Dane informacyjne Nazwa szkoły: Zespół Szkół w Ostaszewie ID grupy: 96/8. Opiekun: Joanna Czerwińska Kompetencja: Matematyczno-przyrodnicza Temat projektowy: Odżywiaj się zdrowo – zapobiegaj chorobom Semestr/rok szkolny: drugi / 2010/2011
Odżywiaj się zdrowo – zapobiegaj chorobom ! Id_96_8_mp_g2
Potrzeby pokarmowe Potrzeby pokarmowe każdego człowieka są zależne od szeregu czynników, wśród których najważniejsze wydają się być: wiek, płeć, wzrost, tryb życia, klimat, stan zdrowia, rodzaj pracy, którą wykonujemy.
Ile kalorii powinniśmy spożywać w ciągu dnia? Zapotrzebowanie energetyczne dla młodzieży w wieku 16-18 lat wynosi około 2900 do 3400 kcal - w zależności od stopnia aktywności fizycznej. Powinieneś zatem spożyć średnio około 3000 kcal. Ze względu na cukrzycę staraj się, aby nie spożywać nadmiernych ilości kalorii w postaci cukrów, zwłaszcza prostych.
Cele odżywiania Głównym celem odżywiania jest zaspokojenie potrzeb energetycznych organizmu, na które składają się: podstawowa przemiana materii, termogeneza aktywność fizyczna.
Podstawowa przemiana materii oznacza najniższy poziom przemian energetycznych, warunkujący dostarczenie energii niezbędnej do zachowania podstawowych funkcji życiowych przy zachowaniu optymalnych warunków bytu. Na jej wysokość wpływają wzrost i masa ciała, wiek, płeć oraz stan fizjologiczny.
JEDNOSTKI KALORYCZNE Odżywiaj się zdrowo ☻
Dżul – jednostka pracy, energii oraz ciepła w układzie SI, oznaczana J
Jeden dżul to praca wykonana przez siłę o wartości 1 N przy przesunięciu punktu przyłożenia siły o 1 m w kierunku równoległym do kierunku działania siły.
1 J = 1 N · m Związek z mocą: 1 J = 1 W · s
Przeliczenie 1 dżula na inne jednostki pracy, energii i ciepła: kaloria (cal), 1 J = 0,238846 cal,
Kaloria (łac. calor – ciepło) — historyczna jednostka ciepła, obecnie gdy ciepło jest utożsamiane z energią jest pozaukładową jednostką energii (skrót cal); często używana jest jednostka wielokrotna kilokaloria (skrót kcal); 1 kcal = 1000 cal.
Kaloria dawniej definiowana jako ilość ciepła potrzebna do podgrzania, pod ciśnieniem 1 atmosfery, 1 g czystej chemicznie wody o 1 °C od temperatury 14,5 °C do 15,5 °C. 1 cal = 4,1855 J
Istnieje jeszcze kaloria termochemiczna: W 1929 roku wprowadzono kalorię międzynarodową (obecnie używany w fizyce przelicznik): 1 cal = 4,1868 J Istnieje jeszcze kaloria termochemiczna: 1 cal = 4,184 J
Potoczne użycie kaloria znacznie odbiega od faktycznego znaczenia tej jednostki fizycznej. Mimo że używane jest słowo kaloria, to wartości kaloryczne produktów żywnościowych są podawane nie w kaloriach ale w kilokaloriach (skrót kcal), czyli tysiącach kalorii.
Określenie ilości kalorii w produktach żywnościowych wyraża ilość energii, którą przeciętnie przyswaja ludzki organizm przy spożyciu takiego produktu. Taka żywnościowa energia jest później wykorzystywana do podtrzymania funkcji życiowych i aktywności.
Równoważnik energetyczny fizyczny - jest to ilość energii jaka się wyzwala podczas spalania 1 [g] białka, 1 [g] tłuszczu, 1 [g] węglowodanów w warunkach pozaustrojowych, w tzw. bombie kalorymetrycznej. W wyniku spalenia wszystkich substancji organicznych zawartych w pożywieniu (u człowieka spalanie nie zachodzi do końca) otrzymuje się następujące równoważniki fizyczne:
dla 1 [g] białka - 5,65 [kcal] dla 1 [g] tłuszczu - 9,45 [kcal] dla 1 [g] węglowodanów - 4,1 [kcal]
Równoważnik energetyczny fizjologiczny - jest to ilość energii jaką organizm człowieka wyzwala z 1 [g] białka, 1 [g] tłuszczu, 1 [g] węglowodanów.
dla 1 [g] białka - 4,0 [kcal]] dla 1 [g] tłuszczu - 9,0 [kcal] dla 1 [g] węglowodanów - 4,0 [kcal]
Dodatkowo do obliczania wartości energetycznych określa się następujące składniki: dla 1 [g] alkoholu etylowego - 7 [kcal] dla 1 [g] kwasów organicznych - 3 [kcal] dla 1 [g] polioli - 2,4 [kcal]
Zapotrzebowania energetyczne 96/8_mp_g2
Dzienne zapotrzebowanie na kalorie Wyliczenie niezbędnej ilości kalorii, jest stosunkowo proste. Czynnikami wpływającymi na nasze zapotrzebowanie jest wiek, waga i poziom aktywności fizycznej. Z wiekiem nasz metabolizm się zmienia, waga jest dosyć oczywista – łatwiej przenieść z miejsca na miejsce mniej kilogramów niż więcej, a aktywność fizyczna decyduje o tym ile dodatkowo kalorii zużywamy poza procesami niezbędnymi do potrzymania życia.
