Strażnice, 13 października 2010 Edukacja leśna w Polsce na przykładzie Leśnego Kompleksu Sudety Zachodnie Strażnice, 13 października 2010

Struktura Lasów w Polsce W Polsce dominują lasy publiczne – jest ich 82%. W tej grupie 78% lasów znajduje się w zarządzie Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe. Do parków narodowych należy 2% lasów, do gmin – ok. 1%, pozostałe lasy Skarbu Państwa zajmują 1%.

Trochę historii………… Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe, istniejące od roku 1924, gospodaruje na powierzchni prawie 7,6 mln ha, sprawując zarząd nad lasami Skarbu Państwa, W skład Lasów Państwowych wchodzą następujące jednostki organizacyjne: Dyrekcja Generalna LP, 17 regionalnych dyrekcji LP, 430 nadleśnictw, 22 zakłady regionalne 7 zakładów o zasięgu krajowym. W przeszłości lasy wy stępowały niemal na całym obszarze naszego kraju.

Powierzchnia Lasów w Polsce na tle innych krajów Europy Powierzchnia lasów Polski na dzień 31.12.2008 r. wynosiła 9,1 mln ha. Wielkość ta zalicza Polskę do grupy krajów o największej powierzchni lasów w regionie, po Francji, Niemczech i Ukrainie

Lesistość Polski na tle Europy Lesistość państw jest znacznie mniej zróżnicowana na niż wielkość powierzchni leśnej. Wyraźnie wyższą lesistością charakteryzują się przede kraje o dużym udziale te renów nieprzydatnych do innych rodzajów użytkowania niż leśnictwo, m.in. obszarów bagiennych i górskich (kraje skandynawskie, Austria, Słowacja). Całkowita powierzchnia polskich lasów wynosi 9, 1 mln ha, co w porównaniu z powierzchnią kraju (31,2 mln ha) oznacza lesistość 29,0%. Znajdujemy się więc w grupie krajów o największej powierzchni lasów w regionie, po Francji, Niemczech i Ukrainie. Na jednego mieszkańca Polski przypada 0,24 ha lasu. Ta z kolei wielkość jest jedną z niższych w Europie, zwłaszcza w porównaniu z krajami skandynawskimi, a także z Litwą i Białorusią.

Zatrudnienie w Lasach Państwowych Lasy Państwowe zatrudniają ok. 26 tys. pracowników, w tym 16 tys. w Służbie Leśnej. Zasoby drzewne w lasach zarządzanych przez PGL Lasy Państwowe wynoszą prawie 1, 7 mld m3 grubizny brutto, a przeciętna zasobność drzewostanów kształtuje się na poziomie 240 m3/ha.

Leśny Kompleks Promocyjny Sudety Zachodnie www.lkpsudety.eu Leśne kompleksy promocyjne można uznać również za szczególne obszary o znaczeniu naukowym i badawczym, gdzie dzięki pełnemu rozpoznaniu środowiska leśnego prowadzone są interdyscyplinarne badania. Leśne kompleksy promocyjne są ponadto alternatywą dla nadmiernie przeciążonych ruchem tury stycznym parków narodowych, w których turystyka odbywa się według rygory stycznych, ściśle określonych zasad. Prowadzona działalność edukacyjna ma na celu promowanie proekologicznej i wielofunkcyjnej roli lasu. Kształtuje świadomość ekologiczną, uczy szacunku do otaczającej przyrody. Poprzez szacunek do otaczającej przyrody chcemy uczyć szacunku, do innych i do samego siebie?

Wykorzystanie naturalnych walorów LKP do Wykorzystanie naturalnych walorów LKP do prowadzenia działalności edukacyjnej Lasów Państwowych przebieg szlaków turystycznych przez obszary leśne, korzystne warunki klimatyczne, urozmaicona rzeźba terenu, lokalizacja schronisk górskich, domów wczasowych i wypoczynkowych, lokalizacja wyciągów narciarskich, ścieżek spacerowych i rowerowych, tras narciarstwa biegowego osobliwości przyrodnicze (przyrody ożywionej i nieożywionej), lokalizacja rezerwatów przyrody, miejsca pamięci, muzea, zabytki, bliskość Karkonoskiego Parku Narodowego, bliska lokalizacja przejść granicznych, szlaki turystyczne – 19 szt. ( ok. 300 km ) parkingi leśne – 7 szt. punkty widokowe – 25 szt. urządzone miejsca wypoczynku-11 szt. miejsca odpoczynku-17 szt. wyciągi narciarskie-7 szt. trasy narciarstwa biegowego – 50 km ( Polana Jakuszycka ) trasy narciarstwa zjazdowego- 8 ( m.in. Ski Arena „Szrenica”, Babiniec ) obiekt turystyczny „Zakręt Śmierci”, gęsta sieć tras rowerowych ok. 650 km trasy treningowe zaprzęgów psów ras północnych. Schroniska – 3 Pomniki przyrody - 12

