PROGRAM WOJEWÓDZKI – STRATEGIA POLITYKI ZDROWOTNEJ WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO NA LATA PODSUMOWANIE
CEL GŁÓWNY Podniesienie stanu zdrowotności mieszkańców województwa łódzkiego CEL GŁÓWNY Podniesienie stanu zdrowotności mieszkańców województwa łódzkiego Cele szczegółowe I. Poprawa jakości usług medycznych II. Poprawa dostępu do usług medycznych III. Poprawa bezpieczeństwa zdrowotnego IV. Promocja zdrowia i zapobieganie chorobom V. Poprawa funkcjonowania systemu informacji i wiedzy w ochronie zdrowia
dostosowanie placówek do wymogów określonych przepisami prawa, poprawa infrastruktury podmiotów (termomodernizacja, dosprzętowienie), wprowadzenie systemów jakości w ochronie zdrowia, wzmocnienie roli podstawowej opieki zdrowotnej (poz), racjonalizacja rozmieszczenia placówek, dostosowanie bazy opieki zdrowotnej do potrzeb zdrowotnych, w szczególności w zakresie opieki długoterminowej oraz psychiatrii, rozbudowa zintegrowanego systemu ratownictwa medycznego, utworzenie izolatorium, budowa systemu nocnej i świątecznej opieki medycznej w ramach poz, realizacja oraz wspieranie działań służących promocji zdrowia oraz profilaktyce chorób, utworzenie Regionalnego Systemu Informacji Medycznej oraz wzrost wykorzystania rozwiązań teleinformatycznych w zakładach opieki zdrowotnej. NAJWAŻNIEJSZE ZADANIA
Dokument został opracowany w 2015 roku; Najwięcej miejsca poświęcono w nim zmianom sytuacji demograficznej i epidemiologicznej mieszkańców województwa łódzkiego w latach , w celu sprawdzenia czy osiągnięty został główny cel tj. Podniesienie stanu zdrowotności mieszkańców woj. łódzkiego; Dokument zawiera również krótkie zestawienie efektów realizacji celów szczegółowych i zadań Strategii. Dane na ten temat pochodzą z monitoringu przeprowadzonego w 2013 roku i obejmują lata Brak danych za ostatni, tj rok wynika z faktu, że w 2013 roku trwały równolegle prace nad nową „Strategią Polityki Zdrowotnej dla Województwa Łódzkiego na lata ”, do opracowania której wykorzystano m.in. wnioski z monitoringu za 2012 rok. „Podsumowanie efektów Programu Wojewódzkiego – Strategii Polityki Zdrowotnej WŁ na lata ”
Cel szczegółowy I Poprawa jakości usług medycznych
Znacznie poprawił się stan techniczny podmiotów leczniczych, jednak nadal wymagają one dostosowania do przepisów prawa (obecnie obowiązujący termin dostosowania określono do roku). W 2006 roku potrzeby w zakresie dostosowania jednostek szacowano na 500 mln zł. Do 2012 wydano na ten cel ponad 314 mln zł. Zrealizowano liczne inwestycje związane z termomodernizacją obiektów; do końca 2012 roku 36 jednostek wymieniło instalację grzewczą. Poprawie uległo wyposażenie placówek opieki zdrowotnej w sprzęt i aparaturę medyczną. Łódzkie jest na trzecim miejscu wśród województw o najwyższym wskaźniku wysokospecjalistycznego sprzętu medycznego na ludności. W latach podmioty lecznicze w województwie zakupiły ponad 620 sztuk sprzętu medycznego, takiego jak RTG cyfrowe, ultrasonografy, tomografy komputerowe, rezonanse magnetyczne, mammografy, angiografy, sztuczne nerki oraz respiratory. Koszt zakupów wyniósł ponad 199 mln zł. Ponad 70% podmiotów leczniczych zdobyło certyfikat systemu zarządzania jakością. Spośród 43 podmiotów leczniczych, na koniec 2012 roku 31 jednostek posiadało certyfikat ISO, zaś Akredytację Centrum Monitorowania Jakości 3 szpitale (w 2006 roku było to odpowiednio 4 i 2 placówki z funkcjonujących ówcześnie 52).
Nakłady finansowe poniesione przez podmioty lecznicze z terenu województwa łódzkiego na wszystkie zadania Celu I, wg organów tworzących w latach 2006 – W latach na realizację Celu szczegółowego I wydatkowano ponad 0,5 mld zł.