Na podstawie naszego wieku i wagi wyliczamy BMR (base metabolic rate) czyli podstawową przemianę materii,a następnie mnożymy go przez współczynnik naszej aktywności.
Wzór na BMR, wg wzoru WHO wyliczamy następująco: Mężczyźni: 18 – 30 lat – BMR=(0,0630*masa ciała (kg) + 2,8957) *240 kcal/dzień 31 – 60 lat – BMR=(0,0484*masa ciała (kg) + 3,6534) *240 kcal/dzień
Kobiety 18 – 30 lat – BMR=(0,0621*masa ciała (kg) + 2,0357) *240 kcal/dzień 31 – 60 lat – BMR=(0,0342*masa ciała (kg) + 3,5377) *240 kcal/dzień
Oczywiście istnieją jeszcze inne wzory na BMR. Jak chociażby ten: Mężczyżni: BMR= (13,7516*waga(kg)+5,0033*wzrost(cm)-6,7550*wiek(lata)+66,473) kcal/dzień Kobiety: BMR= (9,5634*waga(kg)+1,8496*wzrost(cm)-4,6756*wiek(lata)+655,0955) kcal/dzień
Różnica pomiędzy obiema metodami może sięgać 20-40 kcal Różnica pomiędzy obiema metodami może sięgać 20-40 kcal. Czyli nie jest zbyt znacząca. Otrzymany wynik należy jeszcze przemnożyć razy współczynnik naszej aktywności fizycznej:
Kolejna ważna rzecz do zapamiętania dla osób odchudzających się, wraz z ubytkiem kilogramów Wasz BMR będzie się zmniejszał, więc okresowo należy przeprowadzić korekty w swojej diecie pod kątem zmieniającego się zapotrzebowania na kalorie.
Teraz tylko pozostało skorzystać z kalkulatora BMI, aby określić o ile za dużo ważymy, policzyć ile kalorii powinniśmy zjadać by schudnąć i do dzieła ☻☻☻
Body Mass Index (ang. wskaźnik masy ciała, w skrócie BMI; inaczej wskaźnik Queteleta II) – współczynnik powstały przez podzielenie masy ciała podanej w kilogramach przez kwadrat wysokości podanej w metrach[1].
Oznaczanie wskaźnika masy ciała ma znaczenie w ocenie zagrożenia chorobami związanymi z nadwagą i otyłością, np. cukrzycą, chorobą niedokrwienną serca, miażdżycą. Podwyższona wartość BMI związana jest ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia takich chorób.
Wzór matematyczny :
Zakresy wartości BMI : Dla osób dorosłych wartość BMI wskazuje na: < 16,0 – wygłodzenie 16,0–17,0 – wychudzenie (spowodowane często przez ciężką chorobę lub anoreksję) 17–18,5 – niedowagę 18,5–25,0 – wartość prawidłową 25,0–30,0 – nadwagę 30,0–35,0 – I stopień otyłości 35,0–40,0 – II stopień otyłości (otyłość kliniczna) ≥ 40,0 – III stopień otyłości (otyłość skrajna)
Prawidłowy sposób żywienia Prawidłowy sposób żywienia polega na dostarczeniu wszystkich składników odżywczych w odpowiednich ilościach i wzajemnych proporcjach, odgrywa istotną rolę w całym życiu człowieka, jednak szczególnie ważne jest żywienie dzieci i młodzieży Sposób żywienia dzieci wpływa na ich rozwój fizyczny, intelektualny, emocjonalny oraz na zdolność uczenia się. Optymalna dieta powinna zapewnić dziecku prawidłowy wzrost, dobre zdrowie i samopoczucie oraz zmniejszenie ryzyka wystąpienia chorób wieku dorosłego.
SKUTKI NIEPRAWIDŁOWEGO ODŻYWIANIA Nieprawidłowe odżywianie może być przyczyną ponad 80 różnego rodzaju chorób. Jedna trzecia Polaków (dorosłych i dzieci), czyli ponad dwanaście milionów ludzi cierpi na różne, wynikające ze złego sposobu odżywiania, dolegliwości fizyczne i psychiczne. Polacy wciąż najczęściej umierają na choroby układu krążenia i nowotwory, a więc na choroby, których jedną z przyczyn jest nieprawidłowe żywienie.