Elementy klęski ekologicznej Ogółem w wyniku klęski ekologicznej całkowitemu wylesieniu uległo 15 000 ha z czego 8400 w obecnym LKP, co stanowi 39 % jego ogólnej powierzchni szlaki turystyczne – 19 szt. ( ok. 300 km ) parkingi leśne – 7 szt. punkty widokowe – 25 szt. urządzone miejsca wypoczynku-11 szt. miejsca odpoczynku-17 szt. wyciągi narciarskie-7 szt. trasy narciarstwa biegowego – 50 km ( Polana Jakuszycka ) trasy narciarstwa zjazdowego- 8 ( m.in. Ski Arena „Szrenica”, Babiniec ) obiekt turystyczny „Zakręt Śmierci”, gęsta sieć tras rowerowych ok. 650 km trasy treningowe zaprzęgów psów ras północnych. Schroniska – 3 Pomniki przyrody - 12

Formy edukacji realizowane w Lasach Państwowych na przykładzie Leśnego Kompleksu Promocyjnego Sudety Zachodnie 1-Lekcje terenowe, wycieczki z leśnikiem( odbywające się zazwyczaj na ścieżkach edukacyjnych Nadleśnictwa) 2-Lekcje w sali edukacyjnej (pogadanka na temat otaczającej nas przyrody, prezentacja urządzeń leśnych, dla starszych dzieci prezentacja nowoczesnych technik mapowych GIS 3-Spotkania z leśnikiem w szkołach, 4-Spotkania poza szkołą, 5-Konkursy (plastyczne, recytatorskie z motywem przyrodniczym, np. wykonanie zielnika) 6-Akcje (np. wspólnie z gimnazjum akcja wymiany szkła na sadzonki drzew leśnych dla mieszkańców wsi, imprezy cykliczne np. święto drzewa w październiku impreza o charakterze ponadregionalnym 7-Wystawy edukacyjne(prezentacja LKP w Warszawie w ramach obchodów Dni Ziemi, festyny regionalne np. Dary Lasu 8-Współpraca z mediami o zasięgu lokalnym i ponadregionalnym http://wroclaw.lasy.gov.pl w aktualnościach 9-Współpraca transgraniczna np.. projekt ”Zrównoważony Las” finansowany z funduszu norweskiego, Spacery transgraniczne organizowane we współpracy ze Stowarzyszeniem Pogranicze w Lubaniu

Przykład tablic edukacyjnych na ścieżce edukacyjnej Cicha Dolina

Urządzenia turystyczne na ścieżce edukacyjnej

Lekcja przyrody na świeżym powietrzu

Praca z młodzieżą podczas imprezy „Zielony Rower” Zielony Rower cykliczna impreza podczas której leśnicy jadą rowerem do szkół i tam prowadzą zajęcia z dziećmi i młodzieżą

Spotkania z leśnikiem w szkołach,

Lekcje terenowe, wycieczki z leśnikiem, zajęcia dla nuczycieli

Realizacja 2-letniego programu „Czym skorupka za młodu nasiąknie…………. Szkolenia dla nauczycieli szkół podstawowych, Zajęcia warsztatowe, Realizacja wspólnie z Gorczańskim Parkiem narodowym

Zajęcia w ramach programu „Czym skorupka za młodu nasiąknie”

Zajęcia terenowe dla nauczycieli

Finansowanie działalności edukacyjnej Działalność edukacyjna na w Lasach Pań stwowych w 2008 r. była finansowana głównie ze środków własnych nadleśnictw oraz z funduszu leśnego (15 mln zł). Ze środków budżetowych pozyskano 1,1 mln zł, z WFOŚiGW oraz NFOŚiGW – po nad 1,5 mln zł, a z pozostałych źródeł – niespełna 0,5 mln zł. Nakłady te umożliwiły tworzenie nowych obiektów edukacyjnych, prowadzenie szkoleń, zakup materiałów i środków dydaktycznych oraz wy dawanie mate riałów informacyjno-edukacyjnych.

Elementy turystyki w lasach

Formy turystyki

Turystyka w lesie

Transgraniczna rzeka Izera

Dziękuję za uwagę Alina Sudoł-Kornalewicz specjalista Służby Leśnej Nadleśnictwo Szklarska Poręba ul. Krasińskiego 6 58-580 Szklarska Poręba biuro.szklarska@wroclaw.lasy.gov.pl tel. +48 75 717 23 32, fax +48 75 717 23 60