Różnorodność drzew i krzewów Końskich i okolic Technikum Ochrony Środowiska w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2 w Końskich

Sosna zwyczajna (Pinus silvestris L.) Wysokie, zimozielone drzewo iglaste występujące powszechnie na terenie całej Polski. Pokrój sosny zwyczajnej różni się od spotykanego u typowych drzew iglastych. O ile bardzo młode sosny przypominają jeszcze "świąteczną choinkę", to u dorosłych osobników cecha ta stopniowo zanika, a na starość drzewa przyjmują nieregularne i czasami wyjątkowo malownicze kształty. Igły wyrastają na krótkopędach parami. Nietypowo i bardzo efektownie prezentuje się kora sosny zwyczajnej. Szarobrunatna głęboko spękana na dole pnia, w górnej jego części przechodzi w rudopomarańczową i łuszczącą się cienkimi płatkami.

Świerk pospolity (Picea abies) Świerk pospolity to drzewo wysokości do 50 metrów. Pień prosty, zachowany do wierzchołka. Gałęzie boczne w wyraźnych piętrach, odstające poziomo lub łukowo wygięte. Kora czerwonobrązowa łuszcząca się drobnymi płatami. Połyskujące, kłujące igły koloru ciemnozieonego, długości 2 cm. Kwiaty męskie purpurowoczerwone a żeńskie karminowozielonkawe. Szyszki zwisające, cylindryczne, jasno brązowoszare do 15 cm długości i 4 cm średnicy, utrzymują się na drzewie całą zimę.

Modrzew europejski (Larix decidua) Drzewo osiąga wysokość do 40 m. Pień prosty, korona luźna, stożkowata. Kora początkowo zielono-brązowa i gładka, później czerwonobrązowa lub szarobrązowa, głęboko spękana, złuszczająca się. Górne gałęzie rosną poziomo a dolne nieco zwisają. Igły na długopędach ułożone skrętolegle a na krótkopędach rosną w wiązkach po 20-40 sztuk. Są krótko zaostrzone, miękkie i giętkie, trochę spłaszczone, świeżo-zielone. Jesienią lśniące, złotożółte. Kwiaty męskie jasnożółte, żeńskie purpurowo-czerwone później zielonawe. Dojrzałe szyszki wzniesione, owalne, brązowe, utrzymują się na drzewie.

Jodła pospolita (Abies alba Mill.) Bardzo wysokie, zimozielone drzew o iglaste Wyróżnia się przede wszystkim podługowatymi, stojącymi na gałęziach szyszkami, które po dojrzeniu całkowicie rozpadają się na drzewie, pozostawiając na gałęziach jedynie sterczący trzpień (nigdy nie znajduje się szyszek jodeł pod drzewami). Pojedyncze, płaskie igły jodeł są na końcach zaokrąglone lub delikatnie wcięte, a przez to nie kłujące. Przylegają one do gałęzi charakterystyczną, krążkowato rozpostartą stopką. Drewno jodeł nie wytwarza żywicy (w korze występują jednak pęcherzyki żywiczne).

Cis pospolity (Taxus baccata L.) Drzewo do 15 metrów wysokości. Rośnie bardzo wolno, a w Polsce z powodu ostrych warunków klimatycznych, spotykane często w formie krzewu. Igły zwężone w ostry wierzchołek, ciemnozielone, ułożone płasko w 2 szeregach. Brunatne nasiona otoczone czerwoną osnówką kształtem przypominające beczkę lub dzwonek. Cis pospolity to gatunek pod ochroną. Jego cenne drewno wykorzystywane jest do produkcji mebli, kusz, łuków. We wszystkich częściach rośliny, oprócz czerwonej osnówki, znajdują się duże ilości trujących związków.

Żywotnik zachodni (Thuja occidentalis L.) Drzewo o koronie stożkowatej lub cylindrycznej. W Polsce osiąga wysokość 15 m. Kora ciemnobrązowa, łuszcząca się wąskimi pasemkami. Silnie spłaszczone, jasnozielone gałązki w zimę przybierają brunatny odcień. Liście to łuskowate igły, na pędach wierzchołkowych zaostrzone, odstające, na gałązkach silnie przylegające, tępo zakończone. Szyszki wąskojajowate, początkowo żółtozielone, dojrzałe jasnobrązowe z 8-10 łusek. Wyrastają na krótkich bocznych rozgałęzieniach.

