rzeź humańska); kierowane przez I. Gontę i M. Żeleźniaka; stłumione przez wojska pol. i rosyjskie.
I rozbiór Polski I rozbiór Polski – pierwszy z trzech rozbiorów polski, jakie miały miejsce w XVIII w.Na żądanie zaborców traktat rozbiorowy musiał zatwierdzić sejm Rzeczypospolitej nastąpiło to w Petersburgu 5VII 1772r.. Nie przyniosły skutku interwencje króla Stanisława Augusta Poniatowskiego na dworach europejskich i tragiczny protest T. Rejtana.
Sejm rozbiorowy 1773-1775, zwołany przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego w celu zalegalizowania I rozbioru Polski. Rozpoczął się 19 IV 1773. Na 300 wybranych posłów, do Warszawy przybyło 102, a ostatecznie w obradach wzięło udział 111 posłów. Zdecydowana większość posłów litewskich zbojkotowała obrady. Na żądanie ambasadorów państw zaborczych sejm odbywał się pod laską konfederacji. Na marszałka wyznaczono księcia A. Ponińskiego – takim sposobem został zdrajcą swojego narodu. Carski poseł Poniński stosując przekupstwo i zastraszenie posłów doprowadził do zatwierdzenia traktatu rozbiorowego. Przeciwko sejmowi pod konfederacją, oddaniu laski marszałkowskiej Ponińskiemu i wyłonieniu delegacji do rokowań z zaborcami zdecydowanie protestował poseł ziemi nowogrodzkiej T. Rejtan. 30 IX 1773 sejm uchwalił traktaty rozbiorowe, podjął także decyzje w sprawie powołania Rady Nieustającej i Komisji Edukacji Narodowej oraz zebrał prawa kardynalne, uzyskując gwarancję ich zachowania ze strony wszystkich państw zaborczych.
Skutki I rozbioru Polski Traktat rozbiorowy gdzie posłowie, senatorowie i sam król potwierdzić utratę jednej czwartej terytorium. Poza traktatem sejm musiał przyjąć niekorzystne uchwały gospodarcze i handlowe.
Reformowanie państwa polskiego po I rozbiorze Skonfederowany sejm podjął próbę reformy państwa, powołał Radę Nieustającą i Komisję Edukacji Narodowej, uchwalił zwiększenie armii do 30 tys. żołnierzy i jej reorganizację. Ponadto przeprowadził reformę skarbową.
Przyczyny II rozbioru Polski - Uwidacznianie zdrady narodowej i państwowej w czasie uchwalania Sejmu Czteroletniego i Konstytucji 3 Maja - Konfederacja targowicka
SEJM WIELKI I KONSTYTUCJA 3 MAJA 1791 W czasie Sejmu Wielkiego, który miał trwać sześć tygodni a przeszedł do historii jako Sejm Czteroletni uwidaczniały się postacie i zdarzenia zdradliwe dla narodu polskiego.Posłowie zebrali się na sejm pod węzłem konfederacji w Warszawie 6 X 1788r. Na początku obrad uwidaczniała się chęć wyzwolenia spod dyktatu Petersburga. Patrioci zaatakowali króla i Radę Nieustającą. W 1789 posłowie rozwiązali Radę uważaną za zdradę narodową.Na Sejmie działały stronnictwa: królewskie i hetmańskie oraz patriotyczne. W stronnictwie królewskim byli ludzie zaprzedani carycy jak biskupi Korwin i Kossakowski. Natomiast stronnictwo patriotyczne Familii sprzymierzało się w kwestii reform państwowych. Stronnictwo hetmańskie na czele z Franciszkiem Ksawerym Branickim było przeciwne wszelkim reformom.Ci ostatni cały czas zabiegali o interwencje carycy jako gwarantu ustroju Polski.Utrudniali w ten sposób uchwalenia jakichkolwiek reform taka szkodliwa postawa powinna być spostrzegana jako zdrada narodu.
Uchwalenie Konstytucji 3 Maja Prace reformatorskie nie były rzeczą łatwą. Z jednej strony stronnictwo hetmańskie które sprzeciwiało się wszystkiemu z drugiej ludzie którzy zaprzedani carycy nie zgadzali się na reformy.Najważniejszy projekt ustawy był przygotowany przez króla w gronie zaufanych posłów.Sesja sejmowa odbyła się, gdy większość większość opozycjonistów nie wróciła z ferii wielkanocnych. Na ławach dla publiczności zasiedli zwolennicy króla. 3 maja w podniosłej atmosferze uchwalona została Konstytucja zwana Ustawą Rządową.