SKUTKI NIEPRAWIDŁOWEGO ODŻYWIANIA Nieprawidłowe żywienie jest w Polsce powszechnym i poważnym problemem, choć najprawdopodobniej część nieprawidłowo odżywiających się osób, nie odczuwa jeszcze konsekwencji swojego postępowania. Niebezpieczeństwo niewłaściwego odżywiania polega również na tym, iż część zaburzeń jest niezauważalna w pierwszych stadiach, a objawiaj się już w postaci schorzeń.
Prawidłowy sposób odżywiania to jedno z 12 uwarunkowań zdrowia wskazanych przez Światową Organizację Zdrowia. Zdrowe żywienie w okresie rozwojowym jest podstawą zdrowia psychofizycznego człowieka dorosłego. A zdrowy człowiek to podstawa zdrowego społeczeństwa.
Problemy żywieniowe dzielimy na: niedożywienie lub nadmierne żywienie powodujące między innymi niedobór lub nadmiar masy ciała, niedożywienie jakościowe, powodujące jawne lub utajone niedobory jednego lub kilku składników odżywczych, np. niedobory witamin (awitaminozy), niedobory białek itp.; ostre niedobory jakościowe ujawniają się w postaci objawów klinicznych, nieodpowiedni dla organizmu stosunek poszczególnych składników odżywczych pożywienia: mogą one być przyczyną powstawania miażdżycy, nadwagi i otyłości, próchnicy zębów, nadciśnienia tętniczego itp…
Najbardziej typowe niekorzystne zwyczaje żywieniowe to: niewłaściwy rozkład i wielkość posiłków spożywanych w ciągu dnia. znaczna liczba osób (ok. 50%) przystępuje do pracy bez spożywania pierwszego śniadania. Wśród dzieci w wieku szkolnym 8% jest otyłych – wynika z danych GUS
Nadwaga ;]
Czynniki, które mogą przyczynić się do powstania nadwagi to : Alkoholizm Zaburzenia odżywiania hormonalne nierównowagi Niewystarczające lub złej jakości sen Siedzący tryb życia Złe odżywianie Przejadanie się Zaprzestanie palenia tytoniu i innych Stres
Otyłość !
Otyłość Otyłość jest przewlekłą chorobą spowodowana nadmierną podażą energii zawartej w pokarmach w stosunku do zapotrzebowania organizmu, skutkiem czego jest magazynowanie nadmiaru w postaci tkanki tłuszczowej.
Przyczyny otyłości : Przekarmianie Czynniki genetyczne Czynniki biologiczne Czynniki farmakologiczne Czynniki środowiskowe Czynniki psychologiczne
Jeśli porównamy wyniki licznych badań: na przykład Zespołu Realizacji Badań IS UMK "Pryzmat"), czy Instytutu Żywienia i Żywności o tym ile dzieci ma problemy zdrowotne wynikające z niedożywienia lub z nadwagi i otyłości z danymi podawanymi przez GUS, to wynika z tego, że otyłych i z dużą nadwagą jest około 800 tys. polskich dzieci i nastolatków. Niedożywienie może zaś dotykać ponad 2 miliony najmłodszych!
; ]]
Próchnica
Próchnica zębów Egzogenny proces polegający na demineralizacji części nieorganicznej i proteolitycznym rozkładzie organicznej twardych tkanek zęba.
; [
Aby doszło do rozwoju próchnicy muszą jednocześnie zaistnieć cztery czynniki: Bakterie Cukry podatność zębów Czas
:) Rozwojowi próchnicy przede wszystkim sprzyja niestaranne mycie zębów (lub brak tego nawyku), zła dieta oraz niewłaściwy odczyn śliny.
Aby zapobiec próchnicy należy: chociaż dwa razy dziennie starannie umyć zęby szczoteczką miękką lub średniej twardości i pastą z fluorem Doczyścić nitką dentystyczną przestrzenie między zębami Wypłukać usta płynem do płukania jamy ustnej, który odświeża oddech, ale też zapobiega odkładaniu się płytki nazębnej bogatej w chorobotwórcze bakterie po każdym posiłku wypłukać usta wodą jeśli nie masz takiej możliwości - będziesz żuć 15 minut bezcukrową gumę
Aby zapobiec próchnicy należy: wyeliminować z diety lub ograniczyć do minimum słodycze i potrawy typu fast food przygotowując posiłki, postarasz się, by jedzenie nie było zbyt miękkie i rozdrobnione co sześć miesięcy zgłosić się na kontrolną wizytę do lekarza stomatologa
MIAŻDŻYCA I PŁASKOSTOPIE
MIAŻDŻYCA Miażdżyca tętnic to przewlekła choroba, polegająca na zmianach zwyrodnieniowo-wytwórczych w błonie wewnętrznej i środkowej tętnicy, głównie w aorcie, tętnicach wieńcowych i mózgowych, rzadziej w tętnicach kończyn. Miażdżyca jest najczęstszą przyczyną stwierdzenia tętnic.