Cel szczegółowy II Poprawa dostępu do usług medycznych
W zakresie podstawowej opieki zdrowotnej nie osiągnięto przyjętych założeń. Pomimo większej liczby lekarzy zatrudnionych w POZ, wzrosła też liczba podopiecznych przypadających na jednego medyka. Pogorszyła się opieka profilaktyczna nad dziećmi i młodzieżą (zmniejszyła się populacja w wieku 0-19 lat objęta badaniami bilansowymi). Reorganizacja bazy łóżkowej w kierunku zwiększania liczby łóżek deficytowych i likwidacji miejsc występujących w nadmiarze przebiegła w ograniczonym zakresie. Nastąpił rozwój ośrodków kardiologii inwazyjnej, co znacznie poprawiło dostępność do leczenia ostrych zespołów wieńcowych (w 2006 roku w województwie łódzkim funkcjonowały 4 takie ośrodki; w 2012 roku było 12 świadczeniodawców). Zwiększyła się liczba podmiotów udzielających świadczeń z zakresu chemio- i radioterapii. Wdrożono projekt pn. „Modernizacja Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego im. M. Kopernika w Łodzi jako kompleksowa realizacja planu rozwoju Regionalnego Ośrodka Onkologicznego”, realizowany z RPO WŁ na lata ; jego celem była poprawa dostępu oraz warunków leczenia chorób nowotworowych. Rozwinęła się baza lecznictwa dziennego. Liczba miejsc wzrosła prawie dwukrotnie (z 347 z 2006 roku do 666 w 2012 roku).
rosła liczba łóżek psychiatrycznych (o 209 do 2012 roku). W 2011 roku opracowano Powstało jedno z czternastu w kraju centrów leczenia urazów wielonarządowych (w WSzS im. M. Kopernika w Łodzi). Poprawiła się dostępność do opieki długoterminowej, w kontekście zwiększenia liczby łóżek długoterminowych. Nie udało się jednak podwoić ich liczby. Na koniec 2012 roku w województwie było łóżek o tym profilu, tj. o 238 więcej niż 7 lat wcześniej. Potrzeby w zakresie opieki długoterminowej są jednak znacznie wyższe i ze względu na starzenie się regionu, wciąż rosną. Wzrosła liczba łóżek psychiatrycznych (o 209 do 2012 roku). W 2011 roku opracowano Regionalny Program Ochrony Zdrowia Psychicznego dla Województwa Łódzkiego na lata , określający m.in. kierunki rozwoju opieki psychiatrycznej. Najtrudniejszym z zaplanowanych zadań, którego nie udało się wprowadzić, była racjonalizacja świadczeń ambulatoryjnych i szpitalnych na poziomie powiatu, podregionu i województwa.
Cel szczegółowy III Poprawa bezpieczeństwa zdrowotnego
Poprawie uległa infrastruktura ratownictwa medycznego (stan techniczny szpitalnych oddziałów ratunkowych, zakupiono nowe ambulanse ratownicze), powstało 6 lądowisk dla śmigłowców zlokalizowanych przy szpitalach (wpisanych do ewidencji Lotnictwa Cywilnego), Centrum Leczenia Urazów Wielonarządowych, powstały oddziały rehabilitacji neurologicznej (9 do 2012 roku). Wdrożono projekt pod nazwą „Poprawa stanu bezpieczeństwa zdrowotnego mieszkańców Województwa Łódzkiego poprzez utworzenie na bazie oddziałów zakaźnych Centrum Diagnozowania i Leczenia Chorób Zakaźnych w Wojewódzkim Specjalistycznym Szpitalu im. dr Wł. Biegańskiego”, współfinansowany ze środków RPO WŁ na lata Centrum jest unikalną strukturą w województwie łódzkim, dysponującą największą bazą łóżek zakaźnych i zapewniającą wysoki standard usług medycznych. Nocna i świąteczna pomoc medyczna została wydzielona z podstawowej opieki zdrowotnej, co według ustawodawcy miało na celu poprawę udzielania świadczeń poza godzinami pracy poz. Wybór placówki świadczącej pomoc doraźną zależy od pacjenta, a nie od wybranego przez niego świadczeniodawcy podstawowej opieki zdrowotnej. Nie rozwiązano jednak problemu nieuzasadnionego wzywania zespołów ratownictwa medycznego.