Konfederacja Targowicka Katarzyna II dowiedziawszy się od Szczęsnego Potockiego o uchwaleniu Konstytucji obawiała się przeniesienia nad Wisłę idei rewolucyjnych. Lecz łatwo znalazła sojuszników do realizacji swoich planów wśród stronników obozu hetmańskiego. Już od pewnego czasu hetman Ksawery Branicki, a także Szczęsny Potocki, Szymon Kossakowski i Seweryn Rzewulski zabiegali o interwencję rosyjską w Rzeczpospolitej. Właśnie opozycja hetmańska jeszcze w kwietniu zawiązała w Petersburgu konfederację przeciw tzw. zuchwałej zbrodni jak nazywano Konstytucję jednocześnie podając jako miejsce powstania aktu konfederacji ukrainne miasteczko Targowica z datą 14 maja 1792r.Wojska rosyjskie wkroczyły do Polski i to było najważniejszą przyczyną II rozbioru Polski. Odtąd pojęcie Targowicy oznaczało zaprzedanie interesów państwa całego narodu obcej potędze.
II rozbiór Polski II rozbiór Polski –23 I 1793r. Drugi z trzech rozbiorów Polski mający miejsce pod koniec XVII w. Na żądanie zaborców traktat rozbiorowy musiał być ratyfikowany przez Polski sejm. Do Grodna w czerwcu 1793 r. Zwołano ostatni sejm Rzeczypospolitej. Opór posłów złamano aresztowaniami i otoczeniem zamku przez oddziały rosyjskie.Traktaty z zaborcami zostały ratyfikowane, gdy po całonocnej sesji sejmu Stanisław Bieliński, wyznaczony przez carskiego ambasadora na marszałka sejmu grodzieńskiego, przyjął milczenie posłów za zgodę na ratyfikację. Za swoje usługi otrzymał 100 tys. zł i laskę marszałka nadwornego koronnego.
Skutki II rozbioru Polski Rozpoczęcie rządów przez Targowiczan Emigracja Utrata znacznej części ziem
Rządy Targowiczan Rozpoczęły się prześladowania twórców konstytucji, niektórych aresztowano, a nawet wywieziono w głąb Rosji. Hetmańscy stronnicy dziękowali Katarzynie II za ocalenie od wieczystych kajdan, zrzucając na Sejm Wielki winę za wywołanie wojny z Rosją. Hetmani zmniejszyli liczbę wojska polskiego do 15 tys. Targowiczanie Kossakowscy – biskup Józef i jego brat Szymon który miał nadzieję na objęcie urzędu hetmana litewskiego planowali na Litwie stworzyć separatystyczną prowincję.
Emigracja Po drugim rozbiorze emigracja do Saksonii stała się ośrodkiem oporu przeciw targowicy. Przebywali tam patrioci : Ignacy i Stanisław Potoccy, Hugo Kołątaj oraz Stanisław Małachowski, marszałek Sejmu Wielkiego. Politycy ci dali Kościuszce upoważnienie do rozmów z rządem francuskim, licząc na pomoc rewolucyjnej Francji w przeprowadzeniu powstania. Zabiegi Kościuszki okazały się nieskuteczne. Jakobini francuscy nie chcieli czynnie angażować się w obronę szlacheckiej Rzeczpospolitej.
Utrata ziem po II rozbiorze Prusy zajęły 58tys km2 , a Rosja 150 tys. km2.
Przyczyny III rozbioru |Polski Konsekwencją dwóch pierwszych i dalszym skutkiem zdrad. Powstanie kościuszkowskie Ogólna walka o ocalenie Rzeczpospolitej
Powstanie kościuszkowskie Powstanie kościuszkowskie było aktem patriotycznym, ale nie miało szans z silnie uzbrojoną armią rosyjską przykładem morze być bitwa pod Maciejowicami gdzie 7tys. polskich żołnierzy starło się z dwukrotnie silniejszym przeciwnikiem. To właśnie hetmani zmniejszyli wojska polskie. Dzięki ich rządom Polska była słaba i nie miła się jak bronić.
III rozbiór Polski 3 styczeń 1795r. – III rozbiór Polski Katarzyna II podpisała układ rozbiorowy z cesarzem austriackim. A 24 października tego roku Prusy Austria i Rosja postanowiły o całkowitej likwidacji państwa polskiego.
Skutki III rozbioru Polski Upadek państwa Polskiego.