Miażdżycowe ognisko zwapnienia w ścianie tętnicy wieńcowej - obraz mikroskopowy pow. ok. 50 x, barwienie hematoksyliną i eozyną
PŁASKOSTOPIE Czym jest płaskostopie? Prawidłowo zbudowana stopa nie przylega ściśle do podłoża, ponieważ posiada dwa łuki, które ją podtrzymują i chronią przed wstrząsami. Leżący w śródstopiu zwany jest łukiem podłużnym; krótszy, poprzeczny, znajduje się w tzw. przodostopiu. Podczas wykonywania kroku i styczności z podłożem, łuki rozciągają się, po czym wracają do poprzedniego kształtu. Jeśli jeden z łuków jest spłaszczony lub całkowicie zaniknął, mówimy o płaskostopiu. W zależności od tego, który łuk jest płaski, wyróżnia się płaskostopie podłużne lub poprzeczne.
Rak jelita grubego
…
Czynniki zwiększające ryzyko wystąpienia nowotworów jelita grubego Wiek Polipy na ściankach jelita Przypadki nowotworów jelita grubego w przeszłości Dziedziczność Palenie tytoniu Choroby wirusowe Niedobór selenu
Czynniki zwiększające ryzyko wystąpienia nowotworów jelita grubego Brak aktywności fizycznej Zanieczyszczenia środowiska Spożywanie alkoholu
Czynniki zwiększające ryzyko wystąpienia nowotworów jelita grubego Dieta - Badania wykazały, że dieta bogata w czerwone mięso a uboga w świeże owoce i warzywa zwiększa szansę na zachorowanie na raka jelita grubego. Osoby spożywające mięso ryb wykazywały mniejsze ryzyko wystąpienia choroby.
Zapobieganie rakowi jelita grubego Większości przypadków zachorowań da się zapobiec zmieniając styl życia na zdrowszy. Częstsze badania, zwiększona aktywność fizyczna, zdrowa dieta oraz brak używek znacznie zmniejszają ryzyko wystąpienia choroby nowotworowej jelita grubego. Badania wykazały, że nadmiar kalorii w codziennej diecie oraz częste spożywanie czerwonego mięsa to główne czynniki ryzyka wynikające z niewłaściwego żywienia.
Zachorowalność na nowotwory
Ogólna charakterystyka: Bezwzględna liczba nowotworów złośliwych w Polsce stale rośnie. W 1963 roku umarło na nowotwory złośliwe 34500 osób, a w 2001 już 86443 osoby. Wzrost jest znacznie szybszy w populacji mężczyzn. W 1963 roku zmarło około 17000 mężczyzn (14% ogółu zgonów u mężczyzn) i 17500 (16% ogółu zgonów) kobiet. W 2001 roku liczba zgonów u mężczyzn (49230 – 26% ogółu zgonów) znacznie przewyższyła liczbę zgonów u kobiet (37213 – 22% ogółu zgonów).
Liczbę nowych zachorowań pod koniec lat 90. szacuje się na około 130000. W latach dziewięćdziesiątych wzrost liczby zachorowań i zgonów uległ wyraźnemu zwolnieniu, przede wszystkim u mężczyzn. Mimo to szacunki epidemiologiczne wydają się wskazywać, że liczba zachorowań i zgonów z powodu nowotworów złośliwych w Polsce będzie prawdopodobnie nadal rosła w najbliższych dekadach, a na pewno w grupie powyżej 65. roku życia.
- zwiększenia liczby ludności Polski a) 1950 r. - 25 milionów, Przyrost liczby zachorowań na nowotwory złośliwe wynika z dwóch głównych przyczyn: - zwiększenia liczby ludności Polski a) 1950 r. - 25 milionów, b) 2001 r. - ponad 38,5 milionów; - zmian w strukturze wieku, a przede wszystkim zwiększenia liczby ludności po 65. roku życia…
Pod koniec lat dziewięćdziesiątych polską populację, inaczej niż populacje krajów rozwiniętych, charakteryzowała jedna z najwyższych na świecie częstość nowotworów złośliwych u osób w średnim wieku: 37% zgonów u mężczyzn, 41% u kobiet z powodu nowotworów złośliwych ma miejsce przed 65. rokiem życia.
Trendy czasowe współczynników umieralności z powodu chorób nowotworowych w ostatnich dziesięcioleciach są bardzo zróżnicowane w poszczególnych grupach wiekowych.
Choroby nowotworowe u dzieci (0-19 lat) są stosunkowo rzadką przyczyną zgonu (w ostatniej dekadzie około 7% zgonów u dzieci), a umieralność z tego powodu zmniejsza się od około 30 lat, z tym, że poziom tej umieralności w Polsce jest nieco wyższy niż w innych rozwiniętych krajach Europy.
W grupie młodych dorosłych (20-44 lata) nowotwory złośliwe w Polsce w porównaniu z innymi krajami są znacznie częściej przyczyną zgonów. Nowotwory złośliwe były przyczyną 11% zgonów u mężczyzn w 2001 roku (9% w 1963 roku) w tej kategorii wiekowej.
