Zintegrowane Inwestycje Terytorialne w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020 - stan prac nad ZIT oraz główne założenia do przygotowania Strategii ZIT i list projektów Katowice, 12 listopada 2013 r.

Kroki milowe w przygotowaniu ZIT Warsztaty subregionalne dotyczące wymiaru terytorialnego w woj. śląskim 2012 r. Wstępna identyfikacja przez Subregiony inwestycji dedykowanych do ZIT oraz ich ocena przez IZ styczeń-marzec 2013 r. Spotkania warsztatowe w Subregionach dot. zasad zastosowania ZIT kwiecień-maj 2013 r. Opracowanie przez Subregiony projektów Strategii Rozwoju Subregionów oraz listy wiązek projektów do ZIT i ich ocena przez IZ czerwiec-sierpień 2013 r. Prace nad przygotowaniem Strategii ZIT i list projektów i wiązek do ZIT wrzesień-listopad 2013 r.

Podział środków RPO WSL 2014-2020 na ZIT Podział środków na ZIT (wg wariantu III’) został zaakceptowany przez Zarząd Województwa Śląskiego w dn. 29 października 2013 r. [Euro] Suma ogółem ZIT Południowy (A) Północny (A) Zachodni (A) Centralny (A+B1) Suma EFRR 971 866 000 92 915 362 92 915 363 693 119 913 Suma EFS 135 942 550 12 225 639 11 245 242 12 493 782 99 977 886 Suma Ogółem 1 107 808 550 105 141 001 104 160 604 105 409 145 793 097 799

Współpraca w ramach ZIT w Subregionach Forma współpracy Centralny Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Południowy Porozumienie JST Północny Zachodni W każdym subregionie powinien zostać wskazany LIDER koordynujący ZIT, reprezentujący JST przed IZ RPO WSL 2014-2020, nadzorujący prace nad ZIT, w tym realizację wymagań dotyczących wyboru projektów, monitoringu i sprawozdawczości w ramach Strategii ZIT Kluczowym obowiązkiem Lidera jest zapewnienie sprawnego przepływu informacji oraz koordynacji prac nad ZIT w Subregionie

Cele realizacji ZIT w ramach RPO WSL 2014-2020 ZIT mają przyczynić się do zwiększenia efektywności realizacji RPO WSL 2014-2020 poprzez: Zwiększenie integracji i współpracy na rzecz wspólnego wzmacniania potencjałów i rozwiązywania problemów subregionów Promowanie partnerskiego modelu współpracy różnych jednostek administracyjnych w subregionach Realizacja projektów/przedsięwzięć „zintegrowanych” odpowiadających w sposób kompleksowy na potrzeby i problemy subregionów, w tym ich miast i obszarów funkcjonalnych oraz terenów wiejskich Zwiększenie wpływu Subregionów na kształt i sposób realizacji działań wspieranych na ich obszarach w ramach RPO WSL 2014-2020

Wybór projektów do Strategii ZIT (1) Projekty/wiązki projektów muszą wynikać z rzetelnej diagnozy potencjałów, problemów i wyzwań Uwarunkowania: Główne potencjały, problemy i wyzwania terytorialne i tematyczne zostały wskazane w Strategii Śląskie 2020+ oraz projekcie RPO WSL Ważne: w diagnozie należy wskazać zarówno potencjały, problemy i wyzwania dla obszarów tematycznych (aspekty: społeczny, gospodarczy, środowiskowy, klimatyczny i demograficzny) jak i dla obszarów funkcjonalnych (m.in. aglomeracji, obszarów wiejskich itd.) Subregion powinien dostosować szczegółowy rozkład alokacji ZIT do wskazanych potencjałów rozwojowych oraz problemów (w tym ich rodzaju i skali)

Wybór projektów do Strategii ZIT (2) Projekty/wiązki projektów powinny być skoncentrowane terytorialnie i tematycznie Uwarunkowania: Obszary interwencji i ich zasięg (np. Metropolia Górnośląska, Aglomeracje, miasta wymagające rewitalizacji, obszary wiejskie) zostały wskazane w Strategii Śląskie 2020+ Katalog działań ZIT obejmuje 12 obszarów EFRR i 12 obszarów EFS Ważne: Subregion powinien koncentrować wsparcie na funkcjonalnych obszarach interwencji; katalog obszarów ma charakter otwarty (jeśli jest to zasadne, można wskazać inne, dodatkowe obszary interwencji) Subregion powinien dążyć do koncentracji środków na ograniczonej liczbie działań/projektów dla osiągnięcia „masy krytycznej” pozwalającej na realne rozwiązanie głównych problemów poszczególnych typów terytoriów w konkretnych obszarach

