Dane informacyjne Nazwa szkoły: Zespół Szkół Zawodowych im. G. Domagka w Lubsku ID grupy: 97/47_P_G1 Opiekun: Jadwiga Pszonka Kompetencja: przedsiębiorczość Temat projektowy: „Współczesne problemy rynku pracy” Semestr/rok szkolny: semestr IV 2011/2012

Współczesne problemy rynku pracy

Rynek pracy Jest to rynek, na którym przedmiotem wymiany jest praca. Pracodawcy zgłaszają popyt na pracę, a podaż jest zgłaszana przez poszukujących pracy.

Można również powiedzieć, że rynek pracy to również „Miejsce", w którym odbywa się proces kupna oraz sprzedaży pracy. Kupującym są firmy – pracodawcy, którzy mają określone potrzeby (chcą zatrudnić pracownika). Pracodawcy kształtują popyt na pracę. Sprzedającym – są osoby poszukujące pracy. To one reprezentują podaż na rynku pracy.

Czynniki wpływające na podaż pracy przyrost naturalny wiek ludności, płeć mobilność siły roboczej system szkolenia i kształcenia indywidualne motywacje i decyzje ludności wartość czasu wolnego warunki pracy u innych pracodawców korzyści niepieniężne z pracy

Atrakcyjność pracy możliwość szybkiego awansu możliwość stałego zatrudnienia dobre warunki pracy satysfakcja z pracy dodatkowe świadczenia

Mobilność zawodowa Czynniki związane z mobilnością zawodową: zdolność do zmiany zawodu zdolność do zmiany miejsca zamieszkania Bariery mobilności zawodowej: brak wiary we własne siły brak zasobów finansowych na organizację życia rodzinnego w nowym miejscu

Determinanty popytu na pracę kapitał potrzebny do stworzenia miejsc pracy popyt na wytwarzane przez pracownika produkty oraz ich cena wydajność pracy polityka rządu (np. podatek dochodowy od osób prawnych i koszty utrzymania pracownika)

Konkurencja na rynku pracy Na rynku pracy panuje silna konkurencja wśród osób starających się o pracę, a na określone miejsca pracy, oferowane przez pracodawców jest wielu chętnych spełniających ich oczekiwania.

Specyficzne cechy polskiego rynku pracy Z czasem niektóre zawody znikają z rynku pracy. Jednocześnie pojawia się zapotrzebowanie ze strony pracodawców na pracowników w innych, nowych zawodach. W Polsce najwięcej nowych zawodów powstaje w sferze usług.

Specyficzne cechy polskiego rynku pracy – cd. Na niektórych lokalnych rynkach pracy brakuje pracowników w określonych zawodach, na innych rynkach notowany jest ich nadmiar. Systematycznie rośnie zapotrzebowanie na pracowników, którzy maja coraz wyższe kwalifikacje i umiejętności.

Źródła danych o rynku pracy w Polsce Dane z urzędów pracy. Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL).

Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności - BAEL Jest to podstawowe źródło informacji o sytuacji na rynku pracy. Celem badania jest uzyskanie informacji o wielkości i strukturze siły roboczej.

BAEL W efekcie BAEL zostaje ustalona liczba osób aktywnych zawodowo, jak również określona liczba osób biernych zawodowo. Podstawowym kryterium podziału ludności z punktu widzenia aktywności ekonomicznej na pracujących, bezrobotnych i biernych zawodowo jest praca a dokładniej: fakt wykonywania, posiadania bądź poszukiwania pracy w badanym tygodniu.

Przepływy ludzi między grupami

Aktywni zawodowo Ogół osób w wieku produkcyjnym wyrażający chęć podjęcia pracy. Do aktywnych zawodowo zalicza się zarówno osoby pracujące, jak i osoby bezrobotne poszukujące pracy i zainteresowane jej podjęciem.  