W grupie wieku 45-64 lat nowotwory są od ponad trzydziestu lat, po chorobach układu krążenia, drugą przyczyną zgonów wśród mężczyzn. Bardzo szybko rosnący trend umieralności z powodu nowotworów złośliwych charakteryzował populację mężczyzn w średnim wieku do początku lat 90.
U kobiet nowotwory złośliwe jelita grubego (okrężnica i odbytnica) po raz pierwszy w roku 1986 przekroczyły poziom umieralności obserwowany dla nowotworów złośliwych żołądka.
Zachorowalność na raka
Zachorowalność na raka
Przyczyny i skutki głodu i niedożywienia na świecie 96/8_mp_g2
Trudna sytuacja żywieniowa na świecie polega głównie na niedoborze spożywanego jedzenia czyli na głodzie. Rocznie z głodu umiera od 13 do 18mln ludzi. W ciągu jednego dnia około 75 tysięcy, w ciągu jednej minuty około 35 osób.
Obecnie 826 milionów ludzi na świecie cierpi z powodu głodu i niedożywienia - z czego 792 miliony w krajach rozwijających się oraz 34 miliony w krajach uprzemysłowionych. 2 miliardy ludzi (czyli 1/3 populacji) nie dysponuje dostateczną ilością pożywienia.
Gdyby zebrać wszystkich głodujących na świecie, zaludniliby cały kontynent, a liczba jego mieszkańców byłaby większa od ludności Ameryki Północnej i Europy Zachodniej razem wziętych.
Każdego roku przeszło 12 milionów dzieci umiera na choroby związane z niewłaściwym odżywianiem! Niedożywienie powoduje 55% z wszystkich zgonów dzieci na świecie.
Przyczyny głodu: Eksplozja demograficzna w krajach rozwijających się Wolne tępo rozwoju rolnictwa Konflikty zbrojne Klęski żywiołowe Niesprawiedliwy podział żywności Błędne decyzje polityczne Niewspółmierny wzrost liczby ludności do przyrostu żywności Nieodpowiednie magazynowanie i przechowywanie produktów rolnych i żywnościowych
Procent niedożywionych ludzi na świecie
Substancje dodawane do żywności
Podstawowa przemiana materii oznacza najniższy poziom przemian energetycznych, warunkujący dostarczenie energii niezbędnej do zachowania podstawowych funkcji życiowych przy zachowaniu optymalnych warunków bytu. Na jej wysokość wpływają wzrost i masa ciała, wiek, płeć oraz stan fizjologiczny.
Wybierając zdrową żywność musimy zwracać uwagę na to, jakie produkty kupujemy. Wszystkie artykuły spożywcze są specjalnie oznakowane różnymi symbolami. Są to chemiczne symbole, które oznaczają środki konserwujące: barwniki, pekle, przeciwutleniacze, zagęszczacze itp. Konserwanty dodawane do żywności, poprawiają walory smakowe, wygląd zewnętrzny produktu, ale także przedłużają świeżość i czas ich przechowywania. Większość z tych chemicznych dodatków ma pozytywny wpływ na produkt, ponieważ niszczy rozwijające się bakterie, które powodują zatrucie organizmu. Dlatego nie dodawanie ich do żywności jest praktycznie niemożliwe. Możemy jednak indywidualnie ograniczyć spożywanie takich produktów. Bardzo istotne jest to, że nie wszystkie konserwanty są szkodliwe jednakowo. Niektóre w ogóle nie zawierają środków toksycznych. Ale im mniej chemii spożywamy tym lepiej dla naszego zdrowia.
Wiele konserwantów jest bardzo szkodliwych dla naszego zdrowia, bo zawierają wiele substancji rakotwórczych. Mogą tez wywoływać reakcje uczulające. Osoby uczulone na te substancje reagują zwykle bólem brzucha, wymiotami, wysypką na skórze. Do najczęściej używanych konserwantów w żywności należą: barwniki, pekle, przeciwutleniacze, zagęszczacze. Najbardziej szkodliwe dla naszego zdrowia są to te, które zapobiegają psuciu się żywności.
W ostatnich latach lekarze obserwują znaczący wzrost zachorowań na alergie różnego typu. W Polsce tempo wzrostu chorób alergicznych jest nawet większe niż w Europie Zachodniej. Jako przyczyny tego zjawiska wskazuje się rosnące zanieczyszczenie środowiska i rosnącą chemizację życia, w tym chemizację żywności. W Polsce nie prowadzono dotychczas badań nad wpływem konserwantów na choroby alergiczne. Takie badania prowadzi od lat dr Adrian Morris, który przyjechał do Warszawy, by zaprezentować je polskim kolegom - alergologom.