Cel szczegółowy IV Promocja zdrowia i zapobieganie chorobom
Promocja zdrowia i profilaktyka były przedmiotem działań wielu instytucji i organizacji pozarządowych; Tylko Samorząd Województwa Łódzkiego w latach sfinansował realizację łącznie 17 działań za kwotę ,97 zł. Wzięło w nich udział łącznie osób. Mieszkańcy regionu mogli korzystać z bogatej oferty programów profilaktycznych, jednak wzięła w nich udział mniejsza liczba osób niż oczekiwano. Problemem pozostaje niska świadomość zdrowotna oraz niewystarczający odsetek osób korzystających z badań przesiewowych spośród populacji docelowej. Do realizacji działań na rzecz zdrowia wykorzystano nowe kanały informacyjne. Powstał portal dedykowany profilaktyce chorób ( oraz wdrożono e-usługi umożliwiające samokontrolę pacjenta przez dzienniczki: astmatyczny, ciśnieniowy i diabetyczny. Doświadczenia z 8 lat wskazują na potrzebę koordynacji działań pomiędzy podmiotami wdrażającymi programy.
Cel szczegółowy V Poprawa funkcjonowania systemu informacji i wiedzy w ochronie zdrowia
W 2007 roku Zarząd Województwa Łódzkiego przyjął „Strategię e-Zdrowia Województwa Łódzkiego na lata ”, tj. pierwszy w Polsce dziedzinowy dokument strategiczny w obszarze społeczeństwa informacyjnego i ochrony zdrowia. Wdrożono dwa projekty tworzące zintegrowany projekt „Regionalny system Informacji Medycznej Województwa Łódzkiego”: RSIM-Infrastruktura oraz RSIM- Usługi, współfinansowane w ramach RPO WŁ na lata Wzrosła liczba komputerów w szpitalach wojewódzkich (w tym nowszych niż 4- letnie), serwerów, prędkość łączy internetowych. Realizacja RSIM przyczyniła się do integracji posiadanych systemów oraz programów, w szpitalach wdrożono politykę bezpieczeństwa. Podjęto działania w celu wdrożenia elektronicznego obiegu dokumentów oraz regionalnej hurtowni danych. Powstały portale i e-usługi wspierające działania z zakresu promocji zdrowia i profilaktyki, m.in. na potrzeby celu IV.
Czy jesteśmy zdrowsi?
Współczynnik umieralności niemowląt na urodzeń żywych zmniejszył się z 5,51 do poziomu 4,68 w 2013 roku. Nastąpił spadek umieralności dzieci i młodzieży do 19 r.ż. (z 278 przypadków w 2006 roku do 222 w 2013 roku). Długość życia dla płci męskiej wydłużyła się o 2,2 lata (z 68,5 do 70,7 lat), dla płci żeńskiej o 1,5 roku (z 78,6 do 80,1 lat). Współczynnik zgonów z przyczyn zewnętrznych na ludności zmniejszył się z poziomu 8,5 do wartości 7,3. Zmalał współczynnik zapadalności na ludności na WZW B (z 10,5 na 5,9), na WZW C (z 12,79 do 9,65) oraz na gruźlicę (z 26,79 w 2009 roku do 19,62). Liczba orzeczeń o niepełnosprawności dzieci i młodzieży do 16 r.ż. zmalała o 22,1%, tj. z przypadków w 2006 roku do w 2013 roku.
Liczba mieszkańców województwa łódzkiego zmniejszyła się o osób (to mniej więcej tyle ile wynosi populacja powiatu pajęczańskiego). Współczynnik zgonów osiągnął w 2013 roku wartość 12,41 i był wyższy niż w 2006 roku o 0,24‰. Region charakteryzuje się najwyższą umieralnością. Przyrost naturalny wykazywał trend malejący. Różnica pomiędzy liczbą urodzeń żywych, a liczbą zgonów była o 10% wyższa niż w roku 2006 r. Wzrósł współczynnik zgonów na nowotwory (od wartości 27,1 na ludności w 2006 r. do 28,4 w 2012 roku). O 142% wzrosła zapadalność na choroby weneryczne, w tym ponad 6- krotnie na kiłę. W 2013 r. hospitalizowano 27,3% więcej osób niż w 2006 r. O 25,5% wzrosła liczba wydanych orzeczeń o stopniu niepełnosprawności osobom powyżej 16 roku życia.
Wskazuje to na potrzebę prowadzenia dalszych zintensyfikowanych działań na rzecz poprawy zdrowia mieszkańców. W ciągu 8 lat obowiązywania Strategii, niektóre parametry stanu zdrowia mieszkańców uległy poprawie, a w przypadku innych odnotowano niekorzystne zmiany.