Współczynnik aktywności zawodowej Podstawowa miara rynku pracy. Procentowy udział aktywnych zawodowo w ogólnej liczbie ludności danej kategorii wyróżnianej ze względu na wiek, poziom wykształcenia, stan cywilny itp. Najczęściej i zgodnie z BAEL współczynnik aktywności zawodowej wstępuje jako udział pracujących w ogólnej liczbie ludności w wieku 15 lat i więcej.

Wskaźnik zatrudnienia Jeden z podstawowych wskaźników rynku pracy. Mówi o  procentowym udziale ludności pracującej w ogólnej liczbie ludności danej kategorii (wyróżnianej ze względu na wiek, poziom wykształcenia, miejsce zamieszkania itp.). Najczęściej i zgodnie z BAEL wskaźnik zatrudnienia oznacza udział pracujących w ogólnej liczbie ludności w wieku 15 lat i więcej.

Bierni zawodowo Są to osoby nie pracujące i niezainteresowane podjęciem pracy.

Główne przyczyny bierności zawodowej przejście na emeryturę nauka, uzupełnianie kwalifikacji choroba, niepełnosprawność obowiązki rodzinne, prowadzenie domu zniechęcenie do poszukiwania pracy

Bezrobocie Występuje, w sytuacji braku równowagi na rynku pracy. Określony stan na rynku, kiedy podaż pracy przewyższa popyt na pracę.

Metody pomiaru bezrobocia metoda wykorzystywania w statystyce – bezrobocie rejestrowane – metoda podstawowa. metoda wykorzystywana w badaniach aktywności ekonomicznej ludności ( BAEL )

Bezrobocie rejestrowane Według tej metody bezrobotnymi są osoby: zdolne do pracy i gotowe do jej podjęcia w ramach stosunku pracy pozostające bez pracy i nie uczący się w szkole zarejestrowanie w urzędzie pracy

Bezrobotni wg BAEL w okresie badanego tygodnia dane osoby nie pracowały nawet przez okres 1 godziny aktywnie poszukują pracy są gotowe aktywnie podjąć pracę

Ze względu na nieco inne pojęcia do bezrobocia przyjęte dane nieco się różnią. Dlatego też we wszystkich podanych informacjach podaje się adnotacje według jakiej metody przeprowadzono badania (GUS lub BAEL).

Przyczyny bezrobocia niedostosowanie struktury podaży pracy do popytu zgłaszanego przez pracodawców spadek produkcji z powodu ograniczonego popytu na określone towary/usługi niedoskonała informacja na rynku pracy o wolnych stanowiskach pracy

Przyczyny bezrobocia – cd brak mobilności pracowników i osób poszukujących pracy automatyzacja procesów produkcji, zmiany technologiczne sezonowość produkcji niedostosowany sposób i kierunki kształcenia do wymagań rynku

Rodzaje bezrobocia frykcyjne sezonowe strukturalne cykliczne

Bezrobocie frykcyjne Wynika z przerw w aktywności zawodowej: spowodowanej zmianą miejsca pracy, zamieszkania wchodzeniem na rynek pracy ludzi młodych poszukujących swego pierwszego zajęcia

Bezrobocie sezonowe Wynika z sezonowości produkcji w niektórych dziedzinach gospodarki bezpośrednio bądź pośrednio uzależnionych od warunków klimatycznych.

Bezrobocie strukturalne Wynika ze zmian struktury gospodarki spowodowanych wprowadzeniem nowoczesnych technologii lub produktów wymagających nowych umiejętności.

Bezrobocie cykliczne Wynika z załamania gospodarczego spowodowanego spadkiem popytu na dobra i usługi.

Formy walki z bezrobociem Formy aktywne – mającymi na celu redukcje bezrobocia. Formy pasywne – których celem jest osłona socjalna osób pozostających bez pracy.