Wśród wielu stosowanych aktualnie dodatków do żywności, źródłem największych problemów są takie substancje chemiczne jak: benzoesan sodu ,kwas sorbowy, dwutlenek siarki, tartrazyna, glutaminian sodu oraz azotyny i ich pochodne. Związki te mogą powodować alergie, w tym pokrzywkę, obrzęk naczynioruchowy, zapalenie błony śluzowej nosa, astmę, a nawet reakcje anafilaktyczne.
Do niebezpiecznych konserwantów zaliczają się również siarczyny Do niebezpiecznych konserwantów zaliczają się również siarczyny. W ostatnich latach opisano szereg nagłych zgonów, których przyczynę upatrywano w nadwrażliwości na te związki. Dwutlenek siarki zawarty w różnorodnych konserwowanych artykułach spożywczych i napojach, również w winie, może wywoływać astmę.
Benzoesan sodu jest najbardziej niebezpiecznym konserwantem zawartym w niektórych sosach, niektórych ketchupach i w serze. Nie wszystkie sosy i ketchupy zawierają benzoesan, dlatego tak ważne jest sprawdzanie ich składu na etykietach. (Symbol benzoesanu sodu to E211). Może on również występować naturalnie w cynamonie, herbacie i w owocach jagodowych. Stwierdzono, że stała ekspozycja na niskie dawki benzoesanu sodu powoduje przewlekłe alergie (u 8,8% osób cierpiących na nieżyt błony śluzowej nosa). Benzoesan sodu jest również znanym czynnikiem wywołującym pokrzywkę u przynajmniej 10% osób podatnych na to schorzenie. Osoby cierpiące na astmę aspirynową są szczególnie predysponowane do napadu astmy po spożyciu żywności zawierającej nawet małe ilości benzoesanu sodu. z powodu braku aktualnie dostępnych, odpowiednich testów diagnostycznych, nie wiemy, jaka jest częstość występowania reakcji alergicznych na benzoesan sodu i dwutlenek siarki, ale sugeruje się wartości w zakresie od 2 do 10%.
Wyliczono, że w ciągu roku spożywamy kilka kilogramów dodatków do żywności. Długotrwałe stosowanie ich może negatywnie wpłynąć na nasze zdrowie, a w przypadku kobiet w ciąży i karmiących piersią, na zdrowie dzieci. Nie wiadomo też jaki wpływ będą miały na kondycję kolejnych pokoleń. Dlatego naukowcy przekonują do spożywania produktów nie zawierających szkodliwych substancji konserwujących i zwracają szczególną uwagę na dokładne czytanie etykiet. Wiele produktów zawierających konserwanty ma na rynku swoje odpowiedniki pozbawione konserwantów i innych chemicznych dodatków. Warto ich szukać w trosce o własne zdrowie.
Najczęściej spotykane konserwanty o szkodliwym działaniu
E - 2 0 0 E-200 jest to tak zwany utwardzacz, używa się go do zagęszczania masy serowej, marmolady, lub do utwardzania margaryny. Wywołuje najczęściej reakcje alergiczne.
E - 2 1 1 E-211-beznoesan sodu-dodawany do napojów gazowanych, na przykład: Coca-Cola, Pepsi. Powoduje silne reakcje alergiczne i uczulające.
E - 2 3 0 - 2 3 7 E-230-237-środki chemiczne używane przy zabezpieczeniu owoców cytrusowych podczas transportu. Owoce są spryskiwane substancją chemiczną, która zabezpiecza je przed zepsuciem. Powoduje silne zatrucia pokarmowe, uczulenia.
E - 2 4 9 - 2 5 0 E-249-250-azotyn sodu i azotyn potasu. Stosowane są do peklowania wędlin. Zabezpieczają wędliny przed bakteriami wywołującymi jad kiełbasiany. Z jednej strony chronią nasz organizm przed zatruciem, ale mają też szkodliwy wpływ na nasze zdrowie. Azotyny wytwarzają rakotwórcze nitrozaminy, które powstają w wysokiej temperaturze podczas peklowania. Dlatego należy unikać podgrzewania potraw zawierających pekle, ponieważ wtedy wytwarza się spora ilość takich substancji rakotwórczych.
Barwniki Barwniki dodawane są do żywności po to by podnieść walory estetyczne, na przykład: kolorowe galaretki, kisiele, napoje, cukierki owocowe. Większość barwników jest nieszkodliwych dla zdrowia, jest to: kurkumina ( E-100), witamina B12 (E-101), czerwień żywnościowa (E-122), żółcień chinolinowa (E-104). Jest też wiele szkodliwych barwników o nazwach: E-124-jest używany do barwienia cukierków owocowych, budyniów. Wywołuje reakcje alergiczne. Podobnie działa E-151.
Przeciwutleniacze E-300 - jest to najczęściej syntetyczna witamina C, zupełnie nieszkodliwa dla naszego zdrowia. E-310 i 312- chronią produkt przed jałczeniem: masło lub margaryna. Bardzo szkodliwy przeciwutleniacz to E-280-dodawany do chleba i wyrobów ciastkarskich. Powoduje raka żołądka. Szkodliwym jest tez E-220, dodawany do ciasta biszkoptowego, kostkach rosołowych i tłuszczów cukierniczych. Powoduje zaburzenia pracy wątroby, przyśpiesza wytwarzanie enzymów trawiennych. Podobnie działa E-321, występuje w gumie do żucia, również powoduje uczulenia.