Wybór projektów do Strategii ZIT (3) Projekty i wiązki projektów muszą odpowiadać celom interwencji oraz zakresowi wsparcia wskazanemu w RPO WSL 2014-2020 Uwarunkowania: Cele szczegółowe i kierunki interwencji zostały wskazane w projekcie RPO WSL; Typy projektów oraz uwarunkowania ich realizacji zostały wskazane w Uszczegółowieniu RPO WSL oraz Matrycy typów projektów przesłanej w dn. 8 października br. Ważne: w Strategii ZIT i poszczególnych projektach należy zachować logikę interwencji, cele i kierunki wsparcia zgodne z zapisami RPO WSL (np. logikę wsparcia CT 4 dla transportu publicznego itp.) JST/inne podmioty przy przygotowaniu projektów do ZIT powinny wziąć pod uwagę wszystkie uwarunkowania wsparcia wynikające z opublikowanych projektów dokumentów 2014-2020 oraz katalog typów projektów i wskaźników wskazany w przesłanej Matrycy

Wybór projektów do Strategii ZIT (4) zaprogramowanie realizacji dużego zintegrowanego przedsięwzięcia, składającego się z jednego lub kilku znaczących powiązanych ze sobą projektów, realizowanych na obszarze całego lub części obszaru danego subregionu KLUCZOWE KRYTERIUM kwalifikowania projektów do realizacji w formule ZIT stanowi zintegrowany charakter projektów i strategiczne znaczenie dla subregionu (podstawowy warunek MRR) zaprogramowanie realizacji wiązki mniejszych projektów, np. z zaangażowaniem partnerów społecznych i gospodarczych, przy czym z założeniem, że nawet jeśli każdy projekt jest realizowany na stosunkowo niewielkim obszarze i ma lokalne oddziaływanie, to oparty jest o wspólne podejście strategiczne - zdecydowana preferencja Subregionów dla tego podejścia - 1 2

Wybór projektów do Strategii ZIT (5) Projekty/wiązki projektów powinny przynosić wartość dodaną tzn. jednoznacznie wskazywać, że dany projekt/wiązka projektów jest rozwiązaniem efektywniejszym niż punktowe, pojedyncze projekty realizowane w trybie konkursowym Celem realizacji projektów w formule ZIT jest realizacja projektów różnych tematycznie, ale wzajemnie powiązanych i komplementarnych projektów Przygotowując Strategię ZIT należy unikać sytuacji, w której każda z gmin wchodząca do Związku ZIT, realizuje projekt w danym obszarze tematycznym, który jest zupełnie niepowiązany z innymi projektami Projekt/wiązka projektów powinna mieć wyraźny wkład w rozwiązanie problemu/wzmocnienie potencjału obszaru funkcjonalnego (np. aglomeracji miejskiej) a nie tylko problemu lokalnego danej gminy

Wybór projektów do Strategii ZIT (6) Subregiony powinny wskazać zasady, w tym kryteria wyboru projektów do ZIT. Zasady te będą przedmiotem uzgodnień z IZ RPO WSL 2014-2020. IZ zaproponowała wstępny katalog zasad/kryteriów wyboru projektów do ZIT: Zasięg projektu (subregionalny, ponadlokalny, lokalny itp.) Zgodność projektu z dokumentami strategicznymi/programowymi (strategia rozwoju subregionu, strategia miejska, LPR itp.) Oddziaływanie/komplementarność z innymi projektami (zrealizowanymi/realizowanymi/planowanymi do zrealizowania w subregionie) Partnerstwo i zaangażowanie podmiotów i społeczności lokalnych Bezpośredni wkład w realizację wskaźnika na poziomie RPO WSL Gotowość beneficjenta do realizacji projektu

Zakres tematyczny ZIT - EFRR Przygotowanie terenów inwestycyjnych typu „brownfield” (Priorytet III Wzmocnienie konkurencyjności MŚP) Odnawialne źródła energii (OZE) i efektywność energetyczna (Priorytet IV Gospodarka niskoemisyjna i OZE) Zrównoważony transport (Priorytet IV Gospodarka niskoemisyjna i OZE) Gospodarka odpadami (Priorytet V Ochrona środowiska naturalnego i efektywne wykorzystanie zasobów) Gospodarka wodno-ściekowa (Priorytet V Ochrona środowiska naturalnego i efektywne wykorzystanie zasobów) Ochrona i przywrócenie różnorodności biologicznej (Priorytet V Ochrona środowiska naturalnego i efektywne wykorzystanie zasobów)

Zakres tematyczny ZIT – EFS+EFRR Kompleksowa rewitalizacja EFS – WIODĄCY (Szeroki katalog działań w ramach Priorytetów VII, VIII, IX, XI) EFRR - UZUPEŁNIAJĄCY (Priorytet: X Rewitalizacja) Edukacja – przedszkola i szkolnictwo zawodowe EFS - WIODĄCY (Priorytet: XI Wzmocnienie potencjału edukacyjnego) EFRR – UZUPEŁNIAJĄCY (Priorytet: XII Infrastruktura edukacyjna) W obszarze Kompleksowej rewitalizacji i Edukacji wiodąca jest interwencja EFS. EFRR tylko w niezbędnym zakresie służącym rozwiązywaniu problemów społecznych.