Jałowiec pospolity (Juniperus communis L.) Zimozielony, bardzo wolno rosnący krzew iglasty. Niewielkie, płaskie i cienkie igły jałowca wyrastają w okółkach po trzy, a na wierzchu posiadają szeroki, biały pasek, o mocno zaostrzonych wierzchołkach, wyraźnie kłujące. Jedną z charakterystycznych cech jałowców jest to, że nie tworzą one typowych dla większości drzew i krzewów iglastych, zdrewniałych szyszek. Ich odpowiednikami są tzw. szyszkojagody, czyli zmięśniałe utwory zbudowane z kilku nasion otoczonych przez zamkniętą, mięsistą osnówkę. U jałowca pospolitego osnówka jest zabarwiona na niebiesko i zawiera wewnątrz trzy nasiona.

Topola osika, topola drżąca (Populus tremula L.) Topole są drzewami dorastającymi do 40m wysokości, rosną bardzo szybko, ale są krótkowieczne. Liście są pojedyncze, całobrzegie lub tylko czasami lekko klapowane. Topole są roślinami wiatropylnymi i dwupiennymi, kwiaty są zebrane w zwisające kotki, męskie z czerwonymi pylnikami. Kwitną wczesną wiosną, jeszcze przed rozwojem liści. Owocem jest torebka z licznymi nasionami zaopatrzonymi w miękki, biały puch, podobny do waty. Owoce dojrzewają późną wiosną (V-VI) i są utrapieniem w terenach zielonych, dlatego zalecane jest sadzenie osobników męskich (nie wytwarzają owoców). W miastach topole są cennymi drzewami sadzonymi wzdłuż ulic i chodników.

Wierzba (Salix L.) W Polsce rodzaj ten jest reprezentowany przez 28 gatunków i ich liczne mieszańce, często trudne do zakwalifikowania, w tym: wierzba biała, wierzba płacząca, wierzba krucha, pięciopręcikowa, migdałowa, wiciowa, iwa, szara. Powszechnie występująca wierzba płacząca to drzewo o szerokiej, gęstej i regularnej koronie. Gałęzie długie, wiotkie i zwisające. Liście długie, wąskolancetowate na końcu zaostrzone, osadzone na krótkim ogonku. Kora szaro-brązowa. Kwiaty rosną równocześnie z liśćmi. Zebrane w kotki koloru żółtego bądź zielonego.

Grab pospolity, g. zwyczajny (Carpinus betulus L) Drzewo osiąga wysokość do ok. 25 m i średnicę do 100 cm, posiada wysoką, gęstą koronę. Pień prosty o falistej powierzchni do wys. 10 m bez gałęzi, przeważnie nieregularny. Kora na gałęziach jednorocznych oliwkowo-brunatna, 2-3-letnich brunatno-czerwona, od ok. 6 roku szara i gładka. Liście skrętoległe, pojedyncze, podwójnie piłkowane. U nasady sercowate, ciemnozielone, na nerwach lekko owłosione. Na jesieni jasnożółte. Kotki kwiatowe pojawiają się wraz z liśćmi. Owocem jest orzeszek w trójklapowej okrywie służącej jako organ lotny.

Leszczyna pospolita (Corylus avellana L.) Drzewa lub wysokie krzewy o szerokich, owłosionych liściach. Kwiaty wiatropylne, rozdzielnopłciowe - męskie zebrane w bazie, żeńskie ukryte w pączkach. Kwitnienie przypada na wczesną wiosnę, jeszcze przed rozwojem liści. Liście z sercowatą nasadą i piłkowanym brzegiem, lekko klapowane, rozwijają się wcześnie na wiosnę a jesienią przebarwiają się na żółto. Owocem jest orzech otoczony listkami okrywy owocowej, oleisty i bardzo pożywny. Potocznie nazywany orzechem laskowymi.  Od dawna leszczyny wykorzystywane były jako krzewy owocowe.

Prezentacja została przygotowana na podstawie dokumentacji fotograficznej uczniów Technikum Ochrony Środowiska w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2 w Końskich wykonanej podczas zajęć terenowych w ramach szkolnego projektu „ Upowszechnianie wiedzy przyrodniczej i ekologicznej wśród dzieci i młodzieży gminy Końskie”.

Opieka merytoryczna: nauczyciele Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2 w Końskich - mgr Ewa Król-Zmieniecka - mgr Ewa Młodawska - mgr inż. Anna Tarasińska Koordynator projektu: - mgr Małgorzata Makuch Współpraca: - Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy Końskie- Centrum Edukacji Ekologicznej - Nadleśnictwo Barycz

JEŚLI CHCESZ OBEJRZEĆ CAŁOŚĆ PREZENTACJI, SKONTAKTUJ SIĘ Z CENTRUM EDUKACJI EKOLOGICZNEJ BIBLIOTEKI MIASTA I GMINY KOŃSKIE TELEFON 41 372 25 05 LUB Z SEKRETARIATEM ZESPOŁU SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH NR 2 W KOŃSKICH, TELEFON/ FAX 41 372 65 57