Zagęszczacze Zagęszczacze- regulatory kwasowości i emulgatory. Dodawane są do sosów, lodów, jogurtów, serków homogenizowanych i słodyczy. Na nasze zdrowie oddziaływują różnorodnie: E-401-powoduje sytość, pęcznieje w żołądku-dodawany jest do preparatów odchudzających. E-413, wywołuje podrażnienia, wysypki i zapalenie skóry. E-414, guma arabska-powoduje uczulenia. E-524, środek żrący-znajduje się w słonych paluszkach.
Żywności, zawierającej tego typu dodatki chemiczne nie powinny jeść dzieci, osoby w podeszłym wieku, kobiety w ciąży, matki karmiące, osoby ze schorzeniem przewodu pokarmowego oraz nerek.
Lista " E " Lista E najbardziej szkodliwych: Konserwanty: E-210-do E-219-rakotwórczy (syntetyczny dodatek do napojów gazowanych, konserw). E-220-niszczy wit.B12, występuje w sokach owocowych i koncentratach, winie). E-221 do E-227-zakłuca czynności jelit. E-230 do E-233-powoduje zaburzenia funkcji skóry. E-239-rakotwórczy E-249 do E-252- dodawany do serów żółtych i topionych. Lista E najmniej szkodliwych: E-200 do E-203, dodawane do serów, margaryn. E-236 do E-238, dodawane do soków owocowych, ryb wędzonych. E-260 do E-283, dodawane do marynat. Najniebezpieczniejsze substancje chemiczne dodawane do żywności to: benzoesan sodu, kwas sorbowy, dwutlenek siarki, tortrazyna, glutaminian sodu oraz azotyny ich pochodne. Substancje te mogą spowodować powstanie alergii, pokrzywkę, obrzęki naczyniowe, astmę, zapalenie błony śluzowej nosa.
Zmiana barwy wskaźników w zależności od pH środowiska.
Jakie wskaźniki służą do określania odczynu roztworu? Do określenia odczynu roztworu służą wskaźniki pH, czyli substancje, w których barwa zmienia się na odpowiedni kolor w zależności od odczynu roztworu. Wskaźnikami są m. in. oranż metylowy, fenoloftaleina i papierek uniwersalny.
Co to jest odczyn roztworu? Odczyn roztworu jest cechą roztworu określającą czy w roztworze znajduje się nadmiar kationów wodorowych wówczas odczyn jest kwaśny, nadmiar anionów wodorotlenkowych oznacza, że odczyn jest zasadowy, czy są one w równowadze, wówczas odczyn jest obojętny.
Co to jest skala pH i jaka jest zależność między skalą pH, a odczynem roztworu? Skala pH (skala odczynu roztworu) – to skala wartości liczbowych od 0 do 14 odpowiadających stężeniu jonów wodorowych w roztworze. Jeżeli wartość pH jest mniejsza niż 7 wówczas roztwór wykazuje odczyn kwaśny, jeżeli wartość pH wynosi 7 to roztwór wykazuje odczyn obojętny,a jeżeli pH jest większe od 7 to roztwór wykazuje odczyn zasadowy.
Rolnictwo i ogrodnictwo: Jakie jest znaczenie skali pH Medycyna: Spożywanie substancji o odczynie kwaśnym prowadzi do nad kwasowości żołądka. Aby zobojętnić ten stan używamy leków (większość leków jest o odczynie zasadowym), lub np. żujemy gumę, pijemy tonic Rolnictwo i ogrodnictwo: Ziemia powinna mieć odczyn obojętny lub zasadowy. Gdy jest zbyt kwaśna sypiemy np. wapno gaszone, co zobojętnia glebę Hodowla ryb: Ryby akwariowe wymagają wody od 5,5 – 7,5 pH. Gdy odczyn spadnie poniżej 4 pH lub wzrośnie powyżej 10 pH wszystkie ryby zdechną w tej wodzie
Jakie są domowe wskaźniki pH? Domowymi wskaźnikami pH są: Herbata Sok z czarnej porzeczki Sok z jagód Sok z czerwonej kapusty
Badanie zachowania się esencji herbacianej w obecności octu i sody oczyszczonej. Obserwacje: kolba1:Po dodaniu octu do esencji herbacianej kolor zrobił się jaśniejszy Kolba 2: Po dodaniu sody oczyszczonej do esencji herbacianej kolor ściemniał Kolba 3: dla porównania (bez zmian)
Badanie zachowania się czerwonej cebuli w obecności octu i sody oczyszczonej. Obserwacje kolba 1: Po dodaniu octu do czerwonej cebuli roztwór przybiera kolor różowy. Probówka 2: Po dodaniu sody oczyszczonej do czerwonej cebuli roztwór przybiera kolor zielony.