Formy aktywne Organizacja prac interwencyjnych Organizowanie kursów dokształcających lub zmieniających kwalifikacje Udzielanie pożyczek na rozpoczęcie przez bezrobotnych własnej działalności – samozatrudnienie Organizacja zatrudnienia u pracodawców zagranicznych Poradnictwo zawodowe

Formy pasywne Uruchamianie osłony socjalnej dla bezrobotnych – zasiłki dla bezrobotnych Promowanie racy w niepełnym wymiarze godzin Obniżanie wieku emerytalnego

Wymagania, jakie musza spełniać absolwenci starający się o pracę Nie wystarczy mieć dyplom ukończenia studiów wyższych, znać podstawy języka obcego, by znaleźć pracę po studiach. Wymagania pracodawców w stosunku do absolwentów wyższych uczelni stale rosną. To pracodawcy dyktują warunki na rynku pracy.

Cechy idealnego kandydata do pracy wykształcenie kierunkowe (często liczy się renoma uczelni) wiedza specjalistyczna (zwłaszcza, jeśli chodzi o stanowiska inżynierskie) znajomość języków obcych (co najmniej jednego w stopniu bardzo dobrym) znajomość programów komputerowych oraz ....

Cechy idealnego kandydata do pracy – cd praktyczne przygotowanie do danej pracy doświadczenie zawodowe zdobywane jeszcze w trakcie studiów umiejętności interpersonalne i predyspozycje osobowościowe, np.: komunikatywność systematyczność kreatywność uczciwość solidność

Możliwości poszukiwania pracy w Unii Europejskiej Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej ułatwiło poszukiwanie pracy za granicą. Najważniejsze jest dążenie do ujednolicenia rynku pracy we wszystkich krajach.

Rynek pracy w UE Jedną z czterech fundamentalnych zasad Jednolitego Rynku Unii Europejskiej jest swobodny przepływ osób. Istota tej zasady sprowadza się do następujących kwestii:

Rynek pracy w UE – cd nieograniczonego prawa do przemieszczania się po terytorium Unii Europejskiej nieograniczonego prawa do podejmowania pracy i korzystania ze wszystkich zabezpieczeń socjalnych w każdym państwie członkowskim UE bez względu na przynależność państwową oraz ...

Rynek pracy w UE – cd a także: równości w dostępie do miejsc pracy, wynagrodzenia oraz świadczeń socjalnych niezależnie od narodowości - jest tylko jeden warunek - pracownik musi być obywatelem UE

Rynek pracy w UE – cd W krajach Unii Europejskiej możesz pracować na zasadzie samozatrudnienia. Samozatrudnienie – to prowadzenie działalności gospodarczej na własny rachunek bez prawa do poszukiwania zatrudnienia na miejscowym rynku pracy. Może to być działalność przemysłowa, handlowa, rzemieślnicza oraz w formie wolnych zawodów.

Rynek pracy w UE – cd W przypadku samozatrudnienia w UE obowiązuje zasada traktowania narodowego, oznaczająca wymóg stosowania w odniesieniu do obywateli polskich zakładających działalność gospodarczą takich samych kryteriów, jakie stosuje dany kraj wobec własnych obywateli.

Prezentacje przygotowały: Małgorzata Socha Agnieszka Niedzielska Wioletta Trybuchowska Aleksandra Żuława Kamila Kulas Anna Makowska Aleksandra Grabowska Joanna Sługocka Martyna Wolf Monika Śmiałek Anna Kuczyńska Andżelika Pindral

Dziękujemy za uwagę

Bibliografia http://www.lixenyo.pl http://www.praca4u.igns.pl http://www.rynekpracy.pl http://www.bryk.pl http://www.tu.kielce.pl/biurokarier/pora dnik Ćwiczenia z mikroekonomii, A. Grobelna, B. Biernat, A. Warachim, Edukator, Wrocław Podstawy przedsiębiorczości, M. Biernacka, J. Korba, Z. Smutek, Operon