Reportaż Na dobry początek © Piotr Bańczyk 2005

System gatunków dziennikarskich Gatunki informacyjne to: News Sprawozdanie Zapowiedź (zajawka) Kronika wydarzeń Wywiad Reportaż Rolą tych gatunków jest przede wszystkim powiadamianie © Piotr Bańczyk 2005

System gatunków dziennikarskich Gatunki publicystyczne to: Komentarz Artykuł Felieton Dziennik Rolą tych gatunków jest przede wszystkim ocenianie i przekonywanie © Piotr Bańczyk 2005

Cechy przekazu dziennikarskiego © Piotr Bańczyk 2005

Cechy przekazu dziennikarskiego Każdy przekaz dziennikarski powinien zawierać: Klarowność Jasność Zwięzłość Wartość © Piotr Bańczyk 2005

Cechy przekazu dziennikarskiego Przekaz dziennikarski powinien odpowiadać na pytania: Kto? Co? Gdzie? Kiedy? Dlaczego? © Piotr Bańczyk 2005

Reportaż „Gatunek prozy publicystycznej, będący żywym opisem konkretnych zdarzeń, znanych autorowi z bezpośredniej obserwacji” /Słownik języka polskiego - PWN 1995/ © Piotr Bańczyk 2005

Wyznaczniki reportażu według Heralda Lasswella KTO MÓWI, CO MÓWI, ZA POMOCĄ JAKIEGO KANAŁU MÓWI I JAKI SKUTEK WYWOŁUJE WHO SAYS, WHAT CHANNEL TO WHOM EFECT © Piotr Bańczyk 2005

Rodzaje reportaży Interwencyjny – służy demaskowaniu zła Informacyjny – służy zapoznaniu z wydarzeniami i sprawami publicznymi Problemowy – służy wyjaśnieniu problemu „Wielki” – łączy w sobie wszystkie inne formy reportażu (w styli m.in. R. Kapuścińskiego) © Piotr Bańczyk 2005

Rodzaje reportaży Podróżnicze Sądowe Demaskatorskie Historyczne Wojenne … © Piotr Bańczyk 2005

Kto mówi? Nadawca – reporter , dziennikarz – odpowiada za treść reportażu swoim nazwiskiem. Bardzo trudno jest powiedzieć, kto jest nadawcą reportażu. Wszystko uzależnione jest od sytuacji i kontekstów. Nie da się jednoznacznie powiedzieć kto jest nadawcą – dzieło jest otwarte.* * U. Eco, Dzieło otwarte © Piotr Bańczyk 2005

Kto mówi? © Piotr Bańczyk 2005

Co mówi? Reportaż jest gatunkiem, w którym opisywane są konkretne wydarzenia, których reporter był świadkiem. Cechy charakterystyczne języka reportażu to: Używanie czasu teraźniejszego daje wrażenie obecności i dynamizuje reportaż Wplatanie czasu przeszłego daje ożywienie treści Używane są także cytaty, precyzyjne opisy, imiona, nazwy i zwroty „powiedział”, „zauważył”, „odkrył” Powtarzanie pytań © Piotr Bańczyk 2005

Przekaz Relacja reporterska jest zwykle subiektywna. Reportaż jest uzupełnieniem wiadomości a nie jej substytutem. Reportaż nosi ślady osobowości reportażysty. Głównymi bohaterami reportażu są ludzie i oni też dochodzą w nim do głosu. Jeśli w bohaterze będzie rys twarzy, reportaż będzie pełny. © Piotr Bańczyk 2005

Twórcy reportażu Egon Elwis Tisch Melchior Wańkowicz Ryszard Kapuściński Edi Adams Peker Arnett John Hersey Waldemar Milewicz © Piotr Bańczyk 2005

Egon Elwis Tisch (+1948) ojciec reportażu „Reportażysta musi okiem i uchem, mózgiem i sercem zbadać fakty a później zastosować nieograniczonego poziomu artyzm aby nie fałszować faktów, ujawnić ich wewnętrzną budowę, nadać im właściwa skalę gradacji i obrazowość” „Reportaż jest odbiciem wieczności skonstruowanej przez codzienne istnienie przedstawianej aktualnie sprawy różnych środowisk w plastycznym obrazie życia w sposób problemowy i oddający aktualna atmosferę wydarzeń” © Piotr Bańczyk 2005

Melchior Wańkowicz Ryszard Kapuściński „Reportaż to mozaika, którą należy tak ułożyć aby oddawała fakty z życia” Ryszard Kapuściński „Reportaż to opis zdarzeń i atmosfery przy pomocy środków wyrazu” © Piotr Bańczyk 2005

Edi Adams Peker Arnett John Hersey Opisał zabójstwo porucznika Wietkongu przez szefa Policji w 1967 roku Peker Arnett Opisywał wojny w Wietnamie i w Zatoce Perskiej John Hersey Dokonał najdokładniejszej rekonstrukcji wydarzeń mających miejsce w Hiroszimie i Nagasaki w maju 1946 roku. © Piotr Bańczyk 2005

Waldemar Milewicz Twórca współczesnego telewizyjnego reportażu wojennego w Polsce. Korespondent TVP m.in. podczas konfliktów na Bałkanach, w Afganistanie i w Zatoce Perskiej, gdzie został ostrzelany i zmarł w 2004 roku. © Piotr Bańczyk 2005

Cechy charakterystyczne reportażu Dokładne określenie autora (imię i nazwisko) Reporter znajdujący się w miejscu wydarzeń Szczegóły oddane poprzez klimat wydarzenia Różnorodność form Tematem reportażu jest konflikt, zdarzenie, osoba etc. Reportaż znajduje się pomiędzy publicystyką a literaturą © Piotr Bańczyk 2005

Bibliografia K. Wolny, Reportaż – jak go napisać A. Magdoń, Reporter i jego warsztat J. Fras, Dziennikarski warsztat językowy © Piotr Bańczyk 2005

e-mail: pierrob@interia.pl Piotr Bańczyk tel.: +48 607 703 274 e-mail: pierrob@interia.pl http://www.banczyk.piotr.prv.pl