Badanie zachowania się soku z jagód w obecności octu i sody oczyszczonej. Obserwacje: Probówka 1:Po dodaniu octu do soku z jagód kolor zmienił się na czerwony Probówka 2: Bez zmian (dla porównania) Probówka3: Po dodaniu sody oczyszczonej do soku z jagód kolor zmienił się na ciemny zielony
Obserwacja zmiany barwy wywaru z czerwonej kapusty w roztworach substancji domowego użytku. Substancja badana: Barwa wywaru z czerwonej kapusty: Coca-cola czerwony Ocet czerwony Proszek do prania ciemno zielony Płyn do naczyń czerwony Mydło w płynie fioletowy
Substancja badana: Barwa wywaru z czerwonej kapusty: 6.Mleko jasny fiolet 7.Mleczko do mebli fioletowy 8.Vanish fioletowy 9.Cif zielony 10.Żlelatyna fioletowy
Substancja badana: barwa soku z czerwonej kapusty: 11.Soda oczyszczona zielony 12.Domestos niebieski 13.Proszek do pieczenia fioletowy 14.Kret żółto- zielony 15.Kwasek cytrynowy czerwony
Wywar z czerwonej kapusty jest uniwersalnym wskaźnikiem. Wniosek Wywar z czerwonej kapusty jest uniwersalnym wskaźnikiem.
Tyle teorii… teraz telegraficzny skrót z naszej pracy
Na podstawie zebranych informacji opracowaliśmy : Dzienny jadłospis odpowiedni dla młodego człowieka 10 zasad zdrowego żywienia Wykonaliśmy piękne piramidy pokarmowe Gazetkę o szkodliwości spożywania alkoholu Badalismy ph różnych produktów Wykrywaliśmy skrobię w produktach żywnościowych
Wyliczyliśmy swoje BMI (wyniki zostawimy jednak dla siebie….!) Zaprosiliśmy też druga grupę projektowa na pyszne, zdrowe i wykonane przez nas sałatki
Dzienny jadłospis Śniadanie musli z owocami suszonymi 40 g (4 łyżki) 1 szklanka mleka 1,5% rogal maślany 4 płaskie łyżeczki dżemu niskosłodzonego 1 średnie jabłko szklanka soku pomarańczowego Wartość energetyczna posiłku wynosi około 754 kcal. Drugie śniadanie 2 kromki pumpernikla 1 łyżeczka masła śmietankowego duży liść sałaty 2 plasterki szynki drobiowej szklanka soku pomidorowego Wartość energetyczna posiłku wynosi około 250 kcal.
Obiad pół talerza frytek pstrąg pieczony surówka z jabłka i marchewki napoleonka kawa z mlekiem i jedną łyżeczką cukru Wartość energetyczna posiłku wynosi około 872 kcal. Podwieczorek sałatka owocowa z owoców mieszanych (jabłko, gruszka, śliwki) pół szklanki soku grapefruitowego Wartość energetyczna posiłku wynosi około 126 kcal. Kolacja grahamka 1 łyżeczka masła śmietankowego 2 średniej wielkości plastry rokpola pomidor bez skórki 2 plasterki szynki drobiowej kakao z mlekiem Wartość energetyczna posiłku wynosi około 503 kcal. Wartość energetyczna całej diety wynosi około 2505 kcal.
10 zasad zdrowego żywienia Pij minimum 2l płynów dziennie. Najlepiej wodę, herbatę ziołową czy niesłodzone soki owocowe. Redukuj ilość spożywanych tłuszczy. Dzienna granica to 60g. Redukuj ilość spożywanych mięs. Jedz chude mięso. Jedz dużo warzyw i owoców. Wskazane spożywanie to 5 porcji dziennie. Jedz ryby minimum raz w tygodniu. Ryby posiadają wysoko wartościowe białka i witaminy D i B12 oraz jod OMEGA-3. Regularnie spożywaj produkty pełno zbożowe np. gryka czy proso. Unikaj soli. Przyprawiaj potrawy ziołami. Zaleca się stosowanie tłuszczy i olejów pochodzenia roślinnego, bogatych w nienasycone kwasy tłuszczowe np. oliwa z oliwek. Spożywaj alkohol tylko przy specjalnych okazjach w umiarkowanych ilościach. Rozkoszuj się smakiem spożywanych potraw.
Nasze piramidy pokarmowe
Szkodliwość spożywania alkoholu
pH różnych produktów
Wykrywanie skrobi
Wzór chemiczny skrobi
Skrobia + jodyna= fiolet
Prace nad sałatkami… niełatwo być kucharzem!!!
Pani Asia „doprawia” naszą sałatkę
Nasz kolorowy stół!!!
Pamiętaj! Odżywiaj się zdrowo !!! Zapobiegaj chorobom!!! Do zobaczenia po wakacjach.