Zakres tematyczny ZIT - EFS Rewitalizacja (Priorytet IX Włączenie społeczne) oraz działania uzupełniające: Działanie 7.1.1 Poprawa zdolności do zatrudnienia u osób pozostających bez pracy; Działanie 7.2.1 Promocja samozatrudnienia; Działanie 8.1.2 Wspomaganie procesów adaptacyjnych    i modernizacyjnych w regionie (w tym działania typu outplacement); Działanie 8.3.3 Działania uświadamiające, mające na celu zachęcanie pracodawców do zatrudniania osób z grup znajdujących się w szczególnej sytuacji na rynku pracy oraz przełamujące bariery funkcjonujące na rynku pracy z perspektywy płci; Działanie 9.1.3 Wzmacnianie potencjału społeczności lokalnych w ramach ZIT; Działanie 9.2.2 Rozwój usług społecznych w ramach ZIT; Działanie 11.4.1 Kształcenie ustawiczne. Edukacja (Priorytet XI Wzmocnienie potencjału edukacyjnego ) - EFS

Schemat spójności Strategii ZIT i Listy projektów ZIT Strategia ZIT Lista projektów ZIT Potencjały/Problemy /Wyzwania Uzasadnienie projektu/wiązki projektów Wskazane obszary interwencji (Strategia Śląskie 2020+) Zasięg projektu/wiązki projektów Wybrane Priorytety Inwestycyjne Cel i zakres tematyczny projektu/wiązki projektów Kryteria wyboru projektów Projekty w największym stopniu realizujące kryteria

Zasady przygotowania listy projektów do ZIT (1) Lista podstawowa projektów ZIT powinna być zgodna z ostatecznie ustalonymi alokacjami finansowymi ZIT oraz zawierać rzetelnie oszacowane i realne wskaźniki Ważne: Suma dofinansowania zaproponowanych projektów z listy podstawowej powinna odpowiadać ostatecznym kwotom przypisanym poszczególnym priorytetom inwestycyjnym. Zagregowane wartości wskaźników projektów z listy podstawowej powinny odpowiadać wartościom założonym w Strategii ZIT, a terminy realizacji projektów umożliwiać realizację założonych poziomów wskaźników do końca roku 2018 i poziomu docelowego.

Zasady przygotowania listy projektów do ZIT (2) Lista rezerwowa projektów ZIT powinna być listą rankingową i powinna zostać przygotowana na kwotę odpowiadającą 100% alokacji danego ZIT Ważne: Uporządkowana wg kolejności, w jakiej projekty będą przystępować do dofinansowania w przypadku pojawienia się wolnych środków (zaleca się, aby rankingowanie projektów listy rezerwowej następowało w oparciu o kryterium gotowości realizacyjnej projektów), Na dofinansowanie projektów rezerwowych będą mogły być przeznaczone zarówno oszczędności wygenerowane w trakcie realizacji projektów, jak również środki niewykorzystane z winy beneficjenta. Projekty z listy rezerwowej będą musiały zostać złożone w stosunkowo krótkim, nieprzekraczalnym terminie po stwierdzeniu pojawienia się wolnych środków. Nie złożone w terminie, będą przesuwane na koniec listy rezerwowej

Zasady przygotowania listy projektów do ZIT (3) Informacje o projekcie ujęte na Liście projektów ZIT stanowią oficjalną deklarację beneficjenta odnośnie sposobu realizacji projektu Ważne: W bardzo ograniczonym zakresie będzie udzielana zgoda na opóźnienie realizacji projektu Ograniczenie wartości wskaźników w projekcie będzie wiązało się z odpowiednim zmniejszeniem wysokości dofinansowania Zwiększenie dofinansowania możliwe będzie jedynie w ramach wykorzystania własnych oszczędności w projekcie (zwiększenie poziomu procentowego, lecz bez zwiększenia kwoty początkowej dofinansowania).

Zasady przygotowania listy projektów do ZIT (4) Ważne cd.: Składając wniosek o dofinansowanie projektu beneficjent ZIT będzie zobowiązany do załączenia wszystkich wymaganych pozwoleń i decyzji, a także zapewnienia wkładu własnego. Po złożeniu projektu do IZ RPO WSL, projekt będzie oceniany za zgodność z listą projektów ZIT pod kątem: terminu złożenia wniosku, terminów realizacji rzeczowej projektu wysokości wskaźników i terminów ich osiągnięcia wartości dofinansowania

Zapraszam do dyskusji Wydział Rozwoju Regionalnego Wydział Europejskiego Funduszu Społecznego Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego www.rpo.slaskie.pl/Perspektywa 2014+ programowanie@slaskie.pl